Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 listopada 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział X Gospodarczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2016 r..

na rozprawie

w sprawie z powództwa syndyka masy upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w P.

przeciwko (...) spółce jawnej z siedzibą w D.

o zapłatę

I.  oddala powództwo

II.  zasądza od powoda syndyka masy upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w P. na rzecz pozwanej (...) spółki jawnej z siedzibą w D. kwotę 4 817,00 zł (cztery tysiące osiemset siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt X GC 895/16 postępowanie zwykłe

UZASADNIENIE

W dniu 25 stycznia 2016 roku powód Syndyk masy upadłości (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w P. wniósł pozew przeciwko pozwanej (...) spółce jawnej z siedzibą w D. o zapłatę kwoty 16.570,22 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 15 stycznia 2015 roku oraz kosztami postępowania.

Uzasadniając żądanie pozwu powód wskazał, że (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. sprzedała pozwanej materiał budowlany w postaci skałodrzewu i wystawiła z tego tytułu fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 16.532,81 zł brutto. Z powodu błędu w określeniu ceny jednostkowej w treści faktury, powód musiał wystawić fakturę korygującą, w której zamiast błędnie wskazanej wartości 1.065,08 zł netto, wpisał prawidłową - 2.132,57 zł netto. Pozwana odmówiła zapłaty kwoty wynikającej z różnicy pomiędzy ceną wynikającą z faktury a ceną wynikającą z korekty.

Dnia 22 lutego 2016 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn. akt X GNc 160/16).

Pozwana złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym zaskarżyła nakaz zapłaty w całości i wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazała, iż zapłaciła na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. cenę za zakup skałodrzewu w kwocie 16.532,81 zł, która została stwierdzona w fakturze VAT nr (...). Zaprzeczyła przy tym zasadności żądania kwoty 16.570,22 zł wskazując, iż strony nie uzgadniały wyższej ceny za zakup towaru i nie wystąpiły żadne okoliczności przemawiające za tym, aby po wykonaniu umowy podnieść cenę za zakup towaru. Pozwana nie zaakceptowała korekty, ani jej nie zaksięgowała.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W związku z realizowaną w K. inwestycją budowy garaży (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. zamówiła od pozwanej skałodrzew, który miał być wykorzystany jako podkład pod pojazdy gąsienicowe. Strony oszacowały cenę za cały zamówiony od pozwanej skałodrzew na kwotę ok. 16.000 zł. Umowa sprzedaży została zawarta w formie ustnej.

Dnia 22 października 2014 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wystawiła fakturę VAT FS (...) opiewającą na kwotę 16.532,81 zł. W fakturze VAT stwierdzono sprzedaż na rzecz pozwanej 12,620 m ³ skałodrzewu. Cena jednostkowa netto wynosiła 1.065,08 zł za m ³. Termin płatności należności przypadł na dzień 5 listopada 2014 roku.

Dowód:

- Faktura VAT, k. 11,

- Zeznania świadka P. S., k. 43-44,

- Zeznania świadka D. W., k. 55,

- przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej P. P., k. 66.

Pozwana zapłaciła na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwotę 16.532,81 zł tytułem ceny za zakup skałodrzewu stwierdzony w fakturze VAT nr (...).

Dowód:

- wezwania do zapłaty, k. 14-15,

- odpowiedź na wezwanie, k. 13,

- przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej P. P., k. 66.

Dnia 31 grudnia 2014 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wystawiła korektę faktury VAT nr (...) dotyczącą faktury VAT nr (...) z dnia 22 października 2014 roku. W korekcie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wskazała, iż w fakturze VAT nr (...) błędnie wskazała cenę jednostkową w kwocie 1.067,49 zł netto, kiedy prawidłowo określona cena jednostkowa powinna wynosić 2.132,57 zł netto. Cena 12,620 m ³ skałodrzewu po korekcie ceny wyniosła 33.103,03 zł brutto.

Dowód:

- Korekta, k. 12,

- Zeznania świadka P. S., k. 43-44.

Pismem z dnia 14 października 2015 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 16.570,22 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 stycznia 2015 roku, która wynikała z korekty faktury VAT nr (...).

Pozwana udzieliła odpowiedzi na wezwanie do zapłaty z dnia 14 października 2015 roku pismem z dnia 21 października 2015 roku. Pozwana odmówiła zapłaty żądanej kwoty wynikającej z korekty faktury VAT nr (...), uzasadniając to tym, że nie otrzymała tej korekty oraz jej nie zaksięgowała. Wskazała również, iż nie ma podstaw do żądania od niej dodatkowej ceny w kwocie 16.570,22 zł.

Powód ponownie wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 16.570,22 zł, jednak bezskutecznie.

Dowód:

- wezwania do zapłaty, k. 14-15,

- odpowiedź na wezwanie, k. 13.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

W rozpoznawanej sprawie powód dochodził od pozwanej zapłaty reszty za sprzedaż skałodrzewu.

Bezsporne w sprawie było zawarcie (w formie ustnej) umowy sprzedaży 12,620 m ³ skałodrzewu. Sporna natomiast była wysokość ceny za zakupiony towar.

Podstawą prawną powództwa był art. 535 k.c., zgodnie z którym przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Z treści tego przepisu wprost wynikają podstawowe obowiązki stron umowy sprzedaży. Obowiązkiem sprzedawcy, którym w rozpoznawanej sprawie była (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P., jest przeniesienie na kupującego własności rzeczy i jej wydanie. Natomiast obowiązkiem kupującego, którym jest pozwana, jest odebranie rzeczy i zapłata ceny.

W niniejszym postępowaniu powód domagał się zapłaty należności tytułem zapłaty części ceny w kwocie 16.570,22 zł za wydany pozwanej skałodrzew. Pozwana zapłaciła cenę 16.532,81 zł, która wynikała z faktury VAT nr (...) z dnia 22 października 2014 roku, jednak sprzedawca 31 grudnia 2014 roku dokonał korekty faktury VAT i w miejsce dotychczas wskazanej ceny jednostkowej w kwocie 1.065,08 zł za m ³ zastosowała cenę 2.132,57 zł. W wyniku zmiany ceny jednostkowej zwiększeniu uległa cena finalna, która wyniosła 33.103,03 zł.

Pozwana zaprzeczyła zasadności dochodzonego przez powódkę roszczenia. Podniosła, iż strony ustaliły cenę jednostkową w kwocie wskazanej w fakturze VAT z dnia 22 października 2014 roku, a pozwana cenę za towar uiściła. Wyższa cena jednostkowa została ustalona jednostronnie przez sprzedawcę i nie została zaakceptowana przez kupującego.

Nie ulega wątpliwości, iż strony zawarły umowę sprzedaży skałodrzewu w ilości 12,620 m ³ i że pozwana zapłaciła sprzedawcy kwotę 16.532,81 zł tytułem ceny stwierdzonej w fakturze VAT nr (...) – okoliczności te zostały potwierdzone przez obie strony.

Kluczowe dla rozstrzygnięcia sporu okazało się to, że strona powodowa podniosła cenę jednostkową za m ³ skałodrzewu i stwierdziła ją w dniu 31 grudnia 2014 roku (po ponad dwóch miesiącach od sprzedaży materiału). Pozwana już w sprzeciwie od nakazu zapłaty w sposób jednoznaczny i jasny wskazywała, że korekta ta nie została jej doręczona, ani przez nią zaakceptowana. Co ważne podniosła, iż sprzedawca jednostronnie podniósł cenę i to po wykonaniu umowy sprzedaży. Kwestie te podniósł również reprezentujący pozwaną P. P. na rozprawie dnia 10 listopada 2016 roku.

Strona powodowa wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. i 232 k.p.c. nie wykazała żadnymi dowodami, aby strony ustaliły wspólnie wyższą cenę. Powód miał możliwość w toku postępowania, ustosunkowując się do tego sprzeciwu, zaproponować i przedstawić dowody na odparcie twierdzeń pozwanej, czego nie zrobił. Sąd podkreśla, iż ciężar dowodu co do zasady spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy nie mamy również do czynienia z żadną sytuacją, w której zastosowanie miałyby szczególne reguły rozkładu ciężaru dowodu. Skoro strona powodowa nie wykazała, aby do podwyższenia ceny doszło w wyniku ustaleń stron, to przyjąć należało, iż wyższa cena została określona jednostronnie przez sprzedawcę.

Jak wynika z art. 536 k.c. niedopuszczalne jest, aby ustalenie ceny pozostało wyłącznie w gestii jednej ze stron umowy sprzedaży. Pozostawienie swobody ustalenia ceny tylko jednej ze stron jest bowiem praktyką niezgodną z zasadami współżycia społecznego i powoduje nieważność umowy. Działanie takie prowadziłoby do powstania po drugiej stronie umowy sprzedaży niepewności co do treści umowy i tak doniosłego jej elementu jakim jest wysokość ceny.

Na pełną aprobatę zasługuje w tym kontekście zdanie zaprezentowane przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 czerwca 2010 roku podstawy ustalenia ceny muszą być stabilne i konkretne oraz jednoznacznie określone. Dane niezbędne do jej ustalenia powinny być uprzednio uzgodnione przez strony (sygn akt I CSK 505/09).

Tymczasem jak wynika z okoliczności sprawy powodowa spółka dokonała zmiany ceny za dostarczone towary po ponad dwóch miesiącach, co pozostaje w sprzeczności z przepisami ustawy i zasadami współżycia społecznego. Strona powodowa również wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. i 232 k.p.c. nie wykazała, aby strony ustaliły wyższą cenę, o której mowa w korekcie, już w momencie zawierania umowy sprzedaży. Temu faktowi pozwana zaprzeczyła. Mając na uwadze wcześniej poczynione rozważania dotyczące rozkładu ciężaru dowodu, Sąd uznał, iż strony umowy sprzedaży skałodrzewu nie ustaliły ceny jednostkowej w wysokości, jaka wynika z korekty z dnia 31 grudnia 2014 roku.

Na marginesie jedynie wskazać należy, iż źródłem obowiązku wypłacenia na rzecz sprzedawcy ceny nie jest faktura, lecz postanowienia umowy. Faktura VAT spełnia jedynie funkcje dokumentu podatkowego, wezwania do zapłaty z wskazanie terminu płatności należności w niej stwierdzonej. Wystawienie faktury VAT ma charakter formalny i nie wpływa na merytoryczną zasadność roszczenia. To samo dotyczy korekty faktury.

Reasumując powyższe rozważania Sąd stwierdził, iż strona powodowa nie udowodniła swojego żądania co do wysokości. Twierdzenia zawarte w uzasadnieniu pozwu, jak i dołączonych do pozwu dowodów nie pozwalają na ustalenie w sposób bezsprzeczny zasadności żądania dochodzonego pozwem.

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o przedstawione dokumenty, które nie były kwestionowane przez strony i nie wzbudziły wątpliwości Sądu, oraz zeznania świadków P. S. i D. W. a także przesłuchanie P. P. w charakterze strony powodowej. Wskazać należy, że zeznania świadków oraz przesłuchania stron były ze sobą spójne i nie pozostawały w sprzeczności z zasadami logiki, znajdowały również poparcie w zgromadzonym materiale dowodowym.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w 108 § 1 zd. 1 k.p.c. w związku z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Zgodnie z powołanym art. 98 § 1 k.p.c. to strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Sprawę wygrała w całości strona pozwana. Na poniesione przez pozwaną koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 4.800 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Mając na uwadze zasadę odpowiedzialności za wynik procesu powoda obciąża obowiązek zwrotu na rzecz pozwanej kwoty 4.817 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.