Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2017r.

Sąd Rejonowy Gdańsk - Południe w Gdańsku w II Wydziale Karnym w składzie: Przewodniczący SSR Anna Jachniewicz

Protokolant Artur Pokojski

Pod nieobecność Prokuratora

po rozpoznaniu w dniach 10 czerwca 2016r., 27 września 2016r., 12 stycznia 2017r. na rozprawie sprawy:

D. B., syna A. i U. z domu R., urodzonego (...) w G.

oskarżonego o to, że:

w okresie od 24 stycznia 2013 roku do 01 marca 2913 roku w G., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z I. G. w krótkich ostępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru doprowadził i usiłował doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) S.A. w ten sposób, że w dniu 24 stycznia 2013 roku wprowadził błąd w/w firmę co do zaistnienia kolizji drogowej pojazdów A. (...) o nr rej. (...) i J. o nr rej. (...) i jako właściciel zgłosił powstanie szkody w samochodzie A. (...) o nr rej. (...) z posiadanej polisy AC, czym doprowadził do wypłaty odszkodowania w kwocie 17.564 złote i 11 grosze, a następnie w dn. 01 marca 2013 roku posługując się jako autentycznym uprzednio podrobionymi fakturami wystawionymi rzekomo przez firmę (...), G. W. (1) z Łęgowa o nr (...) na kwotę 8.464 złote i 38 groszy, F.-G. o nr FV/M/A/104/13 na kwotę 45.970 złote i 74 groszy , przedłożył je do (...) S.A. w celu uzyskania odszkodowania w kwocie 36.871 złotych i 1 grosz, tj. o przestępstwo określone w art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. z zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

oraz

I. G., z domu K., córki W. i K. z domu L., urodzonej (...) w G.

oskarżonej o to, że:

w okresie od 25 stycznia 2013 roku do 07 marca 2013 roku w G., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z D. B. w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru doprowadziła i usiłowała doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) S.A. w ten sposób, że w dniu 25 stycznia 2013 roku wprowadziła w błąd w/w firmę co do zaistnienia kolizji drogowej pojazdów J. o nr rej. (...) i A. (...) o nr. rej. (...) i jako właścicielka zgłosiła powstanie szkody w samochodzie J. o nr. rej. (...) z polisy OC sprawcy D. B. posługując się jednocześnie jako autentyczną uprzednio podrobioną umową kupna-sprzedaży samochodu marki J. o nr. Rej. (...) z dn. 23 grudnia 2012 roku, czym doprowadziła do wypłaty odszkodowania w kwocie 13.352 złote i 28 groszy, a następnie w dn. 07 marca 2013 roku posługując się jako autentycznymi uprzednio podrobionymi fakturami wystawionymi rzekomo przez (...) o nr (...) na kwotę 5.263 złote i 11 groszy, (...) Sp. z o.o. o nr (...) na kwotę 28.102 złote i 41 groszy, przedłożyła je do (...) S.A. w celu uzyskania odszkodowania w kwocie 30.365 złotych i 52 grosze, tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zb. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. z zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

I.  Oskarżonego D. B. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu przestępstwa i za to, przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k., art. 11 § 3 k.k., 14 § 1 k.k., na postawie art. 286 § 1 k.k. skazuje go na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, a na mocy art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierza mu karę grzywny w wymiarze 100 (sto) stawek dziennych po 50 (pięćdziesiąt) złotych każda stawka;

II.  Przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k., na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego D. B. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 2 (dwóch) lat próby;

III.  Oskarżoną I. G. uznaje za winną popełnienia zarzucanego jej przestępstwa i za to, przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. , art. 11 § 3 k.k., art. 14 § 1 k.k., na postawie art. 286 § 1 k.k. skazuje ją na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, a na mocy art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierza jej karę grzywny w wymiarze 100 (sto) stawek dziennych po 20 (dwadzieścia) złotych każda stawka;

IV.  Przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k., na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej I. G. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 2 (dwóch) lat próby;

V.  Na mocy art. 46 § 1 k.k., przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. nakłada na oskarżonego D. B. obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego (...) S.A. poprzez zapłatę kwoty 17.564,11 zł (siedemnaście tysięcy pięćset sześćdziesiąt cztery złote 11/100);

VI.  Na mocy art. 46 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. nakłada na oskarżoną I. G. obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego (...) S.A. poprzez zapłatę kwoty 13.352, 28 zł (trzynaście tysięcy trzysta pięćdziesiąt dwa złote 28/100);

VII.  Na mocy art. 626 § 1 k.p.k. , art. 633 k.p.k., art. 627 k.p.k. obciąża oskarżonych kosztami postępowania w sprawie w kwotach: od D. B. w kwocie 2317,16 zł (dwa tysiące trzysta siedemnaście złotych 16/100) w tym 1180 (tysiąc sto osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty, a od I. G. w kwocie (...),16 (tysiąc siedemset siedemdziesiąt jeden złotych 16/100) w, tym 580 (pięćset osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty.

Sygn. akt II K 655/14

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 stycznia 2013r. oskarżona I. G. zgłosiła w Centrum (...) SA w G. ul. (...) szkodę komunikacyjną w samochodzie J. (...) o nr rej. (...) z polisy OC sprawcy kolizji D. B., właściciela samochodu A. (...) o nr rej. (...). I. G. podała, że kolizja drogowa nastąpiła w dniu 23.01.2013r. ok. .godz. 21:00 na ul. (...). Według oświadczenia wnioskującej pojazd kierowany przez D. B. miał zjechać na jej pas ruchu i zderzyć się z nią czołowo. Na miejsce kolizji nie wezwano policji. Do złożonych ubezpieczycielowi dokumentów I. B. dołączyła umowę kupna-sprzedaży samochodu z dnia 23.12.2012r., według której miała ona kupić samochód od A. S. za kwotę 44 tysięcy złotych. Umowa ta była podrobiona. W rzeczywistości bowiem samochód ten został kupiony od A. S. przez M. G. w dniu 23.12.2012r. za kwotę 20 tysięcy złotych.

Po oględzinach pojazdu J. stwierdzono uszkodzenie lewego narożnika oraz wystrzelenie poduszki powietrznej kierowcy. Wycenę szkód sporządzono na kwotę 13.352,28 zł. W dniu 21.02.2013r. wydano decyzję o wypłacie i przelaniu wskazanej kwoty na rachunek bankowy podany przez I. G.. Z uwagi na stosunkowo niską kwotę odszkodowania ubezpieczyciel przed podjęciem decyzji nie przeprowadził badań porównawczych uszkodzeń pojazdów ani nie powoływał biegłego do sprawy.

W dniu 07.03.2013r. I. G. wysłał do (...) SA wiadomość e-mail, do którego dołączyła faktury VAT za naprawę samochodu J. wystawione na jej nazwisko. Była to faktura z dnia 01.02.2013r. o nr (...) na kwotę 28.102,41 zł, na której jako wystawca figurowała firma (...) z o.o. ul. (...) w W. oraz faktura o nr (...) na kwotę 5.263,11 zł, na której jako wystawca figurowała firma (...) (...)-(...) G., ul. (...), NIP (...). Faktury te były sfałszowane. Firmy na nich wymienione nie naprawiały przedmiotowego J. ani nie wystawiały faktur na rzecz I. G.. Numer NIP (...) jest w rzeczywistości przypisany Przedsiębiorstwu (...) na ul. (...) w G.. W firmie (...) Sp. z o.o. (autoryzowany diler J.) I. G. w dniu 01.02.2013r. dokonywała jedynie wyceny części do naprawy samochodu na podstawie kosztorysu do szkody.

Po ustaleniu, że faktury są fałszywe (...) SA odmówiło I. G. wypłaty dalszej części odszkodowania.

Na początku lutego 2013r. M. G. sprzedał opisanego wyżej J. S. P. za kwotę około 30.000 zł. Pojazd w czasie sprzedaży nie posiadał żadnych uszkodzeń i był sprawny technicznie.

Dowód: zeznania A. S. –k. 131-132, 442-443; zeznania K. L. –k. 118-119, 217, 313, 473-474; zeznania S. P. –k. 182, 315, 474-475; umowa sprzedaży –k. 183; zeznania I. C. –k. 318, zeznania Ł. P. –k. 319, zeznania M. J. –k. 189-190, 317, akta szkody U/017734/2013 –k. 79-113, umowa sprzedaży samochodu –k. 37, dokumenty rejestracyjne pojazdu –k. 4-36, zgłoszenie zbycia pojazdu –k.38, notatka urzędowa z fakturą –k. 39-40, notatka urzędowa –k. 41, 42 – 46, umowa kupna samochodu –k. 105

D. B., mający być sprawcą opisanej wyżej kolizji drogowej, w dniu 21.01.2013r. zgłosił w Centrum (...) SA przy ul. (...) szkodę komunikacyjną w swoim samochodzie A. (...) o nr rej. (...) ze swojej polisy AC. W jego samochodzie również miał być uszkodzony przód pojazdu oraz wystrzelona poduszka powietrzna kierowcy. (...) SA wartość szkody kosztorysowo wyceniła na kwotę 20.663,66 zł, która została pomniejszona o kwotę 15 % z uwagi na naprawę samochodu poza siecią (...). W dniu 21.02.2013r. została wydana decyzja o wypłacie kwoty 17.564,11 zł. Kwota ta została przelana na rachunek bankowy osoby trzeciej, podany przez D. B..

W dniu 01.03.2013r. D. B. wysłał do (...) SA wiadomość e-mail, do której dołączyć fakturę VAT o nr (...) ( (...)) z dnia 04.02.2013r. za naprawę jego samochodu, która miała być wystawiona przez (...) Sp. z o.o. Faktura ta była fałszywa. W rzeczywistości D. B. nie naprawiał samochodu w w.w firmie. Po dokonaniu ustalenia co do fałszywości faktury (...) SA odmówiła wypłaty dalszej części odszkodowania D. B..

D. B. sprzedał samochód A. (...) w dniu 18.05.2013r. R. D. i A. D. za kwotę 46 tysięcy złotych.

Dowód: zeznania M. C. –k. 194-195, 315-316, 475, zeznania A. D. –k. 198, zeznania R. D. –k. 206-207; zeznania I. C. –k. 318, zeznania Ł. P. –k. 319, zeznania G. W. (2) –k. 201, 378-379, 485v, akta szkody U/017315/2013 –k. 51-78

Z uwagi na ustalenie co do fałszywości faktur (...) poddała wstępnej analizie korelację uszkodzeń pojazdów, które miały uczestniczyć w kolizji. Stwierdzono wstępnie, że uszkodzenia samochodu A. są bardzo rozległe i prawdopodobnie część z nich powstała w innych okolicznościach, niż podanych przez D. B. w zgłoszeniu szkody. Powyższe spostrzeżenia zostały potwierdzone w opinii biegłego powołanego do sprawy, który stwierdził, ze rozmiar, obszar występowania oraz mechanizm powstania uszkodzeń samochodów A. (...) nr rej. (...) i J. (...) nr rej. (...) nie odpowiadają sobie i okolicznościom zdarzenia zgłaszanego przez domniemanych uczestników kolizji. Nie znaleziono cech wspólnych tych uszkodzeń, które wskazywałyby na kontakt obu pojazdów, stwierdzono natomiast tak dalece idące różnice, że pozwala to stwierdzić, iż kolizja między nimi nie miała miejsca. Sąsiadowanie ze sobą krawędzi elementów uszkodzonych i nieuszkodzonych w samochodzie A., w kontekście braku korelacji z uszkodzeniami J. i różnymi mechanizmami postawiania uszkodzeń, może sugerować, że w pojeździe tym zamontowano uszkodzone w innych okolicznościach części i w takim stanie przedstawiono do oględzin.

Dowód: zeznania K. L. –k. 118-119, 217, 313, 473-474, zeznania I. C. –k. 318, zeznania Ł. P. –k. 319, opinia (...) –k. 211-216

Oskarżeni D. B. i I. G. nie przyznali się do winy i odmówili składania wyjaśnień. (k. 225, 286, 377-378, 228, 286). Nie byli karani. (k. 360, 361)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie zeznań świadków i zgromadzonych dokumentów. Nie budził on wątpliwości Sądu.

Sąd dał wiarę zeznaniom K. L., Ł. P. oraz I. C. z firmy (...). Zeznania świadków są logiczne, konsekwentne i wzajemnie ze sobą korespondują.

Wątpliwości nie budziły zeznania A. S., który sprzedał samochód J. M. G.. Jego zeznania były spójne i potwierdzone treścią umowy sprzedaży pojazdu. Zasadniczych wątpliwości nie budziły także zeznania S. P.. Świadek także zeznawał konsekwentnie. Brak jest podstaw do ich kwestionowania.

Konsekwentnie i logicznie zeznawał również M. C. z firmy (...), który zaprzeczył by wystawiał fakturę na D. B.. Zeznania te znalazły potwierdzenie w przedłożonej przez świadka dokumentacji.

Większego znaczenia w sprawie nie miały zeznania A. D. i R. D.. Tym niemniej zeznania te były zgodne i nie było podstaw do ich kwestionowania.

Za wiarygodne należało uznać także zeznania G. W. (2), który stwierdził, że nie sporządził faktury na rzecz D. B., ani nie naprawiał jego samochodu. Zeznania świadka znajdują potwierdzenie w ustaleniach co do nieprawidłowości numeru NIP wskazanego na rzekomo wystawionej przez świadka fakturze.

Wątpliwości nie budziły też zeznania M. J. z firmy (...) serwisu (...), który także zaprzeczył by I. G. kupowała w salonie części do samochodu oraz by wystawiono jej z tego tytułu fakturę. Wskazał, że robił dla wymienionej jedynie wycenę części na podstawie kosztorysu.

Za prawidłowo sporządzoną i rzetelną Sąd uznał opinię biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych. Opinia jest kategoryczna, jeśli chodzi o ustalenie, że do kolizji między J. a A. w rzeczywistości nie doszło.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd wziął także pod uwagę dokumenty w postaci akt szkodowych, kopii umów sprzedaży, danych o karalności. Dokumenty te nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności, za wyjątkiem ewidentnie podrobionych faktur o których mowa w ustalonym stanie faktycznym.

Biorąc pod uwagę w/w dowody Sąd nie dał wiary oświadczeniom oskarżonych co do ich niewinności. Stanowiły one jedynie wyraz przyjętej przez nich linii obrony.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, iż brak jest jakichkolwiek wątpliwości co do sprawstwa oskarżonych.

Nie ulega wątpliwości, że oskarżeni D. B. w porozumieniu z I. G. wspólnie ustalili, że zgłoszą do firmy ubezpieczeniowej (...) powstanie kolizji, która w rzeczywistości nie miała miejsca, przy wykorzystaniu polisy D. B.. Działali przy tym w celu wyłudzenia odszkodowania, co w części im się udało. Pierwsze wypłaty na ich rzecz zostały bowiem dokonane przez ubezpieczyciela. Następnie, realizując dalszą część planu, oboje złożyli do ubezpieczyciela faktury za naprawę ich pojazdów lub zakupu części, które w rzeczywistości były fałszywe, licząc na to, że powyższe faktury nie zostaną zweryfikowane przez firmę (...) oraz że dodatkowe ubezpieczenie zostanie im wypłacone. Działając w ten sposób oskarżeni wypełnili znamiona przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k. – prowadzili bowiem firmę (...) w błąd co do faktu zaistnienia kolizji (o tym, że takiej kolizji nie było jest mowa w opinii z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych – brak korelacji między uszkodzeniami pojazdów), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, którą ostatecznie osiągnęli. Następnie, działając w warunkach czynu ciągłego, ze z góry powziętym zamiarem, usiłowali, przy wykorzystaniu fałszywych faktur wyłudzić dalszą część odszkodowania, wypełniając tym samym warunki przestępstwa z art. 13 §1 k.k. w zw. z art. 286 §1 k.k.

Swoim działaniem oskarżeni wypełnili także znamiona przestępstwa z art. 270 §1 k.k. posłużyli się bowiem sfałszowanymi dokumentami w postaci faktur. O fakcie ich sfałszowania świadczą dobitnie zeznania świadków oraz przedstawione przez nich rzeczywiste faktury o tych samych numerach co przedstawione przez oskarżonych. Dodatkowo I. G. przedłożyła także ubezpieczycielowi sfałszowaną umowę kupna samochodu J., według której kupiła ona samochód od A. S. za 44 tysiące złotych, podczas gdy w rzeczywistości samochód ten został kupiony przez M. G. za 20 tysięcy złotych. Powyższy zabieg miał uzasadnić przyznanie I. G. wyższego odszkodowania. Również to zachowanie wypełniło znamiona przestępstwa z art. 270 § 1 k.k.

Ostatecznie zatem przyjęto wobec D. B. kwalifikację z art. 286 §1 k.k. w zb. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 §1 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.. Co do I. G. przyjęto, że jej działanie wypełniło znamiona przestępstwa z art. 286 §1 k.k. w zb. z art. 270 §1 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. w zb. z art. 13 § 1 k.k. w zb. z art. 286 §1 k.k. w zb. z art. 270 §1 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Dodać należy, że oskarżeni działali umyślnie, z zamiarem bezpośrednim. Społeczna szkodliwość popełnionych przez nich przestępstw była znaczna.

Okolicznościami obciążającymi względem obojga oskarżonych było działanie w sposób zaplanowany, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przy doprowadzeniu pokrzywdzonego towarzystwa ubezpieczeniowego do znacznej szkody majątkowej. Okolicznością obciążającą jest także działanie w sposób ciągły oraz fakt, że swoim zachowaniem wypełnili znamiona dwóch przestępstw.

Sąd nie znalazł wobec oskarżonych okoliczności łagodzących, za wyjątkiem niekaralności oskarżonych.

Biorąc pod uwagę czas popełnienia przestępstw Sąd wziął pod uwagę, że przepisy obowiązujące w czasie popełnienia przestępstwa są bardziej korzystne dla oskarżonych, dlatego Sąd wydał wyrok przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k.

Mając na uwadze powyższe Sąd przy zastosowaniu t. 4 §1 k.k. , art. 11 § 3 k.k. i art. 14 §1 k.k. wymierzył oskarżonemu D. B. karę 1 roku pozbawienia wolności. Dodatkowo, wobec popełnienia przez niego przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej Sąd wymierzył oskarżonemu karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych po 50 złotych każda. Ilość stawek dziennych grzywny odpowiada społecznej szkodliwości czynu, a wysokość stawki sytuacji majątkowej i zarobkowej oskarżonego.

Odnośnie oskarżonej I. G. Sąd także wymierzył jej karę 1 roku pozbawienia wolności, a wobec popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wymierzył jej karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych po 20 złotych każda stawka. Niższa stawka dzienna wynika z gorszej deklarowanej sytuacji majątkowej oskarżonej.

Jednocześnie Sąd zważył, że wobec dotychczasowej niekaralności oskarżonych zasadne będzie zastosowanie wobec oskarżonych środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Istnieją podstawy do przypuszczenia, że kara pozbawienia wolności w zawieszeniu, zwłaszcza wobec wymierzenia obok kary grzywny, spełni swoje cele zapobiegawcze i wychowawcze wobec oskarżonych. Sąd dla obojga oskarżonych ustalił dwuletni okres próby.

Wobec złożenia przez pokrzywdzonego (...) SA wniosku o naprawienie szkody Sąd zasądził na mocy art. 46 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. od oskarżonego D. B. obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego poprzez zapłatę kwoty 17.5674,11 zł, a w przypadku I. G. kwoty 13.352,28 zł - są to kwoty odpowiadające wysokości uzyskanych przez nich wypłat z tytułu niezasadnie przyznanych odszkodowań.

Sąd obciążył także oskarżonych kosztami postępowania w sprawie, nie znajdując podstaw do zwolnienia od nich oskarżonych, w zakresie w jakim oboje przyczynili się do ich powstania. Na koszty składają się wydatki postępowania oraz opłaty.