Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 stycznia 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w W.,

V Wydział Rodzinny i Nieletnich

W składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Magdalena Władzińska

Protokolant: Paweł Wrzesień

po rozpoznaniu w dniu 07 stycznia 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa K. L. (1) i K. L. (2)

przeciwko W. J.

o alimenty

1.  zasądza alimenty od pozwanej W. J. na rzecz córki K. L. (1) ur. (...) w W. w kwocie po 100 (sto) złotych miesięcznie, płatne do rąk K. L. (1) do 10- go dnia każdego miesiąca z góry, wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 8 października 2015r.;

2.  zasądza alimenty od pozwanej W. J. na rzecz córki K. L. (2) ur. (...) w W. w kwocie po 100 (sto) złotych miesięcznie, płatne do rąk K. L. (2) do 10- go dnia każdego miesiąca z góry, wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 8 października 2015 r.;

3.  w pozostałym zakresie powództwa oddala;

4.  nie obciąża K. L. (1) i K. L. (2) kosztami zastępstwa procesowego;

5.  wyrokowi w punkcie 1 i 2 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

W dniu 8 października 2015 roku (data prezentaty) powódki K. L. (2) oraz K. L. (1) wniosły o zasądzenie alimentów od ich matki W. J. w kwocie po 600 zł miesięcznie na każdą z nich, płatnych z góry do dnia 10 – ego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1 października 2015 roku (pozew – k. 2 – 17).

W odpowiedzi na pozew z dnia 19 listopada 2015 roku (data prezentaty) pozwana W. J. wniosła o oddalenie powództwa w całości (odpowiedź na pozew – k. 35 – 38).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. L. (2), ur. dnia (...) w W. oraz K. L. (1) ur. dnia (...) w W. są córkami W. J. i Z. L., pochodzącymi z ich związku małżeńskiego zawartego w dniu 11 stycznia 1997 roku w W..

Wyrokiem z dnia 23 sierpnia 2011 roku, Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie w sprawie o sygn. akt: I C 916/07 orzekł rozwód związku małżeńskiego rodziców powódek bez orzekania o winie. W punkcie 2 wyroku Sąd ustalił miejsce zamieszkania wówczas małoletnich powódek w każdorazowym miejscu zamieszkania ich matki. W punkcie 4 wyroku Sąd ustalił udział ojca powódek Z. L. w ich kosztach utrzymania na kwotę po 1 600 zł miesięcznie, tj. po 800 zł miesięcznie na każdą z córek, płatną do rąk matki, W. J. do dnia 10 – ego każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat (wyrok z dnia 23.08.2011 r. – k. 11).

K. L. (1) ma 18 lat i uczęszcza do trzeciej klasy Technikum nr 25 im. S. S. w W.. Powódka nie ma większych problemów zdrowotnych, jednak stwierdzono u niej alergię skórną, potrzebuje specjalistycznych kosmetyków i środków czystości niepowodujących podrażnień. Jest również pod stałą opieką okulisty, nosi okulary, a także przyjmuje krople do oczu. Zamieszkuje wraz z matką i siostrą w spółdzielczym mieszkaniu własnościowym stanowiącym współwłasność rodziców powódek. Jej miesięczny koszt utrzymania to kwota rzędu 1 000 – 1 100 zł miesięcznie. Składają się na nią: wyżywienie – 300 zł, odzież – 150 zł, bilet miesięczny – 40 zł, wyprawka szkolna – 50 zł, leki – 30 zł, kosmetyki hipoalergiczne – 100 zł, telefon komórkowy – 50 zł, środki czystości – 40 zł, składki szkolne – 50 zł, koszt partycypacji w opłatach za czynsz – ok. 230 zł. Od października 2015 roku powódka otrzymuje do rąk własnych alimenty od ojca, wyegzekwowane przez komornika, wcześniej były one płatne do rąk matki. Ojciec powódek, Z. L. nie płaci na rzecz córek zasądzonej kwoty alimentów, tj. 800 zł, w wyniku postępowania egzekucyjnego powódki otrzymują alimenty w wysokości 500 zł miesięcznie. K. L. (2) nie posiada majątku. Powódki mieszkają wspólnie z matką, jednak prowadzą oddzielne gospodarstwa domowe. Koszty swojego wyżywienia ponoszą same, nie partycypują w kosztach utrzymania mieszkania. Zdarza się, że obiady spożywają u swojej babki macierzystej, która mieszka w tym samym bloku, a śniadania i kolacje przygotowują we własnym zakresie. Między powódkami a matką, W. J. istnieje konflikt, przejawiający się w bieżących sprawach życia codziennego, tj. korzystania ze sprzętów gospodarstwa domowego, a nawet wydzielania półek w lodówce (zeznania K. L. (1) na rozprawie w dniu 07.01.2016 r. – k. 114 – 115; zeznania Z. L. na rozprawie w dniu 24.11.2015 r. – k. 88 – 90; zeznania K. J. na rozprawie w dniu 24.11.2015 r. – k. 90 – 92; zeznania W. J. na rozprawie w dniu 07.01.2016 r. – k. 115v – 116; pismo do komornika z dnia 20.08.2015 r. – k. 9; zaświadczenie ze szkoły – k. 82).

K. L. (2) ma 18 lat i uczęszcza do trzeciej klasy I Liceum Ogólnokształcącego im. R. w W.. Ogólny stan zdrowia powódki jest dobry, nie choruje przewlekle, jednak ma alergię skórną. K. L. (2) jest w analogicznej sytuacji co jej siostra, również wystąpiła o płatność alimentów od ojca do rąk własnych, otrzymuje je w wysokości po 500 zł miesięcznie. Majątku własnego nie posiada. Dzieli pokój z siostrą, powódki nie prowadzą z matką wspólnego gospodarstwa domowego. Jej miesięczny koszt utrzymania to kwota rzędu 1 000 – 1 100 zł. Składają się na nią: wyżywienie – 300 zł, odzież – 150 zł, bilet miesięczny – 40 zł, wyprawka szkolna – 50 zł, leki – 100 zł, kosmetyki hipoalergiczne – 50 zł, telefon komórkowy – 50 zł, środki czystości – 40 zł, składki szkolne – 50 zł, koszt partycypacji w opłatach za czynsz – ok. 230 zł (zeznania K. L. (2) na rozprawie w dniu 07.01.2016 r. – k. 114 – 115; zeznania Z. L. na rozprawie w dniu 24.11.2015 r. – k. 88 – 90; zeznania K. J. na rozprawie w dniu 24.11.2015 r. – k. 90 – 92; zeznania W. J. na rozprawie w dniu 07.01.2016 r. – k. 115v – 116; pismo do komornika z dnia 20.08.2015 r. – k. 10; zaświadczenie ze szkoły – k. 81).

Pozwana W. J. ma 42 lata, pracuje jako telefonistka w Zrzeszeniu (...) m. st. W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony i z tego tytułu osiąga średni miesięczny dochód w wysokości ok. 2 046, 24 zł netto. Mieszka wraz z córkami w spółdzielczym własnościowym lokalu mieszkalnym, stanowiącym współwłasność pozwanej i jej byłego męża. Oprócz mieszkania posiada majątek w postaci samochodu osobowego marki V. (...) z 2001 roku o wartości ok. 8 900 zł. W. J. uczy się w szkole policealnej (...) w L. na kierunku administracja. Pozwana nie prowadzi wspólnie z córkami gospodarstwa domowego, każda z nich samodzielnie zaspokajania swoje potrzeby żywieniowe, kupuje kosmetyki, środki czystości, ubrania. Jej główny miesięczny koszt utrzymania stanowi: wyżywienie w wysokości ok. 300 zł, koszty paliwa – 70 zł, leki – 100 zł. Powódki nie partycypują w kosztach utrzymania mieszkania, wyłącznie pozwana pokrywa miesięcznie wydatki z tytułu czynszu – 472 zł, opłat za prąd – 90 zł, gaz – 25 zł, Internet i telewizję – 100 zł, razem ok. 690 zł miesięcznie. Matka powódek ma również zadłużenie finansowe – miesięcznie spłaca pożyczkę z zakładu pracy w wysokości 425 zł, a także kredyt pocztowy w racie ok. 870 zł (zeznania W. J. na rozprawie w dniu 07.01.2016 r. – k. 115v – 116; zaświadczenie o dochodach – k. 85; zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej – k. 41; zaświadczenie o pożyczce z zakładu pracy – k. 45; zaświadczenie dot. rat kredytu pocztowego – k. 107; zeznania K. J. na rozprawie w dniu 24.11.2015 r. – k. 90 – 92).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów w postaci dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, których autentyczność jak też prawdziwość nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Ustalając stan faktyczny, Sąd oparł się także na zeznaniach stron K. L. (2) i K. L. (1) oraz W. J. oraz świadków Z. L. i K. J.. Zeznania stron oraz świadków Sąd uznał za wiarygodne, w zakresie w jakim nie były one sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie. Sąd nie dopuścił dowodu w postaci nagrań rozmów W. J. oraz K. L. (1) i K. L. (2), złożonych przez powódki, gdyż nie stanowią one dowodu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych powódek ani zarobkowych i majątkowych możliwości pozwanej, obrazują jedynie sytuację rodzinną jaka panuje w domu stron. Sąd nie uwzględnił również dowodu w postaci fotografii złożonych przez pozwaną na rozprawie w dniu 7 stycznia 2016 roku, bowiem obrazują one jedynie sytuację rodzinną i konflikt panujący między stronami, co w przedmiotowej sprawie nie należało do przedmiotu rozpoznania Sądu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Ustawowe przesłanki obowiązku alimentacyjnego i jego zakres zostały określone w art. 133 i 135 k.r.o.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka jest niezależny od pochodzenia dziecka i ma taką samą treść, zakres oraz przesłanki wobec dziecka zrodzonego w małżeństwie, jak i dziecka poza małżeńskiego.

Zakres świadczeń alimentacyjnych, stosownie do treści art. 135 k.r.o., wyznaczają dwie przesłanki: usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Między wymienionymi przesłankami zachodzi współzależność, wyrażająca się tym, iż usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Zgodnie z treścią uchwały Sądu Najwyższego z dnia 1 lipca 1974 r. (III CZP 41/47, OSN 1975, poz. 76 ) określenie wysokości alimentów od każdego z rodziców na rzecz dziecka stanowi wypadkową usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego oraz wkładu osobistych starań rodzica w utrzymanie i wychowanie dziecka. Spoczywający na rodzicach obowiązek dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóki dziecko nie zdobędzie możliwości samodzielnego utrzymania się stosownie do swoich uzdolnień, predyspozycji, kwalifikacji zawodowych, czyli do chwili usamodzielnienia się i to niezależnie od osiągniętego wieku. W doktrynie prawa cywilnego przyjmuje się, iż potrzeby uprawnionego obejmują wszystko to, co jest niezbędne dla jego utrzymania, nie tylko w sensie potrzeb fizycznych (wyżywienie, mieszkanie, odzież), ale i duchowych (kulturalnych). Ponadto należy zauważyć, iż dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyje z nimi we wspólnocie, jak i poza tą wspólnotą (najczęściej tylko z jednym z rodziców – orzeczenie SN z dnia 5 stycznia 1956 roku, OSN 1957, poz. 74).

W niniejszej sprawie bezspornym jest fakt, iż powódki K. i K. L. (1) są osobami niesamodzielnymi, uczą się w szkole średniej, nie zdobyły jeszcze wykształcenia, a także nie posiadają majątku, z którego dochody pozwalałby na pokrycie kosztów ich utrzymania i wychowania. Dlatego też, cały koszt utrzymania powódek spoczywa na ich rodzicach.

Przechodząc do oceny drugiej przesłanki zakresu obowiązku alimentacyjnego, tj. do zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego należy wskazać, iż treść artykułu 135 § 1 k.r.o. nie pozwala na wyznaczenie zakresu obowiązku alimentacyjnego wyłącznie na podstawie kwoty aktualnie osiąganych zarobków, lecz nakazuje czynić to, uwzględniając możliwości zarobkowe zobowiązanego, czyli kwoty, jakie zarabiałby, gdyby owe możliwości wykorzystywał w pełni. Przy ocenie, czy dana osoba może zostać obciążona obowiązkiem alimentacyjnym, bierze się pod uwagę nie tyle jej aktualną sytuację majątkową i zarobkową, lecz właśnie to, jakie ma ona w tej mierze możliwości (tak też orzeczenie SN z dnia 9 stycznia 1959 r., III CR 212/58, OSN 1960, nr 2, poz. 48). Są one determinowane wiekiem zobowiązanego, jego stanem zdrowia, przygotowaniem zawodowym, wykształceniem, ale także możliwością zdobycia pracy w regionie, w którym mieszka, i wieloma innymi czynnikami.

W. J. jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę i osiąga wynagrodzenie w średniej wysokości 2 046, 24 zł netto miesięcznie. Ponadto kontynuuje naukę w szkole policealnej, aby podnieść kwalifikacje. Pomimo, iż strony mieszkają razem, prowadzą oddzielne gospodarstwa domowe, a wszelkie opłaty związane z utrzymaniem mieszkania ponosi pozwana. Powódki nie partycypują w opłatach za czynsz ani za inne media. W. J. ponosi koszty utrzymania mieszkania w wysokości ok. 690 zł miesięcznie. W przeliczeniu na jedną osobę jest to kwota ok. 230 zł miesięcznie. Tym samym pozwana poprzez pokrywanie kosztów opłat mieszkaniowych, realizuje koszt utrzymania córek. Udział pozwanej w realizowaniu obowiązku alimentacyjnego Sąd określił na 230 zł miesięcznie na rzecz każdej z powódek.

W tym miejscu warto podkreślić, iż obowiązek utrzymania dzieci spoczywa na obojgu rodzicach. Znamienny pozostaje w niniejszej sprawie fakt, iż ojciec powódek, Z. L., łoży na utrzymanie córek po 800 zł miesięcznie na każdą z nich. Sąd określił realny koszt utrzymania każdej z powódek na ok. 1 000 – 1 100 zł miesięcznie. Biorąc pod uwagę, iż matka powódek przeznacza na ich utrzymanie ok. 230 zł miesięcznie z tytułu ponoszenia opłat za czynsz oraz iż ojciec przekazuje powódkom alimenty w kwocie po 800 zł miesięcznie, do pełnego kosztu utrzymania K. i K. L. (1) brakuje po 100 zł miesięcznie. Dlatego Sąd obciążył W. J. wskazaną kwotą, bowiem i tak w znacznej mierze na ojcu powódek spoczywa ciężar utrzymania dzieci. W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanej, łożenie dodatkowej kwoty po 100 zł miesięcznie na każdą z córek leży w zakresie możliwości pozwanej. Sąd określił koszt utrzymania powódek mając na względzie wszelkie potrzeby, nie tylko te osobiste, typu wyżywienie czy zakup ubrań, ale też związane z kosztami opłat za media i czynsz. W ocenie Sądu między stronami istnieje konflikt, przejawiający się m. in. tym, iż każdy z domowników prowadzi oddzielne gospodarstwo domowe. Zarówno powódki, jak i pozwana zaspokajają swoje potrzeby życiowe z własnych środków, dlatego też Sąd ustalając koszt utrzymania K. L. (3) i K. L. (1), uwzględnił wszelkie wydatki związane z zapewnieniem usprawiedliwionych potrzeb powódek.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w punkcie I wyroku zasądził alimenty od pozwanej W. J. na rzecz córki K. L. (1) w kwocie po 100 zł miesięcznie, płatne do rąk K. L. (1) do 10 – go dnia każdego miesiąca z góry, wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 8 października 2015 roku, tj. od dnia wniesienia powództwa.

W punkcie II wyroku, Sąd zasądził alimenty od pozwanej W. J. na rzecz córki K. L. (2) w kwocie po 100 zł miesięcznie, płatne do rąk K. L. (2) do 10 – go dnia każdego miesiąca z góry, wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 8 października 2015 roku, tj. od dnia wniesienia powództwa.

W punkcie III wyroku, Sąd w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

W punkcie IV wyroku, Sąd z uwagi na częściowe uwzględnienie żądań powódek, na podstawie art. 100 k.p.c. nie obciążył K. L. (1) i K. L. (2) kosztami zastępstwa procesowego.

W punkcie V wyroku, na podstawie art. 333 § 1 k.p.c., Sąd nadał wyrokowi w punkcie I i II rygor natychmiastowej wykonalności.