Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Barbara Bojakowska

Sędziowie SSO Iwona Podwójniak

SSR del. Ewelina Puchalska

Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2016 roku w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z powództwa (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W.

przeciwko R. S.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu

z dnia 8 sierpnia 2016 roku, sygnatura akt I C 526/14

oddala apelację.

Sygn. akt I Ca 435/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 8 sierpnia 2016 roku Sąd Rejonowy w Wieluniu zasądził od pozwanego R. S. na rzecz powoda (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. kwotę 6 315,38 zł (pkt 1), oddalił powództwo w pozostałej części (pkt 2) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 516,00 zł z tytułu zwrotu kosztów postępowania.

Rozstrzygnięcie zapadło po następujących ustaleniach i wnioskach.

Pozwany R. S. zawarł w dniu 16 czerwca 2005 roku z (...) Bankiem S.A. umowę o kartę kredytową V..

W dniu 20 września 2010 roku następca prawny (...) Bank S.A. – Bank (...) S.A. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny stwierdzający zadłużenie pozwanego z tytułu umowy kredytu o kartę kredytową V. z dnia 16 czerwca 2005 roku na kwotę 14 894,04 zł obejmującą niespłacony kredyt 11 808,00 zł, odsetki umowne i karne 2 668,68 zł, opłatę 180,00 zł i składkę na ubezpieczenie 237,36 zł.

Postanowieniem z dnia 25 października 2010 roku Sąd Rejonowy w Wieluniu nadał bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności.

Na podstawie uzyskanego tytułu wykonawczego wszczęte zostało na wniosek Banku (...) S.A. przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wieluniu J. S. postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 507/11, umorzone postanowieniem z dnia 10 czerwca 2013 roku wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

Na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności Bank (...) S.A. zbył na rzecz powoda (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. przysługującą mu wobec pozwanego R. S. wierzytelność.

Mając na uwadze powyższe, sąd pierwszej instancji wskazał, że R. S. uznał częściowo powództwo co do kwoty należności głównej 6 315,38 zł. Mając na uwadze treść art. 213 § 2 k.p.c. z uwagi na to, że uznanie niniejszego powództwa co do kwoty należności głównej nie jest sprzeczne z prawem ani zasadami współżycia społecznego i nie zmierza do obejścia prawa, dlatego Sąd zasądził należność główną, o czym orzekł w pkcie 1.

W pozostałej części, z uwagi na zgłoszony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia, powództwo należało oddalić.

Stosownie do treści art. 117 § 1 i 2 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Zgodnie z art. 118 k. c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Stosownie do treści art. 120 § 1 zd. 1. k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.

Roszczenie powoda wynikające z umowy kredytu o kartę kredytową zawartej z pierwotnym wierzycielem, poprzednikiem prawnym Banku (...) S.A. (...) Bankiem S.A., jest roszczeniem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej, którego termin przedawnienia wynosi 3 lata. Stosownie do treści art. 123 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje oraz poprzez wszczęcie mediacji. Po każdym przerwaniu przedawnienia, stosownie do treści art. 124 § 1 k.c. przedawnienie biegnie na nowo. Złożenie wniosku egzekucyjnego przerywa bieg terminu przedawnienia, a po umorzeniu postępowania egzekucyjnego, bieg terminu przedawnienia roszczenia rozpoczyna się na nowo, za wyjątkiem jednak umorzenia postępowania egzekucyjnego z mocy samego prawa, na skutek bezczynności wierzyciela na podstawie art. 823 k.p.c., jak również w sytuacji umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela, który w toku egzekucji dokonał przelewu egzekwowanej należności. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zajętym w wyroku z dnia 19 listopada 2014 roku II CSK 196/14 (publ. LEX 1622306) do przerwania biegu przedawnienia nie wystarczy identyczność wierzytelności, niezbędna jest identyczność osób, na rzecz których i przeciwko którym dana czynność, obiektywnie zdolna do przerwania przedawnienia, została dokonana. Po umorzeniu postępowania egzekucyjnego przedawnienie rozpoczęłoby bieg na nowo, jednak w tych samych granicach podmiotowych wynikających z tytułu wykonawczego, co wynika z istoty przedawnienia. Sąd Najwyższy w cytowanym wyroku wyraził pogląd, iż brak jest podstaw do twierdzenia, że skutek rozpoczęcia biegu przedawnienia na nowo po umorzeniu postępowania egzekucyjnego może odnosić się do sytuacji, gdy uprawnionym do wszczęcia ponownej egzekucji jest już inny niż wymieniony w pierwotnym tytule wykonawczym wierzyciel. W uzasadnieniu wyroku Sąd Najwyższy podniósł, iż przerwanie przedawnienia następuje co do zasady tylko pomiędzy stronami postępowania, o ile z istoty łączącego je stosunku prawnego wynika, że są materialnie zobowiązane albo uprawnione. Przedawnienie jest instytucją prawa materialnego, a nie procesowego, mimo że do przerwania biegu przedawnienia dochodzi przez czynności procesowe. Przerwanie biegu przedawnienia następuje wobec tego w podmiotowych i przedmiotowych granicach czynności podjętej przez wierzyciela i dotyczy tego roszczenia, które jest zabezpieczone, dochodzone, ustalane lub egzekwowane, jest skuteczne przeciwko osobie, wobec której kieruje się czynności i z korzyścią na rzecz osoby dokonującej czynności. Wniosek wierzyciela o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności przerywa bieg przedawnienia. Wniosek o wszczęcie egzekucji wywoła skutek w postaci przerwy biegu przedawnienia roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym jednak o tyle, o ile będzie pochodził od wierzyciela, którego osobę wskazuje tytuł egzekucyjny i na rzecz którego temu tytułowi nadana została klauzula wykonalności. Sąd Najwyższy stwierdził dalej w uzasadnieniu powołanego orzeczenia, iż przepis art. 192 pkt 3 k.p.c. stanowiący, iż z chwilą doręczenia pozwu zbycie rzeczy lub prawa objętych sporem nie wpływa na dalszy bieg sprawy, nie ma zastosowania w postępowaniu egzekucyjnym. Cel postępowania rozpoznawczego jest bowiem zrealizowany wraz z wydaniem wyroku, a jego prawomocność rozciąga się na nabywcę rzeczy lub prawa. Inny natomiast jest cel postępowania egzekucyjnego, które zmierza do zaspokojenia osoby materialnie uprawnionej wskazanej w tytule egzekucyjnym. W postępowaniu egzekucyjnym wykluczone są przekształcenia podmiotowe, a następstwo prawne zaistniałe po wszczęciu egzekucji wymaga nadania klauzuli wykonalności w trybie art. 788 k.p.c. Nabywca wierzytelności niebędący bankiem powinien uzyskać sądowy tytuł egzekucyjny, a następnie klauzulę wykonalności, bowiem nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności na rzecz nabywcy wierzytelności niebędącego bankiem jest niedopuszczalne. Prawo stwierdzone w tytule egzekucyjnym z racji następstwa prawnego wygasa wskutek przejścia na inny podmiot; wygasa tym samym prawo prowadzenia postępowania egzekucyjnego przez pierwotnego wierzyciela. W konkluzji Sąd Najwyższy stwierdził, iż skutki wiążące się z prowadzeniem postępowania egzekucyjnego odnoszą się do występujących w nim podmiotów i tytułu wykonawczego, na podstawie którego egzekucja była prowadzona.

Po umorzeniu postępowania egzekucyjnego przedawnienie rozpoczęłoby bieg na nowo, jednak w tych samych granicach podmiotowych wynikających z tytułu wykonawczego. Brak jest podstaw do przyjęcia, iż skutek rozpoczęcia biegu przedawnienia na nowo po umorzeniu postępowania egzekucyjnego może odnosić się do sytuacji, gdy uprawnionym do wszczęcia ponownej egzekucji jest już inny niż wymieniony w pierwotnym tytule wykonawczym wierzyciel.

Mając na uwadze powyższe rozważania sąd wskazał, że złożenie przez Bank (...) S.A. wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 507/11 przeciwko R. S. nie skutkowało przerwaniem biegu terminu przedawnienia z korzyścią dla powoda – nabywcy wierzytelności. W niniejszej sprawie bieg trzyletniego terminu przedawnienia przerwany został przez wniosek Banku (...) S.A. o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 20 września 2010 roku klauzuli wykonalności, rozpoczął się na nowo z chwilą wydania przez Sąd Rejonowy w Wieluniu w dniu 25 października 2010 roku postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności w sprawie I Co 2422/10 i zakończył, wobec powoda jako nabywcy wierzytelności, w dniu 25 października 2013 roku. Pozew w niniejszej sprawie wniesiony został w dniu 10 maja 2014 roku, czyli po upływie terminu przedawnienia. Podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia należy uznać wobec tego za uzasadniony i dlatego Sąd orzekł jak w pkcie 2. wyroku.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. pierwsze k.p.c. z uwagi na częściowe uwzględnienie roszczenia powoda.

Apelację złożył powód. Zaskarżył wyrok w części oddalającej powództwo co do kwoty 13 835,34 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 20 maja 2014 roku do dnia zapłaty oraz w części rozstrzygającej o kosztach procesu, tj. w zakresie pkt 2 oraz pkt 3.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego: art. 123 pkt 1 k.c. w zw. z art. 509 § 2 k.c. poprzez ich błędną wykładnię przejawiającą się w przyjęciu, że w przypadku umorzenia wobec stwierdzenia bezskuteczności postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego, opatrzonego klauzulą wykonalności, prowadzone postępowanie egzekucyjne nie wywołuje skutku w postaci przerwania biegu przedawnienia roszczenia w stosunku do nabywcy wierzytelności w sytuacji, gdy wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego powoduje przerwanie biegu przedawnienia, zaś prowadzenie postępowania egzekucyjnego skutkuje zawieszeniem biegu przedawnienia aż do prawomocnego zakończenia tego postępowania, kiedy bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo – niezależnie od tego czy występuje tożsamość podmiotowa pomiędzy podmiotem, na rzecz którego postępowania egzekucyjne były prowadzone, a podmiotem, który następnie dochodzi roszczenia w postępowaniu sądowym; art. 117 § 2 k.c. w zw. z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i uznanie, iż roszczenie powoda w zakresie odsetek wchodzących w skład dochodzonej pozwem należności uległo przedawnieniu, podczas gdy bieg przedawnienia dochodzonego roszczenia był skutecznie przerywany poprzez nadanie klauzuli bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 20 września 2010 roku postanowieniem Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 25 października 2010 roku, a następnie poprzez prowadzone postępowanie egzekucyjne przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wieluniu J. S. w sprawie o sygn. akt KM 507/11, które zostało umorzone postanowieniem z dnia 10 czerwca 2013 roku, a następnie poprzez wniesienie pozwu przez powoda w dniu 19 maja 2014 roku, wobec czego do upływu trzyletniego terminu przedawnienia roszczenia nie doszło.

Podnosząc powyższe, skarżący powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkcie 2. poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda dalszej kwoty 13 835,34 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 20 maja 2014 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu za pierwszą instancję a także o zasądzenie kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

W uzasadnieniu apelujący podniósł, że nietrafnie Sąd pierwszej instancji opiera swoje twierdzenie o przedawnieniu roszczenia na treści wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2014 roku, sygn. akt II CSK 196/14.

Przedmiotowe orzeczenie Sądu Najwyższego zostało wydane na kanwie odmiennego stanu faktycznego niż okoliczności faktyczne w niniejszej sprawie. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu powyższego wyroku wyraźnie wskazał, iż „w okolicznościach faktycznych sprawy postępowanie egzekucyjne w związku z wnioskiem wierzyciela powołującego się na przelew wierzytelności zostało przez komornika umorzone na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c.”

Natomiast w niniejszej sprawie postępowanie egzekucyjne prowadzone w sprawie Km 507/11 zostało umorzone na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. Sąd Najwyższy natomiast orzekając w wyżej przywołanej sprawie wskazał, iż bieg terminu przedawnienia roszczenia nie zostaje przerwany w stosunku do cesjonariusza w przypadku umorzenia przedmiotowego postępowania z wniosku pierwotnego wierzyciela na wniosek wierzyciela, tj. na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c. Sąd Najwyższy nie wypowiedział się natomiast w przedmiocie skutków, jakie wywołuje w zakresie przerwania, zawieszenia oraz ponownego biegu terminu przedawnienia roszczenia postępowanie egzekucyjne, które zostaje umorzone postanowieniem wydanym wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji. Tym samym teza orzeczenia Sądu Najwyższego jako sformułowana dla oceny innego stanu faktycznego nie może wpływać na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie.

Powyższe znajduje oparcie w wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 3 grudnia 2015 roku, sygn. akt V Ca 582/15 (niepubl.), w którym Sąd Okręgowy wskazał, iż: „Sąd nie podziela jednak oceny sądu pierwszej instancji że w stanie faktycznym sprawy, powyższe czynności nie doprowadziły do skutecznego względem obecnego wierzyciela przerwania biegu terminu przedawnienia”. Sąd zważył, że odmienny był stan faktyczny w sprawie niniejszej w zestawieniu ze stanami faktycznymi spraw, w których orzekał Sąd Najwyższy w cytowanych przez sąd pierwszej instancji orzeczeniach (wyroku z dnia 19 listopada 2014 roku w sprawie II CSK 196114 (Biuletyn SN 2015112), w uchwale z dnia 19 lutego 2015 roku w sprawie III CZP 103114 (Biuletyn SN 201512).

Skarżący wskazał, że dla oceny skutków umorzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. należy stosować dominujące dotychczas stanowisko judykatury oraz doktryny, zgodnie z którym wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego oraz prowadzenie postępowania egzekucyjnego do jego prawomocnego zakończenia powodują przerwanie, a także zawieszenie biegu terminu przedawnienia niezależnie od tożsamości podmiotu, na rzecz którego postępowanie egzekucyjne jest prowadzone oraz podmiotu, który następnie dochodzi w postępowaniu sądowym roszczenia, względem którego również nastąpiły skutki w postaci przerwania, zawieszenia biegu terminu przedawnienia poprzez prowadzone uprzednio postępowanie egzekucyjne.

Przedmiotem przelewu jest wierzytelność, tj. prawo podmiotowe wierzyciela do żądania od dłużnika określonego świadczenia. Z art. 509 § 2 k.c. wprost wynika, że wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę prawa związane z jej właściwością. Powyższe potwierdza również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 września 2001 roku I CKN 379/00 (Lex nr 52661) w którym podkreślił, że w wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki wiązał go z dłużnikiem. Stosunek zobowiązaniowy nie ulegnie zmianie, natomiast zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela. Powyższe potwierdza utrwalona już linia orzecznicza (vide: wyrok z dnia 11 grudnia 2009 roku, V CSK 184/09 Lex nr 553748), w której Sąd Najwyższy przyjmuje, że zgodnie z art. 509 § 2 k.c. wierzytelność przechodzi na nabywcę ze wszystkimi właściwościami, przywilejami i brakami.

Jedną z właściwości roszczeń pieniężnych jest, że w określonym terminie ulegają one przedawnieniu. W takim stanie, z określonym terminem przedawnienia, wierzytelność stanowiąca podstawę roszczenia przechodzi na cesjonariusza. Skoro pierwotny właściciel wierzytelności uzyskał przerwanie biegu przedawnienia, to zgodnie z art. 124 § 1 k.c. termin przedawnienia zaczął biec na nowo. Gdyby zatem wierzytelność miała braki tego rodzaju, że byłaby przedawniona, to nadal by taka pozostała (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2009 roku, sygn. akt V CSK 184/09, LEX nr 553748). W rozpoznawanej sprawie taka sytuacja nie wystąpiła. Nabyta przez powoda wierzytelność nie była przedawniona w chwili przelewu w stosunku do cedenta i taką też pozostała w stosunku do powoda, jako cesjonariusza.

Analogiczny pogląd wyraził Sąd Okręgowy w Łodzi, III Wydział Cywilny Odwoławczy, który w wyroku z dnia 22 grudnia 2015 roku, o sygn. akt III Ca 1711/15 wskazał, iż „inaczej należy jednak ocenić stanowisko Sądu I instancji odnoszące się do kwestii przerwania biegu przedawnienia przez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, w szczególności do tego, czy czynność ta wywołała skutek także wobec powoda, a więc – innymi słowy – czy przedawnienie biegnie w ten sam sposób i zgodnie z tymi samymi regułami zarówno wobec pierwotnego wierzyciela, jak i wobec nabywcy wierzytelności. Przypomnieć należy, że co do zasady wskutek przelewu wierzytelności dochodzi tylko do zmiany osoby, względem której dłużnik jest zobowiązany, natomiast nie następuje wówczas zmiana ani przedmiotu, ani też podstawy prawnej świadczenia, a więc dokonana czynność prawna nie wpływa zasadniczo na kształt prawny wierzytelności, zmienia się jedynie uprawniony do żądania świadczenia (tak np. K. Zagrobelny [w:] „Kodeks cywilny. Komentarz" pod red. E. Gniewka, Warszawa 2006, teza 10 do art. 509, s. 875 lub K. Zawada [w:] „System prawa prywatnego. Prawo zobowiązań - część ogólna. Tom 6" pod red. A. Olejniczaka, Warszawa 2009, s. 1044). Jak trafnie wskazuje Sąd Apelacyjny w Białymstoku w powołanym w apelacji wyroku z dnia 7 lutego 2014 roku, I ACa 587/13, niepubl., pomimo cesji wierzytelności sytuacja prawna dłużnika pozostaje niezmieniona i przysługuje mu wobec cesjonariusza zarzut przedawnienia na takich samych warunkach, jakie służyłyby mu względem poprzedniego wierzyciela."

W odniesieniu zaś do tezy Sądu Najwyższego wyrażonej w wyroku z dnia 19 listopada 2014 roku, w sprawie o sygn. akt II CSK 196/14 w powołanym wyżej orzeczeniu Sąd Okręgowy w Łodzi, III Wydział Cywilny - Odwoławczy stwierdził ponadto, iż „ujmując zagadnienie innymi słowami, czynność obiektywnie zdolna do przerwania biegu przedawnienia roszczenia w postaci np. wniesienia pozwu do sądu wywiera zamierzony skutek tylko wówczas, jeśli podmiot dokonujący tej czynności jest rzeczywiście uprawnionym z tego roszczenia, a osoba pozwana w istocie jest zobowiązana do zadośćuczynienia temu roszczeniu i w ten właśnie sposób należy rozumieć użyte tam przez Sąd Najwyższy pojęcie „identyczności osób" dokonujących czynności i materialnie uprawnionych/zobowiązanych. Innym przejawem istnienia tej zasady jest konstatacja, że do przerwania biegu przedawnienia dochodzi właśnie na rzecz osoby uprawnionej materialnoprawnie w chwili dokonywania czynności (a nie jakiejkolwiek innej), co jednak nie stoi w jakiejkolwiek sprzeczności ze sformułowaną wcześniej tezą, że zaistniałe skutki dokonanej czynności dla biegu przedawnienia, kształtujące sytuację prawną tej osoby, rozciągają się po dokonaniu przelewu także na nabywcę wierzytelności."

Odniesienia wymaga również twierdzenie Sądu, iż złożenie wniosku egzekucyjnego przerywa bieg terminu przedawnienia, a po umorzeniu postępowania egzekucyjnego bieg terminu przedawnienia roszczenia rozpoczyna się na nowo, za wyjątkiem jednak umorzenia postępowania za mocą samego prawa, na skutek bezskuteczności wierzyciela na podstawie art. 823 k.p.c., jak również w sytuacji umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela, który w toku egzekucji dokonał przelewu egzekwowanej należności. Podkreślić należy, iż postępowanie egzekucyjne prowadzone na wniosek poprzednika prawnego powoda przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wieluniu J. S. w sprawie o sygn. akt Km 507/11, zostało umorzone postanowieniem komornika z dnia 10 czerwca 2013 roku, podczas gdy powód nabył wierzytelność dochodzoną w niniejszym postępowaniu w wyniku umowy przelewu wierzytelności z dnia 23 grudnia 2013 roku zawartego pomiędzy Bankiem (...) S.A. a (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w W., wobec powyższego nie może budzić wątpliwości fakt, iż powód nabył wierzytelność dochodzoną niniejszym postępowaniem po umorzeniu postępowania egzekucyjnego prowadzonego na wniosek poprzednika prawnego powoda, tj. po dniu 10 czerwca 2013 roku.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż w tych okolicznościach przerwanie biegu przedawnienia wywołane przez nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, jak i poprzez wszczęte na jego podstawie postępowanie egzekucyjne, nastąpiło nie tylko wobec banku będącego pierwotnym wierzycielem, ale i wobec nabywcy wierzytelności, którym jest strona powodowa. Tym samym Sąd pierwszej instancji mylnie uznał, iż roszczenie powoda uległo przedawnieniu, wobec czego niniejsza apelacja zasługuje na- uwzględnienie w całości.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja nie jest uzasadniona i jako taka podlega oddaleniu.

Podniesione w apelacji zarzuty nie mogą odnieść skutku, ponieważ wbrew jej wywodom nie doszło do naruszenia powołanych w zaskarżeniu przepisów prawa materialnego.

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zastosował przepisy odnoszące się do przedawnienia roszczenia, w tym przerwy biegu przedawnienia. Sąd Rejonowy w sposób uprawniony uznał, że roszczenie dochodzone w sprawie w dacie złożenia pozwu było już przedawnione.

Choć przedstawiony materiał dowodowy nie jest wystarczający dla jednoznacznego wskazania terminu wymagalności roszczenia (taki określa upływ terminu wypowiedzenie umowy, tj. data rozwiązania umowy), to niewątpliwie można przyjąć, że roszczenie było wymagalne co najmniej w dacie wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego. Tytuł zaś został wystawiony w dniu 20 września 2010 roku.

Termin przedawnienia roszczenia będącego przedmiotem zaskarżenia wynosi 3 lata.

Bieg przedawnienia roszczenia stwierdzonego wystawionym przez Bank (...) S.A. tytułem został przerwany przez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu.

Przez czas trwania postępowania przed sądem przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone (art. 124 § 2 k.c.).

W sprawie o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu zawieszenie biegu przedawnienia kończy się z chwilą uwzględnienia tego wniosku (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 19 lutego 2015 roku w sprawie III CZP 103/14).

Odnosząc powyższe do przedmiotowej sprawy, termin przedawnienia rozpoczął bieg na nowo z dniem 26 października 2010 roku (postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności zostało wydane w dniu 25 października 2010 roku).

Skarżący w apelacji nietrafnie zarzuca i wskazuje, że następnie bieg przedawnienia został przerwany skutecznie – także wobec powoda – poprzez wniosek o wszczęcie egzekucji złożony przez poprzedniego wierzyciela i dalej rozpoczął się na nowo z chwilą zakończenia postępowania egzekucyjnego, co miało miejsce w dniu 10 czerwca 2013 roku.

Takie stanowisko nie jest uprawnione.

Co prawda wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu wykonawczego – podobnie jak złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu – przerywa bieg przedawnienia jako czynność przedsięwzięta bezpośrednio w celu egzekwowania roszczeń, a rozpoczęcie na nowo biegu przedawnienia następuje z chwilą zakończenia postępowania egzekucyjnego, w tym jego umorzenia, za wyjątkiem umorzenia postępowania na podstawie art. 823 k.p.c. lub na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c. albo zwrotu wniosku, które niweczą materialnoprawne skutki przerwy przedawnienia, co w niniejszym postępowaniu nie miało miejsca, niemniej taka regulacja nie odnosi się do przedmiotowej sprawy.

Mianowicie – jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 czerwca 2016 roku w sprawie III CZP 29/16 – nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności.

W niniejszej sprawie wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu wykonawczego został złożony przez bank. Wniosek ten jako zmierzający bezpośrednio do egzekwowania należności co do zasady przerwał bieg przedawnienia, skutki przerwy nie zostały zniweczone, ponieważ postępowanie zostało zakończone umorzeniem z uwagi na bezskuteczność egzekucji, a nie umorzeniem na podstawie art. 823 k.p.c., lub na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c. albo zwrotem wniosku.

Co do zasady, nabywca wstępuje w sytuację prawną cedenta, w tym również w zakresie przedawnienia. Niemniej w przypadku wierzytelności objętej bankowym tytułem wykonawczym sytuacja prawna cesjonariusza kształtuje się odmiennie niż sytuacja prawna nabywcy wierzytelności objętej innym tytułem wykonawczym. Nabywca wierzytelności nie będący bankiem nabywa wierzytelność w swej treści i przedmiocie tożsamą z wierzytelnością zbywającego banku, ale nie wchodzi w sytuację prawną zbywcy wywołaną przerwą biegu przedawnienia i rozpoczęciem biegu na nowo. Czynność wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez bank wywołuje materialnoprawny skutek przerwy biegu przedawnienia jedynie w stosunku do wierzyciela objętego bankowym tytułem wykonawczym, natomiast nabywca wierzytelności nie będący bankiem, nawet jeżeli nabycie nastąpiło po umorzeniu postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. i rozpoczęciu biegu terminu przedawnienia w stosunku do banku na nowo, nie może się powołać na przerwę biegu przedawnienia wywołaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego przez pierwotnego wierzyciela będącego bankiem. Wyjątkowość przywileju wystawiania bankowego tytułu egzekucyjnego prowadzi do wniosku, że skoro nie może on być podstawą egzekucji na rzecz innych osób niż w nim wskazane za wyjątkiem następstwa prawnego po stronie wierzyciela innego banku, to również materialnoprawne skutki wszczęcia postępowania egzekucyjnego jako czynności wierzyciela – banku prowadzącej do przerwy biegu przedawnienia dotyczą wyłącznie tego wierzyciela i nie dotyczą nabywcy nie będącego bankiem – tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały jak wyżej.

Skoro zatem w stosunku do powoda złożenie wniosku egzekucyjnego przez poprzedniego wierzyciela nie wywołało skutku w postaci przerwy biegu przedawnienia, to w sposób oczywisty w dacie wystąpienia z pozwem w niniejszej sprawie roszczenie było już przedawnione. W takiej sytuacji, biorąc pod uwagę podniesienie zarzutu przedawnienia przez pozwanego, trafnie sąd pierwszej instancji przyjął, że brak było podstaw dla zasądzenia roszczenia w zakresie, w którym pozwany taki zarzut zgłosił.

Z tych względów apelację należało oddalić, o czym orzeczono na podstawie art. 385 k.p.c.