Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 grudnia 2016r. w S.

odwołania M. M.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 26 kwietnia 2016 r. Nr (...)

w sprawie M. M.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wypłatę niezrealizowanej emerytury rolniczej

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że M. M. przysługuje prawo do niezrealizowanego świadczenia po zmarłej L. C. za miesiąc marzec 2016r.

Sygn. akt IV U 511/16

UZASADNIENIE

Decyzją z 26 kwietnia 2016r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, działając na podstawie art.52 ust.1 pkt 2 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników w zw. z art.136 ust.1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, odmówił M. M. prawa do wypłaty niezrealizowanego świadczenia po L. C., wskazując, że zmarła nie była na utrzymaniu wymienionej. Tym samym wnioskodawczyni nie należy do kręgu osób, którym przysługuje prawo do niezrealizowanego świadczenia po zmarłym.

Odwołanie od w/w decyzji złożyła M. M. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że przysługuje jej prawo do wypłaty niezrealizowanego świadczenia po zmarłej babci, L. C.. W uzasadnieniu stanowiska wskazała m.in, że zmarła babcia w chwili śmierci była wdową, a jej dzieci zmarły odpowiednio w 2000r. i w 2004 r. Była ona dla babci najbliższą rodziną, gdyż pozostałe wnuki mieszkają w odległych miastach lub za granicą. Podała również, iż sprawowała opiekę nad babcią, robiła jej zakupy, woziła do kościoła i pomagała w codziennych czynnościach. Ostatnie miesiące życia L. C. spędziła w Domu Pomocy Społecznej w J. L.. Z uwagi na ciążę, M. M. nie mogła opiekować się babcią. M. M. odwiedzała jednak, w miarę możliwości, swoją babcię, dopłacała do jej pobytu w Domu Pomocy Społecznej i sprawowała opiekę, kiedy to L. C. przebywała w szpitalu (odwołanie wraz z załącznikami k.1-10 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując na przepisy prawa i argumentację zawarte w zaskarżonej decyzji. Podniósł, że osoby pozostające na utrzymaniu innych członków rodziny w rozumieniu art.136 ust.1 ustawy emerytalnej to osoby, które nie posiadają własnych świadczeń emerytalno-rentowych, bądź też pobierają takie świadczenie, ale w najniższej wysokości przewidzianej ustawą, a koszt zaspokojenia ich usprawiedliwionych kosztów jest znacznie wyższy. Zdaniem organu rentowego L. C. nie pozostawała na utrzymaniu wnuczki, ponieważ pobierała własne świadczenie oraz od 13 października 2015r. do śmierci przebywała w (...) w J. L. i 70% pobieranego przez zmarłą świadczenia przekazywane było na konto bankowe (...) tytułem kosztów utrzymania. Pozostałe 30% emerytury rolniczej przesyłane było na adres L. C.. Po śmierci L. C., która nastąpiła w dniu 24 marca 2016r., (...) w J. L. dokonał zwrotu świadczenia za okres od 25 marca 2016r. do 31 marca 2016r. w kwocie 250,69 zł. Pozostała część świadczenia za marzec w kwocie 540,62 zł została przekazana na rachunek bankowy L. C. ok. 20 marca 2016r. Z kolei sprawowanie opieki nad babcią, w odniesieniu do innych członków rodziny (do których należy wnioskodawczyni), nie zostało wymienione w art. 136 ust. 1 w/w ustawy jako warunek wypłaty niezrealizowanego świadczenia (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.11-12 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

L. C. zmarła 14 kwietnia 2016r. w wieku 93 lat i była babką ze strony matki wnioskodawczyni M. M. (kopia odpisu skróconego aktu zgonu k.94 akt emerytalnych). W chwili śmierci L. C. był wdową, a jej dzieci zmarły przed nią: syn Z. C. (wujek wnioskodawczyni) w 2000r., a córka E. G. w 2002r. (matka wnioskodawczyni) (bezsporne-okazane na terminie rozprawy w dniu 8 listopada 2016r. akty zgonu- protokół k. 17v-18 akt sprawy).

L. C. była uprawniona do emerytury rolniczej ostatnio w wysokości 1 599,63 zł miesięcznie (decyzja o ponownym ustaleniu wysokości emerytury rolnej z dnia 3 listopada 2015r. k. 86 akt emerytalnych).

Od 13 października 2015r. do chwili śmierci, L. C. przebywała w Domu Pomocy Społecznej (...) im. J. P. (1) II w J. L.. W związku z tym, 70% kwoty wypłacanej jej emerytury rolniczej przekazywane było na rachunek bankowy tego (...), zaś pozostałe 30 % świadczenia przesyłane było na adres wskazany przez L. C. w J. L.. W okresie od 13 października 2015r. do 31 stycznia 2016r. opłata za utrzymanie L. C. w tym (...) wynosiła miesięcznie 2397,62 zł, z czego kwotę 1091,74 zł ponosiła wymieniona, zaś kwotę 1305,88 zł ponosiła gmina M. oraz krewni L. C.. Od 1 lutego 2016r. koszt ten wynosił 2460,70 zł i był ponoszony w kwocie 1091,74 zł przez L. C., zaś w kwocie 1368,96 zł przez jej krewnych oraz L. C. (decyzja (...) w M. z dnia 24 września 2015r. k.24 akt sprawy wniosek L. C. z dnia 16 października 2015r. k. 85 akt emerytalnych).

Na podstawie umowy zawartej przez M. M. z Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Pomocy (...) w M., wnioskodawczyni zobowiązała się do dobrowolnego wnoszenia części opłaty za pobyt L. C. w (...) w J. L.. Powyższe miało odbywać się w ten sposób, że M. M. zobowiązała się do wpłaty określonych kwot na rachunek bankowy (...) w M., a następnie podmiot ten miał przelewać uzyskane kwoty na rachunek bankowy (...) w J. P. (2) (kopie umowy z dnia 24 września 2015r. oraz aneksu do tej umowy z dnia 5 stycznia 2016r. k. 2-3 akt sprawy). W związku z tym M. M. dokonała wpłaty następujących kwot: 490,32 zł za październik 2015r., 800 zł za listopad 2015r., 800 zł za grudzień 2015r., 500 zł za styczeń 2016r., 500 zł za luty 2016r., 500 zł za marzec 2016r. (potwierdzenia przelewów k.4-9 akt sprawy). M. M. jako jedyna z pięciorga wnucząt partycypowała w kosztach utrzymania L. C. (zeznania świadka R. G. k. 27v akt sprawy, zeznania M. M. k. 17v-18 akt sprawy).

W związku ze śmiercią L. C., w dniu 1 kwietnia 2016r. nastąpił zwrot świadczenia należnego wymienionej w kwocie 250,69 zł na rzecz KRUS oraz 182,96 zł na rzecz (...) w M. (informacja z (...) im. J. P. (1) II w J. L. z dnia 18 listopada 2016r. k. 22 akt sprawy, decyzja (...) w M. z dnia 1 kwietnia 2016r. k. 23 akt sprawy, potwierdzenie przelewu k. 96 akt emerytalnych).

Po śmierci babci L. C., w dniu 18 kwietnia 2016r. ubezpieczona wystąpiła do organu rentowego o wypłatę części niezrealizowanego świadczenia po niej za miesiąc marzec 2016r. w kwocie 250,69 zł (wniosek k.95 akt emerytalnych). Zaskarżoną decyzją z 26 kwietnia 2016r. organ rentowy odmówił M. M. wypłaty niezrealizowanego świadczenia (decyzja z 26 kwietnia 2016r. k.98 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie M. M. okazało się uzasadnione.

Zgodnie z art.136 ust.1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.), znajdującym z mocy art.52 ust.1 pkt 2 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników odpowiednie zastosowanie do świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników, w razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia określone ustawą, świadczenia należne jej do dnia śmierci wypłaca się małżonkowi i dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w razie ich braku – małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a razie ich braku – innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba.

Poza sporem pozostaje, że w chwili śmierci L. C. był wdową, a jej dzieci zmarły przed nią. Brak było również innych osób uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym - art. 67 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Wnosząc o wypłatę niezrealizowanego świadczenia po babci M. M., wskazała, że sprawowała opiekę nad zmarłą i dopłacała do pobytu L. C. w (...). Odmawiając wypłaty niezrealizowanego świadczenia po L. C. za miesiąc marzec 2016r., organ rentowy wskazał, że zmarła nie pozostawała na utrzymaniu wnioskodawczyni, gdyż pobierała ona własne świadczenie, z którego jedynie 70% przekazywane było na rachunek bankowy (...) w J. L., w którym przebywała.

Analizując okoliczności sprawy Sąd doszedł do przekonania, że stanowisko organu rentowego jest błędne i wynika z niedostatecznego rozważenia okoliczności sprawy. Sąd uznał, że babka wnioskodawczyni, pomimo, iż od 13 października 2015r. przebywała w Domu Pomocy Społecznej w J. L., pozostawała na utrzymaniu M. M.. Pojęcia „pozostawanie na utrzymaniu” nie można ograniczać wyłącznie do okoliczności, że zmarły pobierał emeryturę, którą mógł przeznaczać na własne potrzeby. Tym bardziej, iż w realiach niniejszej sprawy, kwota utrzymania L. C. w (...) w J. L. kształtowała się na poziomie ok. 2400 zł miesięcznie i była wyższa niż przysługująca wymienionej emerytura rolnicza (kwota 1 599,63 zł miesięcznie). 30% powyższej kwoty utrzymania L. C. w (...) w J. L. pokrywali jej krewni oraz (...) w M.. Okoliczność ta wynika z informacji nadesłanej przez (...) w J. L. (k.22 akt sprawy). Co prawda, z informacji tej nie wynika, jaki udział w uiszczaniu odpowiednio kwoty 1305,88 zł oraz od 1 lutego 2016 r. kwoty 1368,96 zł przypadał krewnym L. C.- tj. wnuczce M. M., a jaki (...) w M., ale powyższe wywieść można z treści załączonych do odwołania potwierdzeń przelewów (k.4-9 akt sprawy). Sąd dał wiarę zeznaniom M. M. oraz świadka R. G., czyli jej brata, w których zgodnie stwierdzili, iż z członków rodziny L. C. jedynie wnioskodawczyni łożyła na utrzymanie babci. Zeznania te są przekonujące. Tym samym, utrzymanie L. C. w (...) w J. L. nie byłoby możliwe bez kwot wpłacanych przez M. M.. Wskazać również należy, iż z treści wyżej wymienionego art. 136 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie wynika, aby osoba ubiegająca się o wypłatę niezrealizowanego świadczenia powinna ponosić całość kosztów utrzymania osoby zmarłej.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd, na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc, zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.