Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., 24 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu X Wydział Gospodarczy Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Ewa Kaźmierczak

po rozpoznaniu 24 listopada 2016 r. w P.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej w K.

przeciwko M. L.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P. z 11 marca 2016,

sygn. akt. X GC 2734/14

oddala apelację.

/-/ SSO Ewa Kaźmierczak

UZASADNIENIE

Powodowa spółka (...) S.A. w K. domagała się w sprawie zasądzenia od pozwanej M. L. 1.103,61zł z ustawowymi odsetkami od 13 marca 2014r. do dnia zapłaty i kosztami procesu. Podniosła w pozwie, że jest profesjonalnym podmiotem działającym na rynku windykacji wierzytelności masowych i nabyła w drodze cesji z 17 lipca 2013r. wierzytelność od (...) spółki z o.o. w W. w stosunku do pozwanej za świadczone usługi telekomunikacyjne.

Sąd Rejonowy Poznań- Stare Miasto w P. po przeprowadzeniu 11 marca 2016r. rozprawy, na której oddalił wniosek powoda o zwrócenie się do Polkomtel o udzielenie informacji wyrokiem zaocznym oddalił powództwo z uwagi na nie wykazanie przez powoda legitymacji czynnej.

Powód wniósł apelację od wyroku, zaskarżając go w całości i podnosząc zarzuty naruszenia art. 233§1kpc, 232kpc w zw. z art. 227kpc oraz art. 6kc i art. 509kc w zw. z art. 65§2kc. Wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa, ew. o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, jak tez uzupełnienie i powtórzenie postępowania dowodowego przez przeprowadzenie dowodu z dokumentów- częściowego wykazu wierzytelności do umowy z 17 lipca 2013r. na okoliczność legitymacji czynnej powoda i wysokości wierzytelności.

Sąd Okręgowy w Poznaniu uznał, że apelację powoda należało uznać za nieuzasadnioną.

Ustalenia faktyczne i dokonane w oparciu o nie rozważania prawne, poczynione przez Sąd pierwszej instancji okazały się, jako znajdujące odzwierciedlenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym na etapie przed Sądem I instancji prawidłowe, wyczerpujące i uprawnione. Z tego powodu Sąd drugiej instancji uznał je za własne - art. 382 kpc. Zarzuty powoda sformułowane w rozpoznawanej apelacji nie mogły doprowadzić do podważenia zasadności dokonanego przez Sąd pierwszej instancji rozstrzygnięcia.

Jak właściwie opisał to Sąd I instancji kwestia legitymacji czynnej powoda była kwestią zasadniczą. Nie ulega przecież wątpliwości, że celem procesu cywilnego jest urzeczywistnienie normy prawnej obowiązującej w stosunkach cywilnoprawnych, a to możliwe jest jedynie wtedy, gdy w procesie, w charakterze stron, biorą udział te podmioty prawne, odnośnie których, zgodnie z przepisami prawa materialnego, ma być zrealizowana odpowiednia norma prawna. Oznacza to, że strony procesowe muszą pozostawać w pewnym stosunku do przedmiotu procesu. Tak więc powód musi być uprawniony do występowania z określonym roszczeniem, a strona pozwana zobligowany do jego zaspokojenia. Niezbędnym więc i podstawowym warunkiem do zapadnięcia pozytywnego rozstrzygnięcia merytorycznego w procesie jest to, aby legitymacja procesowa zachodziła zarówno po jednej, jak i drugiej jego stronie. A z uwagi na fakt, że legitymacja procesowa zaliczana jest do merytorycznych przesłanek postępowania cywilnego, to podlega ona w każdym wypadku badaniu sądu. Stąd też okoliczności na jakich opiera się legitymacja procesowa zarówno powoda, jak i strony pozwanej powinna być udowodniona, ażeby sąd mógł dokonać na jej podstawie ustaleń faktycznych.

Rozstrzygając niniejszą sprawę Sąd pierwszej instancji stwierdził, że powód nie udowodnił, że po jego stronie zachodziła czynna legitymacja procesowa, która uprawniałaby go do wystąpienia przeciwko pozwanej z dochodzonym pozwem roszczeniem. Mianowicie wskazał, że przedłożona przez powoda umowa przelewu wierzytelności z 17 lipca 2013 r. oraz wyciąg z listy dłużników z 17 lutego 2015r. nie uzasadniały legitymacji materialnoprawnej powoda, bowiem umowa cesji określała jej przedmiot ogólnie, jako wierzytelności w stosunku do dłużników wymienionych w załączniku, który nie został przez powoda przedstawiony, co sprawiało, że nie można było ustalić, czy umowa ta obejmowała jakiekolwiek roszczenia w stosunku do pozwanej, a zarazem przyjąć, że wyciąg z listy dłużników stanowił dowód przejścia wierzytelności na rzecz powoda, i to tym bardziej, że nie stanowił on integralnej części umowy, jako sporządzony przez strony umowy cesji, lecz jedynie przez powoda.

W apelacji powód zarzucał, że integralną częścią umowy cesji zawartej pomiędzy nim, a (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w formie pisemnej, była postać trwałego zapisu na płycie CD, zawierającej załączniki w postaci wykazów dłużników, tj. wykazów wierzytelności objętych umową, w tym wierzytelności przysługujących cedentowi względem pozwanego, do których postanowienia wskazanej umowy w bezpośredni sposób się odwołują, zaś zapis ten jest zabezpieczony kluczem dostępu (...). Ponadto zaznaczył, że nie było możliwym załączenie do akt oryginału umowy cesji, a więc i płyty CD jako załącznika do niej. Choć przyznać należało rację powodowi, że z uwagi na przywołane przez niego okoliczności nie miał on możliwości przedłożenia płyty CD stanowiącej załącznik do umowy sprzedaży wierzytelności i integralną jej część, zawierającą bazę danych obejmującą listę wszystkich nabytych mocą umowy cesji wierzytelności i wykazania za jej pomocą nabycia od Polkomtel przysługujących wobec pozwanej wierzytelności, to jednak wbrew zaprezentowanemu w apelacji stanowisku nie można było przyjąć, że dowodem na nabycie tych wierzytelności pozostawał przedstawiony przez powoda wydruk z wykazu - listy wierzytelności, który zgodnie z twierdzeniem powoda miał znajdować się na płycie CD i stanowić wyciąg z listy wierzytelności wszystkich dłużników oraz dotyczyć właśnie indywidualnie oznaczonych wierzytelności przysługujących w stosunku do pozwanej. Zgodnie bowiem z § 3 ust. 2 umowy sprzedaży wierzytelności załącznik do tej umowy stanowiła sporządzona przez zbywcę i dołączona do umowy płyta CD, zawierająca wykaz wierzytelności objętych umową, która stosownie do § 3 ust. 3 tej umowy obejmowała wskazane w tym postanowieniu dane dłużników i informacje dotyczące przysługujących zbywcy wierzytelności oraz, że zawierając powyższą umowę jej strony dopuściły również możliwość sporządzenia częściowych wykazów wierzytelności w formie pisemnej, określając przy tym warunki w jakich to miało nastąpić. W szczególności w § 3 ust. 5 powyższej umowy strony ustaliły, że nabywca będzie mógł sporządzić w formie pisemnej wykaz wierzytelności, że wykaz ten będzie obejmował wierzytelności, co do których nabywca będzie miał zamiar wszcząć postępowanie sądowe oraz, że zbywca będzie miał prawo odmówić podpisania wykazu, jeśli będzie on niezgodny z załącznikiem. Oznaczało to zatem, że wykaz wierzytelności, zgodnie z ustaleniami stron, miała zawierać płyta CD oraz, że dopuszczalnym było sporządzenie pisemnego wykazu wierzytelności, który dla uznania go za odpowiadający treści załącznika w postaci płyty CD, musiał spełniać określone umową stron wymagania. Tymczasem przedłożony przez powoda wyciąg z listy dłużników, jak zasadnie zauważył Sąd pierwszej instancji, powyższych wymogów nie spełniał. Stanowił bowiem sporządzony samodzielnie przez powoda wydruk, który nie został podpisany przez strony umowy sprzedaży wierzytelności. Stąd też nie sposób było przyjąć, że wyciąg ten w istocie odpowiadał treści załącznika w postaci płyty CD, wykazując fakt nabycia przez powoda objętych pozwem wierzytelności. Sam wydruk, przy poczynieniu przez strony umowy sprzedaży wierzytelności ustaleń odnośnie warunków, na jakich miało następować sporządzenie z płyty CD wyciągów, nie mógł zatem dowodzić, że dochodzone wierzytelności stanowiły przedmiot tej umowy. Skoro przeto poza umową sprzedaży wierzytelności, powód nie przedstawił żadnych innych dowodów, które wskazywałyby na to, że jej przedmiotem były również wierzytelności w stosunku do pozwanego, to nie sposób było uznać, że wykazał, że posiadał w niniejszej sprawie czynną legitymację procesową, która uprawniała go z wystąpienia przeciwko pozwanemu z objętym pozwem żądaniem.

Niezależnie od powyższego zauważyć należało, że wobec zapisu § 3 ust. 5 umowy sprzedaży wierzytelności uwzględnienie wniosku powoda o zobowiązanie wierzyciela pierwotnego do udostępnienia dokumentacji związanej z zawartą umową sprzedaży wierzytelności, a to dla wykazania, że objęte pozwem wierzytelności stanowiły przedmiot powyższej umowy pozostawało zbędne z uwagi na fakt, że okoliczność ta mogła zostać udowodniona przez przedłożenie pisemnego wykazu wierzytelności w części dotyczącej pozwanej, spełniającego wymogi przywołanego postanowienia umownego. Tymczasem takiego pisemnego wykazu powód przed Sądem I instancji nie przedstawił, co poddawało w wątpliwość objęcie przedmiotem umowy sprzedaży wierzytelności także wierzytelności dochodzonych pozwem. Jego przedstawienie dopiero na etapie postępowania apelacyjnego było spóźnione. Strona powodowa mogła i powinna dowody załączone dopiero do apelacji przedstawić na tamtym etapie postępowania, tym bardziej, że jak sama akcentowała w pozwie jest profesjonalnym podmiotem działającym na rynku windykacji wierzytelności masowych, reprezentowanym zresztą w sprawie profesjonalnie. Zgodnie z art. 381kpc Sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Przez nowe fakty i dowody należy rozumieć te, które nie były stronie znane do chwili wydania wyroku przez sąd pierwszej instancji ( art. 316 KPC), lub te, które powstały już po wydaniu wyroku. Można powoływać również fakty i dowody, które wprawdzie były znane stronie przed wydaniem wyroku przez sąd pierwszej instancji, lecz ich powołanie przez stronę nie było konieczne. Jak już wcześniej wskazano kwestia legitymacji czynnej powoda jest kluczową i podstawową i winna być każdorazowo wykazana. W ocenie sądu w stanie faktycznym tej sprawy nie stanowił potrzeby w rozumieniu art. 381 KPC fakt, że strona powodowa spodziewała się innej, korzystnej dla siebie oceny materiału dowodowego, ani też sam fakt wydania niekorzystnego dla skarżącego powoda wyroku.

Wobec powyższego, uznając, że nie można było przyjąć, iż powód udowodnił w niniejszej sprawie okoliczności, które pozwalałyby na ustalenie, że posiadał czynną legitymację procesową uprawniającą do wystąpienia z określonym żądaniem przeciwko pozwanej - nie stwierdzono zasadności zarzutów powoda podniesionych w apelacji w przedmiocie naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 233 § 1 kpc, art. 232 kpc w związku z art. 227 kpc i art. 6 kc, a także art. 509 kc w związku z art. 65 § 2 kc, i to w opisany w zarzutach apelacji oraz jej uzasadnieniu sposób.

W tym stanie rzeczy apelację powoda, na podstawie art. 385 kpc oddalono.

SSO Ewa Kaźmierczak