Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 330/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Katarzyna Zielińska

Protokolant sekr. sądowy Joanna Święcka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 grudnia 2016 roku w P.

sprawy z powództwa małoletniego B. P. G. zastąpionego przez przedstawicielkę ustawową E. K.

przeciwko P. G.

o alimenty

I.  Zasądza od pozwanego P. G. na rzecz małoletniego powoda B. P. G. alimenty w kwocie po 600 (sześćset) złotych miesięcznie, płatne z góry do dnia 15-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat, do rąk ustawowej przedstawicielki małoletniego powoda E. K., poczynając od dnia 16 grudnia 2015 roku.

II.  W pozostałym zakresie powództwo oddala.

III.  Nie obciąża stron opłatami sądowymi.

IV.  Znosi wzajemnie koszty procesu.

V.  Wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 330/15

UZASADNIENIE

E. K., przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda B. P. G., wniosła o zasądzenie od pozwanego P. G. alimentów w kwocie po 3 000 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 15-ego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, do rąk ustawowej przedstawicielki małoletniego powoda E. K..

W uzasadnieniu pozwu podniosła, że małoletni powód B. P. G. jest synem pozwanego P. G.. Matka małoletniego powoda przyjechała z nim do USA w czerwcu 2013 roku. Dotychczas nie występowała o alimenty na drodze sądowej. Od przyjazdu małoletniego powoda, pozwany dobrowolnie łożył na rzecz syna i przekazywał na konto pieniądze, w terminach i kwotach ustalanych przez siebie, często na skutek telefonów, e-maili oraz próśb matki powoda. Zaznaczyła, że nieregularność wpłat oraz określanie przez pozwanego przeznaczenia przesłanych środków sprawiało, że brakowało pieniędzy na pokrycie bieżących wydatków związanych z utrzymaniem i kształceniem powoda. Od kwietnia 2015 roku pozwany nie przekazał żadnej kwoty na rzecz małoletniego powoda. Uzasadnione potrzeby małoletniego powoda są wysokie. Powód ma obecnie 15 lat, urodził się w Polsce. Ukończył w USA siódmą i ósmą klasę jako trzeci najlepszy uczeń w szkole. Otrzymał nagrodę za najlepsze opanowanie języka angielskiego oraz bardzo dobre wyniki w nauce. Obecnie rozpoczął edukację w szkole średniej. Od dwóch lat trenuje szermierkę. W grupie 14 – latków uplasował się w rankingu na 40 miejscu w Ameryce. Od września rozpoczął naukę w Szkole Polskiej. Powód powinien uczestniczyć w jednodniowych zawodach lokalnych dwa razy w miesiącu. Koszt rejestracji na zawody to: 36 – 80 USD. Zawody punktowane zazwyczaj odbywają się w dużej odległości od jego miejsca zamieszkania. Trenowanie szermierki w USA, jak również ukończenie Polskiej Szkoły z maturą, umożliwia zdobycie kredytów na studia, co znacząco zmniejsza koszt studiów. Ze względu na duże wydatki związane z trenowaniem, tj. wyjazdy na zawody, które odbywają się w różnych regionach Ameryki, małoletni powód nie może uczestniczyć w wielu innych sportowych imprezach, co uniemożliwia zdobywanie ważnych punktów kwalifikujących do otrzymania stypendium na studia. Dla zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda niezbędna jest kwota około 1 862 USD, tj. według kursu średniego walut obcych w złotych 7 391,21 zł. Pozwany z kolei jest przedsiębiorcą oraz prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą firm (...), (...) i (...) i osiąga znaczne dochody. Matka małoletniego powoda wyszła za mąż. Obecnie mieszka z synem i mężem. W USA pracuje jako nauczycielka w Polskiej Szkole Jagiellonów w P.. Szkoła prowadzi zajęcia tylko w soboty z wynagrodzeniem 50 USD za dzień pracy. Obecnie ma problem z podjęciem pracy, ponieważ choruje od piętnastu lat na płuca (sarkoidoza). Jest pod stałą opieką lekarską. W związku z taką sytuacją jest z synem na utrzymaniu swojego męża.

Pozwany P. G. w odpowiedzi na pozew uznał powództwo o alimenty do kwoty po 350 zł miesięcznie, a w pozostałym zakresie wniósł o jego oddalenie.

W uzasadnieniu podniósł, że żądana kwota alimentów stanowi wyraz nieznajomości sytuacji finansowej pozwanego, przez co jest oderwana od jego rzeczywistych możliwości finansowych, a nadto nie odpowiada uzasadnionym potrzebom małoletniego powoda. Zakres uzasadnionych potrzeb syna, został uczyniony w oderwaniu od realiów tak polskich, jak i amerykańskich. Powyższe miałoby sens, gdyby pozwany osiągał wybitnie duże dochody, prowadził wystawny styl życia i chodziłoby o wyrównanie poziomu życia. W czasie, kiedy pozwany uzyskiwał duże dochody z prowadzonej działalności gospodarczej, a małoletni powód mieszkał w Polsce, pozwany nie szczędził środków na utrzymanie syna. Sytuacja zmieniła się po wyjeździe powoda z matką do USA, co zbiegło się w czasie z faktyczną plajtą firmy prowadzonej przez pozwanego. Pozwany faktycznie pozostaje współwłaścicielem firmy (...), która rok w rok przynosi straty, nie mówiąc o ogromnym zadłużeniu. Pozwany nie posiada oszczędności, a w stosunku do niego toczy się szereg postpowań egzekucyjnych. Jego dochód stanowi wynagrodzenie wynikające z umowy o pracę w firmie (...), której jest pracownikiem. Pozwany na utrzymaniu posiada jeszcze trójkę dzieci, na których utrzymanie łoży kwoty zdecydowanie odbiegające od kwoty wynikającej z roszczenia małoletniego powoda. Zaznaczył ponadto, że matka małoletniego powoda nie wskazała, jaki dochód osiąga jej mąż, co jest ważne w kontekście ustalenia dochodu gospodarstwa domowego, w którym funkcjonuje powód.

Na rozprawie w dniu 9 grudnia 2016 roku pozwany uznał powództwo o alimenty do kwoty po 400 złotych miesięcznie. Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda podtrzymała swoje stanowisko co do wysokości alimentów i wniosła o zasądzenie alimentów od dnia wniesienia powództwa. Strony zgodnie wniosły o zniesienie kosztów procesu.

Sąd ustalił, co następuje:

B. P. G., urodzony (...) w P., jest synem E. K. i P. G.. Rodzice małoletniego w przeszłości pozostawali w związku nieformalnym.

(dowód: odpis zupełny aktu urodzenia małoletniego powoda k. 5, bezsporne)

Aktualnie B. P. G. ma 15 lat. Jest zdrowym dzieckiem. Wraz z matką mieszka w USA, gdzie uczęszcza do 10 klasy w szkole A. H. P. A.. Małoletni w tym roku zdaje maturę. W szkole małoletniego ponoszona jest opłata za lunch, która wynosi dziennie 3,20 USD oraz opłata za mundurek szkolny. Na początku bieżącego roku szkolnego za obowiązkowy podstawowy zestaw ubraniowy małoletniego E. K. zapłaciła około 455 USD. W ciągu roku dokupiła synowi kolejne części garderoby i buty. Ponadto, małoletni chodzi na szermierkę oraz do polskiej szkoły. W szermierce osiąga bardzo dobre wyniki i posiada predyspozycje, aby dalej rozwijać się z sukcesami w tej dyscyplinie sportu. Koszty związane z utrzymaniem małoletniego w związku z jego nauką i uprawianą dyscypliną sportu wyniosły kolejno: za książki 70 USD, ubezpieczenie – 70 USD, komitet rodzicielski – 30 USD, egzamin (...) 20 USD, opłata rejestracyjna do klubu 70 USD, roczna stała opłata klubowa - 350 USD, opłaty związane z uczestnictwem w zawodach szermierczych – 115 USD, komplet ubrań do szermierki – 681 USD, obozy szermiercze – 400 USD, prywatne dodatkowe lekcje szermiercze – od 25 USD do 35 USD za godzinę.

E. K. wyszła za mąż i obecnie mieszka z synem i mężem w USA. Pracuje jako nauczycielka w Polskiej Szkole Jagiellonów w P.. Zarabia średniorocznie około 2000 USD. Szkoła prowadzi zajęcia tylko w soboty z wynagrodzeniem 50 USD za dzień pracy. E. K. choruje od piętnastu lat na płuca (sarkoidoza). Jest pod stałą opieką lekarską. Z tytułu czynszu za mieszkanie rodzina płaci miesięcznie około 1268 USD, telewizję kablową i internet około 150 USD, telefon komórkowy syna – 25 USD, wyżywienie dziecka – około 400 – 500 USD miesięcznie. Na wspólny wypoczynek rodzina wydaje rocznie około 4000 USD.

Mąż E. K. pracuje w Board of E. B. of R. jako informatyk. Jego miesięczne dochody wynoszą około 5000 USD ze stosunku pracy oraz dodatkowo 1000 USD z tytułu dodatkowych zleceń. Posiada on zobowiązania finansowe w stosunku do swojej byłej żony i swojego małoletniego syna. Małżonkowie posiadają majątek w postaci działki budowlanej w Polsce o wartości 160 000 zł oraz dwa samochody: 10-letni J. (...) i 8-letni M..

( dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda E. K. 108 – 110; zestawienie kosztów utrzymania małoletniego powoda k. 9 )

Dotychczas obowiązek alimentacyjny na rzecz małoletniego nie był formalnie uregulowany. P. G. wpłacał na rzecz syna, nieregularnie i często na skutek próśb matki małoletniego, różne kwoty i tak w dniu 07 października 2013 r. wpłacił na jego rzecz kwotę 3000 zł, 05 grudnia 2013 r. kwotę 700 zł, 16 kwietnia 2014 r. kwotę 3000 zł, 09 lipca 2014 r. kwotę 1000 zł, 12 sierpnia 2014 r. kwotę 1000 zł, 17 listopada 2014 r. kwotę 2.000 zł i 19 marca 2015 r. kwotę 400 zł.

P. G. utrzymywał i nadal utrzymuje kontakt z E. K. oraz z małoletnim P. G.. Interesuje się sytuacją wychowawczą syna.

(dowód: wiadomości mailowe, gdzie matka powoda przypominała pozwanemu o obowiązku alimentacyjnym k. 6-8; korespondencja pozwanego z małoletnim powodem i wydruk połączeń telefonicznych k. 60-66; bezsporne)

P. G. ma 40 lat, z zawodu jest stolarzem. Nie pozostaje obecnie w związku, jest kawalerem. Nie choruje. Oprócz B. P. G. posiada jeszcze na utrzymaniu troje dzieci ze związku z M. G. (1): W. - lat 6, M. - lat 2 i Z. - 1 rok. Na rzecz małoletnich W. G. i M. G. (2) ma ustalone alimenty w kwotach po 200 złotych miesięcznie na każdego z nich – ugoda zawarta w dniu 9 lutego 2016 roku przed Sądem Rejonowym w Piszu w sprawie III RC 275/15. Z kolei na rzecz małoletniej Z. G. ma ustalone alimenty w wysokości po 400 złotych miesięcznie – ugoda z dnia 18 października 2016 roku zawarta przed Sądem Rejonowym w Piszu w sprawie III RC 63/16.

P. G. prowadzi od około 10 lat działalność gospodarczą. Jest współwłaścicielem firmy (...), która zajmuje się handlem osprzętem do elektronarzędzi. Spółka od trzech lat przynosi straty. Majątek spółki to w szczególności budynek wartości około 1.000.000 zł i samochód wartości 8000 zł. Spółka posiada zadłużenie w wysokości około 2.000.000 zł. Prowadzone są postępowania egzekucyjne. Ponadto P. G. od 15 marca 2015 r. pracuje w firmie (...) na umowę o pracę za minimalnym wynagrodzeniem. Wcześniej firma (...) należała do partnerki P. G., M. G. (1) i była prowadzona także przez P. G.. Firma zajmowała się produkcją drzwi i przynosiła dochody. P. G. i M. G. (1) rozstali się i firma została sprzedana za 500 000 zł nowemu właścicielowi K. J.. Obecnie P. G. jest doradcą właściciela firmy.

P. G. posiada dom w S. wartości ok. 400 000 zł. Na dom w S. jest zaciągnięty kredyt, którego miesięczna rata wynosi około 800 zł. Koszt utrzymania domu to ok. 500 zł miesięcznie.

( dowód: zeznania pozwanego P. G. k. 122 – 123v, 124; informacja z Centralnej Ewidencji o Działalności Gospodarczej k. 37, 40; wydruk ze stron internetowych firmy Grupa (...) k. 38, 39, 41-42, 43; zeznanie podatkowego pozwanego za rok 2015 k. 81-82; dokumenty znajdujące się w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Piszu III 275/15 dot. alimentów na rzecz małoletnich W. G. i M. G. (2) i aktach sprawy Sądu Rejonowego w Piszu III RC 63/16 o alimenty na rzecz małoletniej Z. G.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów, a w szczególności zeznań pozwanego i ustawowej przedstawicielki małoletniego powoda, a także dokumentów złożonych przez strony. Sąd pominął dowody z dokumentów z k. 10-36, albowiem nie zostały one w wyznaczonym terminie przetłumaczone przez stronę powodową na język polski. Sąd dał wiarę w całości pozostałym dowodom z dokumentów, zaś dowodom z zeznań stron w zakresie wyżej opisanym. Zeznania pozwanego w połączeniu z przedłożonymi dokumentami umocniły twierdzenia pozwanego, że na chwilę obecną nie osiąga takich dochodów, aby był w stanie zaspokoić wszystkie wskazane przez stronę powodową potrzeby małoletniego B. G., które Sąd uznał za usprawiedliwione.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymywać się samodzielnie. Tak więc od chwili urodzenia zobowiązani są do dostarczania dzieciom środków utrzymania i wychowania.

Z przepisu powyższego wynika, że rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie i nie pozostaje w niedostatku lub posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie jego kosztów utrzymania lub wychowania. We wszystkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek utrzymania dziecka, ograniczony tylko ich możliwościami zarobkowymi i majątkowymi.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 kro).

Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumie się takie potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiednio do wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Rodzice są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych i kulturalnych, także środki wychowania i kształcenia według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku.

Z kolei przez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz także zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Małoletni powód B. P. G. ma 15 lat. Z racji wieku zdany jest wyłącznie na pomoc swoich rodziców. To wyłącznie od ich woli i możliwości zależy dalszy rozwój dziecka oraz zaspokojenie jego usprawiedliwionych potrzeb. Jego usprawiedliwione potrzeby są na pewno znaczne.

Matka małoletniego powoda, E. K., wyszła za mąż. Obecnie mieszka z synem i mężem w USA. Pracuje jako nauczycielka w Polskiej Szkole J.w P.. Z tego tytułu osiąga roczny dochód w wysokości około 2000 USD. Jej mąż zarobkuje. Jego miesięczne dochody wynoszą około 6000 USD miesięcznie. Dzięki temu małoletni może m.in. uczestniczyć w zajęciach dodatkowych, rozwijać swoje talenty i realizować pasje sportowe, w tym szermierstwo. To jednak nie zwalnia pozwanego od obowiązku alimentacyjnego wobec syna, bo to pozwany, a nie mąż matki małoletniego powoda jest zobowiązany do łożenia na utrzymanie małoletniego.

Pozwany prowadzi działalność gospodarczą. Ponadto od 15 marca 2015 r. pracuje w firmie (...) na umowę o pracę. Jest doradcą właściciela firmy. Z zawodu jest stolarzem.

Biorąc pod uwagę wiek, stan zdrowia, wykształcenie i doświadczenie zawodowe pozwanego, stwierdzić należy, że ma on możliwości zarobkowe i powinien dołożyć należytych starań, aby racjonalnie gospodarować posiadanym majątkiem i finansami, które pozwolą mu spełniać obowiązek alimentacyjny wobec małoletniego powoda. Małoletni B. G. nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie oraz nie ma majątku, z którego dochód wystarczałby na całkowite pokrycie jego kosztów utrzymania i wychowania, w związku z czym to na rodzicach ciąży obowiązek dostarczenia mu środków utrzymania i wychowania.

Strona powodowa nie udowodniła jednak, że możliwości zarobkowe pozwanego pozwalają mu na płacenie alimentów w wysokości 3000 zł miesięcznie. Pozwany wskazywał, że działalność gospodarcza, którą prowadzi przynosi straty i jest zadłużona, co nie było kwestionowane przez stronę przeciwną.

W tym miejscu należy również zaznaczyć, że słusznie zauważył pozwany, że nie można wprost przenosić wydatków ponoszonych za granicą (w USA) w polskie realia. Nie można porównywać dochodów uzyskiwanych za granicą i wydatków tam ponoszonych z dochodami i wydatkami ponoszonymi w Polsce. Dotyczy to zarówno sytuacji pozwanego, jaki i małoletniego powoda.

W oparciu o zeznania pozwanego, Sąd ustalił ponadto, że pozwany spłaca w systemie ratalnym kredyt zaciągnięty na zakup domu, ponosi koszty utrzymania tego domu oraz płaci alimenty rzecz trójki pozostałych małoletnich dzieci.

Okoliczności powyższe nie zwalniają pozwanego z obowiązku alimentacyjnego wobec małoletniego powoda. Mają natomiast wpływ na ustalenie wysokości alimentów, co Sąd uwzględnił, oddalając powództwo ponad kwotę 600 złotych.

W tym miejscu należy również podnieść, że matka małoletniego powoda częściowo swój obowiązek alimentacyjny spełnia poprzez osobiste starania o rozwój umysłowy i fizyczny małoletniego, co wiąże się z nakładem osobistej pracy (135 § 2 kro). Nie zwalnia to jej jednak od finansowego łożenia na utrzymanie syna, tym bardziej, że posiada ona majątek w postaci działki budowlanej położonej w Polsce o wartości 160 000 zł. Również pozwany posiada majątek – dom o wartości 400 000 zł. Zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda jest priorytetem i powinno odbyć się nawet kosztem substancji majątkowej jego rodziców.

Mając powyższe na uwadze Sąd, w oparciu o przepisy art. 133 § 1 kro i art. 135 § 1 i 2 kro, zasądził od pozwanego na rzecz małoletniego powoda alimenty w kwocie po 600 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 16 grudnia 2015 roku, to jest od dnia wniesienia pozwu, płatne z góry do dnia 15 każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki małoletniego powoda E. K. i oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

Zdaniem Sądu alimenty w tej wysokości są adekwatne do wieku i usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda oraz możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego.

W oparciu o przepis art. 102 kpc i art. 100 kpc Sąd nie obciążył pozwanego opłatami sądowymi, od uiszczenia których małoletni powód został zwolniony z mocy prawa i zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami.

Wyrokowi w punkcie dotyczącym zasądzenia alimentów Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.