Sygn. akt III AUa 2270/15
Dnia 26 października 2016 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach
Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący |
SSA Jolanta Ansion (spr.) |
Sędziowie |
SSA Krystyna Merker SSA Maria Małek - Bujak |
Protokolant |
Sebastian Adamczyk |
po rozpoznaniu w dniu 26 października 2016 r. w Katowicach
sprawy z odwołania K. W. (K. W. )
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.
o wysokość świadczenia
na skutek apelacji ubezpieczonej K. W.
od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w Katowicach
z dnia 14 września 2015 r. sygn. akt X U 1099/15
oddala apelację.
/-/SSA K.Merker /-/SSA J.Ansion /-/SSA M.Małek-Bujak
Sędzia Przewodnicząca Sędzia
Sygn. akt III AUa 2270/15
Pani K. W., urodzona (...), pobiera emeryturę
od dnia (...)., tj. od osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego
i równocześnie zakończenia pobierania zasiłku przedemerytalnego. Do wyliczenia wysokości emerytury przyjęto 24 lata i 3 miesiące okresów składkowych oraz 8 lat
i 1 miesiąc okresów nieskładkowych.
W dniu 5 maja 2015r. wnioskodawczyni złożyła wniosek o przeliczenie świadczenia, poprzez przyjęcie urlopów wychowawczych, jako okresu składkowego
w miejsce uwzględnionego okresu nieskładkowego.
Decyzją z dnia 14 maja 2015r. ZUS Oddział w C. odmówił prawa
do przeliczenia świadczenia zgodnie z treścią art. 174 ust. 2a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS.
W odwołaniu ubezpieczona powoływała się na przepis art. 1 pkt 4 ustawy
z dnia 5 marca 2015r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS
oraz o zwrócenie się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności z Konstytucją RP w/w przepisu. Zdaniem ubezpieczonej - nie dochowano
w cytowanym wyżej przepisie ustawy zmieniającej urzeczywistnienia zasady równości wobec prawa.
Wyrokiem z dnia 14 września 2015r. Sąd Okręgowy w Katowicach oddalił odwołanie.
Zdaniem Sądu, wysokość emerytury ubezpieczonej wyliczona przez organ rentowy jest prawidłowa i zgodna z obowiązującym porządkiem prawnym.
Sąd wyjaśnił, że zmiana wprowadzona przepisem art. 1 pkt 4 ustawy zmieniającej (Dz. U. z 2015r. poz. 552) dotyczy wyłącznie sposobu obliczania kapitału początkowego. Nie odnosi się do wyliczania wysokości emerytury.
Dlatego, nie można do emerytury ubezpieczonej zastosować zasady z tego przepisu,
aby do okresu nieskładkowego (niewykonywania pracy z tytułu opieki nad dziećmi - art. 7 pkt 1-3 i 6-12 ustawy emerytalnej) zastosować przelicznik 1,3% w miejsce przelicznika 0,7%
Apelację od wyroku złożył pełnomocnik ubezpieczonej.
Zarzucił naruszenie art. 193 Konstytucji, poprzez odmowę skierowania pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego.
Dlatego wnosił o skierowanie skonstruowanego w odwołaniu i powtórzonego
w apelacji pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego przez rozpoznający apelację Sąd Apelacyjny.
W obszernym uzasadnieniu apelacji powtórzył wywód zawarty w odwołaniu. Jego zdaniem, zróżnicowanie pozycji osób urodzonych przed i po 1949r. nie jest uzasadnione. Równocześnie zauważył, że osoby urodzone przed 1949r. pobierają emerytury na „starych zasadach”, a osoby urodzone po 31 grudnia 1948r. pobierają emerytury na „nowych ” zasadach.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja wnioskodawczyni, jako bezzasadna, nie mogła odnieść zamierzonego skutku, zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego jest bowiem prawidłowy
i nie narusza prawa.
Apelująca zarzuciła, że normatywnym skutkiem art. 174 ust. 2a ustawy
o emeryturach i rentach z FUS, jest nieuzasadnione zróżnicowanie pozycji osób urodzonych przed 1949r. i po 31 grudnia 1848r. w kwestii przyznania przelicznika 1,3% do okresu nieskładkowego z tytułu opieki nad dziećmi.
Zróżnicowanie pozycji osób urodzonych przed i po 31 grudnia 1948r. zostało wprowadzone, jako element poważnej reformy systemu ubezpieczeń społecznych, ustawą z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS, a w szczególności - nowego systemu ubezpieczenia emerytalnego.
W odniesieniu do ubezpieczenia emerytalnego, tzw. młodszych ubezpieczonych, tj. urodzonych po 31 grudnia 1948r. - przyjęto system zdefiniowanej składki, polegający na uzależnieniu wysokości przyszłego świadczenia od kwoty składek zgromadzonych na koncie ubezpieczonego w całym okresie ubezpieczenia. Jego zastosowanie było możliwe dzięki wprowadzeniu systemu indywidualnych kont ubezpieczonych, na których rejestruje się i waloryzuje indywidualne składki. Zasady ustalania wysokości emerytury dla tych osób reguluje art. 26-26a ustawy emerytalnej.
Wysokość emerytury pani K. W., jako osoby urodzonej przed 1949r., została obliczona w/g zasad z art. 27 i art. 53 ustawy emerytalnej. Ubezpieczona
nie należy do kręgu osób, o których mowa w art. 173 ustawy emerytalnej
(„Dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.”) - i nie było
podstaw prawnych do wyliczenia jej emerytury z uwzględnieniem art. 174
w/w ustawy.
A zatem, nie można spornego okresu nieskładkowego obliczyć w/g zasady
z art. 174 ust. 2a w/w ustawy.
Mając na uwadze przedstawioną powyżej argumentację prawną,
Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do przedstawienia Trybunałowi Konstytucyjnemu pytania prawnego.
Należy bowiem podkreślić, że sądy i inne organy stosowania prawa
nie mają kompetencji do orzekania o niekonstytucyjności przepisów ustawy
i odmowy jego stosowania. Domniemanie zgodności ustawy z Konstytucją może
być obalone jedynie wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, a związanie
sędziego ustawą, o którym mowa w art. 178 ust. 1 Konstytucji, obowiązuje dopóty, dopóki ustawie tej przysługuje moc obowiązująca. Jeżeli sąd jest przekonany
o niezgodności przepisu z Konstytucją lub ma w tym względne wątpliwości,
powinien - na podstawie art. 193 Konstytucji - zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym. Przedstawienie pytania prawnego
Trybunałowi Konstytucyjnemu musi być poprzedzone stwierdzeniem zaistnienia
w rozpatrywanej sprawie niedającej się usunąć w drodze wykładni wątpliwości
co do konstytucyjności aktu normatywnego, od której rozstrzygnięcia zależy orzeczenie w przedmiocie sprawy.
W niniejszej sprawie przesłanki te nie występują.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny z mocy art. 385 k.p.c. orzekł
o oddaleniu apelacji.
/-/SSA K.Merker /-/SSA J.Ansion /-/SSA M.Małek-Bujak
Sędzia Przewodnicząca Sędzia
JR