Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. III RC 192/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2016r.

Sąd Rejonowy w Radomsku III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym :

Przewodniczący: SSR Przemysław Janicki

Protokolant : st.sekr.sądowy Katarzyna Piotrowska

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2016r w Radomsku

na rozprawie sprawy z powództwa małoletniego powoda M. P. (1)

przeciwko M. P. (2)

o alimenty

1.Zasądza alimenty od pozwanego M. P. (2) na rzecz małoletniego powoda M. P. (1),, ur. (...) w R. w kwocie po 550(pięćset pięćdziesiąt)złotych miesięcznie, płatne do rąk ustawowej przedstawicielki małoletniego powoda – jego matki A. S., w terminie do dnia 10-go każdego miesiąca z góry, wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 01 sierpnia 2016 roku;

2.Oddala powództwo w pozostały zakresie;

3.Nadaje wyrokowi w plkt.1 rygor natychmiastowej wykonalności;

4.Zasądza od pozwanego M. P. (2) na rzecz A. S. kwotę 600(sześćset) złotych tytułem zwrot kosztów zastępstwa procesowego;

5.Nakazuje pobrać od pozwanego M. P. (2) na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Radomsku kwotę 330(trzysta trzydzieści)złotych tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej i 6(sześć)złotych za klauzulę wykonalności.

Sygn. akt III RC 192/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 21 lipca 2016 r. przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda A. S. reprezentowana przez pełnomocnika domagała się od pozwanego M. P. (2) na rzecz małoletniego M. P. (1) kwoty po 900 zł miesięcznie tytułem alimentów, z góry do dnia 10 każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu pozwu podała, m.in. następujące okoliczności : pozostawała z pozwanym w nieformalnym związku z którego urodził się małoletni powód. A. S. wraz z pozwanym oraz synem mieszkali razem do 25 maja 2016 r. Od dnia wyprowadzki powódki z synem pozwany dobrowolnie przekazywał na rzecz małoletniego kwotę 400 zł, jednakże pozwany zaniechał płacenia alimentów. Obowiązek alimentacyjny nie został dotychczas ustalony sądownie. Powódka stwierdziła w piśmie , iż zaspokojenie niezbędnych potrzeb małoletniego M. ur. (...) miesięcznie wynosi około 1.400 zł, a na wskazaną kwotę składają się koszty utrzymania mieszkania, wyżywienie małoletniego, pampersy, ubranka. A. S. oświadczyła, że nie pracuje, mieszka wspólnie z rodzicami, którzy wspomagają ją finansowo. Obecnie nie jest w stanie ponosić kosztów utrzymania małoletniego M. w całości wskazała , że pozwany posiada gospodarstwo rolne, utrzymuje się ze sprzedaży mleka oraz bydła, dodatkowo prowadzi działalność stolarską. Dochody pozwanego kształtują się na poziomie około 4.000 zł miesięcznie( pozew k.1-3 ).

Pismem z dnia 5 września 2016 r. pozwany M. P. (2) reprezentowany przez pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa w zakresie żądania zasądzenia alimentów na rzecz małoletniego powoda M. P. (1) ponad kwotę 300 zł miesięcznie. W uzasadnieniu zauważył, że kwota alimentów w wysokości 900 zł przekracza usprawiedliwione potrzeby małoletniego dziecka oraz jest nieudowodniona. Ze względu na możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego – stwierdził nie jest on w stanie przyczynić się do utrzymania swojego małoletniego syna w kwocie przekraczającej 300 zł. Pozwany wskazał, iż uiszcza na rachunek bankowy prowadzony dla matki małoletniego alimenty ww. kwocie. Według pozwanego jego możliwości zarobkowe wynoszą około 500 zł miesięcznie, dodatkowo okazjonalnie 900 zł z działalności stolarskiej. Pozwany podniósł, iż mieszkał wraz z synem oraz A. S. i wówczas koszty utrzymania małoletniego wynosiły około 400-500 zł miesięcznie (vide k.8-13).

Podczas rozprawy w dniu 10 października 2016 r. pełnomocnik przedstawicielki ustawowej w celach ugodowych proponował świadczenie alimentacyjne w kwocie 700 - 750 zł miesięcznie, zaś pełnomocnik strony pozwanej kwotę 500 zł miesięcznie, jednocześnie deklarując możliwość opieki nad małoletnim przez pozwanego w czasie pracy przedstawicielki ustawowej. (vide k. 94 v.)

Na tej samej rozprawie, pełnomocnik przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda poparł powództwo i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik pozwanego uznał powództwo do kwoty 300 zł miesięcznie. (vide k. 96)

Pomiędzy stronami postępowania nie doszło do zawarcia ugody.

Sąd dopuścił jako dowody w sprawie: dowód ze złożonych przez strony zaświadczeń, faktur i rachunków, zeznań świadków oraz dowód z przesłuchania stron na okoliczność usprawiedliwionych potrzeb powoda oraz możliwości zarobkowych, dochodowych stron i ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni powód M. P. (1) urodzony dnia (...) w R., pochodzi z nieformalnego związku A. S. (1) i M. P. (2).

A. S. i pozwany M. P. (2) pozostawali w związku partnerskim do maja 2016 r., mieszkali wspólnie z małoletnim synem w gospodarstwie pozwanego. Obecnie małoletni pozostaje pod opieką A. S..

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia k. 6; przesłuchanie A. S. k. 94 v.- 95 v.;)

Po wyprowadzeniu się A. S. z synem od pozwanego, M. P. (2) dobrowolnie przekazał kwotę 800 zł, w czerwcu 600 zł, w lipcu, sierpniu, wrześniu po 300 zł przelewem bankowym.

(dowód: przesłuchanie A. S. k. 96; przesłuchanie M. P. (2) k. 96; potwierdzenia wykonania przelewów k. 18- 20, 30;)

Matka małoletniego A. S. ma 21 lata, jest technikiem logistyki, do 14 czerwca 2016 r. zarejestrowana jako bezrobotna, podjęła kurs z programu "Czas zmian". Po ukończonym kursie uzyska możliwość odbycia 3 miesięcznego stażu z wynagrodzeniem 997 zł miesięcznie. A. S. nie korzysta z zasiłków z pomocy społecznej oraz świadczeń rodzinnych i świadczeń wychowawczych.

A. S. mieszka z synem wspólnie z rodzicami, oraz dwoma braćmi, którzy dokładają się do utrzymania domu. Rodzice powódki wspierają ją finansowo, jednakże nie mogą podjąć się opieki nad małoletnim, gdyż oboje pracują, dlatego też A. S. po podjęciu stażu byłaby zmuszona pozostawiać małoletniego M. w żłobku lub zatrudnić opiekunkę, wówczas utrzymanie małoletniego wzrośnie o około 800 zł miesięcznie. Małoletni w okresie wakacyjnym był zostawiany w żłobku przez 10 dni, jednakże zaczął chorować, co uniemożliwiło jego pozostawianie.

A. S. określiła, iż ponosi koszty utrzymania syna miesięcznie około 1.000- 1.300 zł, na które składają się: koszty mieszkaniowe 200-500 zł, wyżywienie ok. 500 zł, witaminy 30 zł, ubrania 100 zł, obuwie 150-200 zł, mleko modyfikowane 3 opakowania miesięcznie koszt jednego to 35 zł, obiady ze słoiczka 50 zł, zabawki 100-150 zł miesięcznie, pampersy 150 zł, środki czystości ok. 100 zł.

(dowód: przesłuchanie A. S. k. 94 v.- 95 v.; zeznania W. S. k. 93 v.- 94 v.; zaświadczenie PUP w R. k. 7, 61; zaświadczenie GOPS w L. k.60; zaświadczenie o wysokości dochodu k. 62;)

Pozwany M. P. (2) ma 26 lat, jest stolarzem. Utrzymuje się także z gospodarstwa rolnego oraz produkcji mleka, dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą zajmującą się produkcją oraz sprzedażą mebli kuchennych. Zamieszkuje na piętrze w jednorodzinnym domu wspólnie z bratem i dwiema siostrami oraz z rodzicami którzy zajmują parter domu.

W 2006 r. M. P. (2) uzyskał od swoich rodziców darowizną gospodarstwo rolne o powierzchni 3,430 ha fizycznego, 2,48 ha przeliczeniowego. Posiada 7 krów dojnych oraz 7 sztuk młodzieży, kilka kur, ma podstawowe maszyny rolnicze, musi najmować kombajn za który zapłacił 1.400 zł, oraz 3.500 zł za prasę i owijak kiszonek. Dodatkowo ponosi koszt utrzymania gospodarstwa tj. zakup pasz w wysokości 1.000 zł, podatek od nieruchomości rolnej oraz od nieruchomości łącznie 851 zł za rok 2016, nawozy. Pozwany ponosi koszty utrzymania całego domu. M. P. (2) uzyskał 10.000 zł z tytułu dopłat unijnych, kwotę tą przeznaczył na konieczne remonty w gospodarstwie. W prowadzeniu gospodarstwa pozwanemu pomagają rodzice.

Pozwany uzyskuje dochód miesięczny z rolnictwa w granicach 3.000 - 4.000 zł z produkcji mleka wg jego twierdzeń , nie ma obecnie dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej w tym roku dochód firmy wyniósł - 4.662,32 zł. W roku 2015 pozwany uzyskał roczny dochód w wysokości 10.732,97 zł.

M. P. (2) posiada dwa samochody osobowy P. oraz ciężarowy F. (...) - dostosowany do prowadzonej działalności gospodarczej. Pozwany posiada zadłużenie w wysokości około 12 tys. zł ( pożyczka u brata).

Pozwany zadeklarował pomoc przy opiece nad małoletnim synem M., podczas pracy jego matki A. S. wspólnie z dziadkami. M. P. (2) chce uczestniczyć w wychowaniu syna.

(dowód: przesłuchanie M. P. (2) k. 95 v.-96; zeznania J. P. k. 54 v.- 55; zeznania T. P. k. 55 v.-56; zaświadczenie o posiadaniu gospodarstwa rolnego k. 16; zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o dochodach k. 17; decyzja Wójta Gminy Ł. w przedmiocie ustalenia wysokości podatku rolnego oraz podatku od nieruchomości k. 21-23, faktura za wodę oraz ścieki k.24-26; potwierdzenie przelewu za prąd k. 27-28; potwierdzenie przelewu na KRUS k.29; wyciąg z (...) k. 66; zaświadczenie ze Starostwa Powiatowego w R. k.67; faktury VAT - przychód z tytułu sprzedaży mleka 2016 k.68- 71; bilans firmy k. 75;)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zebranych w aktach sprawy, zeznań świadków oraz z dowodu z przesłuchania stron w trybie art. 299 i 304 Kodeksu postępowania cywilnego na okoliczność usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda oraz możliwości zarobkowych, dochodowych osób do alimentacji zobowiązanych.

Sąd nie oparł się na złożonych do sprawy paragonach, albowiem nie stanowią one dowodu zakupu określonych towarów na rzecz konkretnej osoby.

Określając koszty utrzymania małoletniego powoda Sąd miał również na względzie zasady doświadczenia życiowego, które pozwalają na określenie kosztów codziennego życia i zaspokajania takich potrzeb jak wyżywienie, ubranie, środki czystości i kosmetyki.

Sąd zważył, co następuje:

Po analizie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonaniu jego oceny w granicach przewidzianych w art. 233 § 1 k.p.c. sąd doszedł do przekonania, że powództwo o alimenty zgłoszone przez małoletniego M. P. (1) reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową A. S. przeciwko M. P. (2) zasługuje na uwzględnienie w części.

Podstawą roszczenia alimentacyjnego małoletniego powoda jest treść art. 133 § 1 k.r.o., zgodnie z którym obydwoje rodzice obowiązani są do świadczenia alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie jego kosztów utrzymania. Z dyspozycji tego przepisu wynika, że rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. We wszystkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek dostarczania dziecku środków utrzymania i wychowania.

Zgodnie z art. 135 § 1 i 2 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać także w całości lub w części na osobistych staraniach o jego wychowanie i utrzymanie, w takim wypadku świadczenia alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Od chwili urodzenia się dziecka rodzice obowiązani są zapewnić mu utrzymanie na takiej samej stopie, na jakiej sami żyją.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że oboje rodzice małoletniego powoda zobowiązani są dostarczać środków utrzymania i dbać o jego wychowanie, łożąc na ten cel stosowne środki, przy czym obowiązek ten może być realizowany dobrowolnie przez obojga rodziców, którzy będą zaspakajać usprawiedliwione potrzeby małoletniego, bądź też przez łożenie jednego z rodziców do rąk drugiego rodzica określonej kwoty pieniężnej na zaspokojenie tych potrzeb. Przedmiotem postępowania w sprawie było więc przede wszystkim porównanie sytuacji majątkowej pozwanego M. P. (2) i przedstawicielki ustawowej małoletniego A. S. oraz zestawienie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego M. P. (1) z możliwościami zarobkowymi i majątkowymi jego rodziców.

W rozpatrywanej sprawie w chwili zamknięcia przewodu sądowego brak jest dochodów A. S.. Uzasadnia to nałożenie na pozwanego obowiązku przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb małoletniego M. w większej części. A. S. obecnie jest osobą bezrobotną. Po przystąpieniu do stażu ustawowa przedstawicielka będzie przez 3 miesiące otrzymywać 997 zł miesięcznie. W chwili obecnej finansowo wspierają ją rodzice macierzyści oraz utrzymuje się z pieniędzy przekazywanych przez powoda w kwocie 300 zł miesięcznie na rzecz małoletniego. Matka małoletniego spełnia obowiązek alimentacyjny wobec syna poprzez osobiste starania o jego wychowanie oraz poprzez sprawowanie nad nim stałej pieczy. Zasadnym więc jest by pozwany przyczyniał się w odpowiednim zakresie do utrzymania, małoletniego syna.

W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku (III CZP 91/86) przyjęto , że przez usprawiedliwione potrzeby dziecka rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Ustalając przeciętny miesięczny koszt utrzymania małoletniego powoda sąd opierał się na zeznaniach matki małoletniego oraz posiłkował się zasadami doświadczenia życiowego. Mając na względzie wiek dziecka (1 rok i 5 miesięcy) oraz całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego sąd ustalił, iż miesięczny przeciętny koszt utrzymania małoletniego powoda oscyluje wokół kwoty 800 zł i jest to kwota, która pozwala w pełni zabezpieczyć podstawowe potrzeby dziecka na należytym poziomie, uwzględniającym wiek małoletniego oraz konieczność zapewnienia jemu właściwych warunków rozwoju zarówno pod względem fizycznym, psychicznym, jak i ogólnopoznawczym. Powyższa kwota jest wyważona i zapewni utrzymanie małoletniego powoda.

Należy również pamiętać, iż wysokość obowiązku alimentacyjnego zależy nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb uprawionego, ale i od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumie się nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana do alimentacji może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Rodzice obowiązani są nawet do wyzbycia się składników majątku, jeśli jest to konieczne do zaspokojenia potrzeb ich dziecka.

Należy zaznaczyć, iż Sąd dostrzega, że na obecnym etapie sytuacja matki małoletniego A. S. jest gorsza od sytuacji pozwanego M. P. (2). Pozwany twierdzi, że utrzymuje cały dom, jednakże biorąc pod uwagę fakt, że mieszka w nim również rodzeństwo pozwanego, które jest dorosłe i uzyskuje wynagrodzenie, zasadne jest, aby oni również partycypowali w kosztach utrzymania domu. Pozwany pomimo że jest właścicielem gospodarstwa na podstawie darowizny nie powinien utrzymywać całego domu - skoro każdy z jego mieszkańców korzysta z niego bez żadnych ograniczeń.

Uznana przez pozwanego za zasadną kwota 300 zł miesięcznie przyczynienia się do potrzeb rodziny jest zbyt niska, zważywszy na ustalony stan faktyczny w sprawie. W ocenie Sądu pozwany – jest osobą młodą, która osiąga wystarczające środki, dzięki którym bez problemu jest w stanie utrzymać siebie oraz partycypować w kosztach utrzymania syna – we wskazanej przez Sąd wysokości. Wskazać również należy, iż A. S. nie wykazała zasadności swojego roszczenia – ponad zasądzoną kwotę 550 złotych.

Powództwo należało uwzględnić w części. Sąd uwzględnił zatem częściowo roszczenie powódki i zasądził od pozwanego alimenty na rzecz małoletniego powoda M. P. (1) kwotę 550 zł miesięcznie, płatną z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, wraz z odsetkami ustawowymi w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda - A. S., począwszy od dnia 1 sierpnia 2016 r., a w pozostałej części powództwo oddalił – jako nadmiernie wygórowane.

Orzeczenie w przedmiocie nadania wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności znajduje oparcie w treści przepisu art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

Sąd w pkt 4 sentencji wyroku Sąd zasądził od pozwanego M. P. (2) na rzecz A. S. kwotę 600 złotych tytułem części zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego. Podstawę niniejszego rozstrzygnięcia stanowił art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. art. 22 k.p.c., art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 2 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, art. 13 oraz art. 77 ust. 1 pkt 3 tejże ustawy, Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 330 zł tytułem kosztów sądowych oraz kwotę 6 zł opłaty kancelaryjnej, odstępując na mocy art. 102 kpc od obciążania strony powodowej kosztami od oddalonego powództwa.