Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V Pz 43/16

POSTANOWIENIE

Dnia 24 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marzena Głuchowska (spr.)

SSO Stanisław Pilarczyk

SSO Ewa Nowakowska

Protokolant: asystent sędziego Joanna Paczosik

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2016 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa T. G.

przeciwko pozwanemu (...) S.A. z siedzibą w J.

odszkodowanie z tytułu dyskryminacji w zatrudnieniu

na skutek zażalenia Z. W.- Prezesa Zarządu pozwanego

na postanowienie Sądu Rejonowego w Kaliszu IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 29 sierpnia 2016r. w sprawie o sygn. akt IV P 403/15

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Stanisław Pilarczyk SSO Marzena Głuchowska SSO Ewa Nowakowska

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2016r., Sąd Rejonowy w Kaliszu skazał Prezesa Zarządu pozwanej spółki- (...), na grzywnę w kwocie 1.000 zł, albowiem odmówił on przedłożenia zakresów obowiązków oraz podania wysokości miesięcznego wynagrodzenia brutto wskazanych w zobowiązaniu pracowników. W uzasadnieniu orzeczenia Sąd I instancji podkreślił, iż w zarządzeniach zobowiązujących pozwanego do podania przedmiotowych danych nie było zobowiązania do przełożenia imiennego wykazu pracowników.

W ustawowym terminie Z. W. wniósł zażalenie na powyższe postanowienie. W uzasadnieniu zażalenia podniósł, iż pozwany w dobrej wierze odmówił przedstawienia danych wskazanych w zobowiązaniu w związku z istotnym ryzykiem naruszenia dóbr osobistych osób trzecich. Zdaniem skarżącego, dopiero w treści postanowienia o ukaraniu Sąd wyeksponował, że wykonanie zobowiązania nie wymaga wskazywania danych osobowych pracowników.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie Z. W. nie zasługuje na uwzględnienie.

Dowód z dokumentu jest jednym z najczęściej przeprowadzanych i najważniejszych środków dowodowych w postępowaniu cywilnym.

W myśl art. 248 § 1 k.p.c. każdy obowiązany jest przedstawić na zarządzenie sądu w oznaczonym terminie i miejscu dokument znajdujący się w jego posiadaniu i stanowiący dowód faktu istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba że dokument zawiera informacje niejawne. W § 2 cytowanego przepisu, ustawodawca wskazał, w jakich sytuacjach istnieje możliwość nieprzedstawienia dokumentu na zarządzenie sądu. Osoba wezwana przez sąd do przedstawienia dokumentu może uchylić się od tego obowiązku, jeżeli "co do okoliczności objętych treścią dokumentu mogłaby jako świadek odmówić zeznania". Przepis ten odsyła do stosowania art. 261 § 2 , tj. do instytucji prawa odmowy odpowiedzi na zadane pytanie. Przesłankami zaistnienia tego prawa są: groźba narażenia przez taką osobę samej siebie lub osoby bliskiej w stosunku do niej w linii i stopniu określonym w art. 261 § 1 na odpowiedzialność karną, hańbę, dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową, a także pogwałcenie tajemnicy zawodowej lub tajemnicy spowiedzi.

Zgodnie z treścią art.475 k.p.c. jeżeli strona bez usprawiedliwionych powodów nie wykona w toku postępowania postanowień lub zarządzeń, sąd może skazać ją na grzywnę według przepisów o karach za niestawiennictwo świadka i odmówić przyznania kosztów lub zastosować jeden z tych środków (..). Gdy stroną jest jednostka organizacyjna, grzywnie podlega pracownik odpowiedzialny za wykonanie postanowień lub zarządzeń, a w razie nie wyznaczenia takiego pracownika lub niemożności jego ustalenia- kierownik tej jednostki.

Pracodawca ma obowiązek udzielać informacji i dostarczać wszelkie dokumenty na żądanie sądów i organów ścigania. W szczególności jest on zobowiązany do udzielenia wszelkich informacji jakie posiada, kiedy jest przesłuchiwany jako świadek w postępowaniu cywilnym, karnym lub administracyjnym.

Wszystkie dane zgromadzone przez pracodawcę podlegają szczególnej ochronie. Pracodawca, jako administrator danych, powinien odpowiednio przechowywać danych materiał i dbać o to, aby nie dostał się w ręce osób niepowołanych. Dostęp do takich danych przysługuje zasadniczo dwóm grupom ludzi: pracownikom pracującym na rzecz pracodawcy, których wyraźnie upoważniono do dostępu do takich danych (na przykład pracownik działu personalnego lub działu finansowego) oraz prawnie upoważnionym podmiotom zewnętrznym. Prawo do pozyskiwania informacji o pracowniku od pracodawcy posiadają przedstawiciele różnych urzędów i instytucji. Lista podmiotów uprawnionych zawiera m.in. takie instytucje jak: Państwowa Inspekcja Pracy, Policja, sądy, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu czy Służba Celna. Pracodawca musi zatem, udzielając informacji o pracowniku, zwrócić szczególną uwagę czy instytucja, zwracająca się do niego o dane pracownika ma ku temu odpowiednią podstawę prawną. Bardzo istotne jest, by wskazana podstawa prawna miała rangę ustawy. Tylko z takiego aktu prawnego mogą wynikać uprawnienia do wglądu w dane pracownika.

Bezwzględną przyczyną zwalniającą od spełnienia obowiązku przedstawienia dokumentu jest to, że dokument zawiera informację niejawną podlegającą ochronie – patrz art. 1 i 5 ustawy z 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz.U.2016.1167 j.t.). Jeżeli z twierdzeń stron bądź z innych okoliczności sprawy wynika, że dokument zawiera taką tajemnicę, sąd nie powinien wydawać zarządzenia o obowiązku jego przedstawienia.

Aby informację uznać za niejawną w rozumieniu art. 5 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy o ochronie informacji, co prowadzi do ograniczenia jej udostępnienia, wystarczającym jest ustalenie, że spełniona jest przesłanka materialna z art. 1 ust. 1 u.o.i.n. Przepis art. 1 ust. 1 ustawy o ochronie informacji niejawnych definiuje pojęcie informacji niejawnej jako informacji, których nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby lub mogłoby spowodować szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej albo byłoby z punktu widzenia jej interesów niekorzystne, także w trakcie opracowywania oraz niezależnie od formy i sposobu jej wyrażenia.

Odnosząc się do zarzutów skarżącego, że przedstawienie wymaganych przez Sąd Rejonowy danych mogłoby istotnie naruszać dobra osobiste osób trzecich, należy stwierdzić, iż nie znajduje do potwierdzenia w obowiązujących przepisach prawa. Sąd I instancji wzywając pozwaną spółkę do przedłożenia przedmiotowych danych działał na podstawie wyraźnego upoważnienia do dostępu do danych osobowych, nadanych mu przez przepisy prawa, mające rangę ustawy, tj. ustawy z dnia 17 listopada 1964r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U.2016.1822 j.t.). Wskazanie danych osobowych pracowników i wysokości ich wynagrodzeń pozwanej spółki, nie stanowi również, zgodnie z definicją zawartą w ustawie o ochronie informacji niejawnych, danych, których nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby lub mogłoby spowodować szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej albo byłoby z punktu widzenia jej interesów niekorzystne, bo tylko z przedstawienia takich informacji pozwana spółka mogłaby być zwolniona. Ponadto przedstawienie Sądowi przedmiotowego wykazu pracowników jest niezbędne do prowadzenia niniejszego postępowania i dochodzenia praw przed sądem.

Na marginesie należy zauważyć, iż pozwana spółka była aż trzykrotnie wzywana przez Sąd Rejonowy do podania wymaganych informacji. Na rozprawie w dniu 17 marca 2016r. Prezes Zarządu reprezentujący spółkę zobowiązał się w terminie 14 dni do wykonania zobowiązania, a w tym w piśmie procesowym z dnia 1 lipca 2016r. (k.103), pełnomocnik pozwanej spółki wniósł wniosek o przedłużenie terminu do jego wykonania, z uwagi na fakt, iż wymagane dokumenty zostały zarchiwizowane i obecnie trwają prace nad ich odszukaniem. Przez ponad 5 miesięcy od pierwszego zobowiązania pozwany nie podnosił wobec wymaganych danych naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych, przyjmując do wiadomości obowiązek dostarczenia powyższych wykazów pracowników.

Ponadto, jeżeli pozwany w dobrej wierze odmówił przedstawienia danych wskazanych w zobowiązaniu w związku z istotnym ryzykiem naruszenia dóbr osobistych osób trzecich, powołując się w złożonym zażaleniu na przeświadczenie, iż przedmiotowy wykaz miał być imienny, to po powzięciu informacji, iż przedmiotowe zobowiązanie nie musi zawierać wskazywania danych osobowych pracowników, mógł wraz z wniesionym w dniu 19 września 2016r. zażaleniem, dopełnić wymaganego przez Sąd obowiązku, bez podania danych osobowych pracowników. Jednakże tego nie uczynił, a złożony środek zaskarżenia nie zawiera żadnych argumentów, które by mogły odnieść zamierzony skutek.

Uwzględniając powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie Z. W..

SSO Stanisław Pilarczyk SSO Marzena Głuchowska SSO Ewa Nowakowska