Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I Cgg 1/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 października 2016 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca:

SSR del. Katarzyna Sztymelska

Protokolant:

starszy protokolant sądowy Aleksandra Strumiłowska

po rozpoznaniu w dniu 19 października 2016 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa Z. C., E. C., M. P.

przeciwko (...) S.A. w K.

o naprawienie szkody

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki E. C. kwotę 164.867,34 zł ( sto sześćdziesiąt cztery tysiące osiemset sześćdziesiąt siedem i 34/100 złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 27 października 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki M. P. kwotę 41.216,83 zł ( czterdzieści jeden tysięcy dwieście szesnaście i 83/100 złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 27 października 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

3.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda Z. C. kwotę 41.216,83 zł (czterdzieści jeden tysięcy dwieście szesnaście i 83/100 złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 27 października 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

4.  zobowiązuje pozwaną do wykonania naprawy ogrodzenia posadowionego na nieruchomości stanowiącej własność powodów położonej w R. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą numer (...) poprzez:

a)  rozebranie przęseł,

b)  wyprostowanie przęseł,

c)  wykucie bruzdy w cokołach i wypełnienie zaprawą cementową,

d)  ponowne założenie przęseł i wykonanie prac porządkowych;

5.  zobowiązuje pozwaną do wykonania naprawy budynku gospodarczego posadowionego na nieruchomości stanowiącej własność powodów położonej w R. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą numer (...) poprzez:

a)  rozebranie oraz ponowne wykonanie posadzki na podsypce i izolacji,

b)  wykucie bruzd w ścianach i wypełnienie ich zaprawą klejową,

c)  skucie tynków pasami,

d)  założenie siatki i wypełnienie tynków zaprawą cementową,

e)  wykonanie robót malarskich i porządkowych,

6.  oddala powództwo w pozostałej części,

7.  zasądza od pozwanej na rzecz powodów solidarnie kwotę 3.456,00 zł (trzy tysiące czterysta pięćdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego;

8.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 15.614,01 zł (piętnaście tysięcy sześćset czternaście złotych i 01/100 złotych) tytułem części nieuiszczonych kosztów sądowych;

9.  nie obciąża powodów nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

Sygn. akt I Cgg 1/15

UZASADNIENIE

Powodowie E. C., M. P. i Z. C. w pozwie z dnia 12 stycznia 2015 roku wnieśli o zobowiązanie pozwanej (...) S.A. w K. do naprawienia szkody w nieruchomości powodów położnej w R. przy ul. (...) poprzez przywrócenie budynku mieszkalnego i gospodarczo - rekreacyjnego oraz ogrodzenia do stanu sprzed powstania szkody, ewentualnie – gdyby naprawa była niemożliwa lub nieopłacalna - zobowiązanie do wypłaty jednorazowego odszkodowania w kwocie odpowiadającej aktualnej wartości technicznej nieruchomości. Wnieśli także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Uzasadniając wskazali, że są współwłaścicielami rzeczonej nieruchomości oraz w wyniku ruchu zakładu górniczego pojawiły się uszkodzenia – m.in. spękania ścian, deformacja stolarki okiennej i drzwiowej, przechył budynków. Podali, że złożyli do pozwanej wniosek o naprawienie szkody, a analiza techniczna wykazała znaczne wychylenie budynku mieszkalnego, w związku z czym pozwana poinformowała, że naprawa szkody będzie polegała na restytucji naturalnej obejmującej rektyfikacje budynku i rozpocznie się na koniec II kwartału 2015 roku. Powodowie w odpowiedzi podnieśli, że prace powinny rozpocząć się niezwłocznie oraz ze budynek nadaje się raczej do odszkodowania, niż naprawy. Podali, że po oględzinach w dniu 2 grudnia 2014 roku szkód w pozostałych budynkach i ogrodzeniu, sprawie nie nadano dalszego biegu.

Pozwana w odpowiedzi na pozew uznała co do zasady żądanie naprawienia wywołanych eksploatacją górniczą szkód w składnikach nieruchomości powodów, wniosła jednakże o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na rzecz pozwanej kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, że na skutek wniosku powodów o naprawienie szkody zleciła wykonanie Analizy techniczno–ekonomicznej opłacalności remontu, w której koszty restytucji naturalnej obejmującej rektyfikację pionową określono na 342 200 zł, wartość techniczną budynku na 318 400 zł oraz koszty rozbiórki na 78 174 zł, a zatem koszt restytucji byłby mniejszy i zasadnym jest jej wykonanie, co też zaproponowano powodom. Pozwana podniosła, że kierowała się wolą ugodowego rozwiązania sporu, ale przygotowanie remontu wymaga czasu. Dodała, że ze względów ekonomicznych o sposobie naprawy szkody zasadnym byłoby podjęcie decyzji po ustaniu wpływów eksploatacji górniczej.

W piśmie procesowym z dnia 12 listopada 2015 roku (k. 170-171) powodowie ostatecznie sprecyzowali żądanie pozwu i wnieśli o zasądzenie od pozwanej:

- na rzecz powódki E. C. kwoty 222 003,34 zł tytułem odszkodowania za budynek mieszkalny wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 14 października 2015r., tj. od dnia ustalenia wysokości odszkodowania, do dnia zapłaty,

- na rzecz powódki M. P. kwoty 55 500,83 zł tytułem odszkodowania za budynek mieszkalny wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 14 października 2015r., tj. od dnia ustalenia wysokości odszkodowania, do dnia zapłaty,

- na rzecz powoda Z. C. kwoty 55 500,83 zł tytułem odszkodowania za budynek mieszkalny wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 14 października 2015r., tj. od dnia ustalenia wysokości odszkodowania, do dnia zapłaty.

Ponadto wnieśli o zobowiązanie pozwanej do naprawienia budynku gospodarczego poprzez rozebranie i ponowne wykonanie posadzki na podsypce i izolacji, wykucie bruzd w ścianach i wypełnienie ich zaprawą klejową, skucie tynków pasami, założenie siatki i wypełnienie tynków zaprawą cementową, wykonania robót malarskich i porządkowych, a także naprawienia ogrodzenia poprzez rozebranie przęseł, ich wyprostowanie, wykucie bruzdy w cokołach i wypełnienie ich zaprawą cementową, ponowne założenie przęseł i wykonanie robót porządkowych. Na rozprawie dnia 19 października 2016r. powodowie sprecyzowali, iż domagając się zasądzenia odsetek ustawowych od dnia 27 października 2015r. – daty doręczenia stronie pozwanej opinii biegłego ustalającej wartość szkody, a od dnia 1 stycznia 2016r. ustawowych odsetek za opóźnienie.

W piśmie procesowym z dnia 10 listopada 2016 roku (k. 174-175) pozwana podniosła, że nie kwestionuje, że budynek mieszkalny powodów posiada ponadnormatywne wychylenie, kwalifikujące go do naprawienia szkody ani dokonanego przez biegłego szacunkowego wyliczenia kosztów rektyfikacji pionowej budynku i wskazanego w opinii sposobu naprawy szkody w budynku gospodarczym i ogrodzeniu. Podniosła brak zasadności profilaktycznego kotwienia budynku (k. 195), gdyż nie zabezpieczy to budynku przez wychyleniem.

Sąd ustalił, co następuje:

Powodowie są współwłaścicielami - E. C. w 4/6, Z. C. i M. P. po 1/6 - nieruchomości położonej w R. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...).

/ dowód: odpis z księgi wieczystej k. 6-8 /

Nieruchomość znajduje się w obszarze górniczym (...) Eksploatacja wywołała deformacje terenu III kategorii, które wpływały na uszkodzenia obiektów powodów i były usuwane poprzez kolejne remonty.

Negatywny wpływ eksploatacji na budynek powodów skutkował osiadaniem W= 8,66 m, nachyleniem terenu T≤ 26,5 mm/m i odkształceniem poziomym terenu E ≤ 8,9 mm/m. Ponadto występowały wstrząsy o sile do 250 mm/s2. Prowadzone eksploatacje górnicze spowodowały wychylenie bryły budynku o 46,2mm/m, a w wyniku planowanej eksploatacji w roku 2015r. dodatkowe wychylenie wyniesie 2,9 mm/m, czyli łącznie wyniesie 49,1 mm/m.

/ dowód: opinia biegłego z zakresu górnictwa i geologii dr inż. J. K. k. 58- 70 /

W dniu 12.02.2014r. powódka E. C. zainicjowała postępowanie ugodowe, składając do pozwanej wniosek o naprawienie szkody w budynku mieszkalnym i wskazując na zauważalne szkody w postaci: spękania sufitów i ścian, zawilgocenia ścian, pęknięć podłogi, niedomykania się bramy i drzwi wejściowych do budynku. Pozwana zleciła wykonanie Analizy techniczno-ekonomicznej opłacalności remontu budynku mieszkalnego, w której ustalono zakres remontu zgodnie z kosztorysami remontowymi. W treści Analizy wskazano, że koszt remontu budynku jest porównywalny z jego wartością, w związku z czym decyzję o sposobie naprawy powinny podjąć obie zainteresowane strony. W piśmie z 23.10.2014r. pozwana poinformowała powódkę, że w Analizie ustalono koszt robót remontowych na 342 200 zł, a wartość techniczną obiektu wraz z kosztami rozbiórki na 396 574 złote. Podała, że naprawa szkody w budynku mieszkalnym będzie polegała na restytucji naturalnej obejmującej rektyfikację pionową – co jest ekonomicznie uzasadnione i technicznie możliwe oraz że prace remontowe rozpoczną się pod koniec II kwartału 2015 roku – po opracowaniu dokumentacji projektowo-kosztorysowej i uzyskaniu pozwolenia na budowę. W piśmie z dnia 14.11.2014r. powodowie odpowiedzieli, że wskazany sposób i termin naprawienia szkody jest nie do przyjęcia i wnieśli o zapłatę na ich rzecz odszkodowania w kwocie 340 688 zł brutto. Ponadto wezwali do naprawienia szkód górniczych w ogrodzeniu oraz budynku gospodarczo – rekreacyjnym. W odniesieniu do stanowiska powodów, pozwana w piśmie z 18.11.2014r. podtrzymała zasadność naprawy poprzez restytucję naturalną, a odnośnie szkód w ogrodzeniu i budynku gospodarczo- rekreacyjnym wyznaczyła termin oględzin. Powodowie zdecydowali się wstąpić na drogę sądową.

/dowód: wniosek z dnia 12.02.2014r. k. 9, pismo z 19.02.2014r. k. 10, analiza techniczno – ekonomiczna k. 11-21, pisma k. 22-24 /

Budynek mieszkalny powodów posiada odporność na wpływ eksploatacji górniczej klasy pierwszej, a dokonana eksploatacja górnicza wywołała deformację terenu kwalifikującego go do trzeciej kategorii terenu górniczego. W razie niższej klasy odporności obiektu od prognozowanej wielkości odkształceń terenu, obiekt powinien być objęty tzw. profilaktyką budowlaną. Budynek mieszkalny powodów nie został zabezpieczony na wpływie eksploatacji górniczej poprzez kotwienie.

Głównym uszkodzeniem budynku mieszkalnego jest wychylenie wynoszące 46,2 mm/m, co stanowi znaczne przekroczenie stanu granicznego budynku, wynoszącego 40 mm/m. Poza wychyleniem występują uszkodzenia pochodzenia górniczego:

- pęknięcia ścian zewnętrznych i wewnętrznych pionowe , pochyłe,

- pęknięcia nadproży, okrojenie w fasetach,

- pęknięcia stropów odcinkowych piwnic,

- deformacja posadzek piwnic.

Sposób naprawy to: wykucie bruzd w ścianach i wypełnienie zaprawą klejową o rozwarciu pow. 5 mm, przemurowanie, skucie tynków pasami, założenie siatki i wypełnienie zaprawą klejową, wykonanie pasów tynku, przeżałowanie pęknięć stropów piwnic, wykonanie pasów tynku, wymiana zdeformowanej posadzki piwnic, wykonania regulacji stolarki, wykonanie robót malarsko – porządkowych.

Budynek mieszkalny ma powierzchnię 141m 2. Średni koszt z robotami przed i po rektyfikacji wynosi około 2 200 zł za m 2, co daje przy ww. powierzchni 310 200 złotych. Dodatkowe koszty to dokumentacja 6500 zł, remont przy kotwieniu ok. 30 000 zł, kotwienie około 35 000 zł, remont po przyszłościowej eksploatacji 30 000 zł, co daje łącznie koszty rektyfikacji 411 700 złotych.

Przeciwwskazaniami do wykonaniu rektyfikacji są względy bezpieczeństwa użytkowników z uwagi na brak zabezpieczenia budynku w postaci kotwienia, oraz inne względy techniczne, tj.:

- wcześniejsze poziomowanie posadzek, co daje inne pochylenie w stosunku do bryły budynku, skutkujące koniecznością rozebrania i ponownego wykonania podłóg, co powoduje utrudnienia i dodatkowe koszty;

- projektowana eksploatacja górnicza, która ma spowodować dalszą destabilizację terenu i powiększy pochylenie budynku. Dalsza eksploatacja pokładu 418 w latach 2015 i 2016 spowoduje dodatkowe wychylenia o około 2,9 mm/m, co w ocenie stopnia uciążliwości będzie nieodczuwalne. Oczekiwanie na zakończenie eksploatacji wydłuży okres uciążliwego użytkowania wychylonego budynku przez mieszkańców.

W budynku gospodarczym – garażu występują szkody górnicze w postaci pęknięć pionowych i poziomych ścian zewnętrznych i wewnętrznych, pęknięć nadproży, okrojeń w fasetach, deformacji posadzek (wybrzuszenia, pęknięcia). Właściwym sposobem naprawy uszkodzeń jest rozebranie i ponowne wykonanie posadzki na podsypce i izolacji, wykucie bruzd w ścianach i wypełnienie zaprawą klejową, skucie tynku psami, założenie siatki i wypełnienie zaprawą cementową oraz wykonanie robót malarsko – porządkowych.

Sposób naprawy ogrodzenia to rozebranie przęseł, wyprostowanie, ponowne założenie po naprawieniu cokołów, wykupie bruzd w cokołach i wypełnienie zaprawą cementową.

/ dowód: opinia biegłego z zakresu budownictwa i szkód górniczych R. M. k. 118-153 ; opinia biegłego z zakresu górnictwa i geologii dr inż. J. K. k. 58- 70 /

Wartość rynkową określa się dla nieruchomości, które mogą być przedmiotem obrotu, a wartość odtworzeniową określa się dla nieruchomości, które ze względu na rodzaj, obecne użytkowanie lub przeznaczenie nie są lub nie mogą być przedmiotem obrotu rynkowego.

Budynek powodów liczy 96 lat. Wartość jego zużycia technicznego wynosi 72%. Aktualna wartość techniczna budynku wynosi z uwzględnieniem zużycia naturalnego, bez uwzględnienia szkód wywołanych eksploatacją górniczą wynosi 797 744,82 zł, co pomniejszone o zużycie techniczne wynoszące 72% , daje kwotę 223 368,55 złotych. Koszty dodatkowe to koszty dokumentacji i nadzorów, wynoszące 23 932,34 złote. Aktualna wartość techniczna powiększona o koszty dokumentacji i nadzorów wynosi 247 300,89 złotych.

Aktualna wartość budynku mieszkalnego powodów z uwzględnieniem stopnia jego naturalnego zużycia wynosi 247 301 zł brutto. Jest to wartość odtworzeniowa i nie obejmuje składnika gruntowego nieruchomości.

/ dowód: opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości K. M. k. 220-280, ustne wyjaśnienia do opinii pisemnej biegłego K. M. k. 381-381, 384 /

Koszty rektyfikacji, oszacowane na 411 700 złotych, byłyby wyższe niż aktualna wartość techniczna tego budynku wynosząca 247 301 zł brutto. Ze względu na bezpieczeństwo użytkowników, aspekty techniczne i ekonomiczne wskazana jest wypłata jednorazowego odszkodowania w wysokości aktualnej wartości technicznej budynku mieszkalnego.

( dowody: odpis księgi wieczystej nr (...) k. 6-8, dokumenty i korespondencja między stronami dotyczącej postępowania ugodowego k. 9-22 ; opinia biegłego z zakresu górnictwa i geologii dr inż. J. K. k. 58- 70; opinia biegłego z zakresu budownictwa i szkód górniczych R. M. k. 118-153; dowód: opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości K. M. k. 220-280, ustne wyjaśnienia do opinii pisemnej biegłego K. M. k. 381-381, 384 )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody z dokumentów, których autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Sąd dopuścił dowód z dokumentów urzędowych i prywatnych, które nie zostały zakwestionowane w trybie art. 252 k.p.c i 253 k.p.c. Dowody te nie wzbudziły żadnej wątpliwości Sądu. Sąd oparł się o opiniach biegłych sądowych, która ocenił za rzetelne, spójne, logiczne, wzajemnie się uzupełniające i korelujące ze sobą, a tym samym nie do podważenia. Do opinii biegłego z zakresu górnictwa i geologii dr inż. J. K. strony nie wniosły zastrzeżeń. Opinia była rzetelna i wyczerpująca, wnioski poparte logicznymi i spójnymi wywodami. Wątpliwości stron odnośnie do opinii pisemnej biegłego K. M. i przyjętej przez niego metody obliczeniowej zostały wyjaśnione podczas ustnego wysłuchania; biegły podtrzymał swoją opinię główną.

Sąd oddalił wniosek powodów o konfrontację biegłych z zakresu budownictwa i szacowania nieruchomości. Ich opinie zostały sporządzone na inne okoliczności w ramach posiadanych przez każdego z biegłych kompetencji. Opinia biegłego z zakresu budownictwa R. M. została podważona w zakresie obliczenia wartości budynku mieszkalnego i z tego właśnie powodu dopuszczono dowód z opinii biegłego posiadającego odpowiednie kwalifikacje do obliczenia aktualnej wartości technicznej budynku , co też uczynił biegły K. M. i to jego wyliczenia i wnioski w tym zakresie Sąd wziął pod uwagę. Nie było zatem potrzeby konfrontowania biegłych, czy dopuszczania dowodu z opinii kolejnego biegłego z zakresu budownictwa ze znajomością problematyki szkód górniczych zwłaszcza, że w pozostałym zakresie ich opinie korelowały ze sobą i uzupełniały się, a obaj biegli byli zgodni co do tego, że w zakresie budynku mieszkalnego restytucja rażąco przekracza wielkość poniesionej szkody.

Z analogicznych względów Sąd oddalił także wniosek powodów - zgłoszony po złożeniu wyjaśnień przez biegłego K. M., z uwagi na oddalenie wniosku o konfrontację biegłych - o dopuszczenie dowodu z ustnych wyjaśnień biegłego R. M., w których miałby odnieść się do metodologii przyjętej przez biegłego M. i wskazać, czy podtrzymuje swoją opinię. W ocenie Sądu opinia biegłego R. M. była – w przyjętym zakresie nieobejmującym wyliczonej wartości budynku – wyczerpująca, jasna i nie wymagała dodatkowych wyjaśnień. Zbędne jest więc dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego z zakresu budownictwa, który nie jest biegłym, wbrew twierdzeniem strony powodowej, właściwym do szacowania wartości nieruchomości.

Sąd zważył, co następuje:

Spór pomiędzy stronami dotyczył sposobu naprawienia szkody. Sama zasada odpowiedzialności nie była objęta sporem, gdyż pozwana nie kwestionowała swojej odpowiedzialności za szkody wyrządzone ruchem zakładu górniczego na nieruchomości powodów.

Stosownie do treści przepisu art. 91 ust 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27 poz. 96 z późn. zm.) właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, jeżeli ruch ten odbywa się zgodnie z zasadami określonymi w ustawie. Może żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody zgodnie z przepisami tej ustawy. Przesłankami odpowiedzialności przedsiębiorcy górniczego jest więc ruch zakładu górniczego, powstanie szkody oraz związek przyczynowy miedzy powstałą szkodą a ruchem zakładu.

W myśl art. 363 § 1 k.c., naprawienie szkody może nastąpić bądź to przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej, bądź też przez przywrócenie stanu pierwotnego. Przepis czyni zarazem poszkodowanego uprawnionym do wyboru jednego z tych sposobów naprawienia szkody. Szkody górnicze także podlegają naprawieniu w jeden ze wskazanych sposobów, tyle tylko, że art. 94 ust. 1 Pr.g.g.(stary stan prawny) wyraźnie preferuje przywrócenie stanu poprzedniego, co dobitnie zostało podkreślone w art. 95 ust. 1, dopuszczającym naprawienie szkody przez zapłatę odszkodowania jedynie w sytuacjach, w których przywrócenie stanu poprzedniego nie jest możliwe albo rażąco przekraczałoby wielkość poniesionej szkody.

Strona pozwana w pierwszej kolejności w odpowiedzi na pozew podnosiła, iż ze względów ekonomicznych bardziej uzasadnione jest podjęcie decyzji o sposobie naprawy szkody po ustaniu wpływów eksploatacji górniczej. Opierając się na opinii biegłego zakresu geologii i górnictwa J. K., należy uznać, iż naprawa szkody powinna nastąpić bez zbędnego oczekiwania na zakończenie eksploatacji, ponieważ w jej wyniku dodatkowe wychylenie wyniesie około 2,9 mm/m, co w ocenie stopnia uciążliwości staje się nieodczuwalne. Oczekiwanie na ukończenie eksploatacji tylko wydłuża okres uciążliwości użytkowanego wychylonego budynku przez mieszkańców.

Rodzaj i zakres tych szkód szczegółowo określił biegły z zakresu budownictwa i szkód górniczych w wydanej na potrzeby niniejszej sprawy opinii. Biegły określił także, czy istnieje możliwość przywrócenia stanu poprzedniego oraz czy zasadnym jest wypłata należnego odszkodowania, w przypadku gdy przywrócenie stanu poprzedniego nie jest możliwe lub koszty z tego wynikające rażąco przekraczają wielkość poniesionej szkody.

Jak ustalono w niniejszej sprawie w przypadku budynku mieszkalnego powodów istnieją techniczne możliwości przywrócenia stanu poprzedniego, a łączny koszt rektyfikacji wyniósłby 411 700 złotych. W ocenie Sądu uzasadnione jest – mimo technicznej możliwości rektyfikacji budynku - zasądzenie odszkodowania, stanowiącego równowartość wartości technicznej budynku mieszkalnego przy uwzględnieniu stopnia jego naturalnego zużycia. Przemawiają za tym względy bezpieczeństwa użytkowników, brak zabezpieczenia budynku w postaci kotwienia, a także względy techniczne, tj. wcześniejsze poziomowanie posadzek, skutkujące koniecznością rozebrania i ponownego wykonania podłóg, co powoduje utrudnienia i dodatkowe koszty oraz projektowana eksploatacja górnicza, która ma spowodować dalszą destabilizację terenu i powiększy pochylenie budynku, a oczekiwanie na zakończenie wpływów eksploatacji nie jest wskazane – jak już wskazano powyżej.

Kategoryczna opinia biegłego z zakresu szkód górniczych pozwala na uznanie, iż ze względu na bezpieczeństwo użytkowników, aspekty techniczne i ekonomiczne zasadnym jest wypłata jednorazowego odszkodowania w wysokości aktualnej wartości technicznej budynku mieszkalnego. Powodowie w tym zakresie sprecyzowali żądanie pozwu domagając się zapłaty odszkodowania za budynek mieszkalny i naprawy ogrodzenia oraz budynku gospodarczego. Pozwana również nie kwestionowała opinii biegłego za zakresu szkód górniczych w zakresie wyliczenia kosztów rektyfikacji i wskazania celowości wypłaty odszkodowania. Kwestionowano sposób wyliczenia wartości budynku przez biegłego z zakresu budownictwa i szkód górniczych, podnosząc zastrzeżenie braku odpowiednich kwalifikacji oraz błędnej metody wyliczenia.

W tym zakresie Sąd oparł się na opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości K. M., który wartość budynku mieszalnego określił na kwotę 247 301 zł brutto. Biegły nie zastosował przy tym metody średnioważonego stopnia zużycia obiektu lecz metodę nieliniowego zużycia obiektu R. dla budynków o bardzo dobrej gospodarce remontowej. Tym samym biegły przyjmując wzór R. uwzględnił wywodzoną przez powodów prawidłową gospodarkę remontową budynku, z zastrzeżeniem, iż budynek jest konstrukcji mieszanej, ma 96 lat, a nakłady takie jest ocieplenie ściany budynku, wymiana okien, pieca, instalacji grzewczej poprawiają komfort życia w budynku lecz nie wpływają na konstrukcję oraz wiek budynku.

Podsumowując przywrócenie stanu poprzedniego znacznie przekraczałoby wielkość poniesionej szkody. Odnośnie szkód górniczych występujących w budynku mieszkalnym powodów ustalono, iż koszt ewentualnej rektyfikacji byłby znacznie wyższy niż aktualna wartość techniczna tego budynku, co - w ocenie Sądu - uzasadnia wypłatę odszkodowania, w wysokości wyliczonej przez biegłego specjalistę z zakresu szacowania nieruchomości - z uwzględnieniem podatku Vat. Nie budzi żadnych wątpliwości, że w zakresie budynku mieszkalnego restytucja rażąco przekracza wielkość poniesionej szkody. Potwierdza to zarówno opinia biegłego z zakresu budownictwa, jak i wyliczenia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. W następstwie, co do uszkodzeń budynku mieszkalnego, Sąd zasądził odszkodowanie w wysokości wyliczonej przez biegłego K. M. z uwzględnieniem podatku Vat – stosunkowo do udziałów każdego z powodów w nieruchomości.

W świetle powyższego zasądzono na rzecz powodów łącznie kwotę 247 301 zł brutto tytułem odszkodowania za uszkodzenie budynku mieszkalnego, oddalając powództwo w pozostałym zakresie, gdyż powodowie nie wykazali, że wartość budynku wynosi 333 005 złote.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. w związku z art. 455 k.c. Sąd uznał za zasadne zasądzenie odsetek ustawowych zgodnie z żądaniem powodów, tj. od dnia 27 października 2015r. (od dnia doręczenia pozwanej opinii biegłego z zakresu budownictwa) do dnia 31 grudnia 2015r. oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienia od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty.

Opierając się na niepodważanej przez żadną ze stron w tym zakresie opinii biegłego co do sposobu naprawy szkód górniczych w budynku gospodarczym i ogrodzeniu, Sąd zobowiązał pozwaną do wykonania naprawy ogrodzenia poprzez rozebranie przęseł, wyprostowanie przęseł, wykucie bruzd w cokołach i wypełnienie ich zaprawą cementową, założenie przęseł oraz do wykonania naprawy budynku gospodarczego poprzez: rozebranie oraz ponowne wykonanie posadzki na podsypce i izolacji, wykucie bruzd w ścianach i wypełnienie ich zaprawą klejową, skucie tynków pasami, założenie siatki i wypełnienie tynków zaprawą cementową i wykonania robót malarskich oraz porządkowych.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., przy uwzględnieniu że powodowie utrzymali się ze swoim roszczeniem w 74 %. Strona powodowa korzystała z ustawowego zwolnienia z kosztów sądowych, lecz sąd na zasadzie słuszności na podstawie art. 102 k.p.c. nie obciążył powodów koszami sądowymi w zakresie oddalonego powództwa. Strona pozwana stosunkowo została obciążona kosztami sądowymi na które składa się część opłaty od pozwu oraz nieuiszczone koszty opinii biegłych łącznie 15.614,01 zł przy uwzględnieniu zaliczek uiszczonych przez pozwaną (4.248,72 zł ) oraz uprzednio wydatkowanych. Koszty zastępstwa zostały zasądzone zgodnie z żądaniem powodów na ich rzecz solidarnie z uwzględnieniem, iż powodowie ulegli z żądaniem w 26 % .