Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 czerwca 2016r.

Sąd Rejonowy w Wołominie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie

Przewodniczący: SSR Anna Smolińska

Protokolant: Milena Wdowczyk

po rozpoznaniu w dniu 25/05/2016r. w Wołominie na rozprawie

przy udziale ---

sprawy z powództwa małoletnich M. K. (1) i Z. K. reprezentowanych przez przedstawiciela ustawowego M. K. (2)

przeciwko A. K.

o alimenty

1.  zasądza alimenty od pozwanej A. K. na rzecz małoletnich: M. K. (1) ur. (...) i Z. K. ur. (...) w kwocie po 400 zł (czterysta złotych) miesięcznie na rzecz każdego z nich, łącznie 800 zł (osiemset złotych) płatne do rąk ojca małoletnich M. K. (2), do dnia 10 – go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 20 października 2014 r.;

2.  w pozostałej części powództwo oddala;

3.  koszty postępowania w części oddalającej powództwo przejmuje na rachunek Skarbu Państwa;

4.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa tytułem opłaty stosunkowej kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych;

5.  wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 607/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 października 2014 r. M. K. (2) zażądał zasądzenia od pozwanej A. K. alimentów w kwocie po 800 zł miesięcznie na rzecz małoletnich M. K. (1) oraz Z. K., łącznie kwoty po 1600 zł miesięcznie. Jednocześnie wniósł o uchylenie ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego orzeczonego w punkcie 3 wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie o sygn. VI C 945/11 – sprawę wyłączono do odrębnego rozpoznania (sygn. akt III RC 622/14). W uzasadnieniu pozwu przedstawiciel ustawowy wskazał, że małoletni M. K. (2) oraz Z. K. zamieszkują obecnie z ojcem z uwagi na sytuację lokalową matki.

W odpowiedzi na pozew z dnia 8 grudnia 2014 r. pozwana reprezentowania przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Na rozprawie w dniu 4 maja 2016 r. przedstawiciel ustawowy poparł pozew, natomiast pozwana wniosła o oddalenie powództwa.

Na rozprawie w dniu 25 maja 2016 r. strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni M. K. (1) ur. (...) oraz małoletnia Z. K. ur. (...) są dziećmi pochodzącymi z małżeństwa M. K. (2) i A. K., które zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie w sprawie o sygn. VI C 945/11 z dnia 20 grudnia 2011 r. Wyrokiem tym Sąd Okręgowy powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom ustalając miejsce pobytu dzieci przy matce A. K. oraz ustalił udział ojca M. K. (2) w kosztach utrzymania małoletnich na kwotę po 800 zł miesięcznie na każde z dzieci, łącznie 1.600 zł miesięcznie płatne do rąk matki dzieci do 15-go dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności.

Dzieci zamieszkują z ojcem od końca września 2014 r. Orzeczeniem z dnia 28 stycznia na czas trwania postepowania Sąd ustalił miejsce pobytu małoletnich przy ojcu w sprawie o sygn. III Nsm 723/14. Postanowieniem z dnia 1 lipca 2015 r. Sąd Rejonowy w Wołominie – w tej samej sprawie - zmienił w części wyrok rozwodowy w ten sposób, że ustalił, iż miejscem pobytu małoletnich będzie każdorazowe miejsce zamieszkania ich ojca.

M. K. (2) ma 44 lata, jest zatrudniony w firmie (...) sp. z o.o., gdzie zajmuje stanowisko ogólnopolskiego kierownika ds. sieci lokalnych. Średnie wynagrodzenie netto ojca małoletnich wynosi 6.443,85 zł ( k. 88 – zaświadczenie o dochodach). W 2015 r. dochód przedstawiciela ustawowego wyniósł 104.309,19 zł ( k. 106-107 – PIT-37). Zamieszkuje w domu jednorodzinnym w Z. o pow. 130 m ², na którego kupno zaciągnął kredyt w kwocie 107 tys. euro. Rata miesięczna wynosi około 400 euro. Koszt miesięczny utrzymania domu wynosi 1000 zł.

A. K. ma 45 lat, posiada wykształcenie wyższe na kierunku filolog języka polskiego, jednak od grudnia 2014 r. nie podejmuje zatrudnienia. Wcześniej zatrudniona była jako handlowiec za wynagrodzeniem ok. 5.000 zł miesięcznie bez dodatków. Pracodawca wypowiedział jej umowę na porozumienie stron (k. 100). W 2014 r. pozwana osiągnęła dochód w wysokości 53.652,50 zł ( k. 110-111 – PIT-11). Pozwana leczy się w związku z rozpoznaniem u niej zaburzeń lękowych uogólnionych ( k. 99 – zaświadczenie). Raz z miesiącu uczęszcza na terapie i wizytę u psychiatry, koszt tych wizyt wynosi 220 zł. Pozwana wynajmuje mieszkanie, w którego utrzymaniu pomaga jej partner. Konkubent zamieszkuje oddzielnie. Czynsz za mieszkanie wynosi ok. 2.000 zł, dodatkowo ponosi opłaty w wysokości 100-150 zł. Przeciwko pozwanej prowadzone jest postępowanie egzekucyjne w związku z niewywiązywaniem się z obowiązku alimentacyjnego nałożonego na nią postanowieniem wydanym w trybie zabezpieczenia niniejszego postępowania – zaległość wynosi 14.629,78 zł ( k. 116 – zaświadczenie).

Małoletni od 26 września 2014 r. zamieszkują razem z ojcem. Małoletni M. K. (1) ma 16 lat, uczęszcza do trzeciej klasy gimnazjum. Dodatkowo uczestniczy w zajęciach języka niemieckiego, których koszt wynosi 40 zł tygodniowo. Małoletni leczył się ortodontycznie, ostatnio miał usuwane zęby tzw. czwórki. Możliwe, że będzie nosił kolejny aparat ortodontyczny, którego koszt wyniesie około 1.500 zł. Małoletni uczęszczał kilka razy na korepetycje z matematyki, lekcje te opłacała matka. Małoletnia Z. K. ma 13 lat, uczęszcza do szóstej klasy szkoły podstawowej. Średni koszt utrzymania każdego dziecka ojciec ocenił na kwotę około 1.600 zł miesięcznie, w tym wyżywienie ok. 500 zł. Ojciec małoletnich opłaca również na każde dziecko ubezpieczenie w kwocie 50 zł rocznie oraz składki na komitet rodzicielski w kwocie 10 zł miesięcznie. Ponadto opłacił zieloną szkołę syna kwotą 280 zł, a córki 580 zł – matka na wyjazd małoletniej przekazała 100 zł.

Pozwana widuje się z małoletnimi regularnie w weekendy. Małoletnia przebywa z matką od piątku do poniedziałku, a małoletni od soboty do niedzieli, zdarza się również, że odwiedzają ją w tygodniu. A. K. w 2015 r. opłaciła obóz małoletniego M. w Hiszpanii, którego koszt wynosił około 2.000 zł oraz dała mu kieszonkowe, zaś z małoletnią Z. wyjechała na półtora tygodnia na M.. W czerwcu 2015 r. wyjechała z dziećmi nad morze, była także z małoletnimi w K. D.. W bieżącym roku w lutym była z dziećmi w T. oraz na D. na weekend. Pozwana kupuje małoletnim odzież, przeznacza na ten cel po ok. 100 miesięcznie (16 i nast. min nagrania z rozprawy z dnia 4 maja 2016 r.). Ostatnio kupiła synowi telefon komórkowy marki IPhone, za który płaci miesięczne rachunki po 150 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań stron oraz dokumentów zawartych w aktach sprawy a także akt III Nsm 723/14. Sąd dnie dał wiary zeznaniom pozwanej w części, w jakiej zeznała, iż cierpi na depresję – z zaświadczania przez nią przedstawionego wynika, iż stwierdzono u niej zaburzenia lękowe uogólnione. W ocenie Sądu opłata za telefon komórkowy w wysokości 150 zł dla gimnazjalisty nie jest wydatkiem usprawiedliwionym, na ten cel należałoby przeznaczyć ok. 50 zł miesięcznie. Nadto Sąd nie uwzględnił podnoszonej przez pozwaną okoliczności, iż matka wynajmuje mieszkanie i z tego tytułu ponosi usprawiedliwione koszty utrzymania małoletnich albowiem miejsce pobytu dzieci jest u ojca i to koszty eksploatacji jego mieszkania są uwzględniane w tym przedmiocie. Sąd natomiast uwzględnił okoliczność, iż matka utrzymuje częsty kontakt z dziećmi.

Sąd zważył, co następuje:

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej (art. 96 k.r.o.).

Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Ponadto według § 3 art. 133 k.r.o. rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Zgodnie z treścią art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego, a możliwościami zarobkowymi i majątkowymi zobowiązanego wyrażą się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokajane w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego zakres potrzeb dziecka, które powinny być zaspokajane przez rodziców, wyznacza treść art. 96 k.r.o. Stosownie do dyrektywy zawartej w tym przepisie, rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych jak i duchowych, a także środki wychowania według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie zawodowe i podstawowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji. Najszerszy zakres usprawiedliwionych potrzeb przysługuje dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Przyjmuje się, że ten zakres powinien być ustalony w taki sposób, aby w razie zaspokojenia stopa życiowa dziecka była taka sama jak stopa życiowa rodziców. Sąd Najwyższy podkreślił, że zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich sami żyją.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a także od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Możliwości zarobkowe zobowiązanego nie zawsze jednak mogą być utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swego majątku, lecz te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Sąd uznał, iż powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

W ocenie Sądu koszty utrzymania każdego z małoletnich dzieci wynoszą ok. 1.500 zł-1600 zł w zależności od miesiąca, na co składają się koszty wyżywienia (ok. 500), odzieży (ok. 200), rozrywki, środków higienicznych, leczenia (łącznie ok. 200 zł), wyjazdów (ok. 250 zł), a także wydatki szkolne (ok. 150 zł w stosunku do małoletniej i 100 zł wobec małoletniego) oraz proporcjonalna część opłat za mieszkanie (ok. 200 zł). Dodatkowo usprawiedliwionym wydatkiem w przypadku M. K. (1) jest koszt zajęć z języka niemieckiego – ok. 150 złotych w roku szkolnym i opłata za telefon 50 zł. Należy podnieść, iż dotychczas ojciec ponosił wydatki z tytułu zajęć językowych syna, niemniej jednak nie podnosił iż koszty te będą kontynuowane.

Przede wszystkim należy zaznaczyć, że na utrzymanie dziecka powinni łożyć zarówno ojciec, jak i matka. W ocenie Sądu pozwana posiada dość wysokie możliwości zarobkowe. Przed zakończeniem poprzedniego stosunku pracy, pozwana pełniła funkcję kierowniczą, posiada wykształcenie wyższe oraz doświadczenie zawodowe w handlu. W 2014 r. pozwana osiągała dochód w wysokości ok. 5.000 zł miesięcznie. Pozwana leczy się na zaburzenia lękowe, jednak nie wykazała w żaden sposób, iż w związku z tym nie może podjąć pracy zarobkowej, min. nie przedstawiła orzeczenia o niepełnosprawności, nie stara się o rentę z tego tytułu, aktualnie jak zeznała poszukuje zatrudnienia. Charakter tego schorzenia nie uniemożliwia, w ocenie Sądu, podjęcia zatrudnienia. Nadto doświadczenie życiowe wskazuje, iż pozwana musi posiadać źródło utrzymania – nawet zakładając, że pozostaje na utrzymaniu konkubenta – A. K. opłaca dzieciom wyjazdy wakacyjne czy w weekendy, kupuje odzież oraz zaspokaja inne, drobne potrzeby. Nie przedstawiła jednak, pomimo zobowiązania Sądu, informacji o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy za rok 2015 – również informacji z (...), że nie osiągnęła żadnych dochodów. Analiza materiału dowodowego w skazuje, iż w czasie kontaktów prawidłowo opiekuje się dziećmi, a jej stan zdrowia nie wyklucza sprawowania okresowej pieczy nad dzieckiem.

W ocenie Sądu każde z rodziców może łożyć na każe z dzieci po 750 zł-800 zł miesięcznie z tytułu alimentów. Rodzice dzieci posiadają podobne możliwości zarobkowe, wykształcenie i doświadczanie na dotychczasowych stanowiskach pracy. W związku z tym, iż matka regularnie kontaktuje z dziećmi, organizuje im wypoczynek, częściowo finansuje wydatki związane z zakupem odzieży – Sąd ustalił alimenty na rzecz dzieci w wysokości po 400 zł miesięcznie.

W pozostałym zakresie powództwo należało oddalić. Rodzice małoletnich wspólnie sprawują opiekę nad dziećmi, które pomimo ustalonego miejsca zamieszkania przy ojcu bardzo często przebywają u matki zarówno podczas weekendów jak i w tygodniu. Wówczas ponosi ona koszty ich utrzymania.

Reasumując, Sąd uznał, że kwota po 400 zł miesięcznie od pozwanej A. K. na rzecz każdego z małoletnich dzieci, tj. łącznie 800 zł płatne do rąk ojca małoletnich M. K. (2) jest adekwatna do możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanej oraz usprawiedliwionych potrzeb małoletnich.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd orzekł jak na wstępie.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 k.p.c. Sąd nadał wyrokowi w pkt. 1 rygor natychmiastowej wykonalności. Wobec ustawowego zwolnienia ojca małoletnich od ponoszenia kosztów postępowania Sąd nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa 480 zł tytułem opłaty stosunkowej, natomiast koszty postępowania w części oddalającej powództwo zostały przejęte na rachunek Skarbu Państwa.