Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w składzie:

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej K. Maszerowskiej- Jachimowicz

po rozpoznaniu w dniu 9 sierpnia, 14 września 2016 r.

sprawy: oskarżonego M. L. urodz. (...) w T.

syna W. i M. z d. Ś.

oskarżonego o to, że:

1. w dniu 3 września 2015 r. w T. przechowywał na terenie działek przy ul. (...) wyroby akcyzowe w postaci: 130 paczek aa`20 sztuk papierosów rożnych marek bez wymaganych znaków akcyzy, stanowiące przedmiot czynu zabronionego z art. 63 § 6 i 86 § 4 i 54 § 3 kks za które nie zapłacono cła w kwocie 1513,00 zł podatku VAT w kwocie 5.810,00 zł oraz podatku akcyzowego w kwocie 21.124,00 zł

tj. o przestępstwo skarbowe określone w art. 65 § 3 i 91 § 4 w zw. z art. 7 § 1 kks

2. w dniu 3 września 2015 r. w T. przechowywał na terenie działek przy ul. (...) wyroby akcyzowe w postaci: (...) paczek a`20 sztuk papierosów różnych marek bez wymaganych znaków akcyzy oraz 112 kg tytoniu do palenia bez nazwy, bez wymaganych znaków akcyzy, stanowiące przedmiot czynu zabronionego z art. 63 § 6 kks, na których ciąży podatek akcyzowy w łącznej kwocie 110.672,00 zł

tj. o przestępstwo skarbowe określone w art. 65 § 3 kks

I. uznaje oskarżonego M. L. za winnego popełnienia zarzucanych jemu czynów w punkcie 1 i 2 aktu oskarżenia z tym ustaleniem, iż stanowią jedno przestępstwo z art. 65 § 3 kks oraz wykroczenie z art. 91 § 4 kks w zw. z art. 7 § 1 kks i za to na podstawie art. 65 § 3 kks wymierza karę 200 ( dwustu ) stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki w kwocie 100 ( stu ) zł;

II. na podstawie art. 30 § 1 kks w zw. z art. 30 § 2 kks i art. 31 § 6 kks orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa przez zniszczenie dowodów rzeczowych w sprawie w postaci: tytoniu do palenia 112 kg, 12 paczek po 20 sztuk, 1650 paczek po 20 sztuk papierosów (...), 170 paczek papierosów po 20 sztuk marki(...), 420 paczek papierosów po 20 sztuk marki M., 690 paczek po 20 sztuk marki Q. (...), 29 sztuk worków foliowych z nadrukiem B. Tytoń, 20 paczek po 20 sztuk papierosów marki M. oraz na podstawie art. 30 § 2 kks w zw. z art. 29 pkt 2 kks kłódki koloru czarnego z alarmem oraz kluczy metalowych koloru srebrnego z napisem (...) zapisanych pod pozycją (...) i (...) Magazynu (...) w T.;

III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat W. S. kwotę 180 ( sto osiemdziesiąt ) zł plus VAT tytułem kosztów obrony udzielonej z urzędu za postępowanie przygotowawcze;

IV. zwalnia oskarżonego od ponoszenia opłaty i wydatków, którymi obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt II K 419/16

UZASADNIENIE

Na początku września 2015 roku funkcjonariusze Służby Celnej w T. otrzymali informację, iż na terenie działek nr (...) przy ul. (...) w T. M. L. przechowuje wyroby akcyzowe bez znaków akcyzy.

Dowód: zeznania świadka T. L. (k. 171-172)

Działki te dzierżawiła K. D., która udostępniła je swojemu szwagrowi M. L..

Dowód: pismo z Urzędu Miasta T. (k. 54, 172)

umowy (k. 55-62, 172)

W związku z uzyskaną informacją w dniu 3 września 2015 roku funkcjonariusze Służby Celnej rozpoczęli obserwację działki o nr (...), w ten sposób, że mieli możliwość zauważenia, kto na nią wchodził i opuszczał ją. W trakcie obserwacji na teren działki przyszedł I. M.. Był on ubrany w rozpiętą kurtkę, tak iż nie miał możliwości ukrycia w niej większej ilości papierosów. Obecny na działce M. L. wszedł na sąsiednią działkę o numerze (...), nie mając przy sobie papierosów, po czym wrócił z niej z papierosami, które przekazał I. M..

Dowód: zeznania świadka T. L. (k. 171-172)

Po opuszczeniu działki, gdy I. M. znajdował się na ulicy (...), papierosy wypadły mu na ulicę. Było to 20 paczek papierosów marki M. bez wymaganych znaków akcyzy. I. M. został wówczas zatrzymany przez funkcjonariuszy Służby Celnej.

Dowód: zeznania świadka T. L. (k. 171-172)

zeznania świadka I. M. (k. 171)

Funkcjonariusze Służby Celnej udali się na działkę, na której przebywał M. L., po czym dokonali jej przeszukania. Na działce ujawniono woreczki na tytoń. Ponieważ funkcjonariusze widzieli, że L. przechodził na teren działki nr (...), użyli psa tropiącego celem ustalenia, czy znajdują się tam wyroby tytoniowe. Pies wskazał pomieszczenie gospodarcze zabezpieczone dwoma kłódkami. Po przeszukaniu M. L. ujawniono w spodniach, które miał na sobie klucze, dzięki którym otworzono zamknięte pomieszczenie. W środku na podłodze ujawniono:

- tytoń cięty do palenia bez znaków akcyzy, bez ceny detalicznej na opakowaniach jednostkowych i bez etykiet, zapakowany w 8 worków koloru szarego, o łącznej wadze 112 kg;

- papierosy ręcznie robione zapakowane w opakowania z napisem (...) w ilości 12 paczek a 20 sztuk bez wymaganych znaków akcyzy, bez nadrukowanej ceny detalicznej w PLN na opakowaniu jednostkowym, opatrzonych napisami w języku angielskim;

- papierosy oznaczone marką (...) w ilości 1650 paczek a 20 sztuk bez wymaganych znaków akcyzy, bez nadrukowanej ceny detalicznej w PLN na opakowaniu jednostkowym, opatrzonych napisami w języku angielskim;

- papierosy oznaczone marką (...) w ilości 170 paczek a 20 sztuk bez wymaganych znaków akcyzy, bez nadrukowanej ceny detalicznej w PLN na opakowaniu jednostkowym, opatrzone ukraińską banderolą;

- papierosy oznaczone marką (...) w ilości 420 paczek a 20 sztuk bez wymaganych znaków akcyzy, bez nadrukowanej ceny detalicznej w PLN na opakowaniu jednostkowym, opatrzonych napisami w języku rosyjskim;

- papierosy oznaczone marką (...) w ilości 690 paczek a 20 sztuk bez wymaganych znaków akcyzy, bez nadrukowanej ceny detalicznej w PLN na opakowaniu jednostkowym, opatrzonych napisami w języku rosyjskim.

,

Dowód: zeznania świadka T. L. (k. 171-172)

protokoły przeszukania pomieszczeń (k. 6-8, 10-12, 172)

protokół przeszukania osoby (k. 18-20, 172)

dokumentacja fotograficzna (k. 31-41, 172)

protokół oględzin rzeczy (k. 109-112, 172)

Papierosy marki M. i (...) w łącznej ilości (...) paczek spowodowały uszczuplenie w kwocie 27.007 zł tytułem akcyzy, zaś tytoń cięty w kwocie 83 665 zł . Łącznie była to kwota 100. 672 zł. Papierosy marki L., M. , Q. M. w łącznej ilości 1300 paczek spowodowały uszczuplenie z tytułu cła w kwocie 1513 zł, VAT 5810 oraz akcyzy w wysokości 21.124 zł.

Dowód: obliczenie wartości kwot należności publicznoprawnych ( k.49, 13-14)

spis rzeczy (k.12 ak)t

Działka nr (...) jest dzierżawiona przez B. K.. W 2015 roku B. K. często wyjeżdżała zagranicę. W dniu 3 września 2015 roku przebywała u swojej siostrzenicy w Niemczech. Do Polski wróciła w połowie września. Pod jej nieobecność klucze do pomieszczenia gospodarczego posiadała jej siostra K. B. (1). Nadto K. udostępniła klucze jedynie swojej znajomej G. Z., która zmarła na początku września 2015 roku. Pomieszczenie to nie było zamykane na kłódkę, ani chronione alarmem.

Dowód: zeznania świadka B. K. (k. 77-78, 163).

zeznania świadka K. B. (2) (k. 87-88, 163)

M. L. nie był dotąd karany sądownie. Biegli lekarze nie stwierdzili u oskarżonego choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego. Miał zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia czynów i pokierowania swoim postępowaniem.

Dowód: karta karna ( k.65)

opinia sądowo- psychiatryczna ( k.92-93 akt)

M. L. został oskarżony o to, że:

1. w dniu 3 września 2015 roku w T., przechowywał na terenie działek przy ul. (...) wyroby akcyzowe w postaci: 1300 paczek a'20 sztuk papierosów różnych marek, bez wymaganych znaków akcyzy, stanowiące przedmiot czynu zabronionego z art. 63 § 6 i 86 § 4 i 54 § 3 kks, za które nie zapłacono cła w kwocie 1513,00 złotych, podatku VAT w kwocie 5810,00 złotych oraz podatku akcyzowego w kwocie 21.124,00 złotych, to jest o przestępstwo skarbowe określone w art. 65 § 3 kks i art. 91 § 4 kks w zw. z art. 7 § 1 kks;

2. w dniu 3 września 2015 roku w T., przechowywał na terenie działek przy ul. (...) wyroby akcyzowe w postaci: (...) paczek a'20 sztuk papierosów różnych marek bez wymaganych znaków akcyzy oraz 112 kg tytoniu do palenia bez nazwy, bez wymaganych znaków akcyzy, stanowiące przedmiot czynu zabronionego z art. 63 § 6 kks, na których ciąży podatek akcyzowy w łącznej kwocie 110,672,00 złotych, to jest o przestępstwo skarbowe określone w art. 65 § 3 kks.

Przesłuchany w charakterze podejrzanego na etapie postępowania przygotowawczego (k. 73) M. L. nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów oraz wyjaśnił, że zatrzymane rzeczy były na sąsiedniej działce, której właścicielką jest jakaś pani, której nie zna, natomiast on przebywał na działce brata L. D.. Przed Sądem (k. 162) oskarżony ponownie nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i podtrzymał wcześniej złożone wyjaśnienia.

W ocenie Sądu wyjaśnienia oskarżonego są niewiarygodne. Przeczą im przede wszystkim zeznania funkcjonariusza Służby Celnej T. L., który brał udział w przeszukaniu działek w dniu 3 września 2015 roku. Świadek zeznał, że w spodniach oskarżonego znaleziono klucze do kłódek zabezpieczających pomieszczenie, w którym znajdowały się papierosy i tytoń. Właścicielka działki B. K. wskazała natomiast, że poza zamkiem w drzwiach, pomieszczenie to nie było w żaden sposób chronione. Wskazane okoliczności pozwalają przyjąć, że, wykorzystując nieobecność właścicielki działki, oskarżony przejął w używanie to pomieszczenie i zabezpieczył je przed osobami trzecimi. W konsekwencji uznać należało, że M. L. przechowywał znajdujące się w środku wyroby akcyzowe. Wniosek ten znajduje potwierdzenie w obserwacji poczynionej przez funkcjonariuszy Służby Celnej, o której zeznał T. L.. Widzieli oni bowiem, jak oskarżony wszedł na teren działki nr (...) i wrócił z niej z papierosami dla I. M.. Papierosy te miały taki sam kod kreskowy, jak te znalezione później na terenie działki, co świadczy o tym, że musiały pochodzić z jednej partii. Zaobserwowane zdarzenie przeczy też temu, co twierdził oskarżony, jakoby przebywał na terenie działki brata..

Sąd uznał natomiast za wiarygodne zeznania świadka T. L. (k. 171-172). Ich treść znajduje potwierdzenie w protokołach z czynności procesowych dokonanych przez świadka w związku z tą sprawą. Świadczy to o konsekwencji jego relacji, którą Sąd ocenił jako logiczną. Jako funkcjonariusz publiczny nie miał on interesu w tym, aby posądzać oskarżonego o popełnienie przestępstwa, którego ten nie popełnił. Zeznania świadka nie były również podważane przez strony w toku procesu. W związku z tym Sąd uznał je za wiarygodną podstawę dla ustaleń faktycznych w sprawie. Świadek w toku swobodnej wypowiedzi zeznał również, że w czasie przeprowadzania czynności z M. L. oskarżony powiedział, iż wszystkie znalezione wyroby należą do jego brata L. D.. Wypowiedzi M. L. nie poprzedziło jednak pouczenie go o prawach podejrzanego, a przede wszystkim o prawie do odmowy składania wyjaśnień i braku obowiązku dowodzenia swojej niewinności. Składając wyjaśnienia, oskarżony słów tych na żadnym etapie postępowania nie potwierdził. W konsekwencji Sąd nie może oceniać zeznań T. L. w zakresie wypowiedzi L., iż znalezione rzeczy należały do jego brata. Zakładając hipotetycznie, że ocena ta byłaby możliwa, wskazana okoliczność nie uchyliłaby odpowiedzialności karnej M. L. za zarzucane mu przestępstwo skarbowe. Znalezienie u niego kluczy do pomieszczenia wypełnionego papierosami bez wymaganych znaków akcyzy oraz wydanie z niego 20 paczek papierosów I. M. dowodzą, że przechowywał on te wyroby akcyzowe. Okoliczność, że stanowiłyby one zarazem własność innej osoby nie wyklucza jej ewentualnej odpowiedzialności karnej jako współsprawcy. Nie mogłaby ona jednak wpłynąć korzystnie na ocenę karnoprawną czynu M. L..

Świadek B. K. (k. 77-78, 163) zeznała, iż nie dała oskarżonemu kluczy do swojej działki i nikomu nie pozwalała na przechowywanie na niej czegokolwiek. Dodała, że oskarżonego widziała na terenie działek kilkukrotnie, ale nie wie co on tam robił. Nie miała wiedzy o tym, że ktoś handlował papierosami. W 2015 roku dużo czasu spędziła zagranicą, co jej zdaniem, mógł wykorzystać sprawca. Zeznania świadka potwierdziła jej siostra K. P. (1) (k. 87-88, 163), która również nie wiedziała o tym, że ktoś handlował papierosami. Dysponowała kluczami do działki, jednak sporadycznie na niej bywała. Zeznania obu kobiet były ze sobą spójne. Ich relacja przekonywała co do tego, że rzeczywiście nie miały wiedzy o tym, że na działce nr (...) przechowywane są papierosy i tytoń bez wymaganych znaków akcyzy. W związku z powyższym Sąd uznał ich zeznania za wiarygodne.

Świadek K. P. (2) mieszka na terenie działek przy ul. (...) w T.. W postępowaniu przygotowawczym (k. 107) zeznała, że użycza prądu L. D. w zamian za paczkę papierosów. Dodała, że M. L. codziennie przyjeżdża na działkę w godzinach 9-14. Świadek nic nie wiedziała na temat papierosów znalezionych na terenie działek. Przed Sądem (k. 163v) zeznała natomiast, że nie zna oskarżonego i nigdy nie widziała go na terenie działek. Po odczytaniu jej wcześniej złożonych zeznań podtrzymała je, stwierdzając, że przed Sądem zeznała odmiennie z powodu nerwów. W związku z tym Sąd nie dał wiary temu, co świadek twierdziła początkowo na rozprawie. Wiarygodne były natomiast jej zeznania złożone w postępowaniu przygotowawczym podtrzymane następnie przed Sądem.

Zeznania świadka I. M. (k. 171) były wiarygodne jedynie co do zatrzymania go przez Służbę Celną w okolicy ul. (...) w T. wraz z 20 paczkami papierosów marki M. bez wymaganych znaków akcyzy. Fakt ten potwierdził dokonujący zatrzymania T. L.. Jego twierdzeniom, jakoby papierosy znalazł na pobliskiej żwirowni dzień wcześniej, po czym zaniósł je na przechowanie oskarżonemu, a tuż przed zatrzymaniem jedynie odebrał je, Sąd nie dał wiary. Zeznania tej treści były niewątpliwie próbą obrony świadka, który został oskarżony w odrębnej sprawie, a jednocześnie zmierzały do uwiarygodnienia wyjaśnień jego bliskiego znajomego M. L.. Świadek nie wyjaśnił jednak powodu, dla którego miałby zostawić papierosy na przechowanie u M. L.. Taki sam kod kreskowy na opakowaniach papierosów ujawnionych u oskarżonego w wysokim stopniu uprawdopodabnia, że M. uzyskał papierosy od oskarżonego. W związku z tymi okolicznościami Sąd odmówił wiary zeznaniom świadka.

Sąd uznał za wiarygodne dowody w postaci protokołów przeszukania działek (k. 6-8, 10-12, 172), wyliczenie należności podatkowych (k. 13-15, 172), protokołu przeszukania M. L. (k. 18-20, 172), dokumentacji fotograficznej z miejsca ujawnienia papierosów (k. 31-41, 172) oraz protokołu ich oględzin (k. 109-112, 172), a także karty karnej (k. 65, 172). Dokumenty te zostały sporządzone przez uprawnione do tego osoby, a Sąd nie znalazł podstaw do podważenia ich autentyczności, która nie była również kwestionowana przez strony w toku procesu. Wobec powyższego Sąd uznał wymienione wyżej dokumenty za wiarygodną podstawę dowodową.

Zgromadzony materiał dowodowy pozwolił przyjąć, że oskarżony przechowywał wyroby akcyzowe stanowiące przedmiot czynu zabronionego określonego w art. 63 § 6 kks. Na wyrobach tych ciążył podatek akcyzowy w łącznej kwocie 131.796,00 złotych. Czyn ten wypełnił zatem znamiona przestępstwa skarbowego określonego w art. 65 § 3 kks, ponieważ kwota podatku narażonego na uszczuplenie była małej wartości. Zgodnie z treścią art. 53 § 14 kks mała wartość to wartość, która w czasie popełnienia czynu zabronionego nie przekracza dwustukrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. W dniu 3 września 2015 roku minimalne wynagrodzenie wynosiło 1750 złotych brutto, z czego wynika, że powyższą kwalifikację należało przyjmować, gdy kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekraczała 350.000 złotych.

Część papierosów przechowywanych przez oskarżonego stanowiła jednocześnie przedmiot czynów zabronionych określonych w art. 86 § 4 kks i art. 54 § 3 kks. Od wyrobów tych nie uiszczono bowiem podatku VAT w kwocie 5810,00 złotych oraz nie zapłacono cła w kwocie 1513,00 złotych. Kwoty te nie przekraczały ustawowego progu, który w myśl art. 53 § 6 w zw. z art. 53 § 3 kks wynosi pięciokrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia w czasie popełnienia czynu zabronionego. Tym samym przechowując towary, za które nie zapłacono cła i podatku VAT we wskazanych wyżej kwotach, oskarżony wypełnił znamiona wykroczeń skarbowych określonych w art. 91 § 4 kks i art. 54 § 3 kks.

Zgromadzony materiał dowodowy pozwolił uznać, że M. L. swoim zachowaniem dopuścił się jednego czynu zabronionego. Podstawą do przyjęcia dwóch czynów nie może być to, że za część papierosów nie zapłacono jedynie podatku akcyzowego, a za pozostałe również cła i podatku VAT. Przepis art. 6 § 1 kks stanowi wyraz odrzucenia koncepcji idealnego zbiegu przestępstw skarbowych, w ramach której przyjmuje się, że sprawca popełnił tyle przestępstw, ile naruszył przepisów. W rzeczywistości bowiem oskarżony dopuścił się popełnienia jednego czynu zabronionego, którego przedmiotem były towary stanowiące przedmiot różnych czynów zabronionych. Koncepcja kumulatywnego zbiegu przepisów wyrażona w art. 7 § 1 kks zakłada, że wielość ocen jakiegoś zachowania nie może prowadzić do upatrywania w nim wielości czynów. Kumulatywna kwalifikacja prawna jest zasadna również w przypadku, gdy czyn wypełnia jednocześnie znamiona przestępstwa skarbowego i wykroczenia skarbowego. Zgodnie zatem z treścią art. 7 § 1 kks Sąd uznał M. L. za winnego popełnienia jednego przestępstwa skarbowego polegającego na tym, że w dniu 3 września 2015 roku w T. przechowywał na terenie działek przy ul. (...) wyroby akcyzowe w postaci: 1300 paczek a'20 sztuk papierosów różnych marek, bez wymaganych znaków akcyzy, stanowiących przedmiot czynu zabronionego z art. 63 § 6 i 86 § 4 i 54 § 3 kks, za które nie zapłacono cła w kwocie 1513,00 złotych, podatku VAT w kwocie 5810,00 złotych oraz podatku akcyzowego w kwocie 21.124,00 złotych, a także (...) paczek a'20 sztuk papierosów różnych marek bez wymaganych znaków akcyzy oraz 112 kg tytoniu do palenia bez nazwy, bez wymaganych znaków akcyzy, stanowiących przedmiot czynu zabronionego z art. 63 § 6 kks, na których ciąży podatek akcyzowy w łącznej kwocie 110,672,00 złotych, to jest przestępstwa skarbowego określonego w art. 65 § 3 kks i art. 91 § 4 kks w zw. z art. 7 § 1 kks.

W myśl art. 7 § 2 kks na podstawie art. 65 § 3 kks Sąd wymierzył oskarżonemu M. L. karę 200 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 100 złotych. W ocenie Sądu kara 200 stawek dziennych grzywny jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu, zawinienia i celów kary. Pomimo że mała wartość podatku narażonego na uszczuplenie stanowi znamię przestępstwa skarbowego przypisanego oskarżonemu, to jednak jest ono znamieniem stopniowalnym, które należy wziąć pod uwagę przy wymiarze kary. Narażenie na uszczuplenie należności publicznoprawnej w kwocie przekraczającej 100.000 złotych pozwala uznać, że stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego był średni, skoro granica pozwalająca na przyjęcie uszczuplenia małej wartości to 350. 000 zł. Na jego ocenę niekorzystnie wpłynęły również okoliczności popełnienia przestępstwa skarbowego. Oskarżony działał w przemyślany i zaplanowany sposób. Zabezpieczone papierosy przechowywał na sąsiedniej działce w specjalnie przygotowanym pomieszczeniu. Natomiast jako okoliczność łagodzącą przy wymiarze kary Sąd wziął pod uwagę sposób życia oskarżonego przed popełnieniem czynu zabronionego, a w szczególności jego uprzednią niekaralność. Ustalając wysokość stawki dziennej na poziomie zbliżonym do minimalnego Sąd miał na uwadze niski dochód sprawcy, który utrzymuje siebie i żonę z renty inwalidzkiej, co świadczy o tym, iż jego możliwości zarobkowe są niewielkie.

Na podstawie art. 30 § 1 kks, art. 30 § 2 kks, art. 29 pkt 2 kks, art. 31 § 6 kks Sąd orzekł o dowodach rzeczowych.

Na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks Sąd zwolnił M. L. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych. Orzeczenie to uzasadniała trudna sytuacja majątkowa oskarżonego i ograniczone możliwości zarobkowe z powodu niepełnosprawności.