Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 stycznia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Inowrocławiu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 5 stycznia 2016 r. w Inowrocławiu na rozprawie

sprawy z powództwa D. M.

przeciwko A. T., M. T. (1), T. K., M. T. (2), I. K.

o zapłatę

1.  umarza postępowanie co do żądania zapłaty kwoty 700,00 zł (siedemset złotych 00/100),

2.  zasądza od pozwanych A. T., M. T. (1), T. K., M. T. (2) i I. K. solidarnie na rzecz powoda D. M. kwotę 12.000,00 zł (dwanaście tysięcy złotych 00/100) z odsetkami ustawowymi od kwot:

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.12.2013 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.01.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.02.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.03.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.04.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.05.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.06.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.07.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.08.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.09.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.10.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.11.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.12.2014 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.01.2015 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.02.2015 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.03.2015 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.04.2015 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.05.2015 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.06.2015 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.07.2015 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.08.2015 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.09.2015 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.10.2015 r. do dnia zapłaty,

- 500,00 zł (pięćset złotych 00/100) od dnia 01.11.2015 r. do dnia zapłaty,

3.  w pozostałej części powództwo oddala,

4.  nakazuje pobrać od pozwanych solidarnie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Inowrocławiu kwotę 592,95 zł (pięćset dziewięćdziesiąt dwa złote 95/100) tytułem zwrotu części kosztów sądowych, od uiszczenia których powód został zwolniony,

5.  nakazuje ściągnąć z zasądzonego na rzecz powoda świadczenia na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Inowrocławiu kwotę 292,05 zł (dwieście dziewięćdziesiąt dwa złote 05/100) tytułem części kosztów sądowych tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa,

6.  wyrokowi w punkcie 2 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności w części co do obowiązku zapłaty kwoty 6.500,00 zł (sześć tysięcy pięćset złotych 00/100).

SSR Patrycja Pacholska-Stolarz

UZASADNIENIE

Powód D. M. wniósł o zasądzenie od pozwanych M. T. (2), A. T., M. T. (1), I. K., T. K. solidarnie na rzecz powoda kwoty 3.000 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego w okresie od października 2013r. do lutego 2014r. z odsetkami ustawowymi od kwot i terminów szczegółowo określonych w pozwie oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że jest właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w I., objętego księgą wieczystą Kw nr (...). Umowa najmu zawarta została z pozwaną M. T. (2) w dniu 17 maja 2012r. na okres do 30 września 2013r. Pismem z dnia 2 lipca 2013r. powód poinformował pozwanych, że z dniem 30 września 2013r. wygasa umowa najmu, wezwał ich do opróżnienia lokalu i wydania go powodowi w terminie do 1 października 2013r. Ponadto poinformował pozwanych, że w razie nie opuszczenia lokalu w terminie miesięczna opłata za korzystanie z nieruchomości od października 2013r. wynosić będzie 700 zł miesięcznie. Pozwani nie opuścili lokalu, a powód skierował przeciwko nim pozew o eksmisję. Powód wskazał, że w październiku 2013r. pozwani dokonali na jego rzecz zapłaty kwoty 500 zł, wobec czego należność za ten miesiąc uległa zmniejszeniu do kwoty 200 zł. Powód wzywał pozwanych do zapłaty, bezskutecznie.

Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Inowrocławiu w dniu 16 czerwca 2014r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu, sygn. akt I Nc 663/14 (k. 27).

Pozwani M. T. (2), A. T., M. T. (1), I. K., T. K. złożyli sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym zaskarżyli powyższy nakaz zapłaty w całości. Potwierdzili, że w dniu 17 maja 2012r. została zawarta umowa najmu obowiązująca od 1 września 2012r. do 30 września 2012r., wskazali jednak, że umowa dotyczyła lokalu nr (...), podczas gdy pozwani zamieszkują w lokalu nr (...). Zarzucali powodowi, że nie ten honoruje opłat uiszczanych przekazem, lecz do własnych rąk właściciela, na które z kolei nie daje pokwitowań. Podnieśli, że powód bez żadnego uzasadnienia podniósł czynsz do kwoty 700 zł, oraz że lokal jest nieogrzewany i zdewastowany przez właściciela.(k. 35-37, 69-73)

W piśmie z dnia 19 października 2015r. powód rozszerzył powództwo do kwoty 17.700 zł, wnosząc o zasądzenie oprócz kwoty objętej pozwem kwoty 14.700 zł – tytułem odszkodowania za okres od marca 2014r. do października 2015r. włącznie, z ustawowymi odsetkami od kwot i w terminach szczegółowo wskazanych w pozwie. (k.88-90)

Na rozprawie w dniu 20 października 2015r. powód cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia w części tj. co do kwoty 700 zł z odsetkami za luty 2015r., wskazując, że omyłkowo dwukrotnie wskazał tę samą kwotę za ten miesiąc.

Również na rozprawie w dniu 20 października 2015r. pozwani częściowo uznali powództwo co do rzeczywiście zajmowanego przez nich lokalu nr (...) do kwoty 6.500 zł bez odsetek, za okres od października 2014r. do października 2015r. tj. za 11 miesięcy, wnosząc jednocześnie o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. Wywodzili, że za okres od października 2013r. do października 2014r. pozwana M. T. (2) płaciła powodowi kwoty po 700 zł miesięcznie, ale nie otrzymywała pokwitowania. (k. 118-119)

Pismem procesowym z dnia 27 października 2015r. powód sprecyzował, że pozew dotyczy lokalu nr (...) przy ul. (...) w I..(k. 123)

Z kolei na rozprawie w dniu 5 stycznia 2016r. pozwani wskazali, że za okres od października 2013r. do września 2015r. płacili powodowi po 500 zł miesięcznie, bez pokwitowań.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 17 maja 2012r. powód D. M. zawarł z pozwaną M. T. (2) umowę najmu lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w I.. W umowie strony określiły, że dotyczy ona lokalu nr (...), podczas gdy faktycznie pozwani zajmowali lokal nr (...). Umowa najmu zawarta była na czas oznaczony od 1 września 2012r. do dnia 30 września 2013r. Wraz z pozwaną M. T. (2) w lokalu zamieszkują A. T., M. T. (1), I. K., T. K..

/bezsporne, odpis umowy najmu k. 4/

Po zakończeniu umowy najmu pozwani nie zwrócili powodowi lokalu i w dniu zamknięcia rozprawy nadal w nim zamieszkiwali.

/bezsporne/

Pismem z dnia 2 lipca 2013r. powód poinformował pozwaną M. T. (2), że z dniem 30 września 2013r. wygaśnie umowa najmu zawarta w dniu 17 maja 2012r., wezwał ją do opróżnienia lokalu i wydania go powodowi niezwłocznie po zakończeniu umowy. Ponadto poinformował pozwaną, że w razie nie opuszczenia lokalu opłata za korzystanie z nieruchomości od października 2013r. wynosić będzie 700 zł miesięcznie.

/ bezsporne, nadto kserokopia pisma z 2.07.2013r. k. 5/

Po wygaśnięciu umowy najmu pozwani nie opuścili przedmiotowego lokalu, i nadal w nim zamieszkują.

/ bezsporne/

Prawomocnym wyrokiem z dnia 4 lutego 2015r. Sąd Rejonowy w Inowrocławiu nakazał pozwanym, aby opuścili, opróżnili i wydali powodowi D. M. lokal mieszkalny numer (...) położony w I. przy ul. (...). Sąd orzekł również, że pozwanym przysługuje prawo do otrzymania lokalu socjalnego.

/wyrok z dnia 4.02.2015r. k. 51-52 akt sprawy I C 477/14/

Pismami z dnia 26 lutego 2014r. powód wezwał wszystkich pozwanych do zapłaty kwoty 3.000 zł z tytułu bezumownego korzystania z lokalu wraz z odsetkami, w terminie 3 dni od daty otrzymania pisma.

/ bezsporne, nadto kopie pisma k. 7-11/

Pismem z dnia 1 października 2015r. powód wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 14.000 zł z ustawowymi odsetkami.

/ kopia pisma k. 91-92/

Na rozprawie w dniu 20 października 2015r. pozwani częściowo uznali powództwo do kwoty 6.500 zł bez odsetek, za okres od października 2014r. do października 2015r. tj. za 11 miesięcy.

Powyższy stan faktyczny sprawy Sąd ustalił w oparciu o przedstawione przez powoda dowody w postaci dokumentów, które w ocenie Sądu były wiarygodne. Sąd uwzględnił również zeznania stron, w szczególności co do tego, że pozwani zajmowali lokal oznaczony numerem (...). W ocenie Sadu w sytuacji sporu co do tego, czy pozwani zapłacili powodowi choćby częściowo kwoty dochodzone pozwem, nie można było ustaleń Sądu co do kwestii zapłaty opierać wyłącznie na zeznaniach stron, przy braku innych dowodów w tej kwestii. Okoliczność o tak istotnym znaczeniu dla rozstrzygnięcia sprawy wymagała w ocenie Sądu przedstawienia silniejszego dowodu jakim byłby chociażby dokument, czy zeznania świadka będącego osobą obcą dla stron.

Przedłożone przez pozwanych na rozprawie dowody wpłaty (k. 99-117) nie przyczyniły się do rozstrzygnięcia sprawy, bowiem dotyczyły okresu wcześniejszego niż okres objęty pozwem.

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, iż wobec tego, że na rozprawie w dniu 20 października 2015r. powód cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia w części tj. co do kwoty 700 zł z odsetkami za luty 2015r., Sąd umorzył postępowanie co do tej kwoty, orzekając na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. w zw. z art. 203 § 1 k.p.c. W myśl art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Zaś zgodnie z art. 355 § 1 k.p.c. Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.

Art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego stanowi, że osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. W myśl ust. 2 tego przepisu - z zastrzeżeniem ust. 3, odszkodowanie odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego. Osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł. (ust. 3)

Na gruncie przedmiotowej sprawy należy zauważyć, iż pozwani są osobami zajmującymi lokal przy ul. (...) w I. bez tytułu prawnego, a nadto zgodnie z treścią wyroku eksmisyjnego są oni uprawnieni do otrzymania lokalu socjalnego. Sąd w wyroku eksmisyjnym orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu. W myśl art. 18 ust. 3 powołanej ustawy są zatem zobowiązani do opłacania odszkodowania w wysokości czynszu, jaki byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł. W żadnym wypadku przyznanie w wyroku orzekającym eksmisję prawa do lokalu socjalnego nie oznacza zwolnienia osoby eksmitowanej z obowiązku uiszczania odszkodowania za zajmowanie lokalu do czasu uzyskania lokalu socjalnego (por. wyrok SN z dnia 20 listopada 2002 r., V CKN 1305/00).

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Jest to fundamentalna reguła obowiązująca w polskim systemie prawa cywilnego. Zgodnie z zasadą kontradyktoryjności to strony dysponują materiałem faktycznym i dowodowym sprawy i one mają obowiązek wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Na stronach spoczywa obowiązek gromadzenia materiału procesowego, a strona zainteresowana takim, a nie innym rozstrzygnięciem sprawy przez Sąd powinna wykazywać inicjatywę przez dostarczanie Sądowi dowodów, w celu uzyskania rozstrzygnięcia zgodnego z własnym interesem. Konsekwencją bierności strony w sprawie jest negatywne dla niej orzeczenie Sądu.

Zdaniem Sądu na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i zeznań stron w oparciu o przepis art. 18 ust. 3 ustawy można dokonać ustaleń wysokości odszkodowania za korzystanie z przedmiotowego lokalu i przyjąć, że wartość odpowiadająca wartości czynszu umówionego przez strony podczas zawarcia umowy najmu jest wartością należnego powodowi odszkodowania za korzystanie z lokalu przez pozwanych. Poza sporem pozostawała okoliczność, że w trakcie obowiązywania ostatniej umowy najmu wysokość czynszu strony umowy ustaliły na kwotę 500 zł. Powód nie udowodnił natomiast aby była to kwota wyższa.

Ponadto Sąd miał na względzie okoliczność, że co do kwoty 6.500 zł pozwani uznali powództwo, tj. za okres od października 2014r. do października 2015r. Sąd był uznaniem powództwa związany w myśl art. 213 § 2 k.p.c. Uznanie powództwa nie budziło wątpliwości co do zgodności z prawem i zasadami współżycia społecznego, w ocenie Sądu nie zmierzało również do obejścia prawa.

Odnosząc się do podnoszonego przez pozwanych zarzutu, że za okres od października 2013r. do września 2014r. pozwani zapłacili powodowi należne odszkodowanie stwierdzić należy, iż zarzut ten nie został udowodniony. Poza sporem była okoliczność, na którą powód powołał się już w pozwie, że pozwani zapłacili kwotę 500 zł tytułem odszkodowania za miesiąc październik 2013r., jednakże pozwani nie przedstawili żadnego (poza swoimi zeznaniami) dowodu na okoliczność uiszczania odszkodowania w okresie od listopada 2013r. do września 2014r. W sytuacji, kiedy stanowiska stron w tym zakresie były sporne, brak jakiegokolwiek dokumentu, czy innego obiektywnego dowodu potwierdzającego fakt dokonania wpłat uniemożliwił uwzględnienie zarzutu częściowej zapłaty. Wskazać przy tym należy, iż zgodnie z art. 463 k.c. jeżeli wierzyciel odmawia pokwitowania, dłużnik może powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia albo złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego. Gdyby rzeczywiście powód odmawiał kwitowania zapłaty pozwani mieli możliwość uwolnienia się od zobowiązania przez wpłacenie kwoty odszkodowania do depozytu, tego jednak nie uczynili. Ponadto sami przyznali, że nie są w stanie udowodnić faktu częściowej zapłaty.

Z powyższych względów żądanie powoda podlegało uwzględnieniu co do łącznej kwoty 12.000 zł tj. po 500 zł miesięcznie za miesiące od listopada 2013r. do października 2015r. włącznie, a w pozostałej części podlegało oddaleniu, jako bezzasadne. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasadzając je w wysokości ustawowej od kwoty odszkodowania należnego za każdy kolejny miesiąc od pierwszego dnia następnego miesiąca. Co do żądania zasądzenia odsetek z ustaleniem wcześniejszych terminów płatności powództwo zostało oddalone.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punktach 4 i 5 wyroku na podstawie art. 100 k.p.c. Powód wygrał proces w 67 %, pozwani w 33 %. W takiej też wysokości powinni pokryć koszty sądowe, które nie zostały w sprawie uiszczone, a wyrażały się kwotą 885 zł (wysokość należnej opłaty od pozwu). Zgodnie z art. 113 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Koszty nieobciążające przeciwnika sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji nakazuje ściągnąć z roszczenia zasądzonego na rzecz strony, której czynność spowodowała ich powstanie.

W oparciu o powołane powyżej przepisy prawa Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Inowrocławiu kwotę 592,95 zł, a od pozwanego nakazał ściągnąć kwotę 292,05 zł.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 2 k.p.c. wyrokowi Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Patrycja Pacholska-Stolarz