Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2013r.

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu, Wydział III Cywilny Odwoławczy w składzie

następującym:

Przewodniczący - Sędzia: SO Agnieszka Skrzekut

Protokolant: prot. sąd. Ewelina Konieczny

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2013r. w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z powództwa G. C., A. Z., A. G.

przeciwko I. P.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

z dnia 9 maja 2013r., sygn. akt I C 2103/12 upr.

oddala apelację.

Sygn. akt III Ca 637/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 9.05.2013 r. Sąd Rejonowy w Nowym Sączu zasądził od pozwanej I. P. solidarnie na rzecz powodów G. C., A. Z. i A. G. kwotę 796,14 zł wraz z odsetkami stanowiącymi 4 – krotność stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od 1.02.2013 r. do dnia zapłaty (pkt I sentencji), w pozostałej części powództwo oddalił (pkt II sentencji), zasądził od pozwanej solidarnie na rzecz powodów kwotę 280 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt III sentencji), wyrokowi w pkt I nadał rygor natychmiastowej wykonalności (pkt IV sentencji).

Sąd Rejonowy wskazał, iż 24.05.2011r. powodowie G. C., A. Z. i A. G. prowadzący działalność gospodarczą w postaci spółki cywilnej pod nazwą N. w T. udzielili pozwanej I. P. pożyczki w kwocie 3.000,00 zł. Pożyczkę pozwana miała spłacić w 24 równych ratach począwszy od 15.07.2011 r. Powodowie faktycznie przekazali do dyspozycji pozwanej kwotę pomniejszoną o 1.008,00 zł, którą potrącili na poczet ustanowienia zabezpieczenia spłaty pożyczki. Pozwana spłaciła łącznie kwotę 1005,86 zł.

W ocenie Sądu powództwo było częściowo zasadne. Powodowie wykazali, że udzielili pozwanej pożyczki, nie udowodnili jednak ani nie wykazali w pozwie w sposób nie budzący wątpliwości aby ponieśli wydatek na ustanowienie zabezpieczenia spłaty pożyczki, oraz koszty wezwań do zapłaty i windykacji. Nie przedstawili w sposób nie budzący wątpliwości sposobu wyliczenia dochodzonych odsetek.

Powyższy wyrok zaskarżyli powodowie apelacją, w której zarzucili naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów skutkujące błędnymi ustaleniami w sprawie, w szczególności nieuzasadnionym obniżeniem roszczenia powodów o kwotę 2.318,30 zł; nadto poprzez dokonanie błędnej oceny materiału dowodowego skutkiem czego Sąd uznał za niewykazane żądanie powodów dotyczące zasądzenia kwoty 40 zł tytułem kosztów wezwań do zapłaty, kwoty 150 zł tytułem czynności windykacyjnych oraz kwoty 1008 zł tytułem ustanowienia zabezpieczenia pożyczki.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wnieśli o zmianę zaskarżonego orzeczenia i orzeczenie co do istoty tj. uwzględnienie powództwa w całości, zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów postępowania za obie instancje wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych; względnie o uchylenie orzeczenia w zaskarżonym zakresie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu przy uwzględnieniu kosztów dotychczasowego postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Postępowanie w niniejszej sprawie prowadzone było w trybie uproszczonym.

Stosownie zatem do treści przepisu art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Chybiony jest zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nieuzasadnione obniżenie roszczenia powodów o kwotę 2.318,30 zł; nadto poprzez błędne uznanie, że nie zostało wykazane żądanie powoda dotyczące zasądzenia kwoty 40 zł tytułem kosztów wezwań do zapłaty, kwoty 150 zł tytułem czynności windykacyjnych oraz kwoty 1008 zł tytułem ustanowienia zabezpieczenia pożyczki.

Na wstępie wskazać należy, iż wbrew zarzutom apelujących Sąd Rejonowy na uzasadnienie swojego końcowego stanowiska wskazał, iż nie udowodnili oni ani nie wykazali w pozwie w sposób nie budzący wątpliwości, aby ponieśli wydatek na ustanowienie zabezpieczenia spłaty pożyczki, oraz koszty wezwań do zapłaty i windykacji. Nie przedstawili w sposób nie budzący wątpliwości sposobu wyliczenia dochodzonych odsetek.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W pozwie należy podać nie tylko fakty w celu uzasadnienia określonego żądania, lecz także dowody na poparcie zgłoszonych okoliczności faktycznych (art. 126 § 1 pkt 3 k.p.c. w zw. z art. 187 § 1 k.p.c.). O ile powodowie podnieśli okoliczności faktyczne w pozwie w celu uzasadnienia żądania i dołączyli dowody, w ich ocenie na ich poparcie, to nie uczynili tego w taki sposób aby można było uznać, iż ich twierdzenia zostały udowodnione. O tym zaś można mówić, gdy żadna okoliczność faktyczna nie budzi wątpliwości. W niniejszej sprawie taka sytuacja nie miała miejsca.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, iż pozwana zapłaciła 6 rat w łącznej wysokości 1005,86 zł, które zaksięgowano na poczet kosztów wezwania, odsetek karnych, odsetek kapitałowych oraz kapitału. Dziwi zatem fakt, iż na dochodzoną kwotę powodowie wyliczyli: 2.372,94 zł należności głównej, 191,61 zł odsetki skapitalizowane na 2.05.2012r., 18,84 zł odsetki karne od niespłaconych rat, 341,05 zł odsetki od zadłużenia przeterminowanego, 40,00 zł koszty wezwania do zapłaty, 150,00 zł koszt czynności egzekucyjnych. Twierdzenia zawarte w pozwie są zatem częściowo sprzeczne skoro powodowie najpierw twierdzą, iż kwotę 1005,86 zł m.in. zaksięgowano na poczet kosztów wezwania a potem w dalszej części uzasadnienia wyodrębniają kwotę 40 zł tytułem kosztów wezwania do zapłaty jako należną od pozwanej.

Niezrozumiałe jest także, dlaczego kwota 2.372,94 zł tytułem niespłaconego kapitału pożyczki jest pomniejszona przez powodów o wpłatę pozwanej bez sprecyzowania o jaką wpłatę chodzi. Podobnie jak kwota 191,61 zł tytułem niespłaconych odsetek kapitałowych skapitalizowanych na dzień 2.05.2012r. także pomniejszona o bliżej niesprecyzowaną wpłatę pozwanego, oraz kwota w wysokości 18,84 zł tytułem odsetek karnych od niespłaconych rat także pomniejszonych o wpłatę pozwanego również bliżej nieskonkretyzowaną.

Wszystkie powyższe uwagi prowadzą do końcowego wniosku, że treść pozwu nie została na tyle precyzyjnie sformułowana aby można było , tak jak Sąd Rejonowy stwierdził, uznać iż powodowie wyjaśnili w sposób nie budzący wątpliwości dlaczego cała kwota wskazana tytułem żądania jest zasadna. Dokumenty dołączone do pozwu nie uczyniły temu zadość.

Odnośnie kwoty 1008 zł tytułem ustanowienia zabezpieczenia pożyczki, apelujący w ogóle nie podnieśli żadnych argumentów czyniących twierdzenie Sądu Rejonowego błędnym.

Nie uwzględnienie przez Sąd Rejonowy kwoty 150 zł tytułem czynności windykacyjnych było słuszne.

Powyższy wniosek należałby wywieść m.in. z treści zalęgającego na k.11 harmonogramu, z którego rzekomo wynika , że żadnej raty pozwana nie zapłaciła co stoi w opozycji z twierdzeniami pozwu, iż część należności została spłacona przez pozwaną.

Treść protokołu czynności windykacyjnych nie pozwala na jego weryfikację i ustalenie czy czynności te podjęto zgodnie z warunkami określonymi w § 13 pkt 1 i 2 i 4 umowy pożyczki (k.9). Wskazać należy, iż w aktach zalega powtórnie awizowana przesyłka, która zawierała skierowane do pozwanej pismo z dnia 23.02.2012 r. (k.14/2). Zgodnie z treścią pouczenia zawartego w piśmie z dnia 23.02.2012 r. (k.15) stanowiącym ostateczne wezwanie do zapłaty, obciążenie kosztami windykacyjnymi nastąpi m.in. w przypadku nie uiszczenia żądanej kwoty w terminie 7 dni od doręczenia wezwania. Protokół windykacyjny został sporządzony w dniu 9.03.2012 r., przesyłka adresowana do pozwanej była awizowana drugi raz dopiero 13.03.2012 r. Wynika z powyższego, iż termin 7 dni wskazany w wezwaniu nie upłynął a już został sporządzony protokół czynności windykacyjnych. Pomimo, że w treści protokołu wskazano, iż drugą czynność podjęto w dniu 19.04.2012 r. (co by sugerowało, że podjęto ją po 7 dniach od doręczenia wezwania) to i tak rozbieżność w datach poddaje pod wątpliwość treść przedmiotowego protokołu. Zauważyć też należy, iż pismo wypowiadające umowę pożyczki zalegające na k.17 zostało sporządzone w dniu 23.03.2012 r.

W ocenie Sądu Okręgowego, pouczenie zawarte w ostatecznym wezwaniu do zapłaty o obciążeniu kwotą 150 zł tytułem czynności windykacyjnych podjętych celem wyegzekwowania zaległej należności przy jednoczesnym poinformowaniu, że w przypadku bezskutecznego upływu terminu do zapłaty zaległej należności spółka będzie uprawniona do wypowiedzenia umowy pożyczki jest nieprecyzyjne. Pouczenie to pozwala na dowolną interpretację, nadto stawia konsumenta w pozycji podmiotu słabszego. W przypadku nie zapłacenia, pomimo wezwania, powodowie obciążą konsumenta kosztami czynności windykacyjnych w wysokości 150 zł, a konsument musi się godzić na ewentualne wypowiedzenie umowy pożyczki z uprawnienia którego mogą skorzystać powodowie, a która to decyzja jest kompletnie niezależna od konsumenta. W ocenie Sądu Okręgowego jest to nieuprawnione stawianie się powodów w pozycji podmiotu silniejszego, który według własnego wyboru w tym samym przypadku nie uiszczenia kwot wskazanych w wezwaniu będzie decydował o tym czy wypowiedzieć umowę czy też nie i za każdym razem obciąży konsumenta kwotą 150 zł. W przypadku bowiem podjęcia skutecznych czynności windykacyjnych pozwana musiałaby też zapłacić 150 zł niwelując w ten sposób ewentualność wypowiedzenia umowy. Zapłata po terminie czy też nie zapłacenie w ogóle będzie rodziło ten sam skutek.

Pouczenie jest też sprzeczne z treścią § 13 ust. 3 umowy pożyczki zgodnie, z którym w sytuacji niespłacenia drugiej raty pożyczki w terminie określonym w harmonogramie spłaty pożyczkodawca wezwie ostatecznie do zapłaty przez pożyczkobiorcę zadłużenia przeterminowanego lecz pod rygorem wypowiedzenia umowy. Z treści zapisu wynika, iż wypowiedzenie będzie definitywne w przypadku nie uiszczenia należności, nadto sugeruje, w świetle zasad logicznego rozumowania, że po wypowiedzeniu umowy i wskazaniu 30 dniowego terminu do uregulowania długu czynności windykacyjne nie będą w ogóle podejmowane. W treści pisma wypowiadającego umowę wyznaczono pozwanej termin 30 dni do dobrowolnego uregulowania należności. W przypadku braku spłaty w powyższym terminie powodowie poinformowali, że zadłużenia wynikającego z umowy pożyczki będą dochodzić na drodze postępowania sądowego. Powtórzyć zatem należy, iż pismo wypowiadające umowę pożyczki zalegające na k.17 zostało sporządzone w dniu 23.03.2012 r., a z treści protokołu z czynności windykacyjnych wynika, iż druga czynność została podjęta w dniu 19.04.2012 r

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy oddalił apelację na zasadzie art. 385 k.p.c.

(...)