Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Łaszczych

Sędziowie: SSO Michał Pieńkowski (spr.)

SSO Artur Bobiński

Protokolant: Ewa Pędzich

przy udziale Andrzeja Luchcińskiego Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Ostrołęce

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2017 r.

sprawy:

J. O.

oskarżonego czyn z art. 178a § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez Prokuratora Rejonowego w Ostrołęce

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 20 października 2016 roku

sygn. II K 519/16

orzeka:

- uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Ostrołęce.

Sygn. akt II Ka 528/16

UZASADNIENIE

Prokuratura Rejonowa w Ostrołęce oskarżyła J. O. o to, że: w dniu 27 lutego 2016 r. o godzinie 11:20 w miejscowości B. na ul. (...) kierował na drodze publicznej samochodem osobowym marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) będąc w stanie nietrzeźwości – badanie A. o godzinie 11:29 wykazało 0,94 mg/l i o godz. 11:43 wykazało 0,85 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu i Alkometrem A2.0 o godzinie 12:32 wykazało 0,98 mg/l, o godzinie 12:46 wykazało 0,99 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu,

to jest o czyn z art. 178a § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Ostrołęce wyrokiem z dnia 20 października 2016 roku wydanym w sprawie o sygn. II K 519/16 na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. i art. 67 § 1 k.k. postępowanie karne wobec oskarżonego warunkowo umorzył na okres próby 3 lat, na podstawie art. 72 § 1 pkt 5 k.k. w zw. z art. 67 § 3 k.k. zobowiązał oskarżonego do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu, na podstawie art. 67 § 3 k.k. orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 2 lat, na poczet tego zakazu zaliczył okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 27 lutego 2016 r., na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 43a § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 5.000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej oraz zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 220 złotych tytułem kosztów sądowych, w tym kwotę 100 złotych tytułem opłaty.

Apelację od powyższego wyroku wniósł Prokurator Rejonowy w Ostrołęce, który zaskarżył wyrok w całości i zarzucił wyrokowi:

- obrazę prawa materialnego, a mianowicie art. 66 § 1 k.k., poprzez dokonanie błędnej wykładni tego przepisu i bezzasadne przyjęcie, że wina i stopień społecznej szkodliwości w zakresie czynu zarzuconego oskarżonemu nie są znaczne, pomimo, że poczynione w tej sprawie ustalenia faktyczne i przeprowadzona prawidłowo analiza materiału dowodowego prowadzą do wniosku, że zarówno stopień zawinienia jak i stopień społecznej szkodliwości czynu zarzuconego oskarżonemu są znaczne.

W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Ostrołęce.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja oskarżyciela publicznego jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy rozpoznając sprawę prawidłowo ustalił, iż oskarżony J. O. swoim zachowaniem dopuścił się występku z art. 178a § 1 k.k., jednakże ocena stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego oraz jego winy nie znalazła aprobaty sądu odwoławczego. Sąd Rejonowy w Ostrołęce oceniając winę i zachowanie oskarżonego jako społecznie szkodliwe w stopniu nieznacznym ustalenia te dokonał w sposób dowolny. Sąd Rejonowy w Ostrołęce wskazał, że zachowanie oskarżonego nie wyrządziło żadnych ujemnych następstw. Niemniej jednak zauważyć należy, iż przestępstwo, którego dopuścił się oskarżony jest przestępstwem formalnym, które dla jego zaistnienia nie musi powodować zaistnienia szkody lub innych ujemnych następstw dlatego też ocenianie jako najistotniejszej okoliczności rozmiaru szkody lub ujemnych następstw czynu w zakresie ustalenia stopnia społecznej szkodliwości czynu przy przestępstwach formalnych nie jest zasadne. Gdyby zaś oskarżony czynem swoim wyrządził szkodę innym osobom lub na skutek tego czynu powstałyby inne ujemne następstwa to kwalifikacja prawna jego zachowania byłaby zupełnie inna. W tym wypadku ujemnym następstwem czynu oskarżonego było realne niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia innych uczestników ruchu drogowego jakie swoim zachowaniem spowodował oskarżony.

Oceniając zachowanie oskarżonego Sąd Rejonowy w żaden sposób nie ocenił okoliczności, która przy przestępstwach z art. 178a § 1 k.k. na największe znaczenia dla oceny stopnia szkodliwości czynu, a mianowicie stanu nietrzeźwości w jakim znajdował się sprawca. Oskarżony poruszał się samochodem przy stwierdzonej zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu na poziomie 0,99 mg/l co wskazuje na znaczny stopień nietrzeźwości oskarżonego, który musiał spożyć znaczne ilości alkoholu. Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia stwierdził, że przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu uwzględniono stopień nietrzeźwości oskarżonego, co wskazuje, że stopień nietrzeźwości został oceniony jako nieznaczny. Rodzi się zatem pytanie jaki stopień nietrzeźwości sprawcy byłby przez Sąd zakwalifikowany jako znaczny, skoro prawie 2 promile u oskarżonego oceniono w ten właśnie sposób?

Na usprawiedliwienie oskarżonego, a tym samym na ocenę stopnia społecznej szkodliwości jego czynu nie powinny mieć wpływu wyjaśnienia oskarżonego, który uwypuklał, iż za kierownicę wsiadł na skutek nagłego i niespodziewanego zdarzenia jakim był telefon od żony. Niemniej jednak oskarżony mając świadomość spożywanego dzień wcześniej alkoholu jak również świadomość, iż przed chwilą spożył piwo do sklepu powinien udać się pieszo, tym bardziej, iż jak podkreśla oskarżony było do niego tylko kilkaset metrów. Oskarżony wsiadając za kierownicę po spożyciu piwa musiał sobie zdawać sprawę ze swojego stanu nietrzeźwości i mimo to rozpoczął jazdę samochodem.

W ocenie Sądu Okręgowego fakt, iż oskarżony jest urzędnikiem samorządowym w żaden sposób nie powinien być interpretowany na jego korzyść, a tak zdaje się uczynił właśnie Sąd Rejonowy, który z tego powodu starał się umniejszyć jego winę i stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego J. O.. Jednakże to właśnie od takich osób wymaga się poszanowania obowiązujących norm prawnych i wzgląd na kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa w żaden sposób nie pozwala na ocenianie tego typu zachowań jako mniej społecznie szkodliwych niż popełnianych przez inne osoby.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Ostrołęce.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy powinien jeszcze raz rozważyć okoliczności wpływające na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego. Ustalenia w tym zakresie powinny uwzględniać kompleksową analizę okoliczności wskazanych w art. 115 § 2 k.k.