Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 68/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lipca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Otwocku – III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: SSR Dariusz Ciulkiewicz

Protokolant: sekr. sądowy Małgorzata Kurdej

po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2016 r. w Otwocku

sprawy z powództwa J. J. (1) reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego J. J. (2)

przeciwko G. J.

o zmianę orzeczenia w zakresie alimentów

1.  alimenty zasądzone od G. J. na rzecz małoletniego J. J. (1) wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie z dnia 30 maja 2014r. sygn. akt IIIC 1635/10 podwyższa z dniem 20 czerwca 2016r. z kwoty po 600 złotych miesięcznie do kwoty po 900 złotych miesięcznie, płatnej do rąk ojca J. J. (2) do dnia 10-ego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat

2.  oddala powództwo w pozostałej części

3.  wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności

4.  koszty procesu między stronami wzajemnie znosi.

Sygnatura III RC 68/15

UZASADNIENIE

Pełnomocnik małoletniego J. J. (1) zastępowanego przez ojca J. J. (2) pozwem, który wpłynął w dniu 4 marca 2015r. wniósł o podwyższenie alimentów ustalonych wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie z dnia 30 maja 2014 roku w sprawie o rozwód sygn. akt III C 1635/10 od pozwanej G. J. z kwoty po 600,- zł miesięcznie do kwoty po 2 734, 75 zł miesięcznie. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, iż dotychczasowa kwota alimentów jest niewystarczająca do pokrycia usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda w zakresie udziału matki w jego utrzymaniu.

Pełnomocnik pozwanej G. J. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obecny obowiązek alimentacyjny pozwanej ustalony został wyrokiem rozwodowym Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 30 maja 2014r. w sprawie III C 1635/10, który to zobowiązał matkę małoletniego J. J. (1) urodzonego (...) do łożenia na jego utrzymanie tytułem alimentów kwoty po 600 zł miesięcznie.

(d. wyrok rozwodowy k. 18-26 akt).

Wówczas małoletni J. miał lat 13 i kontynuował edukację szkolną na etapie szkoły podstawowej. Jego miesięczny koszt utrzymania ustalony został na kwotę ok. 1500 zł miesięcznie. Ojciec powoda pracował wówczas jako reżyser nagrań, z pracy zarobkowej uzyskiwał dochód w wysokości 3000-5000 zł. miesięcznie, nadto z tytułu wynajmu dwóch lokali mieszkalnych uzyskiwał łączny dochód w wysokości ok. 2000 zł. miesięcznie. Ponosił koszty utrzymania wspólnego gospodarstwa domowego wraz z pozwaną w wysokości ok. 2 500 zł miesięcznie. Pozwana zaś pozostawała wówczas osobą bezrobotną, a do kwietnia 2014r. pracowała jako kierownik zmiany w sklepie (...) z wynagrodzeniem 1800 zł miesięcznie. Była obciążona obowiązkiem alimentacyjnym na córkę P. w wysokości 1000 zł miesięcznie. Jej możliwości finansowe ustalone zostały na kwotę ok. 2000,-zł. netto miesięcznie. Sąd wziął pod uwagę okoliczność, iż powódka nie posiadała stałego zatrudnienia, ale jej doświadczenie i zawód winny pozwolić na znalezienie zatrudnienia. Sąd wziął również pod uwagę okoliczność zwiększonego udziału ojca w wychowaniu syna, z którym on mieszkał oraz jego znacznie większe możliwości zarobkowe. Oboje rodzice nadużywali alkoholu. J. J. (2) w 2009 roku rozpoczął samodzielne leczenie odwykowe. W 2010 roku rozpoczął terapię zamkniętą, a potem kolejne terapie leczenia uzależnienia od alkoholu.

(d. wyrok w sprawie o rozwód Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie k. 387-388, 396-403 akt sprawy III C 1635/10).

W chwili obecnej małoletni powód nadal zamieszkuje wraz z ojcem. Ma lat 15 i uczęszcza do gimnazjum. Poza partycypacją matki w kosztach utrzymania dziecka po 600 zł miesięcznie małoletni pozostaje na utrzymaniu ojca. Matka nie doposaża syna w żadnej innej formie, nie utrzymuje z nim również żadnych kontaktów. J. J. (2) najpierw zeznał, iż koszty małoletniego powoda nie zmieniły się następnie wskazał, iż wynoszą one ponad 2200 zł. miesięcznie z uwagi na nowe ponadstandardowe wydatki. Obecnie małoletni powód uczęszcza na zajęcia piłki ręcznej – koszt 100 zł. za treningi do tego dochodzą koszty wyjazdów. Obecnie wzrosły koszty wyjazdów szkolnych dziecka. W szkole są dwie dłuższe wycieczki rocznie. Chłopiec obecnie szybko rośnie co wymagało zmiany jego ubrań i powodowało wyższe wydatki. Ojciec poniósł koszta związane z zakupem umundurowania harcerskiego dla syna w kwocie 600,-zł. kiedy w październiku (...) syn wstąpił do harcerstwa. Nadto małoletni ma pasję związaną z grafiką komputerową, którą rozwija na szkolnym kole naukowym komputerowym, pisze programy komputerowe. Pasja ta wymaga również nakładów finansowych. Ojciec na Dzień Dziecka kupił dla syna kartę graficzną, której koszt wyniósł 650,-zł. Na koszty utrzymania małoletniego w skali miesiąca składa się również udział w kosztach utrzymania gospodarstwa domowego, wyżywienie, środki czystości, zajęcia dodatkowe z j. angielskiego, doraźne leczenie i leki, opłata za treningi szachowe, opłata za basen, opłata za telefon komórkowy czy koszty związane z edukacją szkolną. Ponadto ojciec ponosi w skali roku także dodatkowe wydatki związane z utrzymaniem syna takie jak opłata wyjazdów rekreacyjnych i szkolnych, zakup odzieży, opieka dentystyczna czy zakup podręczników. J. J. (2) od 9 czerwca 2014 roku jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Samodzielnym Publicznym Zakładzie opieki Zdrowotnej Szpitalu (...) w O. na stanowisku instruktora terapii uzależnień. W okresie zatrudnienia w tym miejscu pracy pracował on od 9 czerwca do 31 sierpnia 2014 roku na okres próbny; od 1 września do 31 grudnia 2014 roku na czas określony; od 1 stycznia 2015 roku do 18 lutego 2016 roku na czas określony –zastępstwo. W okresie ostatnich trzech miesięcy 2014 roku jego przeciętne wynagrodzenie miesięczne netto wynosiło 2068,90 zł. Nadto J. J. (2) w okresie od 27 października 2015 roku do 31 grudnia 2016 roku zatrudniony jest na zastępstwo na 0,750 etatu w (...) Centrum (...) w P. na stanowisku młodszego asystenta ds. uzależnień. W tym miejscu pracy jego wynagrodzenie netto za 2015 rok wyniosło 1997,44 zł., a za cały pierwszy kwartał 2016 roku 5049,45 zł. Nadto J. J. (2) nadal osiąga dochód z tytułu wynajmu dwóch lokali mieszkalnych – kawalerek położonych w W. w wysokości ok. 2 000 zł miesięcznie. Mieszkania te są objęte współwłasnością z pozwaną. Ojciec dziecka skończył studia, przekwalifikował się i jest obecnie z zawodu psychologiem, nie jak w dacie orzekania przez sąd rozwodowy – reżyserem nagrań. Zmiana związana była z brakiem stabilności w przypadku uprzedniej pracy w mediach. Praca w tym środowisku z uwagi na problemy uzależnienia alkoholowego J. J. (2) i podjęte leczenie była zbyt ryzykowna, mogła zagrozić powrotem problemu alkoholowego, co ojciec małoletniego wziął pod uwagę podejmując decyzję o przekwalifikowaniu się uwzględniając zarówno swoje zdrowie jak i bezpieczeństwo rodziny. Obecnie J. J. (2) jest trzeźwym alkoholikiem, odbywa obecnie bezpłatne staże zawodowe, które umożliwić mają złożenie egzaminu certyfikacyjnego. Posiadanie takiego certyfikatu może w przyszłości pozwolić na prowadzenie placówki leczenia uzależnień. Ojciec małoletniego wynajmuje mieszkanie o powierzchni 70 m 2 za łączną kwotę wraz z opłatą mediów 2500 zł miesięcznie. J. J. (2) w dniu 28 sierpnia 2014 roku zawarł nowy związek małżeński. Z tego związku urodziła się w dniu (...) W. J.. Ojciec powoda mieszka wraz z nim obecną żoną oraz córką W.. W. przebywa u niego również pełnoletnia pasierbica P. J. będąca na trzecim roku studiów, która jest córką G. J., a którą ojciec małoletniego powoda wspiera materialnie. J. J. (2) poza sobą posiada na utrzymaniu wszystkie w/w osoby z wyłączeniem pasierbicy, która otrzymuje alimenty i rentę na swoje utrzymanie. Obecna żona ojca powoda pracowała w Ministerstwie Środowiska i osiągała dochód ok. 3000,-zł. miesięcznie następnie przebywała na urlopie macierzyński, a obecnie na bezpłatnym urlopie wychowawczym. Kwota przeznaczana na ten cel przez powoda w całości po opłacie mieszkania wyczerpuje uzyskiwane przez niego dochody. J. J. (2) wraz z obecną żoną posiadają zadłużenie u członków rodziny na kwotę ok. 50 000 zł. J. J. (2) leczy się na nadciśnienie i cukrzycę i z tego tytułu ponosi koszty leków

(d. zeznania J. J. (2) k. 152-153, 304-305, rachunki, fv, paragony k. 44-61, 241, k. 263-267, k.277-300, zaświadczenie o zatrudnieniu k. 43, 231, 232, umowy najmu dwóch lokali mieszkalnych k. 237-238, 239-240, umowa najmu lokalu k. 233-236 akt, d. odpis skrócony aktu małżeństwa k. 16 akt, d. odpis skrócony aktu urodzenia k. 17 akt).

Pozwana G. J. od dnia 2 czerwca 2014 roku zatrudniona jest w firmie (...) SA na podstawie umowy o pracę na czas określony do dnia 29 czerwca 2019 roku stanowisku kierownika sali. W okresie od 1 lipca do 30 września 2015 roku jej wynagrodzenie wyniosło netto: lipiec – 1648,90 zł., sierpień – 1676,61 zł., wrzesień – 2587,80 zł., co dało średnią 1971,10 zł. W 2015 roku pozwana osiągnęła dochód ze stosunku pracy w wysokości 31 403,95 zł. przed potrąceniem składek na ubezpieczenie społeczne 4402,24 zł. i na ubezpieczenie zdrowotne 2196,10 zł. W 2014 jej dochód ze stosunku pracy po potrąceniach wyniósł 23 539,91 zł. Nadto pozwana nadal wynajmuje lokal mieszkalny w W. o powierzchni 73 m 2 za kwotę łączną 2100,-zł. z czego jej dochód po opłaceniu czynszu wynosi ok. 1000,-zł. Uprzednio jej dochód z wynajmu tego mieszkania wynosił 1200,-zł. Mieszkanie jest wynajmowane dla tej samej osoby od 2009 roku. Opłaty eksploatacyjne oraz za media do Spółdzielni za ten lokal wyniosły w okresie od 1 kwietnia 2015 do 31 marca 2016 – 10830,31 zł. Mieszkanie jest wyposażone, ale sprzęty domowe wymagają wymiany, a całe mieszkanie wymaga remontu. G. J. nadal obciążona jest obowiązkiem alimentacyjnym na córkę P. w wysokości 1000 zł miesięcznie, z którego wywiązuje się nieregularnie, a także na syna J. w kwocie 600 zł miesięcznie, który to jest przez nią na bieżąco regulowany. Pozwana zamieszkuje w domu w J. stanowiącym współwłasność jej i J. J. (2). Toczy się pomiędzy byłymi małżonkami postępowanie o podział majątku. W tym domu nadal zamieszkuje także ciotka powoda w odseparowanym segmencie, a także wraz z pozwaną przebywa okresowo jej matka. Koszt utrzymania gospodarstwa domowego oraz utrzymania własnego pozwanej, lekarstwa, dojazdy do pracy to łączna kwota ok. 2000 zł miesięcznie. W sierpniu 2015 roku G. J. była diagnozowana w Instytucie (...) w A. i stwierdzono u niej wadliwą budowę mostka, która powoduje nacisk na tętnicę główną i nierówną prace serca oraz bóle w klatce piersiowej. W jej rodzinie występowała choroba wieńcowa. Stwierdzona choroba skutkuje koniecznością przyjmowania większej ilości leków, których koszt to ok. 150 – 200 zł. miesięcznie.

(d. zaświadczenie o zatrudnieniu k. 129, umowa najmu lokalu k. 178-179, 216-220, rachunki, faktury, paragony k. 130-151, k. 183-189, k. 277-281, zeznania G. J. k. 153-154, 305-306, zeznania świadka A. N. k. 246v-247, karta informacyjna z Kliniki (...) k. 180-181, zaświadczenie lekarskie k. 182, informacja PIT 11 za 2015 rok k. 194-195, Pit za 2014 k. 196-199, 206-207, pismo ze Spółdzielni Mieszkaniowej (...) k. 254).

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z dyspozycją art. 133 k. r. i op. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Przy czym dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy obowiązani są podzielić się z nimi swoimi dochodami. Zaspokojenie przez rodziców potrzeb dzieci powinno – w razie konieczności – nastąpić nawet kosztem substancji ich majątku. Art. 135 § 1 k.r. i op. stanowi, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Natomiast podstawą zmiany wysokości istniejącego obowiązku alimentacyjnego jest zgodnie z art. 138 k. r. i op. zmiana stosunków w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego czy zmiana stosunków w zakresie możliwości zarobkowych zobowiązanego. Wynika z tego, że rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 k.r. i op. wymaga porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu.

Od poprzedniego wydania orzeczenia o alimentach upłynął okres dwóch lat. Małoletni J. J. (1) ma lat 15 i uczęszcza do gimnazjum. W ocenie Sądu od daty określenia poprzedniego obowiązku alimentacyjnego koszty utrzymania małoletniego powoda nieznacznie wzrosły. Jako usprawiedliwione Sąd uznał potrzeby małoletniego związane z udziałem w treningach piłki ręcznej, aktywnością w harcerstwie czy rozwijaniem hobby. Sad dał wiarę w tym zakresie zeznaniom ojca małoletniego. W ocenie Sądu pozostały na zbliżonym poziomie koszty związane z wyżywieniem, zakupem odzieży, kosztami edukacji, zapewnienia rozrywki, oraz wypoczynkiem dziecka. W ocenie Sądu niewątpliwie rozwój małoletniego wymaga jego uczestnictwa zarówno w zajęciach sportowych rozwijających fizycznie jak i w formach organizacji młodzieżowych jak harcerstwo rozwijających społecznie. Nadto wskazać należy, iż rozwijane w tym wieku hobby może pozwolić w przyszłości na właściwe dla dziecka wybory kształcenia, a konsekwencji zawodu. Cennym w ocenie Sądu jest rozwijanie zainteresowań małoletniego jak choćby związanych z informatyką. W ocenie Sądu uzasadnione koszty związane z realizacją usprawiedliwionych potrzeb małoletniego wzrosły do kwoty ok. 1800,-zł. miesięcznie. Nadto wskazać należy, iż istotna zmiana związana jest z podjęciem pracy przez G. J., która jednocześnie nadal uzyskuje dochód z wynajmu mieszkania w zbliżonej wysokości. Nastąpiła również zmiana w sytuacji życiowej ojca powoda związana z zawarciem kolejnego związku małżeńskiego oraz urodzeniem się córki, co zwiększa jego obciążenie finansowe. Niewątpliwie zmienił się charakter zawodu wykonywanego przez J. J. (2), jednakże mając na uwadze jego doświadczenie zawodowe oraz plany związane z nowym zawodem uznać należy, iż jego możliwości zarobkowe nadal pozostają na niezmienionym poziomie. Sąd dał w tym zakresie wiarę zeznaniom J. J. (2) popartym przedstawionymi dokumentami w postaci zaświadczeń z miejsc zatrudnienia. W ocenie Sądu zasadnym jest uwzględnienie powództwa w części i podwyższenie obowiązku alimentacyjnego pozwanej wobec syna.

G. J. jest osobą czynną zawodowo, otrzymuje stałe wynagrodzenie za wykonywaną pracę, które wynosi ok. 2000 zł miesięcznie, nadto posiada dodatkowy dochód w wysokości ok. 1000 zł miesięcznie z tytułu wynajmowania lokalu mieszkalnego. Tak więc kwota jaką dysponuje pozwana na swoje utrzymanie to suma ok. 3000 zł miesięcznie. Niewątpliwie pozwana ponosi koszty niezbędnego z uwagi na swój stan zdrowia leczenia w szczególności zakupów leków, co jak zeznała obciąża ja kwotą do 200,-zł. miesięcznie. Wskazać jednakże należy, iż G. J. poza alimentami w zasadzie nie wspiera inaczej syna i w tym zakresie nie nastąpiły zmiany. Tym samym obowiązek utrzymania i wychowania syna spoczywa całkowicie na jego ojcu. Pozwana poza J. J. (1) nie ma nikogo na utrzymaniu, w przeciwieństwie do ojca dziecka, który posiada na utrzymaniu oprócz małoletniego J., żonę oraz małoletnią córkę, a także nadal pomaga materialnie córce G. P.. W ocenie Sądu ojciec dziecka pomimo, iż nadal również po przekwalifikowaniu ma większe możliwości zarobkowe nie ma możliwości pokryć z własnych środków finansowych zwiększonych kosztów utrzymania syna J.. Zatem zasadnym jest aby udział matki w ponoszeniu kosztów utrzymania małoletniego powoda wzrósł adekwatnie do ustalonego wzrostu tych kosztów. Wobec powyższego uznając, iż nastąpiła zmiana stosunków, o której mowa w art. 138 k.r. i op. jako przesłance zmiany wysokości obowiązku alimentacyjnego matki Sąd podwyższył ich wysokość do kwoty po 900 zł miesięcznie, w pozostałym zakresie powództwo oddalił oraz zniósł wzajemnie pomiędzy stronami koszty procesu stosownie do art. 100 k.p.c.