Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Anna Zawadka (spr.)

Sędziowie: SO Anna Kalbarczyk

SWSO (del.) Robert Gmyz

Protokolant sekr. sądowy Łukasz Sierdziński

przy udziale prokuratora Mariusza Ejflera

po rozpoznaniu dnia 28 października 2016 r. w Warszawie

sprawy M. K. syna G. i I., ur. (...) w W.

oskarżonego o przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 278 § 1 k.k. w zw.
z art. 64 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonego i jego obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie

z dnia 21 stycznia 2016 r. sygn. akt II K 1019/13

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- uchyla rozstrzygnięcie z punktu III sentencji - o karze łącznej orzeczonej wobec M. K. oraz z punktu V sentencji – wydane w oparciu o art. 63 §1 kk,

- ustala, iż czynu zarzuconego w punkcie 5 komparycji wyroku oskarżony dopuścił się w dniu 24 sierpnia 2013r;

- orzeczoną wobec M. K. w pkt II sentencji karę pozbawienia wolności łagodzi do 1 (jednego) roku;

- na podstawie art. 85 k.k. , art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. orzeka wobec oskarżonego M. K. karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części;

III. na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet, orzeczonej wobec oskarżonego M. K. kary łącznej roku pozbawienia wolności zalicza okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 3 października 2013r. do dnia 4 października 2013r.;

IV. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. S. kwotę 516,60 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w II instancji oraz podatek VAT;

V. zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając wydatkami Skarb Państwa.

SSO Anna Kalbarczyk SSO Anna Zawadka SWSO Robert Gmyz

Sygn. akt: VI Ka 473/16

UZASADNIENIE

M. K. został oskarżony o to, że:

1.  w dniu 29 sierpnia 2013 roku przy ul. (...) w miejscowości Z. woj. (...), pow. (...) przywłaszczył powierzoną mu rzecz ruchomą w postaci telefonu komórkowego marki S. (...) wartości 500 złotych, czym działał na szkodę E. Z., przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcznej kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne;

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

2.  w dniu 28 czerwca 2013 roku w miejscowości Z. województwa (...), powiatu (...) dokonał zaboru w celu przywłaszczenia roweru m-ki A. (...) o nr ramy (...) koloru biało - czarnego w rejonie sklepu ogrodniczego przy ulicy (...) o wartości 2.600 złotych czym działał na szkodę A. L., przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcznej kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne;

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

3.  w dniu 21 września 2013 roku przy ul. (...) w miejscowości Z. woj (...) pow. (...) przywłaszczył powierzone mu mienie w postaci roweru marki K. nr ramy (...) wartości 1.000 złotych, czym działał na szkodę K. W.. przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcznej kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne.

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

4.  w dniu 17 września 2013 roku z peronu stacji PKP przy ulicy (...) w miejscowości Z. woj. (...), pow. (...) dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci roweru marki K. koloru białego wartości 1.100 złotych, czym działał na szkodę D. A., przy czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcznej kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne,

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

5.  w dniu 23 sierpnia 2013 roku z garażu podziemnego przy ulicy (...) w miejscowości Z. woj. (...), pow. (...) dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci roweru marki K. (...) nr ramy (...) koloru szarego wartości 1.700 złotych, czym działał na szkodę H. S., przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcznej kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne,

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

6.  w nieustalonym dniu w okresie od 31 sierpnia 2013 roku do 7 września 2013 roku z garażu podziemnego przy ulicy (...) w miejscowości Z., woj. (...), pow. (...) dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci roweru marki R. wartości 600 złotych, czym działał na szkodę K. B., przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcznej kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne,

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Po rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy w Wołominie wyrokiem z dnia 21 stycznia 2016 roku w sprawie sygn. akt: II K 1019/13

I.  oskarżonego M. K. uznał za winnego popełnienia zarzuconych mu czynów opisanych w pkt 1 i 3 części wstępnej wyroku, z tym ustaleniem, iż telefon komórkowy opisany w punkcie 1 stanowił własność B. Z., i za każdy z tych czynów dokonanych w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu na podstawie art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. (w brzmieniu obowiązującym w okresie od 28 czerwca 2013 r. do 21 września 2013 r. - co odnosi się również do wszystkich zastosowanych w niniejszym wyroku przepisów ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Karny) skazał go, zaś na podstawie art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierzył mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  oskarżonego M. K. uznał za winnego popełnienia zarzuconych mu czynów opisanych w pkt 2, 4, 5 i 6 części wstępnej wyroku i za każdy z tych czynów dokonanych w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu na podstawie art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. (w brzmieniu obowiązującym w okresie od 28 czerwca 2013 r. do 21 września 2013 r. - co odnosi się również do wszystkich zastosowanych w niniejszym wyroku przepisów ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Karny) skazał go, zaś na podstawie art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  na podstawie art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. za przypisane oskarżonemu w pkt I i II wyroku ciągi przestępstw wymierzył karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego M. K. środek karny w postaci obowiązku naprawienia szkody poprzez zapłatę:

- na rzecz B. Z. kwoty 500 (pięciuset) złotych,

- na rzecz A. L. kwoty 2.600 (dwóch tysięcy sześciuset) złotych,

- na rzecz K. W. kwoty 1.000 (tysiąca) złotych,

- na rzecz D. A. kwoty 1.100 (tysiąca stu) złotych,

- na rzecz H. S. kwoty 1.700 (tysiąca siedmiuset) złotych

oraz na rzecz K. B. kwoty 600 (sześciuset) złotych;

V.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres jego zatrzymania w okresie od dnia 3 października 2013 r. do dnia 4 października 2013 r. przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

VI.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. B. kwotę 588 (pięciuset osiemdziesięciu ośmiu) złotych powiększoną o 23% VAT z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;

VII.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Apelację od wyroku wnieśli oskarżony i obrońca. Obrońca oskarżonego zaskarżył powyżej wskazany wyrok w części w zakresie czynów z pkt I i III tj. co do rozstrzygnięcia o karze, natomiast w zakresie rozstrzygnięcia o czynach z pkt II, IV, V i VI obrońca oskarżonego zaskarżył wyrok na korzyść oskarżonego w całości. Obrońca oskarżonego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

- błąd w ustaleniach faktycznych polegający na niedaniu wiary wyjaśnieniom oskarżonego M. K. z postępowania jurysdykcyjnego gdzie nie przyznaje się do czynów z pkt II, IV, V i VI z aktu oskarżenia, a danie wiary funkcjonariuszom Policji C. M. i P. C. co miało wpływ na treść orzeczenia.

Obrońca oskarżonego podnosząc powyżej wskazany zarzut wniósł o uniewinnienie oskarżonego M. K. od popełnienia czynów z pkt II, IV, V i VI, zaś w zakresie czynów z pkt I i III wniósł o wymierzenie kary łącznej pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Oskarżony M. K. zaskarży wyrok w całości na swoją korzyść i na podstawie art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. zarzucił:

- obrazę przepisów postępowania tj. art. 79 § 1 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 202 k.p.k. przez prowadzenie rozprawy głównej z udziałem obrońcy z urzędu, co do którego istniała utrata zaufania i konflikt interesów z uwagi na brak możliwości porozumienia się z oskarżonym, mimo, że istniały uzasadnione wątpliwości co do poczytalności oskarżonego, wynikające z zaniechania przeprowadzenia kolejnego dowodu z opinii biegłych psychiatrów, z uwagi, iż opinia pierwotna dopuszczona w toku postępowania sądowego z uwagi na istotne braki w jej treści, wymagała dopuszczenia kolejnej opinii, co też oskarżony sygnalizował obrońcy, a co zostało zbagatelizowane,

- obrazę przepisu postępowania tj. art. 202 k.p.k. poprzez nieuzasadniony brak dopuszczenia kolejnego dowodu z opinii dwóch biegłych lekarzy psychiatrów celem udzielenia pełnej i spójnej odpowiedzi na pytanie czy stan zdrowia psychicznego w chwili popełnienia zarzucanego oskarżonemu czynu budził wątpliwości, stan zdrowia psychicznego pozwala na prowadzenie z jego udziałem postępowania karnego, a jedyne arbitralne i pozbawione uzasadnienia prawnego stwierdzenie nie poparte wiedzą z zakresu medycyny, iż opinia pierwotna jest wystarczająca.

Podnosząc ten zarzut oskarżony wnosił o skierowanie sprawy na posiedzenie, uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W przypadku nieuwzględnienia zarzutu obrazy normy art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. zarzucił wyrokowi:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia, które miało wpływ na treść wyroku, który to błąd wyraża się w nieuzasadnionym przyjęciu tezy, że zgromadzone w niniejszej sprawie materiały pozwalają na przyjęcie winy oskarżonego co do wszystkich zarzucanych mu czynów, podczas gdy niekompletność zgromadzonego materiału dowodowego a także brak rzeczowej oraz merytorycznej analizy przez Sąd sprawy, w szczególności brak pełnego przesłuchania policjantów, biorących udział w przesłuchaniu oskarżonego, przeczy tym okolicznościom,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia, które miało wpływ na treść wyroku, który to błąd wyraża się w nieuzasadnionej sprzeczności poczynionych ustaleń, które nie korespondują z treścią zebranego materiału dowodowego w sprawie, co miało wpływ na wadliwość rozstrzygnięcia, a także brak rzeczowej oraz merytorycznej analizy przez Sąd sprawy, jak też rażące błędne nie rozważenie wszystkich okoliczności sprawy, a szczególnie tych, które przemawiały na korzyść oskarżonego świadcząc o niewinności oskarżonego (w szczególności niedopuszczalnym pominięciu zeznań świadka D. A., który opisał sprawcę jako większego od niego, nie rozpoznał oskarżonego) oraz rozstrzygnięcie nieusuwalnych wątpliwości na niekorzyść oskarżonego (w szczególności błędów i zaniedbań organu ścigania na etapie postępowania przygotowawczego w zakresie zabezpieczenia istotnych dowodów w sprawie, braku rozpoznania przez któregokolwiek z pokrzywdzonych z wyjątkiem E. Z., oskarżonego jako rzekomego sprawcę czynów) , nadinterpretacja materiału dowodowego sprawy.

3.  obrazę przepisów prawa procesowego mających wpływ na treść orzeczenia tj. art. 193 k.p.k. w zw. z art. 9 § 1 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez nieuzasadnione zaniechanie podjęcia przez sąd stosownych działań w postaci zasięgnięcia opinii biegłego z zakresu wyceny wartości szkód odniesionych przez pokrzywdzonych w tym w sytuacji istnienia ewentualnych wątpliwości w zakresie wyceny wartości rynkowej telefonu oraz rowerów, a oparcie się wyłącznie na subiektywnych, niepotwierdzonych przez świadków-pokrzywdzonych danych liczbowych nie zweryfikowanych dowodowo;

4.  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku a mianowicie obrazę art. 424 § 2 k.p.k. przez sporządzenie wadliwego uzasadnienia wyroku, które jedynie odzwierciedla niepełność podstawy i poznania dowodowego sprawy, nieuporządkowanie materiału dowodowego, brak związku między ustaleniami faktycznymi i zebranymi dowodami, wadliwość oceny oraz wartościowania i związków logicznych między wypowiedzianymi w uzasadnieniu opiniami oraz błąd w ocenie dowodów wyrażający się w pogwałceniu zasad prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego , a ponadto przez brak koniecznej analizy i wartościowania dowodów, która nie wykazała jakie fakty zostały udowodnione, a jakie nie zostały udowodnione oraz dlaczego nie uznano dowodów przeciwnych, co dyskwalifikuje ustawowy wymów przekonywalności wyroku.

Podnosząc powyższe zarzuty oskarżony wnosił o:

1.  zmianę wyroku w całości poprzez uniewinnienie od zarzucanych mu w pkt 2,4,5 i 6 czynów, zaś uznanie za winnego i wymierzenie kary z warunkowym zawieszeniem wykonania kary względem czynów z pkt 1 i 3 wyroku. ewentualnie

2.  o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje oskarżonego i obrońcy oskarżonego należy uznać za bezzasadne, a zatem zawarte w nich wnioski o zmianę wyroku ewentualnie o uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania nie zasługują na uwzględnienie.

Nie można, podzielić zawartego w apelacjach stanowiska tak co do winy oskarżonego M. K., ani tym bardziej poglądu obrońcy oskarżonego co do wymiaru kary za czyny z pkt I i III orzeczonej zaskarżonym wyrokiem. Wnikliwa analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi, bowiem do całkowicie odmiennych wniosków.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do najcięższych zarzutów w apelacji oskarżonego, obrazy przepisów postępowania tj. art. 79 § 1 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 202 k.p.k., co miało skutkować bezwzględną przyczyną odwoławczą, uznać je należy za całkowicie chybione. W sytuacji gdy oskarżony korzystał w toku procesu z pomocy obrońcy wyznaczonego z urzędu, który był obecny na każdej rozprawie, brak jest podstaw do uznania, iż w sprawie zachodzi bezwzględna przesłanka odwoławcza z art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. tj. gdy oskarżony nie miał obrońcy w wypadku uzasadnionych wątpliwości odnośnie poczytalności. Należy podkreślić, iż sama deklaracja oskarżonego co do braku zaufania i wola korzystania z pomocy innego obrońcy z urzędu, nie jest dostateczną przesłanką do zwolnienia dotychczasowego obrońcy z urzędu z jego obowiązków i wyznaczenia innego obrońcy (vide postanowienie SN z 18.07.2013r. III KK 51/13). Tymczasem w niniejszej sprawie oskarżony wprawdzie złożył (w dniu 10.07.2015r.) pisemny wniosek o zmianę obrońcy (k.383) uzasadniając to brakiem możliwości ustalenia linii obrony. Jednak po otrzymaniu pisma z sądu o braku podstaw do zmiany obrońcy (k.386), na kolejnych rozprawach (w dniach 23.10.2015r.i 15.01.2015r.) nie sygnalizował żadnych zastrzeżeń wobec obrońcy, ani nie powtórzył takiego wniosku. Wbrew twierdzeniom skarżącego nawet wadliwość procesu decyzyjnego określonego w przepisie art. 378 § 3 k.p.k. nie może być odczytywana w kategoriach uchybienia przybierającego postać bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k., lecz co najwyżej rażącego naruszenia przepisów postępowania, które wymaga wykazania możliwości wpływu na treść orzeczenia ( vide: postanowienie SN z 26.08.2010r., V KK 335/09), a w ocenie Sądu Odwoławczego skarżący nie wykazał aby brak zmiany obrońcy miał jakikolwiek wpływ na treść rozstrzygnięcia.

Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd Okręgowy nie dostrzega, aby w toku postępowania przed Sądem I instancji doszło do takiego uchybienia w zapewnieniu oskarżonemu prawa do obrony, które należałoby oceniać bądź to w kategoriach bezwzględnej przyczyny odwoławczej, bądź też innego rażącego naruszenia przepisów prawa procesowego, mogącego mieć jakikolwiek wpływ na treść orzeczenia. W realiach niniejszej sprawy nic nie wskazuje na to, aby pełnienie przez wyznaczonego obrońcę jego obowiązków nastąpiło ze szkodą dla oskarżonego, który jak wynika z protokołów rozpraw odpowiadał na pytania wyznaczonego z urzędu obrońcy (k.358-359), nie kwestionował pytań zadawanych świadkom przez obrońcę (k.362,497) i razem z obrońcą aktywnie uczestniczył w ich przesłuchaniu (k.365), a także popierał wnioski dowodowe obrońcy (k.500). Analiza protokołów rozpraw wskazuje, iż oskarżony miał możliwość składania wniosków i oświadczeń odnośnie każdego przeprowadzonego przez sąd dowodu, a stanowisko oskarżonego i obrońcy w zakresie składanych wniosków dowodowych oraz wycofania niektórych z nich było identyczne (k.500,556-557) i to także już po złożeniu przez oskarżonego pisemnego wniosku o wyznaczenie innego obrońcy.

W żadnym, więc razie nie można zgodzić się z twierdzeniem oskarżonego, iż w toku postępowania rozpoznawczego doszło do naruszenia jego prawa do obrony albowiem pozostawał w konflikcie z obrońcą w zakresie linii obrony. Stanowczo przeczy temu analiza – dokonana na podstawie akt sprawy - podejmowanych przez tego obrońcę, w toku całego postępowania przeprowadzonego przed Sądem Rejonowym, czynności procesowych. Konfrontacja ta dowodzi, iż zarzut ten jest całkowicie nieuzasadniony. Obrońca oskarżonego wykazał się bowiem należytą, wymaganą i właściwą aktywnością procesową składając liczne wnioski dowodowe, czy popierając wnioski dowodowe złożone samodzielnie przez oskarżonego. W sposób należyty reagował, a to poprzez zgłaszanie wniosków dowodowych, jeżeli potrzeba ich przeprowadzenia wyłoniła się z innych dowodów, dążąc do wyjaśnienia wszystkich wątpliwości oraz zadając świadkom liczne pytania. Ustalenia te pozostają aktualnymi także w zakresie udziału w rozprawach głównych upoważnionych przez adwokata zastępców.

Powyższe okoliczności przemawiają za tym, że deklarowana przez oskarżonego utrata zaufania do obrońcy wyznaczonego z urzędu i konflikt interesów w rzeczywistości nie zaistniały, a stanowią jedynie gołosłowny wybieg dla osiągnięcia oczekiwanego przez skarżącego skutku w postaci uchylenia wyroku do ponownego rozpoznania.

Poczynionym ustaleniom nie przeczy okoliczność, iż w toku postępowania odwoławczego doszło jednak do zmiany obrońcy z urzędu. Nie wynikało to jednak z zasadności zarzutów podniesionych przez oskarżonego, ale jego stanowiska jakie zaprezentował w apelacji całkowicie negując dalszą możliwość porozumienia się i współpracy, a to już musiało skutkować zmianą w tym zakresie. Tak zatem stwierdzić trzeba, iż w toku postępowania rozpoznawczego nie zaistniała żadna okoliczność faktyczna, uzasadniona i weryfikowalna, a więc znajdująca potwierdzenie w stanie sprawy, która wskazywałaby, iż rzeczywiście obrońca oskarżonego działający z urzędu podejmował takie działania, które spowodowały, iż broniony miał podstawy do utraty do niego zaufania, a tym samym, że jego prawo do obrony zostało naruszone (art. 6 kpk). Nie można bowiem – a jak to czyni podsądny – uzasadniać naruszenia prawa do obrony samą tylko deklaracją i żądaniem ustanowienia innego obrońcy, co w przypadku oskarżonego zdaje się być rodzajem pewnej taktyki procesowej, a nie jest podyktowane faktycznym i rzeczywistym stanem sprawy.

Również drugi zarzut apelacji obrazy przepisu postępowania art. 202 k.p.k. także należy uznać za chybiony skoro w postępowaniu jurysdykcyjnym nie ujawniła się żadna przesłanka z art. 201 k.p.k. warunkująca konieczność dopuszczenia dowodu z kolejnej opinii sądowo psychiatrycznej. W aktach sprawy znajdują się opinie sądowo-psychiatryczna i psychologiczna wydane przed rozpoczęciem przewodu sądowego, z których wynika, że u oskarżonego M. K. nie stwierdzono choroby psychicznej ani upośledzenia umysłowego. Rozpoznano u oskarżonego osobowość nieprawidłową dyssocjalną i uzależnienie od alkoholu oraz amfetaminy. Ten stan psychiczny oskarżonego w odniesieniu do zarzucanych mu czynów nie znosił ani nie ograniczał jego zdolności pokierowania swoim postępowaniem. W tym stanie psychicznym oskarżony w ocenie biegłych może brać udział w postępowaniu przed sądem. Opinia sądowo psychiatryczna jest pełna, jasna i nie zawiera sprzeczności oraz udziela odpowiedzi na wszystkie postawione pytania, na które zgodnie z zakresem posiadanych wiadomości specjalnych i udostępnionej obszernej dokumentacji medycznej powinna była udzielić odpowiedzi. Została wydana przez dwóch lekarzy specjalistów z zakresu psychiatrii, co do których wiedzy, umiejętności i bezstronności nie ujawniły się żadne wątpliwości. Skarżący nie wskazuje w apelacji jakie istotne braki w treści opinii wymagają dopuszczenia kolejnej opinii sądowo psychiatrycznej, dlatego zarzut ten należy uznać za czysto instrumentalny i gołosłowny.

Przechodząc do zarzutów dotyczących względnych przyczyn odwoławczych wskazać należy, iż Sąd I instancji w bardzo rozbudowanym pod względem treści i dokładnym uzasadnieniu dokonał wszechstronnej oceny wszystkich dowodów, wskazując, którym i w jakim zakresie dał wiarę, a którym odmówił tego waloru jednocześnie wskazując dlaczego tak uczynił. Sąd Rejonowy ustalając, w oparciu o wskazane dowody, stan faktyczny, przedstawił logiczny tok rozumowania przy wyciąganiu wniosków z poszczególnych okoliczności i zdarzeń zaistniałych w przedmiotowej sprawie. Sąd Rejonowy przeprowadził starannie postępowanie dowodowe, dążąc do wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności czyniąc tym samym zadość wymogom art. 4 k.p.k. i 366 § 1 k.p.k. Ustalenia faktyczne poczynione zostały na podstawie jedynie tych okoliczności, które – zgodnie z art. 410 k.p.k. – zostały ujawnione na rozprawie i poddane ocenie nie wykraczającej poza granice swobody sędziowskiej określonej art. 7 k.p.k. Lektura obszernych pisemnych motywów zaskarżonego wyroku wskazuje, że ocena ta dotyczy całego materiału dowodowego, analizowanego logicznie i kompleksowo. Wyczerpujące i szczegółowe uzasadnienie pozwala prześledzić tok rozumowania Sądu I instancji, zwłaszcza w zakresie obdarzenia wiarą konkretnych dowodów w sprawie, co w konsekwencji umożliwia kontrolę odwoławczą orzeczenia. Kontrola ta prowadzi do wniosku, iż zarówno sposób procedowania Sądu I instancji, ustalenia przezeń poczynione w zakresie stanu faktycznego, a wreszcie wyprowadzone wnioski o winie oskarżonego M. K. jak i kwalifikacji prawnej przypisanych mu czynów – są prawidłowe.

Powyższym ustaleniom nie przeczy dokonana przez Sąd Odwoławczy korekta wyroku, a to poprzez przyjęcie ustalenia, iż czynu zarzuconego w pkt 5 oskarżony dopuścił się w dniu 24 sierpnia 2013r., a nie jak wskazano w zarzucie w dniu 23 sierpnia 2013r. Powyższą okoliczność potwierdza nagranie monitoringu zabezpieczone na pendrive (k.100) znajdującym się w aktach sprawy. Jednak ustalenie to choć znalazło się w uzasadnieniu, to nie znalazło odzwierciedlenia w sentencji wyroku, dlatego Sąd Odwoławczy zmienił w tym zakresie zaskarżony wyrok wskazując prawidłową datę popełnienia tego czynu.

Na uwzględnienie zatem nie zasługuje zarzut obrazy art. 7 k.p.k. i art. 424 § 2 k.p.k., podniesiony przez oskarżonego w apelacji. Analiza pierwszych wyjaśnień oskarżonego i zeznań świadków– wbrew temu co wskazują oskarżony i obrońca oskarżonego – jednoznacznie wskazuje na fakt, iż oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów.

Zeznania świadków E. Z. i R. W. wprost wskazują na popełnienie przez oskarżonego czynów z pkt 1 i 3, do popełnienia których oskarżony się konsekwentnie przyznawał. Natomiast w zakresie czynów z pkt 2,4,5 i 6 w świetle pierwszych wyjaśnień oskarżonego złożonych na policji, w których przyznał się do ich popełnienia, to przy uwzględnieniu zasad logiki, prawidłowego rozumowania jak również doświadczenia życiowego zasadnie Sąd Rejonowy uznał, te wyjaśnienia za wiarygodne pomimo, że oskarżony na rozprawie je odwołał powołując się na ich wymuszenie przez policję. Rację ma Sąd I instancji wskazując, że okoliczność rzekomego wymuszenia wyjaśnień przez policjantów nie znalazła żadnego potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Wyjaśnienia oskarżonego z rozprawy przed sądem pozostają w sprzeczności z zeznaniami przesłuchujących go funkcjonariuszy policji C. M. i P. C., którzy stanowczo zaprzeczyli aby wymuszali w jakikolwiek sposób wyjaśnienia na oskarżonym. Oskarżony nie przedstawił żadnego dowodu na potwierdzenie tych pomówień, nie dysponował żadnym zaświadczeniem lekarskim potwierdzającym rzekome pobicie, nie złożył także żadnego zawiadomienia o przekroczeniu uprawnień przez przesłuchujących go funkcjonariuszy. Ponadto obaj funkcjonariusze policji wykonują zawód – służbę publiczną, co zobowiązuje ich w sposób szczególny do przestrzegania zasad prawa, byli dla oskarżonego osobami obcymi i nie mieli żadnego powodu czy interesu w tym aby wymuszać na oskarżonym za pomocą przymusu fizycznego szczegółowe wyjaśnienia. O bezpodstawności tego zarzutu świadczy przede wszystkim co słusznie zauważa Sąd I instancji, analiza treści wyjaśnień złożonych przez oskarżonego, które zawierają szereg przemyśleń i subiektywnych opinii odnośnie sposobu działania, łatwości dokonania kradzieży i braku odpowiednich zabezpieczeń. Duża ilość szczegółów i drobiazgowy opis sposobu dokonywania poszczególnych przestępstw zgodny z opisem pokrzywdzonych wskazuje, że oskarżony wręcz był dumny ze swojej skuteczności, na co wskazują sformułowania „To było bardzo proste…. Ja byłem przygotowany na kradzież i zabrałem ze sobą nożyce. Przeciąłem linkę i zabrałem rower. Do garażu wszedłem otwartymi drzwiami. To było proste ludzie nie zamykają za sobą drzwi” (k.29). Opis sposobu dokonania wszystkich kradzieży potwierdzają zeznania pokrzywdzonych, którzy nie widzieli bezpośrednio sprawcy za wyjątkiem świadka D. A.. Powstaje więc pytanie skąd oskarżony znał te wszystkie szczegóły dokonania poszczególnych kradzieży gdyby faktycznie w nich nie uczestniczył. Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu drobiazgowo odniósł się do tych wszystkich okoliczności i ocenił zeznania funkcjonariuszy policji oraz pokrzywdzonych w kontekście wyjaśnień oskarżonego, dlatego zarzut braku rzeczowej oraz merytorycznej analizy, w szczególności braku pełnego przesłuchania policjantów należy uznać za chybiony. Skarżący nie wskazuje przy tym na czym ten brak pełnego przesłuchania funkcjonariuszy policji polegał i o jakie jeszcze okoliczności nie zostali świadkowie zapytani pomimo przesłuchania ich na rozprawie z udziałem oskarżonego i obrońcy. Odnośnie zaś świadka M. lub M. O. (oskarżony podał dwie wersje imienia) to oskarżony cofnął na rozprawie wniosek o przesłuchanie tego świadka (k.556), który miał widzieć u niego ślady obrażeń po pobiciu przez policję. Na marginesie należy zauważyć, że przesłuchanie tego świadka okazało się niemożliwe do przeprowadzenia, gdyż jak wynika z ustaleń policji osoba o tych imionach i nazwisku nie była znana pod adresem wskazanym przez oskarżonego (k. 482,541).

Sąd Rejonowy wbrew zarzutom skarżącego odniósł się także szczegółowo do treści zeznań pokrzywdzonego D. A. i opisu sprawcy kradzieży roweru, który różnił się od wyglądu oskarżonego. Niewątpliwie rację ma Sąd Rejonowy wskazując, iż pokrzywdzony obudzony w nocy ze snu widział jedynie sylwetkę sprawcy kradzieży jego roweru odjeżdżającego z miejsca zdarzenia, stąd w pełni zrozumiała trudność w dokładnym opisie wyglądu sprawcy oraz brak możliwości rozpoznania osoby oskarżonego jako sprawcy kradzieży. Powyższą ocenę zeznań pokrzywdzonego Sąd Odwoławczy w pełni podziela z uwagi na utrudnione warunki do dokonania przez świadka takich spostrzeżeń w szczególności oceny wagi oraz wzrostu sprawcy na podstawie wyglądu sylwetki osoby jadącej na rowerze.

W tym kontekście zarzut skarżącego polegający na nierozważeniu wszystkich okoliczności sprawy tj. wyjaśnień samego oskarżonego czy też zeznań świadka D. A. jest oczywiście niezasadny. Podobnie fakt, iż w okresie od dnia 22.06.2013r. do dnia 27.07.2013r. oskarżony przebywał w Ośrodku (...) wcale nie dyskwalifikuje oceny zachowania oskarżonego dokonanej przez Sąd Rejonowy. Wbrew twierdzeniom oskarżonego z pisemnej informacji (k.545) wynika, że mieszkańcy ośrodka mogą poruszać się swobodnie po terenie i okolicy, nie muszą wracać na noc. Pracownicy ośrodka nie rejestrują wyjść poza teren w ramach zaufania i wolności osobistej oraz readaptacji mieszkańców do życia na wolności i w społeczeństwie. Ocena tego dokumentu dokonana przez Sąd nie budzi zastrzeżeń skoro treść dokumentu potwierdza, że oskarżony mógł swobodnie poruszać się bez żadnego nadzoru i opuszczać teren ośrodka. Dowód ten wbrew oczekiwaniom skarżącego nie pozwala na ustalenie, iż nie mógł on przebywać poza terenem Fundacji w dniu popełnienia czynu z pkt 2.

Dowody, które Sąd I instancji uwzględnił są jednoznaczne, nie pozostawiają żadnych wątpliwości co do dokonania przez oskarżonego przypisanych mu czynów. Nie może zatem być mowy o jednostronnej czy wybiórczej ocenie tegoż materiału, gdyż nie pozostawia on żadnych wątpliwości, iż oskarżony popełnił przypisane przestępstwa.

Brak również podstaw do podzielenia zarzutu obrazy przepisu art. 193 k.p.k. w zw. z art. 9 § 1 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. ze względu na niedopuszczenie z urzędu dowodu z opinii biegłego z zakresu wyceny wartości szkód odniesionych przez pokrzywdzonych. Po pierwsze wskazać należy, iż w toku postępowania oskarżony nie kwestionował wyceny wartości przywłaszczonych i skradzionych przedmiotów dokonanej przez pokrzywdzonych. Po drugie nie można zgodzić się ze skarżącym iż w sprawie zaistniały jakiekolwiek wątpliwości w zakresie wyceny wartości telefonu i rowerów. Wprawdzie tylko pokrzywdzony A. L. przedłożył paragon potwierdzający cenę zakupu roweru m-ki A. (...) za kwotę 2600 zł (czyn z pkt 2), jednak zeznania pozostałych pokrzywdzonych odnośnie wyceny wartości skradzionych przedmiotów także nie nasuwają takich wątpliwości. Pokrzywdzeni w sposób niezwykle wyważony ocenili wartość tych przedmiotów posiłkując się w większości własną pamięcią w tym zakresie, z uwagi na nieodległy okres zakupu poszczególnych przedmiotów. Wbrew twierdzeniom skarżącego wycena wartości tych przedmiotów nie odbiega w żaden sposób od średniej rynkowej ceny tego typu rzeczy. Wiadomości specjalne to takie, które wykraczają poza normalną, powszechną w danych warunkach wiedzę, z uwzględnieniem faktu rozwoju i powszechności wiadomości określonego typu. Do wiadomości specjalnych nie należą zatem takie, które są dostępne dla dorosłego człowieka o odpowiednim doświadczeniu życiowym, wykształceniu i zasobie wiedzy. Ceny rynkowe używanego roweru czy telefonu z pewnością nie należą do sfery takich danych o jakich stanowi art. 193 k.p.k. z uwagi na powszechny dostęp do tego typu informacji np. w internecie. W tym miejscu należy przywołać treść tezy z postanowienia SN z dnia 20.08.2014r. II KK 200/14 „ Konieczność dopuszczenia opinii biegłego rzeczoznawcy wystąpić może wtedy gdy udokumentowana kwota szkód rodzi uzasadnione podejrzenia co do jej prawdziwości lub jej oszacowanie niewątpliwie wymaga wiadomości specjalnych. Jeżeli natomiast zakres szkód da się określić w sposób niewątpliwy w oparciu o dowody zebrane w sprawie, a dla oceny ich wiarygodności wystarczą ogólnie przyjęte zasady doświadczenia życiowego, ustalenia takie pozostają pod ochroną art. 7 k.p.k., a powoływanie biegłego jest zbędne”.

Z uwagi na powyższe należy skarżącemu wskazać, iż wyrażona w art. 4 k.p.k. zasada obiektywizmu nie polega na obowiązku interpretowania materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie jedynie na korzyść oskarżonego. Zasada ta nakazuje zachowanie obiektywnego stosunku do stron procesowych i do obiektywnej oceny wszystkich dowodów zgromadzonych w sprawie (vide: Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 23 czerwca 2012 roku w sprawie sygn. akt: II AKa 98/12, LEX nr 1216340). Sąd Rejonowy przy ocenie materiału dowodowego w przedmiotowej sprawie tenże obiektywizm zachował. Dodatkowo w odpowiedzi na zarzut skarżącego należy wskazać, iż Sąd Rejonowy słusznie nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego złożonym na rozprawie w których zaprzeczył dokonania czynów z pkt 2, 4, 5 i 6, bowiem po pierwsze były one niekonsekwentne i zmienne, a po drugie nie korespondowały z pozostałymi dowodami zgromadzonymi w tej sprawie.

Zupełnie pozbawiony słuszności i jakiejkolwiek racji jest również zarzut obrazy art. 424 § 1 k.p.k. poprzez niewykazanie na jakich dowodach oparł się sąd i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Bardzo dokładne, rozbudowane pod względem treści uzasadnienie zaskarżonego wyroku spełnia wszystkie wymogi przewidziane w art. 424 § 1 i 2 k.p.k. Sąd Rejonowy w sposób precyzyjny, dokładny wyjaśnił stan faktyczny przedmiotowej sprawy, przyjętą kwalifikację prawną, w sposób logiczny, jasny i zrozumiały wyjaśnił motywy wydanego rozstrzygnięcia w sposób umożliwiający jego kontrolę instancyjną. Już jednokrotna lektura bardzo dokładnego uzasadnienia Sądu I instancji dalsze rozważania w przedmiocie powyżej wskazanego zarzutu czyni zbędnymi.

Sąd Okręgowy podzielił jednak zarzut dotyczący rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. Sąd Rejonowy przy wymiarze kary wprawdzie wziął pod uwagę dyrektywy przewidziane w art. 53 k.k., niemniej jednak orzekając wobec oskarżonego karę jednostkową w pkt II wyroku i łączną w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, nie nadał im odpowiedniego znaczenia. Sąd pierwszej instancji rozważył istnienie okoliczności zarówno łagodzących, jak i obciążających, jednakże Sąd Okręgowy poddając kontroli odwoławczej niniejszą sprawę dopatrzył się szeregu okoliczności uzasadniających wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszej za ten ciąg przestępstw kradzieży. W związku z powyższym dokonano zmiany zaskarżonego wyroku i złagodzono karę orzeczoną w pkt II wyroku wobec M. K. do 1 roku pozbawienia wolności. W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż oskarżony zmienił swoje postępowanie. Odbywa terapię przeciwalkoholową i obecnie zachowuje abstynencję. Ponadto, jak wynika z wywiadu środowiskowego i opinii (k.553) załączonych do akt niniejszej sprawy, oskarżony czując się odpowiedzialnym za swoją rodzinę, troszczy się o nią i aby zapewnić jej środki utrzymania angażuje się do różnych prac. Oskarżony jest bardzo mocno zmotywowany do zmiany swojego życia, zerwał kontakty ze środowiskiem negatywnego odniesienia. Na utrzymaniu oskarżonego pozostaje konkubina i małe dziecko. Oskarżony obecnie przebywa na warunkowym zwolnieniu z odbycia reszty kary orzeczonej w innej sprawie. Powyższe świadczy o tym, iż oskarżony wbrew zaprezentowanemu przez Sąd Rejonowy stanowisku, nie jest osobą wysoce zdemoralizowaną. Obecnie przestrzega porządku prawnego i ma krytyczny stosunek do popełnionych w przeszłości przestępstw. Należy wziąć także pod uwagę trudną sytuację rodzinną oskarżonego, a mianowicie sytuację zdrowotną dziecka i konkubiny, która nie jest w stanie utrzymać siebie i dziecka z niewysokiej renty.

Zgodnie z art. 53 k.k. Sąd wymierzając karę i środek karny, powinien wziąć pod uwagę szereg czynników – dyrektyw, które decydują o rozmiarze wymierzonej w konkretnej sprawie dolegliwości. Sąd zatem musi uwzględnić w szczególności: rozmiar i rodzaj wyrządzonej szkody, stopień winy, pobudki, sposób działania, jak również właściwości, warunki osobiste i majątkowe sprawcy. Mając w polu widzenia realia rozpoznawanej sprawy wskazać należy, iż w ocenie instancji odwoławczej Sąd Rejonowy nie wziął pod uwagę w wystarczającym stopniu całokształtu zdarzeń rozpoznawanej sprawy, w szczególności starań oskarżonego w zakresie zmiany swojego sposobu życia wynikających z założenia rodziny. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd Rejonowy przy wymiarze kary wprawdzie wziął pod uwagę okoliczności przemawiające zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego jednak nie uwzględnił ich we właściwej proporcji.

Przy uwzględnieniu powyższych spostrzeżeń nie sposób podzielić zapatrywania sądu I instancji, iż kara pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy jest niezbędna do osiągnięcia prewencyjnych i wychowawczych celów kary wobec oskarżonego. Zasadne jest, aby M. K. znalazł się w warunkach izolacji penitencjarnej, gdyż z jednej strony zapobiegnie to popełnianiu przez niego dalszych przestępstw, a z drugiej być może sprawi, że przy właściwym i skutecznym oddziaływaniu terapeutycznym, uzmysłowi sobie wreszcie nieopłacalność popełniania kolejnych podobnych przestępstw. Okoliczności związane z zachowaniem oskarżonego po popełnieniu przestępstw decydują jednak o konieczności złagodzenia orzeczonej kary pozbawienia wolności. Wszystkie poczynione wyżej uwagi wskazują, że sąd I instancji nie docenił w należytym stopniu istotnej okoliczności łagodzącej, jaką była zmiana nastawienia sprawcy i krytyczny stosunek do własnych czynów, co pozwala na postawienie optymistycznej prognozy co do możliwości osiągniecia celów kary w sensie indywidualnoprewencyjnym.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy złagodził orzeczoną w pkt II karę do 1 roku pozbawienia wolności. Kara ta uwzględnia zarówno wysoki stopień społecznej szkodliwości przypisanych oskarżonemu czynów stanowiących ciąg czterech przestępstw kradzieży, jak i fakt, że oskarżony był wcześniej karany za przestępstwa skierowane przeciwko mieniu. Ponadto jest adekwatna do stopnia zawinienia oskarżonego, a przede wszystkim jest wystarczająca do osiągnięcia celów zapobiegawczych i wychowawczych kary.

Z uwagi na istnienie ścisłego związku czasowo-przestrzennego i przedmiotowego pomiędzy występkami oraz zastosowanie przez Sąd Rejonowy zasady absorpcji przy wymiarze kary łącznej, a także uwzględniając fakt zaskarżenia wyroku wyłącznie na korzyść oskarżonego, Sąd Okręgowy wymierzając na nowo karę łączną także zastosował tę zasadę i wymierzył karę łączną roku pozbawienia wolności.

Orzeczona kara łączna pozbawienia wolności ma uświadomić sprawcy fakt naruszenia obowiązujących norm społecznych przez dolegliwość, jaka łączy się z jej wykonaniem oraz wpłynąć mobilizująco na oskarżonego stwarzając możliwość uzyskania zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, tj. poza zakładem karnym, co być może pozwoli mu na wyciągnięcie właściwych wniosków w zakresie nieopłacalności popełniania przestępstw i kształtowanie właściwych postaw poszanowania porządku prawnego.

Działając na podstawie art. 618 § 1 pkt. 11 k.p.k. w zw. z przepisami Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - Sąd Okręgowy zasadził na rzecz adw. P. S. kwotę 516,60 złotych tytułem wynagrodzenia za udzielenie oskarżonemu pomocy prawnej z urzędu w instancji odwoławczej. Sąd Okręgowy mając na względzie sytuację materialną oskarżonego, - w oparciu o art. 624 § 1 k.p.k., zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Reasumując, z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO Anna Zawadka SSO Anna Kalbarczyk SWSO (del.) Robert Gmyz