Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda

Sędziowie: SO Jacek Matusik

SO Ludmiła Tułaczko (spr.)

protokolant: protokolant sądowy - stażysta Monika Oleksy

przy udziale prokuratora Mariusza Ejflera

po rozpoznaniu dnia 28 listopada 2016 r. w Warszawie

sprawy skazany H. B. syna A. i B. ur. (...) w W.

o wyrok łączny

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie

z dnia 16 czerwca 2016 r. sygn. akt III K 196/16

uchyla zaskarżony wyrok i na podstawie art. 572 kpk umarza postępowanie o wydanie wyroku łącznego wobec skazanego H. B.; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. H. P. kwotę 147,60 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę skazanego z urzędu w drugiej instancji oraz podatek VAT; wydatkami postępowania w sprawie obciąża Skarb Państwa.

SSO Jacek Matusik SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda SSO Ludmiła Tułaczko

Sygn. akt VI Ka 1153/16

UZASADNIENIE

H. B. został skazany następującymi prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi w Warszawie, IX Wydział Karny (sygn. akt IX K 174/04) z dnia 21.07.2004r. (prawomocny z dniem 29.07.2004r.) za popełnienie w dniu 12.01.2004r. czynu z art. 178a § 1 k.k. na karę grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł. Wyrokiem tym orzeczono wobec skazanego również środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 (jednego) roku oraz świadczenie pieniężne na rzecz (...) Szpitala (...) w kwocie 500 zł;

2.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie, III Wydział Karny (sygn. akt III K 2854/06) z dnia 05.12.2006r. (prawomocny z dniem 12.01.2007r.) za popełnienie w dniu 07.07.2006 r. czynu z art. 244 k.k. na karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności. Wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na okres 4 (czterech) lat próby, a na podstawie art. 71 § 1 k.k. wymierzono karę grzywny w wymiarze 120 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 30 zł. Postanowieniem Sądu Rejonowego w dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie, HI Wydział Karny (sygn. akt III Ko 500/07) z dnia 23.07.2007 r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności;

3.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie, III Wydział Karny (sygn. akt III K 461/07) z dnia 03.04.2007r. (prawomocny z dniem 07.04.2007 r.) za popełnienie w dniu 02.04.2007 r. czynu z art. 226 § 1 k.k. na karę grzywny w wymiarze 70 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł.

4.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie, III Wydział Karny (sygn. akt III K 702/13) z dnia 23.10.2013r. (prawomocny z dniem 31.10.2013r.) za popełnienie w dniu 26.05.2013r. czynu z art. 288 § 1 k.k. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności. Wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na okres 2 (dwóch) lal próby. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie, III Wydział Kamy (sygn. akt III Ko 220/15) z dnia 17.03.2015 r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności.

5.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie, V Wydział Karny (sygn. akt V K 859/13) z dnia 09.01.2014 r. (prawomocny z dniem 17.01.2014 r.) za popełnienie w dniu 21.06.2013 r. czynu z art. 291 § 1 k.k. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz na karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł. Wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na okres 4 (czterech) lat próby. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie, 111 Wydział Karny (sygn. akt III Ko 549/15) z dnia 13.04.2015 r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności.

6.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie, III Wydział Karny (sygn. akt III K 506/14) z dnia 10.10.2014r. (prawomocny z dniem 18.10.2014r.) za popełnienie w okresie 12-13 kwietnia 2014 r. czynu z art. 12 k.k. w zw. z art. 190 § 1 k.k. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności. Wykonanie kary warunkowo zawieszono na okres 5 (pięciu) lat próby.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie na mocy wyroku z dnia 16 czerwca 2016r. w sprawie o sygn. III K 196/16 orzekł:

1. na podstawie art. 569 k.p.k. w zw. z art. 85 § 1 i 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył:

-

karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie, III Wydział Karny (sygn. akt III K 702/13) z dnia 23.10.2013 r.;

-

karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie, V Wydział Karny (sygn. akt V K 859/13) z dnia 09.01.2014 r. i wymierzył skazanemu jedną karę łączną 11 (jedenastu) miesięcy pozbawienia wolności

2.  ustalił, że w pozostałym zakresie wyroki opisane w punkcie 1. podlegają odrębnemu wykonaniu;

3.  na podstawie art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie w pozostałym zakresie;

4.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił skazanego od opłaty i ponoszenia pozostałych kosztów sądowych, które w całości przejął na rachunek Skarbu Państwa. Zasądził ze Skarbu Państwa na rzecz adw. H. P., K.A. ul. (...) kwotę 240 (dwieście czterdzieści) zł oraz należną od tego stawkę podatku VAT tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną skazanemu z urzędu.

Apelację od powyższego wyroku wniosła obrońca skazanego, która zaskarżyła wyrok w części dotyczącej wymiaru kary. Wyrokowi temu zarzuciła rażące naruszenie prawa materialnego, a mianowicie art. 86 § 1 k.k., polegające na wymierzeniu przez Sąd Rejonowy kary łącznej w wysokości 11 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy suma kar wymierzonych za przestępstwa w wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie z dnia 23.10.2013r. sygn. III K 702/13 i wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie z dnia 9.01.2014r. sygn. V K 859/13 wynosi 6 miesięcy i 30 dni.

W konkluzji obrońca wniosła o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez wymierzenie kary łącznej 6 miesięcy pozbawienia wolności. Ponadto o zasądzenie wynagrodzenia za obronę skazanego z urzędu w postępowaniu odwoławczym według norm przepisanych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł również prokurator, który zaskarżył wyrok w całości na korzyść skazanego. Na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił:

1.  obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 86 § 1 k.k. poprzez wymierzenie skazanemu kary łącznej w wymiarze 11 miesięcy, a więc ponad sumę kar orzeczonych za poszczególne przestępstwa w wyrokach podlegających łączeniu, tj. w sprawach sygn. akt III K 702/13 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe oraz sygn. akt V K 859/13 Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, a mianowicie błąd braku rozpoznania, w zakresie wydania wyroku łącznego, ostatniego wyroku skazującego H. B. w sprawie III K 784/15 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie.

W konkluzji prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zarzuty wskazane w obu wniesionych apelacjach okazały się słuszne. Należy zgodzić się ze skarżącymi: prokuratorem oraz obrońcą skazanego, że Sąd I instancji dopuścił się obrazy prawa materialnego w postaci art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca 2015r. i nieprawidłowo połączył węzłem kary łącznej kary jednostkowe orzeczone wyrokami wydanymi przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi -Południe w Warszawie w sprawie sygn. III K 702/13 oraz przez Sąd Rejonowy dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie sygn. V K 859/13. Kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku wykazała, że stosując, zgodnie z treścią art. 19 ust.1 ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 20 marca 2015 r.), art. 85 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca 2015r. brak jest przesłanek do połączenia kar za przestępstwo i wykroczenie. Wyrok w sprawie III K 702/13 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi- Południe w Warszawie na mocy, którego H. B. został skazany za przestępstwo z art. 288 § 1 k.k. podlegał kontrawercjonalizacji na podstawie art. 2 a § 1 kw. Postanowieniem z dnia 3 lipca 2015r. w sprawie III Ko 1411/15 czyn z art. 288 § 1 k.k. z uwagi na wartość szkody - 430,50 zł został uznany za wykroczenie z art. 124 § 1 kw. Na mocy tego postanowienia pierwotnie orzeczona kara 6 miesięcy pozbawienia wolności została zamieniona na karę 30 dni aresztu, którą skazany odbył w okresie od 5 czerwca 2016r. do 3 lipca 2016r. z zaliczeniem dni 26 maja 2013r. i 27 maja 2013r. Tym samym nie tylko uległ skróceniu okres odbytej kary, co zarzucają skarżący, ale połączenie tych kar węzłem kary łącznej stało się niemożliwe. Sąd I instancji pominął omawianą kwestię i orzekł karę łączną ignorując postanowienie o kontrawercjonalizacji. Art 85 k.k. w brzmieniu sprzed dnia 1 lipca 2015r. oraz w brzmieniu obowiązującym obecnie, mówi o połączniu kar wymierzonych tylko za przestępstwa. Tymczasem z powodu kontrawercjonalizacji nie można orzec kary łącznej obejmującej kary jednostkowe za przestępstwo i wykrocznie. Ponadto Sąd I instancji, co zasadnie zarzuca prokurator w swojej apelacji, nie rozważył, że oprócz wyroków jednostkowych, które wymienił w komparycji zaskarżonego wyroku łącznego, uprawomocnił się w dniu 25 lutego 2016r. kolejny wyrok - Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi -Południe w Warszawie sygn. III K 784/15 z dnia 17 lutego 2016r. Na mocy tego wyroku za przestępstwo z art. 226 § 1 k.k. popełnione w dniu 28 czerwca 2015r. została skazanemu H. B. wymierzona kara 2 miesięcy pozbawienia wolności. Orzeczoną karę skazany odbył w okresie od dnia 3 lipca 2016r. do 30 sierpnia 2016r. z zaliczeniem dni 28 czerwca 2015r. i 29 czerwca 2015r. Wyrok ten uprawomocnił się zanim zapadł zaskarżony wyrok łączny wydany przez Sąd I instancji w dniu 16 czerwca 2016r. Sąd odwoławczy działając z urzędu dysponował aktualnymi danymi o karalności H. B. i stwierdził, że uprawomocnił się w dniu 3 sierpnia 2016r. kolejny wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi- Północ w Warszawie sygn. III K 211/15 z dnia 20 października 2015r. Na mocy tego orzeczenia H. B. został skazany za przestępstwa z art. 224 § 2 k.k. i z art. 226 § 1 k.k. na karę łączną 10 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym. Po dokonaniu analizy tych danych Sąd odwoławczy nie uwzględnił wniosków zawartych w obu apelacjach o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Spośród przestępstw i kar orzeczonych wyrokami jednostkowymi, które wymienił Sąd Rejonowy w komparycji wyroku łącznego, żadne nie spełniały kryteriów z art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca 2015r. Sąd odwoławczy rozważał kwestię możliwości orzeczenia kary łącznej, która spełniałaby przesłanki przepisów obowiązujących obecnie. Art. 87 § 1 k.k. wprowadza zasady wymierzenia kary łącznej wynikającej z połączenia kary pozbawienia wolności z karą ograniczenia wolności. Kara ograniczenia wolności orzeczona na mocy wyroku sygn. III K 211/15. podlegałaby połączeniu z karą 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania orzeczoną na mocy wyroku III K 506/ 14. Jednak kara łączna w tym wypadku, musiałaby być karą bezwzględnego pozbawienia wolności z uwagi na uprzednią wielokrotną karalność skazanego oraz popełnienie przestępstw skierowanych przeciwko różnym dobrom prawnym. W tej sytuacji, gdy także prokurator zaskarżył wyrok łączny na korzyść skazanego H. B., nastąpiłoby pogorszenie jego sytuacji procesowej. Z tych powodów Sąd odwoławczy wobec braku podstaw do wydania wyroku łącznego umorzył postępowanie na podstawie art. 572 k.p.k. nie doszukując się potrzeby przekazania niniejszej sprawy do ponownego rozpoznania.

O kosztach orzekł na podstawie art. 632 ust. 2 k.p.k.

SSO Ludmiła Tułaczko SSO Agnieszka Wojciechowska- Langda SSO Jacek Matusik