Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II Cz 11/17

POSTANOWIENIE

K., dnia 24 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO. Wojciech Vogt

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2017 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku M. C.

o zwolnienie od kosztów i ustanowienie adwokata z urzędu

na skutek zażalenia wnioskodawczyni

od postanowienia Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 7 grudnia 2016 r., sygn.. akt III R Co 115/16

postanawia:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie i nadać mu następujące brzmienie:

„1. oddalić wniosek M. C. o zwolnienie jej od kosztów sądowych,

2. ustanowić dla M. C. adwokata z urzędu, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka w P. z uwzględnieniem zastrzeżenia, że wnioskodawczyni wskazała we wniosku adwokata M. K. prowadzącą Kancelarię Adwokacką w K.

II.  oddalić zażalenie w pozostałym zakresie.

Wojciech Vogt

Sygn. akt II Cz 11/17

Dnia 24 stycznia 2017 roku

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Kaliszu oddalił wniosek M. C. o zwolnienie jej od kosztów i ustanowienie adwokata z urzędu wskazując, że wnioskodawczyni jest zwolniona od kosztów z mocy ustawy a udział adwokata w sprawie nie jest jej potrzebny.

Zażalenie od tego rozstrzygnięcia złożyła wnioskodawczyni.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na częściowe uwzględnienie.

W sprawach o alimenty powód jest zwolniony od kosztów z mocy ustawy i dlatego wniosek w tym zakresie musi podlegać oddaleniu.

Należy podkreślić, że zwolnienie od kosztów sądowych nie powodowało i nadal nie powoduje automatycznego ustanowienia adwokata lub radcy prawnego. Obecnie sąd ustanawia pełnomocnika z urzędu w przypadku spełnienia dwóch przesłanek jednocześnie (por. M. Sorysz, Ustanowienie dla stron pełnomocnika z urzędu, MoP 2010, Nr 12, s. 661; post. SN z 3.6.1974 r., II CZ 94/74).

Wnioskodawca musi być ubogi i nie posiadać wystarczających środków na uiszczenie honorarium adwokata lub radcy prawnego(por. J. Turek, Adwokat z urzędu w postępowaniu cywilnym, cz. 1 s. 332, MoP 2005, Nr 7) , a ponadto udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie musi być potrzebny.

Udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie będzie potrzebny z reguły wtedy, jeżeli strona jest chora, upośledzona umysłowo, nieporadna w samodzielnym podejmowaniu czynności procesowych albo gdy sprawa jest skomplikowana pod względem faktycznym lub prawnym i strona nie jest w stanie jej samodzielnie prowadzić (por. orz. SN z 2.3.2005 r., III CNK 533/04; wyrok ETPCz z 17.12.2002 w sprawie A. v. Wielka Brytania, skarga Nr 35373/97).

Z powyższego wynika, że nie zachodzi potrzeba ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, jeżeli sprawa nie jest skomplikowana, a strona potrafi sobie sama poradzić w prowadzeniu procesu. Brak wykształcenia prawniczego nie stawia strony w nierównej pozycji w postepowaniu (por. A. Góra-Błaszczykowska , Zasady równości stron w procesie, Warszawa 2008, s. 206; Mirosław Kaczyński, Pełnomocnik z urzędu w sądowym postepowaniu cywilnym, Warszawa 2014, s. 105).

W niniejszej sprawie wnioskodawczyni utrzymuje się z emerytury w wysokości 1430 zł i – jak to wynika z jej oświadczenia - na potrzeby mieszkaniowe wydaje 1000 zł miesięcznie, resztę przeznacza na wyżywienie, ubranie i leczenie. Majątek trwały jest w posiadaniu jej byłego męża. Należy więc uznać, że nie stać ją na opłacenie pomocy prawnej.

Pomoc ta – zdaniem Sądu Okręgowego – jest jej potrzebna chociażby z uwagi na znaczny stopień jej niepełnoprawności i niedosłuch.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd zgodnie z art. 385 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji.

Wojciech Vogt