Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 1405/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 października 2016 roku

Sąd Okręgowy w Radomiu VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Jarosław Łuczaj

Protokolant st. sekr. sąd. Marta Gackiewicz

po rozpoznaniu w dniu 19 października 2016 roku w Radomiu

spraw T. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o ustalenie wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe

na skutek odwołań T. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 21 września 2015 roku, nr (...) i nr (...)

1.  zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że ustala, iż stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe nie podlega podwyższeniu o 50 %;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz T. Z. kwotę 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Jarosław Łuczaj

Sygn. akt VI U 1405/15

UZASADNIENIE

Pismami z dnia 23 października 2015 roku T. Z. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. Inspektorat w G. z dnia 21 września 2015 roku, nr (...) - w przedmiocie podwyższenia o 50% składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od dnia 1 kwietnia 2008 roku do 31 marca 2009 roku oraz nr (...) - w przedmiocie podwyższenia o 50% składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od dnia 1 kwietnia 2009 roku do 31 marca 2010 roku.

W uzasadnieniu odwołań wskazano, że w wyniku przeprowadzonej kontroli prowadzonego przez płatnika składek rejestru wypadków przy pracy ZUS uznał, że jako płatnik przekazywał on nieprawdziwe dane niezbędne do ustalenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w informacji (...) za okres od dnia 1 kwietnia 2008 roku do 31 marca 2009 roku oraz od dnia 1 kwietnia 2009 roku do 31 marca 2010 roku, gdyż z wpisu działalności według (...) ujętej na dzień 31 grudnia 2007 roku i na dzień 31 grudnia 2008 roku w rejestrze REGON należał on do grupy działalności według (...) – transport drogowy towarów pojazdami uniwersalnymi, dla której to stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe w tym okresie wynosiła 1,47 %. ZUS wskazał, że skarżący wykazywał w deklaracjach rozliczeniowych za te okresy stopę procentową składki w wysokości 1,20 % właściwą dla działalności określonej według (...) 74.20.C – działalność geodezyjna i kartograficzna. Wskazał, że po przejęciu przedsiębiorstwa ojca działającego pod firmą Zakład Usług (...), w dniu 21 marca 2006 roku złożył wniosek o dokonanie zmian w rejestrze REGON w zakresie nazwy z dotychczasowej – Usługi (...) T. Z. na (...) oraz w zakresie opisu rodzaju działalności poprzez dodanie (...) 74.20.C. Ponieważ na dzień 31 grudnia 2007 roku oraz na dzień 31 grudnia 2008 roku przeważającą działalnością gospodarczą była działalność geodezyjna ujęta w klasyfikacji (...) pod kodem 74.20.C prawidłowo przyjął działalność gospodarczą w informacji (...) i prawidłowo ustalił stawkę procentową na ubezpieczenie wypadkowe za kontrolowane okresy. Jako płatnik zgłaszający do ubezpieczenia wypadkowego wskazywał informacje w sposób zgodny ze stanem faktycznym zaistniałym w rozpatrywanym okresie i nie dopuścił się błędu w określeniu rodzaju działalności gospodarczej i tym samym nie dopuścił się zaniżenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w kontrolowanych okresach. Wniósł o uchylenie zaskarżonych decyzji i zasądzenie od organu rentowego kosztów postępowania według norm przepisanych (odwołania – k. 3-8, 322-327).

W odpowiedzi na powyższe odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniósł o ich oddalenie. W uzasadnieniu podniesiono, że wnioskodawca przyjął błędne (...) i w ten sposób spowodował zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Art. 34 ust. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych stanowi, że jeżeli płatnik składek przekaże nieprawidłowe dane grupy działalności, co spowoduje zniżenie stopy procentowej składki, zakład ustala w drodze decyzji stopę procentową składki na cały rok składkowy w wysokości 150 % stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych. Płatnik składek zobowiązany jest opłacić zaległe składki z odsetkami za zwłokę. Wskazano, że ZUS ustala prawidłowe dane na podstawie wpisu REGON, a tam zarówno w nazwie firmy jak i pod pierwszą pozycją przedmiotu działalności figuruje transport drogowy, co odpowiada (...) transport, gospodarka maszynowa i łączność, dla której stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe wynosi 1,47 % (odpowiedź na odwołanie k. 316, 635).

Postanowieniami z dnia 31 grudnia 2015 roku Sąd Okręgowy w Radomiu połączył sprawy z obydwu odwołań do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia (postanowienia – k. 318, 637).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

T. Z. od 1 sierpnia 2005 roku prowadził firmę Usługi (...) T. Z. w zakresie transportu. Posiadał dwa samochody R. (...), którymi przewoził znaki geodezyjne w postaci słupków geodezyjnych. Usługi te świadczył na rzecz firmy przedsiębiorstwa geodezyjnego ojca i jego znajomych geodetów. W ramach swojej działalności gospodarczej nie zatrudniał pracowników, nie był płatnikiem składek na ubezpieczenie wypadkowe. W dniu 14 kwietnia 2016 roku na podstawie umowy darowizny zawartej z ojcem - J. Z. przejął przedsiębiorstwo ojca działające pod firmą Zakład Usług (...) i zobowiązał się prowadzić je w stanie niepogorszonym przez okres co najmniej pięciu lat pod nazwą TRANS-G. T. Z.. Przejął również pracowników zatrudnionych w Zakładzie Usług (...) na stanowiskach geodety, asystenta geodety i technika pomiaru. W dniu 21 marca 2006 roku złożył wniosek o dokonanie zmian w rejestrze REGON w zakresie nazwy z dotychczasowej – Usługi (...) T. Z. na (...) oraz w zakresie opisu rodzaju działalności poprzez dodanie (...) 74.20.C. – działalność geodezyjna i kartograficzna. W roku 2007 osiągnął łączny przychód z działalności gospodarczej w kwocie 1.349.266,50 zł netto, w tym z działalności geodezyjnej kwotę 1.294.430,11 zł, co stanowi 95,94 % całego osiągniętego przychodu. Pozostały przychód w 2007 roku został uzyskany z usług transportowych w kwocie 6.180 zł netto i ze zwrotu składki ubezpieczeniowej oraz refundacji z Urzędu Pracy w kwocie 48.656,39 zł netto. W 2008 roku osiągnął przychód w kwocie 1.539.321,76 zł netto w całości z działalności geodezyjnej. W 2009 roku osiągnął przychód w kwocie 1.767.827,80 zł netto, w tym w całości z działalności geodezyjnej kwotę 1.738.762,22 zł i kwotę 29.065,58 zł ze sprzedaży środka trwałego. W 2010 roku osiągnął przychód w kwocie 1.647.593,53 zł netto, w tym w całości z działalności geodezyjnej kwotę 1.646.603,53 zł i kwotę 990 zł ze sprzedaży środka trwałego. T. Z. w informacji (...) za okres od 1 kwietnia 2008 roku do 31 marca 2009 roku oraz za okres od 1 kwietnia 2009 roku do 31 marca 2010 roku wskazał kod 74.20C odpowiadający rodzajowi prowadzonej przez niego działalności gospodarczej na dzień 31 grudnia 2007 roku i 31 grudnia 2008 roku i na podstawie tabeli z załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 roku w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz. U. Nr 200, poz. 1692, z późn. zm.) ustalił stopę składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 1,20 %. W prowadzeniu ksiąg rachunkowych oraz korespondencji z ZUS i Urzędem Skarbowym pomagała mu siostra - B. P., która ukończyła studia ekonomiczne. To ona pomagała mu w ustaleniu stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe i przygotowywała dokumenty rozliczeniowe (kserokopia umowy darowizny – k. 9-10, 13, 328-329, 332, lista środków trwałych – k. 11-12, 330-331, kserokopia wniosku o wpis do (...) k. 14-17, 333-336, kserokopia zaświadczenia REGON – k. 18, 337, kserokopia umów o pracę – k. 20-31, 339-350, zgłoszenia (...) P (...) i (...) P (...) k. 32-47, 351-366, kserokopie faktur VAT za 2007-2010 – k. 49-185, 189-309, 368-490, 501-630, zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w latach 2007-2010 – k. 186-188, 311-313, 492-494, 631-633, wyjaśnienia i zeznania wnioskodawcy – zapis na płycie CD – k. 650, zeznania świadków: J. Z. i B. P. – zapis na płycie CD – k. 650, dokumentacja związana z wpisem do ewidencji działalności gospodarczej k. 653-676).

Decyzją z dnia 21 września 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. objął T. Z. w roku składkowym obejmującym okres od 1 kwietnia 2008 roku do 31 marca 2009 roku składką na ubezpieczenie wypadkowe podwyższoną o 50%. Decyzją z dnia 21 września 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. objął T. Z. w roku składkowym obejmującym okres od 1 kwietnia 2009 roku do 31 marca 2010 roku składką na ubezpieczenie wypadkowe podwyższoną o 50%. W uzasadnieniu powyższych decyzji wskazano, że T. Z. przyjął błędne (...) i w ten sposób spowodował zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Tym samym wysokość obowiązującej T. Z. składki w w/w okresach z uwzględnieniem w/w rozstrzygnięć wyniosła 2,21% (decyzje Nr (...) w aktach ZUS).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz dołączonych akt organu rentowego, a także na podstawie zeznań wnioskodawcy oraz świadków J. Z. i B. P.. Prawdziwość i autentyczność dokumentów znajdujących się w aktach sprawy nie była przez strony kwestionowana, a Sąd nie znalazł podstaw by dowody te uznać za niewiarygodne. Także zeznania świadków jako znajdujące potwierdzenie w zebranych dokumentach w ocenie Sądu uznane zostały za wiarygodne i posłużyły dokonaniu ustaleń faktycznych niezbędnych dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 34 ust 1 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku poz. 1242 z późn. zm.), jeżeli płatnik składek nie przekaże danych lub przekaże nieprawdziwe dane, o których mowa w art. 31, co spowoduje zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, Zakład ustala, w drodze decyzji, stopę procentową składki na cały rok składkowy w wysokości 150 % stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych. Płatnik składek zobowiązany jest opłacić zaległe składki wraz z odsetkami za zwłokę. Równocześnie na podstawie ust. 3 cytowanego artykułu, przepis ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do płatników składek, o których mowa w art. 28 ust. 1 i art. 33 ust. 1 i 2, którzy nieprawidłowo ustalili liczbę ubezpieczonych lub grupę działalności, przy czym, jeżeli płatnik składek stwierdzi nieprawidłowość, obowiązany jest on ponownie ustalić stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe we własnym zakresie.

W myśl ust. 6 art. 31 powołanej ustawy dane, o których mowa obejmują dane identyfikacyjne płatnika składek, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, rodzaj działalności według (...), liczbę ubezpieczonych zgłoszonych do ubezpieczenia wypadkowego oraz adres płatnika składek.

W przedmiotowej sprawie kwestią sporną okazało się ustalenie, czy wnioskodawca jako płatnik składek spełnił przesłanki uzasadniające zastosowanie względem niego sankcji z art. 34 ust 1 ustawy wypadkowej. Jak twierdził organ rentowy, przesłanką obciążenia płatnika było wyliczenie przez niego zaniżonej składki na podstawie nieprawidłowego numeru (...).

W ocenie Sądu, wbrew stanowisku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, brak było podstaw do obciążenia wnioskodawcy podwyższoną do 150% składką na ubezpieczenie wypadkowe. Treść unormowań art. 34 ust 1 i 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych wprost wskazuje, że sankcja w nich przewidziana może zostać zastosowana tylko i wyłącznie wobec płatników, którzy w przedkładanych dokumentach podali nieprawdziwe, a więc niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, oznaczenie prowadzonej działalności gospodarczej.

Z sytuacją taką nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

Z decyzji ZUS wynika, iż ustalił on prawidłowe dane na podstawie wpisu REGON, a tam zarówno w nazwie firmy jak i pod pierwszą pozycją przedmiotu działalności figuruje transport drogowy, co odpowiada (...) transport, gospodarka maszynowa i łączność, dla której stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe wynosi 1,47 %. Istotnie, pod pierwszą pozycją figuruje transport drogowy, jednak na drugim miejscu widniało (...) 74.20.C - działalność geodezyjna i kartograficzna, co odpowiada rzeczywistej dominującej w 2007 roku (95,94 %), a w latach 2008-2010 całościowej działalności firmy. Pozostałe wpisane w rejestrze rodzaje działalności nie są faktycznie wykonywane, nadto obecnie mają jedynie pomocnicze (subsydiarne) znaczenie w stosunku do działalności geodezyjnej. Podkreślić należy, że wpis taki ma charakter czysto deklaratoryjny, a z zebranych w sprawie dowodów, w tym faktur VAT wynika, że innych rodzajów działalności gospodarczej wnioskodawca nie prowadził w spornych okresach. Strona pozwana nie przedstawiła żadnych dowodów przeciwnych, a nawet nie kwestionowała dowodów zaoferowanych przez wnioskodawcę.

Wnioskodawca nie podał zatem żadnych nieprawdziwych danych. Określenie wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe nie wchodzi w zakres przepisu art. 31 ust. 6 ustawy wypadkowej, a więc brak było podstaw do zastosowania wobec wnioskodawcy swoistej kary polegającej na podwyższeniu o 50 % stopy procentowej składki.

Sąd Okręgowy podzielając w pełni stanowisko skarżącego uznał, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy brak było podstaw do obciążenia wnioskodawcy w okresach od 1 kwietnia 2008 roku do 31 marca 2009 roku oraz od 1 kwietnia 2009 roku do 31 marca 2010 roku stawką w wysokości 150%.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 14 § 2 kpc, Sąd zmienił zaskarżoną decyzję, o czym orzekł jak w punkcie 1. sentencji.

O kosztach procesu w punkcie 2. orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc. Zasądzona od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz T. Z. kwota 1.200 zł stanowi koszty zastępstwa procesowego pełnomocnika wnioskodawcy w osobie radcy prawnego, które określone zostały na podstawie § 6 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku poz. 490 z późn. zm.) – w brzmieniu obowiązującym od 1 sierpnia 2015 roku - na podstawie § 2 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2015 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1078).

SSO Jarosław Łuczaj