Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2016 r.

Sąd Rejonowy w Inowrocławiu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2016 r. w Inowrocławiu

sprawy z powództwa A. W.

przeciwko (...) S.A. V. (...) w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.423,27 zł (dwanaście tysięcy czterysta dwadzieścia trzy złote 27/100) z odsetkami ustawowymi od dnia 20 grudnia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.613,72 zł (dwa tysiące sześćset trzynaście złotych 72/100) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Inowrocławiu kwotę 549,43 zł (pięćset czterdzieści dziewięć złotych 43/100) tytułem nieuiszczonych kosztów procesu;

5.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Inowrocławiu kwotę 2.682,51 zł (dwa tysiące sześćset osiemdziesiąt dwa złote 51/100) tytułem nieuiszczonych kosztów procesu.

SSR Agnieszka Henke-Nicewicz

UZASADNIENIE

Powód A. W. pozwem z 5 lutego 2014 roku wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. kwoty 15.000 zł z odsetkami ustawowymi od 20 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że jest właścicielem samochodu osobowego P. (...). W dniu 18 listopada 2013 roku doszło do wypadku ubezpieczeniowego, za który odpowiedzialność ponosi osoba mająca zawartą umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z pozwanym ubezpieczycielem. Wskazał, że strona pozwana odmówiła przyjęcia odpowiedzialności cywilnoprawnej za wypadek. Koszty restytucji uszkodzonego pojazdu wynoszą kwotę 15.000 zł. Uzasadniając żądanie odsetek wskazał, że ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie 30 dni od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Pismem z 19 listopada 2013 roku pozwany powiadomił o otrzymaniu zawiadomienia o wypadku ubezpieczeniowym i tym samym od 20 grudnia 2013 roku pozwany pozostaje w zwłoce w spełnieniu świadczenia. (k. 2-3)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 13 lutego 2014 roku Sąd Rejonowy w Inowrocławiu orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. (k. 12)

W sprzeciwie od tego orzeczenia pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Oświadczył, iż kwestionuje odpowiedzialność gwarancyjną pozwanego za szkodę wynikłą z rzekomego zdarzenia drogowego z 18 listopada 2013 roku. Wskazał, że analiza porównawcza uszkodzeń obu pojazdów wskazuje, że uszkodzenia te nie mogły powstać w wyniku wzajemnego kontaktu kolizyjnego, w okolicznościach podanych w pisemnym zgłoszeniu szkody. Zakwestionował wysokość kosztów naprawy pojazdu powoda ponad kwotę 8.125,34 zł. (k. 16-17)

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał żądanie pozwu w całości i wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia przyczyn powstania szkody, w szczególności czy do uszkodzenia pojazdu mogło powstać według przebiegu zdarzenia przedstawionego przez jego uczestników oraz na okoliczność w kosztu restytucji uszkodzonego pojazdu. (k. 25)

Sąd ustalił, co następuje:

A. W. jest właścicielem samochodu P. (...) o nr rejestracyjnym (...).

W dniu 18 listopada 2013 roku w I. około godz. 19 na skrzyżowaniu ulic (...) w I. kierowca pojazdu B. (...) numer rejestracyjny (...), ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody spowodowane ruchem pojazdów u pozwanego (...) S.A. V. (...) w W., w czasie przejazdu przez skrzyżowanie, uderzając przodem pojazdu uszkodził przedni prawy narożnik pojazdu P. (...) o numerze rejestracyjnym (...), prowadzony przez powoda A. W..

dowód: dowód rejestracyjny samochodu P. (...)– k. 6, zeznania świadka M. M.-k. 39-40, zeznania świadka J. W.-k. 38-39, zeznania świadka K. K.-k. 40, zeznania powoda A. W.-k. 41, dokumentacja w aktach szkody InterRisk V. (...) nr 2013-02- (...), opinia biegłego z dziedziny rekonstrukcji wypadków drogowych i techniki samochodowej P. A. w sprawie ustalenia okoliczności kolizji oraz zakresu i wartości szkody w pojeździe – k. 46-63, opinia uzupełniająca z 02-01-2016-k. 80-83

(...) S.A. V. (...) w W. pismem z 19 listopada 2013 roku powiadomiło o otrzymaniu zawiadomienia o wypadku ubezpieczeniowym. W toku likwidacji szkody pozwany oszacował koszt naprawy na 8.245,16 zł, jednakże pismem z 9 stycznia 2014 roku odmówił wypłaty odszkodowania za uszkodzenie auta wskazując, że postępowanie wyjaśniające, oględziny pojazdów podanych jako uczestniczących w kolizji, analiza porównawczą uszkodzeń jednoznacznie wskazały, iż uszkodzenia samochodu P. nie mogły powstać od wzajemnej kolizji z samochodem B. i nie przyjął odpowiedzialności za uszkodzenia pojazdu.

dowód: dokumentacja w aktach szkody InterRisk V. (...) nr 2013-02- (...)

Całkowity koszt naprawy samochodu P. (...) przy zastosowaniu części oryginalnych wynosi 12.423,27 zł a z wykorzystaniem cen części alternatywnych, tam gdzie występują i według najlepszej ich jakości koszt naprawy wyniósłby 11.379,53 zł. Przywrócenie stanu pojazdu jak przed kolizją powinno nastąpić z użyciem do naprawy części oryginalnych z logo producenta pojazdu, co gwarantowałoby odtworzenie jego pierwotnej kompletacji.

dowód: pisemna opinia biegłego z dziedziny rekonstrukcji wypadków drogowych i techniki samochodowej P. A. w sprawie ustalenia okoliczności kolizji oraz zakresu i wartości szkody w pojeździe – k. 46-63, opinia uzupełniająca z 02-01-2016-k. 80-83

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o przedłożone przez powoda dokumenty, dokumenty zgromadzone w aktach szkody InterRisk V. (...) nr 2013-02- (...), zeznania świadków M. M., J. W., K. K. oraz zeznania powoda A. W. a także w oparciu o pisemną opinię biegłego P. A.. Strony nie kwestionowały autentyczności zgromadzonych w sprawie dokumentów a Sąd uznał je za wiarygodne. Zeznania świadków przedstawiających przebieg kolizji zasadniczo były spójne i żadna ze stron nie kwestionowała ich treści. W oparciu o zeznania świadków i dokumentację w aktach szkody biegły przywołany na okoliczność ustalenia przyczyn i przebiegu wypadku oraz ustalenia czy uszkodzenia mogły powstać w wyniku wzajemnego kontaktów pojazdów a także na okoliczność ustalenia kosztów naprawy pojazdu powoda sporządził opinię pisemną wraz z jej uzupełnieniem, która także nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Biegły w opinii odniósł się także i zweryfikował podawane w zeznaniach uczestników kolizji prędkości pojazdów w chwili zdarzenia.

Zgodnie z treścią przepisu art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zgodnie natomiast z art. 34 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli (t.j. Dz.U. 2013, poz. 392) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Stosownie zaś do art. 36 ust. 1 tej ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Szkoda powstaje w chwili wypadku komunikacyjnego i podlega naprawieniu na podstawie art. 436 k.c. oraz według zasad art. 363 k.c., a w wypadku odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń – według zasad określonych w art. 363 § 2 k.c. Powszechnie przyjmuje się, iż w polskim systemie prawnym obowiązuje zasada pełnego odszkodowania. Zakres obowiązku naprawienia szkody normuje w podstawowy sposób art. 361 kc nakładając na zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedzialność ograniczaną normalnymi następstwami działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła oraz stratami, które poszkodowany poniósł bądź korzyściami, których w wyniku wyrządzenia szkody nie uzyskano. Obowiązek naprawienia szkody wskazany w art. 363 § 2 k.c. przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Przy takim rozumieniu szkody i obowiązku odszkodowawczego nie ma znaczenia, jakim kosztem poszkodowany faktycznie dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle to uczynił albo zamierza uczynić. Wysokość odszkodowania ma odpowiadać kosztom usunięcia różnicy w wartości majątku poszkodowanego, kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku. W niniejszym stanie faktycznym pojazd należący do powoda uległ uszkodzeniu w wyniku kolizji drogowej a naprawienie doznanego w ten sposób przez powoda uszczerbku wymagało zapłacenia określonej sumy pieniężnej.

Z uwagi na fakt, że pomiędzy stronami było sporne, czy szkoda w dniu 18 listopada 2013 roku powstała w wyniku wzajemnego kontaktu pojazdów P. (...) i B. (...) oraz jaki był koszt naprawy pojazdu według cen części oryginalnych bądź zamienników niezbędne było ustalenie tych faktów przez biegłego. Ustaleń i obliczeń dokonał powołany przez Sąd biegły z dziedziny rekonstrukcji wypadków drogowych i techniki samochodowej oraz rzeczoznawca dysponujący wiadomościami specjalnymi będący biegłym sądowym z dziedziny motoryzacji, powołany na wniosek strony powodowej przy aprobacie strony pozwanej. Sąd ustalając zasadę odpowiedzialności, wysokość szkody i zasadę jej rozliczenia w samochodzie powoda kierował się opinią biegłego P. A., który opracował ją na podstawie akt sprawy, w tym zawartych w nich zeznań świadków i powoda, akt szkody ubezpieczyciela, w tym dokumentacji zdjęciowej.

W celu ustalenia, czy uszkodzenia mogły powstać w wyniku wzajemnego kontaktu pojazdów biegły dokonał analizy na podstawie zeznań świadków i uczestników zdarzenia, wnikliwej analizy uszkodzeń pojazdów, analizy korelacji uszkodzeń pojazdów weryfikując ją prędkością początkową samochodów i strefą uszkodzeń pojazdów oraz dokonał weryfikacji dynamicznej zderzenia pojazdów wraz z opisem wniosków. Wskazał we wnioskach z przeprowadzonej analizy, że zebrany materiał dowodowy w toku likwidacji szkody nie dał podstaw do jednoznacznego i niebudzącego wątpliwości wykazania, że w części uszkodzenia P. nie mogły powstać w zderzeniu z samochodem B. wskazanego sprawcy oraz zauważył, że w samochodzie P. istniały wcześniejsze uszkodzenia. Wskazał, że nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem ubezpieczyciela jakoby kierujący P. doprowadził do kolizji, bowiem to samochód B. według relacji kierujących wjechał na skrzyżowanie z niewłaściwego pasa ruchu, czego kierowca P. nie był obowiązany przewidywać rozpoznając drogę po swojej prawej stronie przejeżdżając przez skrzyżowanie.

W celu określenia wartości kosztów naprawy biegły posłużył się powszechnie stosowanym programem komputerowym A.. Biegły przyjął stawkę roboczogodziny 100 zł za prace blacharskie i lakiernicze oraz ceny części oryginalnych z logo producenta pojazdu oraz uwzględnił drugi wariant rozliczenia kosztów naprawy z wykorzystaniem części alternatywnych dostawców, tam gdzie występują. Biegły ocenił także kosztorys ubezpieczyciela stwierdzając zastosowanie pomniejszenia ceny części oryginalnych z logo producenta pojazdu oraz materiałów lakierniczych ryczałtem: części na -50% i -33% na materiał lakierniczy, co w ocenie biegłego nie znajdowało podstaw technicznych w zgromadzonym materiale dowodowym w toku likwidacji szkody oraz wskazał, że w kosztach naprawy należy uwzględnić wcześniejsze uszkodzenia pojazdu istniejące przed szkodą, co w toku opracowania kosztorysu w zakresie wartości pozycji z wcześniejszymi uszkodzeniami skorygowano.

Wskazał także w opinii uzupełniającej, że w toku likwidacji szkody ubezpieczyciel nie przedstawił danych umożliwiających biegłemu wykazanie, że kompletacja samochodu P. była inna niż fabryczna. Stąd w aspekcie odszkodowawczym przywrócenia stanu pojazdu jak przed kolizją powinno to nastąpić z użyciem do naprawy części oryginalnych z logo producenta pojazdu, co gwarantowałoby odtworzenie jego pierwotnej kompletacji, gdzie koszt naprawy pojazdu winien wynosić 12.423,27 zł. Wskazał także rozpatrując zagadnienie w kategoriach technicznych, że zdatność eksploatacyjną pojazdu można przywrócić poprzez naprawę z wykorzystaniem części alternatywnych, gdzie występują i według najlepszej ich jakości koszt naprawy wyniósłby 11.379,53 zł.

Sąd uznał opinię i jej uzupełnienie za przydatne, gdyż była kompletna, jasna i obiektywna, w sposób precyzyjny odpowiadała na zadane pytania, miała logiczne i wyczerpujące uzasadnienie. Strony jej nie kwestionowały. Sąd podzielił w pełni opinię i wnioski biegłego sądowego uznając, że jest sporządzona w sposób rzetelny w oparciu o fachową wiedzę biegłego, po wszechstronnej analizie dokumentacji. Biegły opisał przebieg przeprowadzonych analiz, przedstawił tok swojego rozumowania. Szeroka wiedza biegłego pozwoliła Sądowi uznać opinię za przydatną i oprzeć ustalenia w sprawie o jej wnioski.

Dokonując analizy rodzaju i cen części, które miałyby być użyte do naprawy pojazdu należy mieć na uwadze, że świadczenie ubezpieczyciela winno objąć pełny koszt naprawy uszkodzeń spowodowanych wypadkiem, wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu niezbędne do przywrócenia poprzedniego stanu uszkodzonego pojazdu wykluczając jednocześnie możliwość wzbogacenia się poszkodowanego. Tym samym podzielić należy wnioski płynące z opinii biegłego, że przywrócenie stanu pojazdu jak przed kolizją powinno nastąpić użyciem do naprawy części oryginalnych z logo producenta pojazdu. Decyzja o naprawie przy użyciu części oryginalnych w ocenie Sądu powinna być zasadą, bowiem jest prawem poszkodowanego, a nie wyborem wykraczającym poza obowiązek odszkodowawczy, szczególnie w sytuacji, gdy, co zostało potwierdzone treścią opinii, samochód był wyposażony dotychczas w części oryginalne w kompletacji fabrycznej, co świadczy o nieuczestniczeniu we wcześniejszych poważniejszych kolizjach. Różnica pomiędzy częściami oryginalnymi a alternatywnymi nie sprowadza się bowiem wyłącznie do widocznego logo producenta części oryginalnych. Dzięki naprawie dokonanej z wykorzystaniem części oryginalnych stan samochodu, tu szczególnie wysokiej klasy, jest pod względem technicznym, użytkowym, trwałości i estetyki najbardziej zbliżony do jego stanu sprzed kolizji.

W niniejszej sprawie pozwany nie wypłacił dotychczas powodowi odszkodowania kwestionując zasadę odpowiedzialności. Jak wskazano wyżej należne powodowi odszkodowanie ustalone w oparciu o opinię biegłego sądowego przy częściach oryginalnych wynosi 12.423,27 zł. Biorąc pod uwagę powyższe Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.423,27 zł na mocy przepisów art. 361 § 1 i 2 kc w zw. z art. 34 ust. 1 i art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych i orzekł jak w punkcie 1. wyroku.

W pozostałym zakresie powództwo w zakresie odszkodowania jako niezasadne podlegało oddaleniu - punkt 2. sentencji.

Odnośnie żądania zasądzenia odsetek ustawowych należy podnieść, iż należą się one zgodnie z art. 481 § 1 k.c. od dnia wymagalności roszczenia, z którego nadejściem dłużnik popada w opóźnienie. W przypadku ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu wymagalność ta nadchodzi co do zasady w dniu następującym po okresie 30 dni od dnia złożenia przez poszkodowanego zawiadomienia o szkodzie, jakim to okresem dysponuje ubezpieczyciel w celu wypłaty odszkodowania (art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych). Nieterminowe spełnienie świadczenia przez ubezpieczyciela należy ocenić jako nienależyte wykonanie zobowiązania. Pierwszym dowodem świadczącym o zgłoszeniu szkody jest pismo datowane na 19 listopada 2013 roku i w konsekwencji Sąd zasądził odsetki ustawowe przyjmując wymagalność w dniu następującym po okresie 30 dni od wskazanej daty.

Zasądzając odsetki od kwoty orzeczonej w wyroku Sąd miał także na względzie zmianę dokonaną w treści art. 359 k.c. i 481 k.c., dotyczących odsetek, mocą ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015r., poz. 1830). Od 1 stycznia 2016r. nastąpiła zmiana kategorii odsetek, co znalazło odzwierciedlenie w brzmieniu wyroku w zakresie oddalenia powództwa co do odsetek wyższych niż odsetki ustawowe za opóźnienie.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Z uwagi na fakt, iż powód żądał pierwotnie kwoty 15.000 zł a zasądzono na jego rzecz 12.423,27 zł należało uznać, iż wygrał sprawę w 83 % i w takim zakresie koszty procesu obciążają pozwanego. Koszty tego procesu, które winny być poniesione przez strony to koszt opłaty od pozwu 750 zł, koszt opinii i opinii uzupełniającej biegłego: 3.434,75 zł i 997,19 zł a także wynagrodzenie fachowych pełnomocników. Powód i pozwany w toku postępowania uiścili zaliczki po 600 zł a powód nadto opłatę od pozwu. W zakresie, w jakim pozwany przegrał sprawę Sąd obciążył go kosztami dotychczas poniesionymi przez powoda – 2.613 zł. Sąd w zakresie tymczasowo wypłaconych ze Skarbu Państwa kosztów tytułem wynagrodzenia biegłego za sporządzenie pisemnej opinii obciążył odpowiednio w 83% pozwanego – 2.682,51 zł i odpowiednio w 17% powoda – 549,43 zł, nakazując kwoty te ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa.