Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 853/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR del. Renata Stańczak

Protokolant:

Anna Krzyszkowska

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2016 r. w Gliwicach

sprawy J. G. (G.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania J. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 2 marca 2016 r. nr (...) 1 (...)

oddala odwołanie.

(-) SSR del. Renata Stańczak

Sygn. akt VIII U 853/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 02.03.2016r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił ubezpieczonemu J. G. ( G. ) ponownego ustalenia wysokości emerytury na podstawie:

- art.110 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż żaden ze wskaźników nie jest wyższy o dotychczasowego, który wynosi 237,17%,

- art.110a powołanej ustawy, ponieważ nowo ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury nie przekracza 250%.

W odwołaniu od decyzji sprecyzowanym na rozprawie w dniu 03.10.2016r. ubezpieczony domagał się jej zmiany przez przeliczenie świadczenia w oparciu
o art.110a w/w ustawy z uwzględnieniem zarobków z lat 1971 – 1997 z tytułu zatrudnienia na Kopalni. Ubezpieczony dodał, iż cała dokumentacja zarobkowa znajduje się w aktach organu rentowego.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony J. G. urodzony w dniu (...) od dnia 09.08.1996r. był uprawniony do emerytury górniczej tzw. „ bez względu na wiek ”, a od dnia 01.11.2011r. ma ustalone prawo do kolejnej emerytury górniczej z art.50a ustawy o emeryturach
i rentach z FUS.

Decyzją z dnia 22.02.2012r. do ustalenia podstawy wymiary świadczenia organ rentowy przyjął podstawę wymiaru wcześniej przyznanej emerytury górniczej obliczonej
z uwzględnieniem wynagrodzeń z 7 kolejnych lat kalendarzowych, to jest z lat 1980 – 1986 wykazanych w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 26.01.2012r. za okres zatrudnienia ubezpieczonego w KWK (...). Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 237,17%.

W dniu 15.02.2016r. ubezpieczony wystąpił do organu rentowego z wnioskiem
o ponowne ustalenie wysokości świadczenia na podstawie art.110a powołanej ustawy przedkładając zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 30.01.2016r.
z wykazanymi zarobkami ubezpieczonego za lata 1987 - 1997 dotyczącymi dalszego okresu zatrudnienia ubezpieczonego na Kopalni. Do wniosku ubezpieczony załączył także pismo z dnia 30.01.2016r. sporządzone przez (...) S.A. Oddział KWK (...), z którego wynika, iż Kopalnia jest w posiadaniu dokumentów zarobkowych pracowników od dnia 01.01.1980r., natomiast wszystkie dokumenty zarobkowe do 1979r. włącznie zostały zlikwidowane.

W rozpoznaniu tego wniosku organ rentowy wydał w dniu 02.03.2016r. zaskarżoną decyzję omówioną na wstępie.

Organ rentowy wskazał, iż po ponownym przeliczeniu świadczenia wskaźnik podstawy wymiaru wyniósł:

- z 10 kolejnych lat kalendarzowych przypadających przed zgłoszeniem wniosku
o przeliczenie ( 1996 – 2015 ) - 18,06%,

- z 20 lat kalendarzowych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu – 185,33%, a zatem nie przekroczył wymaganych 250%.

Ubezpieczony od dnia 09.12.1970r. do dnia 28.02.1997r. był zatrudniony w KWK

(...)na stanowiskach: robotnika górniczego pod ziemią, młodszego górnika pod ziemią, górnika pod ziemią, cieśli ruchu pod ziemią i górnika – cieśli pod ziemią.

Na okoliczność uzyskiwanych wynagrodzeń z tego okresu zatrudnienia ubezpieczony przedłożył wyłącznie wzmiankowane wcześniej zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, w których wykazane zostały zarobki łącznie za lata 1980 – 1997. Z dokumentów tych wynika, iż zarobki ubezpieczonego, poza 1985r., nie przekraczały 250%.

W legitymacji ubezpieczeniowej odwołujący ma wyszczególnione zarobki tylko
za lata 1992 – 1995.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji akt organu rentowego, jako okoliczności bezsporne, bo jednoznacznie wynikające z tych dowodów i nie kwestionowane przez strony.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego J. G. nie zasługuje na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie kwestia sporna sprowadzała się do ustalenia, czy ubezpieczony spełnia warunki do przeliczenia emerytury górniczej na podstawie art.110a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz.U. z 2015r., poz.748 ze zm. ) w sytuacji, gdy organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 02.03.2016r. odmówił takiego przeliczenia, bo nowo ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury górniczej nie przekroczył 250%.

Zgodnie z powołanym przepisem wysokość emerytury oblicza się ponownie
od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art.15, z uwzględnieniem art.110 ust.3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia:

- z kolejnych 10 lat kalendarzowych przypadających w ostatnich 20 latach kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek
o ponowne ustalenie emerytury od przeliczonej podstawy,

- dowolnie wybranych przez emeryta 20 lat kalendarzowych, w których podlegał ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia o ponowne ustalenie wysokości emerytury,

a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przed zastosowaniem ograniczenia, o którym mowa w art.15 ust.5, jest wyższy niż 250%.

Ustalenie wysokości emerytury w sposób wskazany powyżej może nastąpić tylko raz.

Ubezpieczony przedłożył do akt organu rentowego zarobki z lat 1980 – 1997 wykazane w zaświadczeniach o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 26.01.2012r.
i z dnia 30.01.2016r. dotyczące zatrudnienia w KWK (...). Przy uwzględnieniu tych wynagrodzeń organ rentowy, dla potrzeb rozpoznania wniosku ubezpieczonego
z dnia 15.02.2016r. o przeliczenie emerytury, wyliczył wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia i ustalił, iż z 10 kolejnych lat kalendarzowych przypadających przed zgłoszeniem wniosku o przeliczenie ( 1996 – 2015 ) wynosi on 18,06%, a z 20 lat kalendarzowych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu wynosi 185,33%. Skoro nowo wyliczony wskaźnik w każdym z tych przypadków nie przekraczał 250%, to słusznie organ rentowy stwierdził, iż brak jest podstaw
do przeliczenia emerytury górniczej ubezpieczonego na podstawie cytowanego powyżej uregulowania prawnego.

W toku tegoż postępowania ubezpieczony domagał się przeliczenia świadczenia z uwzględnieniem zarobków jakie uzyskiwał w Kopalni za lata wcześniejsze niż to wykazano w dokumentacji złożonej do akt organu rentowego, a mianowicie za lata 1970 – 1979. Ubezpieczony nie przedłożył jednakże na okoliczność osiąganych wówczas wynagrodzeń żadnych nawet szczątkowych dowodów. Natomiast z pisma (...) S.A Oddział KWK (...) z dnia 30.01.2016r. wynika, iż Kopalnia nie posiada dokumentacji zarobkowej za ten okres, bo została ona zlikwidowana. W takiej sytuacji Sąd nie prowadził postępowania w kierunku odtworzenia zarobków ubezpieczonego za te lata.

W judykaturze utrwalone jest stanowisko, iż Sądu nie wiążą ograniczenia dowodowe, takie jak w postępowaniu przed organem rentowym i Sąd może ustalać wysokość wynagrodzenia na podstawie dowodów pośrednich. Kluczowym jest jednak, aby istniała jakakolwiek choćby szczątkowa dokumentacja w tym zakresie.

Nie można wysokości zarobków, stanowiących podstawę do wyliczenia składek na ubezpieczenie społeczne ustalać w sposób hipotetyczny, oparty jedynie
na domniemaniu. Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych są bowiem normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań pozwalających na ustalenie wysokości wynagrodzenia w sposób przybliżony lub prawdopodobny. Przy obliczaniu wysokości podstawy emerytury, bierze się zatem pod uwagę dokładnie ustaloną wartość - wysokość uzyskiwanego w określonym czasie wynagrodzenia. Tym samym, w sprawie o ustalenie podstawy wymiaru składki, należy dokładnie określić wysokość wszystkich składników wynagrodzenia, które mają być uwzględnione – wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 22.09.2015r. III AUa 370/14 (LEX nr 1927664).

Nie ma możliwości wyliczenia wysokości wynagrodzenia, a co za tym idzie - wysokości składek na ubezpieczenie społeczne oraz wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury w oparciu o wyliczenia hipotetyczne, uśrednione, wynikające
z porównania do wynagrodzenia innych pracowników. Uśrednione obliczenie wysokości wynagrodzenia - oparte na wynagrodzeniu otrzymanym przez innych pracowników - nie może oddać indywidualnych cech właściwych dla danego stosunku pracy. Obliczenie wysokości wynagrodzenia musi być oparte na dokumentacji, z której wynikają określone kwoty wynagrodzenia. Kwestia pobieranego wynagrodzenia musi zostać zatem udowodniona w sposób bezwzględny. Tylko dokumentacja stanowi precyzyjny dowód w zakresie wysokości wynagrodzenia w postępowaniu sądowym. Na podstawie innych dowodów nie jest możliwe dokładne określenie kwoty wynagrodzenia, a co zatem idzie - ustalenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury - wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 31.03.2015r. III AUa 1807/14 (LEX nr 1814849).

Niezależnie od tego, zdaniem Sądu, nawet gdyby uzupełnić wynagrodzenie ubezpieczonego za lata 1970 -1979, to i tak nowo obliczony z uwzględnieniem tych lat wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia nie przekroczyłby 250%. Nieprawdopodobnym jest bowiem, iż w poszczególnych latach 1970 - 1979, które były początkowymi latami zatrudnienia ubezpieczonego na Kopalni wskaźnik wysokości przekraczałby 250% w sytuacji, gdy w latach następnych ( za wyjątkiem 1985r. ), kiedy ubezpieczony niewątpliwie osiągał wyższe wynagrodzenia, wskaźnik ten nie przekraczał 250%.

Zajmując takie stanowisko Sąd na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako bezzasadne.

(-) SSR del. Renata Stańczak