Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 933/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Joanna Jank

Protokolant:

Stażysta Katarzyna Chachulska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2016 r. w G.

sprawy z powództwa K. S. (1)

K. S. (2)

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) SA w S. solidarnie na rzecz powodów K. S. (1) i K. S. (2) kwotę 6438,33 zł (sześć tysięcy czterysta trzydzieści osiem złotych i trzydzieści trzy grosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 5942,59 zł (pięć tysięcy dziewięćset czterdzieści dwa złote i pięćdziesiąt dziewięć groszy) od dnia 10 czerwca 2015 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 495,74 zł (czterysta dziewięćdziesiąt pięć złotych i siedemdziesiąt cztery grosze) od dnia 26 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty

II.  zasądza od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 1941, 35 zł (tysiąc dwieście czterdzieści jeden złotych i trzydzieści pięć groszy) z tytułu zwrotu kosztów postępowania

Sygn. akt I C 933/15

UZASADNIENIE

Powodowie K. S. (1) i K. S. (2) wnieśli o zasądzenie solidarnie na ich rzecz od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwoty (...), zł z ustawowymi odsetkami od dnia 10 czerwca 2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania. W uzasadnieniu powodowie wskazali, iż w/w kwoty dochodzą jako należnego im odszkodowania wynikającego z umowy ubezpieczenia zawartej pomiędzy sprawcą szkody a ubezpieczycielem – pozwanym. Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności za szkodę powstałą w wyniku zdarzenia ubezpieczeniowego i z tego tytułu przyznał powodom15598, 95 zł odszkodowania. Powodowie stoją na stanowisku, iż wypłacona im suma jest zaniżona, gdyż odbiega od rzeczywistych kosztów likwidacji szkody, które 21 901, 54 zł - co wynika z załączonej do pozwu kalkulacji sporządzonej przez M. Ś.. Zatem kwota objęta roszczeniem stanowi uzupełnienie różnicy pomiędzy rzeczywistą ceną naprawy pojazdu, a wypłaconym odszkodowaniem i dlatego roszczenie pozwu jest w pełni uzasadnione.

W odpowiedzi na pozew pozwane (...) S.A. wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powodów zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadniając żądanie pełnomocnik pozwanego podał, iż nie kwestionuje, iż miało miejsce zdarzenie ubezpieczeniowe wskazane w pozwie, jak również nie zaprzecza, iż na podstawie umowy ubezpieczenia zawartej ze sprawcą kolizji drogowej przejął odpowiedzialność cywilną za skutki tego zdarzenia. Przyznał także, iż wyliczył i wypłacił powodom odszkodowanie, które w jego ocenie pokrywa szkodę w całości. Pozwany wskazał, iż zaproponował powodom dokonanie pełnowartościowej naprawy samochodu w ramach sieci warsztatów (...), z którą pozwany nawiązał współpracę, za kwotę wynikającą ze sporządzonej przez pozwanego kalkulacji. Powodowie w ramach obowiązku minimalizacji szkody oraz współpracy z dłużnikiem przy wykonaniu zobowiązania (art. 354 § 2 k.c.) powinni byli współpracować w tym zakresie z pozwanym, czego nie uczynili.

W piśmie z dnia 27 stycznia 2016 r. powodowie rozszerzyli powództwo do kwoty 6438, 33 zł oraz o odsetki ustawowe od kwoty 495, 74 zł od dnia wydania wyroku do dnia zapłaty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie kornel S. i K. S. (2) są współwłaścicielkami samochodu osobowego marki B. nr rejestracyjnym (...). W dniu 9 maja 2015 r. pojazd stanowiący współwłasność powodów, uległ uszkodzeniu w wyniku kolizji drogowej. Sprawca szkody ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S.. Poszkodowane zgłosiły szkodę pozwanemu.

okoliczności niesporne

Koszt naprawy uszkodzeń samochodu powodów związanych z kolizja wynosi 22397, 28 zł brutto. Uwzględnia on użycie do naprawy części nowych i oryginalnych oraz stawkę za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych odpowiednio w kwocie 120 zł i 130 zł.

Części samochodu, które uległy uszkodzeniu były częściami oryginalnymi i nie posiadały uszkodzeń niezwiązanych z wypadkiem, z wyjątkiem drzwi tylnych prawych. Na rynku nie występują części z oznaczeniem Q (pochodzące od producenta oryginalnych części, lecz sygnowane logo producenta części, a nie pojazdu) do takiego typu samochodu, jaki został uszkodzony w wyniku kolizji.

/opinia biegłego R. D. 164 -177/

Pozwany przeprowadził postępowanie likwidacyjne, w wyniku którego ustalił wartość poniesionej przez powodów szkody i wypłacił z tytułu odszkodowania z ubezpieczenia OC, w związku z uszkodzeniem pojazdu powódek kwotę 15 598,95 zł.

okoliczności niesporne

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny w przeważającym zakresie nie był sporny pomiędzy stronami. Sąd ustalił go na podstawie dokumentów załączonych do akt, których prawdziwość i wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Nadto, w obliczając wysokość szkody Sąd oparł się o protokoły oględzin oraz wnioski zawarte w opinii biegłego sądowego z zakresu motoryzacji

W ocenie Sądu roszczenie strony powodowej jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż pomiędzy stronami nie było sporu co do odpowiedzialności pozwanego za naprawienie szkody w ramach umowy ubezpieczenia OC sprawcy szkody, jak również zasadności dokonania naprawy uszkodzonego samochodu i jej zakresu. Strony różniły się natomiast co do wysokości należnego odszkodowania. Pozwany zakwestionował bowiem wskazany w pozwie koszt naprawy samochodu powodów, twierdząc, iż możliwa była poprawna technologicznie naprawa auta za pośrednictwem (...) SA za kwotę wyliczoną w kalkulacji sporządzonej przez pozwanego i w konsekwencji wypłaconą powodom, jako niesporną część odszkodowania.

Zgodnie z art. 822 § 1 i 4 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Na mocy natomiast art. 824 1 § 1 kc o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody.

Podstawowe znaczenie dla ustalenia wysokości szkody, a tym samym zakresu odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego, będzie miał zatem art. 361 § 2 k.c. ustanawiający zasadę pełnej kompensacji szkody oraz art. 363 § 1 k.c., zgodnie z którym naprawienie szkody powinno nastąpić, wobec wyboru dokonanego przez poszkodowanego, poprzez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej bądź przywrócenie stanu poprzedniego.

Pozwany kwestionując zasadność pozwu podniósł, że nie jest on zobowiązany do zwrotu sumy stanowiącej równowartość najwyższych kosztów naprawy, a jedynie takich kosztów, które będą gwarantowały poprawną technicznie naprawę. Taką naprawę dało się przeprowadzić także przy użyciu części zamiennych z oznaczeniem P i pozwany zaoferował powodom dokonanie pełnowartościowej naprawy ich samochodu za pośrednictwem (...) SA.

Sąd doszedł do przekonania, iż powyższy zarzut nie jest trafny. Po pierwsze, jak wynika z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego poszkodowany ma prawo dokonania wyboru warsztatu, któremu zleci naprawę samochodu, o ile koszty naprawy wyliczone przez ten warsztat będą konieczne i ekonomicznie uzasadnione, a stosowane stawki robocizny będą mieścić się granicach stawek stosowanych na lokalnym rynku, Zgodnie bowiem z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 w sprawie III CZP 32/03, opubl. M.Prawn. 2004/2/81 „odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku”. W uzasadnieniu powyższej uchwały Sąd Najwyższy podkreślił, iż poszkodowanemu przysługuje wybór odpowiedniego warsztatu naprawczego, któremu powierzy on dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu. Warsztaty te mogą posługiwać się różnymi cenami w zakresie tych samych lub podobnych prac naprawczych. Co więcej, ceny te mogą odbiegać w odpowiedniej skali od cen stosowanych przez warsztaty naprawcze działające na odpowiednim rynku lokalnym (np. na terenie określonego miasta lub gminy).

Sąd Najwyższy wskazał, iż zgodnie z zasadą pełnej kompensaty poniesionej szkody (art. 361 § 2 KC), poszkodowany będzie mógł domagać się od podmiotu odpowiedzialnego (ubezpieczyciela) odszkodowania obejmującego poniesione koszty wspomnianych prac naprawczych. Za kategorię "niezbędnych" kosztów naprawy należałoby uznać takie koszty, które zostały poniesione w wyniku przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu jego technicznej używalności istniejącej przed wyrządzeniem szkody przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń pojazdu mechanicznego. Kosztami "ekonomicznie uzasadnionymi" będą koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy dokonujący naprawy samochodu. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny te odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług naprawczych na rynku napraw samochodu. Jeżeli nie kwestionuje się bowiem uprawnienia do wyboru przez poszkodowanego warsztatu samochodowego mającego dokonać naprawy, miarodajne w tym zakresie powinny być ceny stosowane właśnie przez ten warsztat naprawczy w związku z naprawą indywidualnie oznaczonego pojazdu mechanicznego.

Przyjęcie cen przeciętnych (niezależnie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana) dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania zdaniem Sądu Najwyższego nie kompensowałoby w konsekwencji poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte w warsztacie naprawczym były wyższe niż ustalone w określony sposób ceny przeciętne. Co więcej określanie kosztów naprawy samochodu wyłącznie przy uwzględnianiu ceny przeciętnej prowadzić mogłoby do spornej relatywizacji w zakresie ustalenia wysokości odszkodowania należnego poszkodowanym posiadaczom pojazdów mechanicznych. Różne mogą być przeciętne metody obliczania takich cen przeciętnych i to w doniesieniu do poszczególnych usług naprawczych oferowanych na rynku.

Konkludując Sąd Najwyższy podkreślił, że jeżeli poniesione przez poszkodowanego koszty naprawy samochodu odpowiadają cenom stosowanym przez usługodawców na lokalnym rynku i jednocześnie można te koszty zaliczyć do kategorii niezbędnych i ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy, ubezpieczyciel nie miałby uzasadnionych podstaw do odmowy wypłaty odszkodowania odpowiadającego wspomnianym kosztom. W rezultacie należałoby przyjąć, że odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku usług naprawczych.

Jak wynika z powyższego pozwany ubezpieczyciel nie ma prawa narzucać poszkodowanemu konkretnego warsztatu, w którym ma zostać przeprowadzona naprawa, co usiłował uczynić pozwany w sprawie niniejszej. Zlecenie naprawy za pośrednictwem (...) SA byłoby właśnie pozbawieniem poszkodowanego możliwości dokonania wyboru warsztatu, w którym chce naprawić samochód. Należy przy tym podkreślić, że jak wynika z opinii biegłego R. D. koszt naprawy wyliczony przez pozwanego (a więc ten, za który naprawa miała być przeprowadzona przez (...) SA ) uwzględniał ceny części nieoryginalnych, lecz zamienników typu P, które są częściami gorszej jakości, niepasującymi często do samochodu, zwiększającymi pracochłonność przy ich montażu i niegwarantującymi poprawnej technologicznie naprawy. Pozwany zarzucił, że proponowana przez niego naprawa samochodu przez (...) SA zakładała użycie do naprawy części nabytych za cenę uwzględniającą określony rabat, jednakże należy zauważyć, że po pierwsze z kalkulacji pozwanego wynika wprost, że proponował naprawę przy użyciu części nieoryginalnych, a zastosowane zamienniki typu P nie spełniały kryteriów jakościowych, niezbędnych do przeprowadzenia poprawnej technologicznie naprawy. Po drugie, jak wynika z pisma (...) z dnia 17 lipca 2015 r. zasady współpracy pomiędzy pozwanym a tą spółką zakładają wykonywanie napraw zgodnie z kosztorysem sporządzonym przez ubezpieczyciela. Z opinii biegłego tymczasem wynika, że pozwany w swojej kalkulacji nie uwzględnił wszystkich niezbędnych technologicznie operacji naprawczych, takich jak: lakierowanie na pojeździe z lakierowaniem wstępnym, cieniowanie przedniego prawego błotnika, wymianę izolacji drzwi prawych przednich i tylnych. Jak naprawa proponowana przez pozwanego nie uwzględniała wszystkich niezbędnych kosztów przywrócenia samochodu do stanu poprzedniego. Podkreślić należy, iż opinia biegłego nie została w sprawie zakwestionowana przez żadną ze stron. Sąd analizując opinię, nie dopatrzył się w niej żadnych wad, które obniżałyby jej wartość dowodową. Biegły profesjonalnie przeanalizował kosztorysy naprawy i uzasadnił swoje stanowisko w sprawie. Wskazał także, że przyjęte przez niego stawki mieszczą się w zakresie stawek stosowanych na trójmiejskim rynku.

W przekonaniu Sądu, w kontekście zarówno opinii biegłego R. D., jak i przywołanego wyżej orzecznictwa odnośnie swobody wyboru warsztatu naprawczego przez poszkodowanego, wnioski dowodowe pozwanego zmierzające do wykazania zasad współpracy pomiędzy pozwanym a (...) SA nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia i dlatego zostały oddalone. Pozwany nie wykazał bowiem, aby przyjęte przez powodów, a następnie biegłego koszty naprawy samochodu wykraczały poza ceny występujące na lokalnym rynku, czy też, aby na skutek zamontowania w samochodzie powodów części oryginalnych nastąpił wzrost jego wartości.

Zatem skoro, jak wykazano powyżej, zasadnym było zamontowanie oryginalnych części zamiennych, to tym samym ich wartość należy wliczyć do wysokości poniesionej przez powódki szkody. Natomiast, jak Sąd Najwyższy wielokrotnie podkreślał "użycie nowych części do naprawy uszkodzonego w wyniku kolizji samochodu nie prowadzi do zwiększenia jego wartości, chyba że chodzi o wymianę takich uszkodzeń, które istniały przed wypadkiem albo ulepszeń w stosunku do stanu przed kolizją" (por m.in. wyrok SN z 5 listopada 1980 roku, III CRN 223/80, OSNC 1981 /10/186 oraz wyrok SN z 20 października 1972 roku, II CR 425/72, OSNC 1973/6/111). Pozwany nie wykazał, aby części uszkodzone w wyniku wypadku były wcześniej uszkodzone. Jednocześnie zaś biegły wskazał w opinii, że w dacie szkody nie występowały części zamienne z jakości Q (produkowane przez tego samego producenta, co części oryginalne przeznaczone do pierwszego montażu, ale sygnowane znakiem firmowym producenta części, a nie pojazdu) .

Rozważając wszystkie powyższe okoliczności sąd orzekający doszedł do przekonania, że pozwany bezpodstawnie ograniczył swoją odpowiedzialność odszkodowawczą. W konsekwencji, Sąd na podstawie art. 822 § 1 i 4 k.c. w punkcie pierwszym wyroku zasądził na rzecz powoda od pozwanego kwotę dochodzoną w niniejszym procesie, będąca różnica pomiędzy kosztami naprawy ustalonymi według biegłego a kwota wypłacona powodom przez pozwanego.

Na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c oraz art.14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) . Sąd zasądził odsetki od kwoty głównej, dochodzonej pierwotnie, począwszy od dnia 10 czerwca 2015 r. roku do dnia zapłaty, zaś od kwoty wynikającej z rozszerzenia powództwa – zgodnie z żądaniem powodów – od daty wydania wyroku.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu Sąd, w punkcie drugim wyroku zasądził od pozwanego- jako strony przegrywającej- na rzecz powodów koszty procesu na mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz 108 k.p.c. , obejmujące opłatę od pozwu w kwocie 328 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1200 zł obliczone na podstawie przepisu § 6 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku o opłatach za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349) wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa. Nadto sąd zasądził na rzecz powodów koszty zaliczki na poczet opinii biegłego w kwocie 379, 35 zł .