Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Cz 1481/16

POSTANOWIENIE

Dnia 8.12. 2016 r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie VI Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Karol Kołodziejczyk ( spr )

Sędziowie: SSO Jolanta Janas

del. SSR Joanna Knapińska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 8.12. 2016 r.

sprawy z wniosku M. M.

z udziałem A. M.

o wykonywanie kontaktów z małoletnim dzieckiem B. M.

na skutek zażalenia wnioskodawcy M. M. i uczestniczki postępowania A. M.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 12 sierpnia 2016r.

sygn. akt VI Nsm 1164/14

postanawia: 1. zmienić zaskarżone postanowienie o tyle ,że podwyższyć ustaloną w pkt 1 kwotę do (...) ( (...) (...) ) złotych ;

2. oddalić zażalenie wnioskodawcy w pozostałej części ;

3. oddalić zażalenie uczestniczki postępowania w całości .

Sygn. akt VI Cz 1481/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 12.08.2016 r. Sąd Rejonowy w Częstochowie nakazał uczestniczce postępowania A. M. zapłatę na rzecz wnioskodawcy M. M. kwoty 2150 zł za 43 krotne uniemożliwianie wnioskodawcy kontaktów z małoletnią córką B. M. od czasu zagrożenia nakazaniem zapłaty sumy pieniężnej zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 12.12.2014 r. wydanym w sprawie sygn. akt VI Nsm 1164/14, oddalając wniosek w pozostałej części.

Jako prawną podstawę swojego rozstrzygnięcia Sąd I instancji wskazał art. 598 16 § 1 k.p.c.

Zażalenie na to postanowienie złożyli zarówno wnioskodawca M. M., jak i uczestniczka postępowania A. M..

Wnioskodawca zarzucił naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na treść zaskarżonego postanowienia, a to art. 598 16 § 1 k.p.c. w zw. z art. 233 k.p.c., poprzez błędne ustalenie stanu faktycznego na skutek pominięcie istotnych dla sprawy okoliczności, a w konsekwencji nakazanie uczestniczce postępowania zapłaty kwoty, która w żadnym razie nie wpłynie na zmianę jej postawy, co będzie prowadziło do dalszego uniemożliwiania kontaktów z córką.

Wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia, poprzez nakazanie uczestniczce postępowania zapłatę na jego rzecz kwoty, która skutecznie przyczyni się do stosowania przez uczestniczkę do ugody zawartej 8 sierpnia 2014 r. sygn.. akt VI Nsm (...)i umożliwi kontakty z córką B. M..

Uczestniczka postępowania zarzuciła, iż nieprawdziwe jest twierdzenie Sądu I instancji, że do kontaktów nie dochodziło z jej winy.

Wskazując na powyższe, uczestniczka wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje.

Zażalenie uczestniczki postępowania jest niezasadne.

Przeprowadzone przed Sądem Rejonowym postępowanie dowodowe wskazuje, że uczestniczka postępowania uniemożliwiła 43 razy kontakty ojca z dzieckiem tj. w dniach: 3, 24 i 27 stycznia 2016r., 10,13,17,24,27 i 28 lutego 2016r., 2,9,12,13,16, 23, 26, 27, 30 marca 2016r., 6, 9, 10, 3, 20, 23, 27 kwietnia 2016r., 11, 18, 22 maja 2016r., 1, 8, 12, 15, 22, 25, 26, 29 czerwca 2016r., 6, 9, 10, 13, 20, 23, 24 lipca 2016r. Zarówno czasokres obejmujący 7 miesięcy, jak również ilość uniemożliwionych spotkań wykluczają przypadkowość czy sporadyczność takich zdarzeń. Przedstawione przez skarżącą tłumaczenia są niewiarygodne. W szczególności trudno uwierzyć, że kontakty nie odbywały się ze względu na niechęć do nich ze strony wnioskodawcy, skoro od wielu lat w różnych postępowaniach wnioskodawca zabiega o te kontakty (por. postępowania o sygn. akt VI Nsm (...), V. N. (...), V. N. (...) Nie usprawiedliwia również uczestniczki postawa samego dziecka, które jest niechętne kontaktom. Takie nastawienie córki nie może wynikać jedynie z braku umiejętności nawiązania prawidłowych relacji z córką po stronie wnioskodawcy. Przede wszystkim, podstawową przeszkodą w przedmiotowych kontaktach jest negatywne nastawienie uczestniczki do tych kontaktów, co jest ewidentne, pomimo składanych przez uczestniczkę deklaracji. To nastawienie jest transmitowane na córkę, która z oczywistych względów znajduje się pod dominującym wpływem matki.

W związku z powyższym, Sąd pierwszej instancji miał podstawy do zastosowania sankcji z art. 598 16 § 1 k.p.c.

Gdy chodzi natomiast o zażalenie wnioskodawcy, to Sąd Okręgowy podzielił obawy skarżącego, że ustalona przez Sąd pierwszej instancji wysokość sankcji pieniężnej - za każdy niezrealizowany kontakt z winy uczestniczki postępowania – może okazać się niewystarczająca.

Trzeba zwrócić uwagę, że postawa uczestniczki nacechowana jest wyjątkowym uporem. Uczestniczka nie tylko lekceważy obowiązki wynikające z prawomocnych orzeczeń sądowych, ale zdaje się również nie dostrzegać tego, że jej postawa narusza prawo ojca do kontaktu z córką, a przede wszystkim - dobro dziecka pozbawianego tych kontaktów. Zastosowane dotychczas środki, mające na celu przymuszenie jej do prawidłowego wykonywania obowiązków w przedmiocie kontaktów, okazały się nieskuteczne. Uczestniczka nie zmieniła swojego postępowania, pomimo zagrożenia jej sankcją pieniężną, a następnie nakazania zapłaty sumy pieniężnej za 93 naruszenia.

Sąd Okręgowy uznał, iż w związku z naruszeniami, jakich dopuszczała się uczestniczka postępowania, zapłata kwoty 50 zł za ich kolejne naruszenia obowiązków przedmiocie kontaktów nie stanowi adekwatnego środka dyscyplinującego. W obecnej sytuacji kwota 50 zł wydaje się za niska dla osiągnięcia zamierzonego celu. A. M. winna uświadomić sobie, że dalsze naruszanie przez nią obowiązków w przedmiocie kontaktów spowoduje eskalację sankcji.

Artykuł 598 16 § 1 k.p.c. przewiduje taką możliwość. Zgodnie z tym przepisem, zmiana wysokości sumy określonej w postanowieniu o zagrożeniu nakazaniem zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej może nastąpić w przypadku zmiany okoliczności. W doktrynie zwraca się uwagę, że wysokość sumy przymusowej powinna być oznaczona przez sąd w kwocie dostosowanej do sytuacji majątkowej zobowiązanego oraz gwarantującej skuteczność. Należy uznać, że choć ustawodawca odniósł się wyłącznie do sytuacji majątkowej zobowiązanego, to istotne znaczenie – w określonych stanach faktycznych – mogą mieć także inne okoliczności, jak sytuacja osoby uprawnionej, czy też rodzaj i charakter niewykonywanego kontaktu; można postawić tezę, że im większy jest negatywny wpływ określonego zachowania osoby zobowiązanej na dobro dziecka, tym mocniejsze są podstawy do oznaczenia sumy przymusowej w wyższej kwocie. Nie bez znaczenia może być także stopień i nasilenie winy osoby zobowiązanej. Art. 598 16 § 1 in fine, wskazujący, że sąd może „w wyjątkowych wypadkach" zmienić wysokość sumy pieniężnej ze względu na „zmianę okoliczności", przemawia za uwzględnianiem szerszego podłoża przy oznaczaniu wysokości sumy przymusowej ( tak J. Gudowski - Komentarz do art.598(15) Kodeksu postępowania cywilnego, Lex 2016 ).

W związku z powyższym, Sąd Okręgowy uznał, że aby sankcja pieniężna stanowiła realną zaporę dla niepożądanych zachowań uczestniczki postępowania, suma pieniężna za każde naruszenie wykonywania kontaktów winna zostać podwyższona o 50% w stosunku do dotychczas ustalonej, tj. do 75 zł.

Mając na względzie wskazane argumenty, orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 598 16 § 1 k.p.c. oraz art.386 § 1 k.p.c. i art. 385 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.