Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 października 2016r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Jolanta Litwinowicz

Protokolant st. sekr. sądowy Iwona Batko

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 października 2016r. w K.

sprawy z powództwa Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. działającego na rzecz B. K.

przeciwko G. K., T. K., C. K., K. K., I. K.

o alimenty

I.  Zasądza alimenty od pozwanego G. K. na rzecz B. K. w kwocie 50 (pięćdziesiąt) złotych miesięcznie płatne z góry do 15 dnia każdego miesiąca do jej rąk z ustawowymi odsetkami w wypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od 6 października 2016r.

II.  Zasądza alimenty od pozwanego T. K. na rzecz B. K. w kwocie 50 (pięćdziesiąt) złotych miesięcznie płatne z góry do 15 dnia każdego miesiąca do jej rąk z ustawowymi odsetkami w wypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od 6 października 2016r.

III.  Zasądza alimenty od pozwanego C. K. na rzecz B. K. w kwocie 50 (pięćdziesiąt) złotych miesięcznie płatne z góry do 15 dnia każdego miesiąca do jej rąk z ustawowymi odsetkami w wypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od 6 października 2016r.

IV.  Zasądza alimenty od pozwanej K. K. na rzecz B. K. w kwocie 50 (pięćdziesiąt) złotych miesięcznie płatne z góry do 15 dnia każdego miesiąca do jej rąk z ustawowymi odsetkami w wypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od 6 października 2016r.

V.  Zasądza alimenty od pozwanej I. K. na rzecz B. K. w kwocie 50 (pięćdziesiąt) złotych miesięcznie płatne z góry do 15 dnia każdego miesiąca do jej rąk z ustawowymi odsetkami w wypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od 6 października 2016r.

VI.  W pozostałej części powództwa oddala.

VII.  Nie obciąża stron kosztami sądowymi.

VIII.  Koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

IX.  Wyrokowi w punkcie I, II, III, IV i V nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Jolanta Litwinowicz

UZASADNIENIE

Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K., działając w imieniu B. K. wystąpił o zasądzenie alimentów na jej rzecz w kwocie po 500 zł od każdego z jej dzieci - pozwanych: G. K., T. K., C. K., K. K. i I. K..

W uzasadnieniu pozwu podał, że matka pozwanych od 28 lipca 2015r. została bez dachu nad głową, sama na ulicy, przerażona, zagubiona. W wyniku podziału majątku przeprowadzonego przez syna G. K. i synową Ż. K. mieszkanie przy ul. (...) w K., w którym matka pozwanych mieszkała przez ponad 40 lat stało się wyłączną własnością synowej. W dniu 28 lipca 2015r. G. K. wraz z byłą żoną dokonali wymiany zamków w drzwiach, w związku z czym, mimo interwencji policji, B. K. nie mogła wejść do dotychczas zajmowanego mieszkania. Żadne z pozwanych nie chciało wtedy przejąć, nawet tymczasowo opieki nad matką. Przy pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. zapewniono matce pozwanych nocleg w pomieszczeniu dla bezdomnych. B. K. z uwagi na konieczność zapewnienia jej stałej opieki i pomocy osób trzecich została umieszczona w domu pomocy społecznej. Jedynym źródłem jej dochodu jest emerytura w wysokości ok. 1200 zł miesięcznie. Z powyższego świadczenia ponoszona jest odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej. Pozwani w żaden sposób nie pomagają matce, nie sprawują nad nią bezpośredniej opieki i nie oferują pomocy materialnej, choć mają ku temu możliwości (k. 3-8).

Pozwana I. K. domagała się oddalenia powództwa (k. 168).

Pozwany T. K. domagał się oddalenia powództwa (k.168).

Pozwany C. K. na rozprawie w dniu 31 maja 2016r. domagał się oddalenia powództwa (k.168). Następnie, na kolejnej rozprawie uznał powództwo do kwoty 200 zł miesięcznie (k.272v). Ostatecznie, na rozprawie w dniu 4 października 2016r. uznał powództwo do kwoty 50 zł miesięcznie (k.338).

Pozwana K. K. na rozprawie w dniu 31 maja 2016r. uznała powództwo do kwoty 50 zł miesięcznie (k.169v).

Pozwany G. K. pismem z dnia 20 lipca 2016r. domagał się oddalenia powództwa w całości (k.225-227). Na rozprawie w dniu 6 października 2016r. uznał powództwo do kwoty 20 zł miesięcznie (k. 338).

Wszyscy pozwani podnosili, że nie stać ich na łożenie kwot żądanych w pozwie z uwagi na trudną sytuacje finansową każdego z nich. Dodatkowo pozwani: K. K., I. K., T. K. i C. K. za zaistniałą sytuację obwiniali pozwanego G. K. podnosząc także, iż to pozwany G. K. powinien utrzymywać matkę.

Sąd ustalił, co następuje:

B. K. jest matką pozwanych. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Kętrzynie z dnia 25 sierpnia 2015r. w sprawie III RNs 192/15 została umieszczona w domu pomocy społecznej (k. 144 akt III RNs 192/15). Na podstawie decyzji Starosty Powiatu (...) z dnia 28 sierpnia 2015r. przebywa w Domu Pomocy Społecznej w K. (k. 21, 180-181). Pobiera emeryturę w wysokości 1223,77 zł netto miesięcznie (k.30,182,278,327). Koszt utrzymania B. K. w domu pomocy społecznej wynosi 3100 zł miesięcznie, z czego 855,16 zł pokrywa z emerytury a pozostałą kwotę 2244,84 zł dopłaca Gmina Miejska K. (k.280-281,328-330).

Pozwana K. K. zamieszkuje wspólnie z mężem w K. (k. 168v). Pobiera świadczenie przedemerytalne w wysokości 878,17 netto miesięcznie (k.158). Mąż jej otrzymuje emeryturę w wysokości 1900 zł miesięcznie. Pozwana nie ma na utrzymaniu innych osób (k.168v). Jest w trakcie leczenia po urazie stawu kolanowego prawego (k.254). Swoje stałe wydatki i zobowiązania określiła na kwotę ok. 962 zł miesięczne tj. opłata za telewizję-149,90 zł, opłata za internet- 66 zł, opłata za prąd- 215,43 zł, czynsz- 485,80 zł, opłata za wodę- 45,06 zł, (k.255-259).

Pozwana I. K. pracuje jako szwaczka w firmie (...) Sp. z. o. o. w K.. Z tytułu zatrudnienia otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1355,69 zł netto miesięcznie (k.167,313). Nie posiada na utrzymaniu innych osób. Jest właścicielką mieszkania przy ul. (...) w K., które wynajmowała do końca lipca 2016r. W tamtym okresie mieszkała u córki. W toku postępowania w sprawie, ponownie zamieszkała w swoim mieszkaniu w K. (k.337v). Swoje zobowiązania i stałe wydatki określiła na kwotę ok. 930 zł miesięcznie tj. czynsz 395,42 zł, spłata raty kredytu -193,73 zł, opłata za prąd- 181,55 zł, opłat za gaz- 155,35 zł, opłata za wodę- 12,95 zł, (k. 165-166,300-312,334).

Pozwany T. K. zamieszkuje w K., nie ma na utrzymaniu innych osób. Pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy w wysokości (...),05 netto miesięcznie (k.162). Jest osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności (k. 163). Orzeczeniem lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych został uznany za osobę całkowicie niezdolną do pracy do 31 grudnia 2018r. (k.164). Swoje stałe wydatki i zobowiązania określił na kwotę ok. 440 zł miesięcznie tj. składka ubezpieczenia (...)- 42 zł, czynsz- 354,74 zł, opłata za prąd- 36,47 zł, opłata za wodę- 8,88 zł, (k. 261-266).

Pozwany C. K. zamieszkuje wspólnie z żoną i synem w K.. Pobiera rentę w wysokości 1370 zł netto miesięcznie (k. 159, 318). Jest w trakcie leczenia po operacji kręgosłupa oraz z powodu nadciśnienia tętniczego (k. 267-270). Jego żona pobiera rentę w wysokości 920 zł miesięcznie. Swoje stałe zobowiązania i wydatki określił na kwotę ok. 1060 zł miesięcznie tj. opłata za prąd-134,63 zł, media-182,07 zł, składka ubezpieczenia (...)-99,48 zł, czynsz-317,41 zł, leki- 324, 03 zł, (k.317,319,326,332).

Pozwany G. K. zamieszkuje w K., prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Do końca maja 2016r. prowadził działalność gospodarczą oferującą pożyczki pod zastaw. Od 1 czerwca 2016r. jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w K. jako osoba bezrobotna z prawem do zasiłku (k. 233). Ma na utrzymaniu dwójkę małoletnich dzieci. Podał, że utrzymuje się z zasiłku dla bezrobotnych oraz podejmuje prace dorywcze. Swój dochód określił na kwotę 1000 zł miesięcznie (k. 337). Natomiast w oświadczeniu o stanie majątkowym podał, że jego miesięczny dochód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wynosi 2500 zł miesięcznie (k. 176). Swoje zobowiązania i stałe wydatki określił na kwotę ok. 1660 zł miesięcznie tj. alimenty na rzecz małoletnich dzieci-800 zł, opłata za prąd- 303,08 zł, wywóz nieczystości- 36,05 zł, opłata za gaz- 419,91 zł, opłata za lokal-136,80 zł, (k.228-233).

Sąd zważył, co następuje:

Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo (art. 128 kro).

W powyższej regulacji ustawodawca wymienił osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny. Osobami tymi są krewni w linii prostej, czyli osoby, z których jedna pochodzi od drugiej (np. rodzice-dzieci).

Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem. Natomiast krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.( art. 129 kro ).

Zgodne z art. 133 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.

Powszechnie w piśmiennictwie oraz orzecznictwie sądów rodzinnych przyjmuje się, iż niedostatek oznacza niemożność zaspokojenia przez uprawnionego do alimentacji jego usprawiedliwionych potrzeb tak materialnych, jak i niematerialnych.

Niedostatek nie musi wiązać się z sytuacją, w której wierzyciel alimentacyjny nie ma żadnych środków utrzymania, gdyż wystarczy, aby nie był on w stanie samodzielnie zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb w zakresie utrzymania a czasami i wychowania. O osobie ubiegającej się o alimenty z powodu niedostatku można mówić wówczas, gdy nie potrafi ona zaspokoić samodzielnie swych potrzeb na poziomie zbliżonym do minimum socjalnego, przy czym „nie potrafi” to znaczy, że nie posiada dostatecznych środków pomimo podejmowania starań, by je pozyskać (por. komentarz do art. 133 krio, red. Gromek 2016, wyd. 5, Legalis).

Bezsporne jest, że B. K. znajduje się w niedostatku, nie posiada majątku, wobec tego pozwani powinni łożyć na jej utrzymanie. Ponadto, żadne z pozwanych nie sprawuje osobistej opieki nad matką i nie dokłada się w jakimkolwiek stopniu do jej utrzymania.

Sytuacja majątkowa i życiowa B. K. jest bardzo trudna. B. K. jest wdową, osobą w podeszłym wieku, ze względu na schorzenia jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji, przebywa w domu pomocy społecznej. Jak wynika z obwieszczenia Starosty Powiatu (...) z dnia 22 stycznia 2016r. średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca w Domu Pomocy Społecznej w K. w 2016r. wynosi 3100 zł (k.330). B. K. ze swojej emerytury pokrywa odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej w wysokości 855,16 zł miesięcznie, pozostałą kwotę 2244,84 zł miesięcznie dopłaca Gmina Miejska K. (k.329). Jej świadczenie emerytalne nie wystarcza na pokrycie całej opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej. B. K., zatem ma kłopoty z zaspokojeniem swoich usprawiedliwionych i koniecznych potrzeb życiowych.

Orzekając w niniejszej sprawie, Sąd wziął pod uwagę sytuację majątkową i możliwości zarobkowe każdego z pozwanych. Pozwani: C. K., T. K. i K. K. utrzymują się ze świadczeń rentowych, które kształtują się na podobnym poziomie (około 1000 zł miesięcznie) oraz ponoszą koszty własnego leczenia, ponadto T. K. jest całkowicie niezdolny do pracy. Pozwana I. K. pracuje jako szwaczka i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości ok. 1300 zł miesięcznie. Posiada zobowiązania kredytowe. Prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe, nie ma na utrzymaniu innych osób. Tylko pozwana odwiedza systematycznie matkę w domu pomocy społecznej, zabiera na spacery, do fryzjera.

Natomiast pozwany G. K., zdaniem Sądu nie przedstawił w niniejszej sprawie realnego obrazu własnej sytuacji majątkowej i możliwości zarobkowych. Podał, że utrzymuje się z zasiłku dla bezrobotnych oraz podejmuje prace dorywcze. Swój dochód określił na kwotę 1000 zł miesięcznie, łącznie z zasiłkiem dla bezrobotnych. Natomiast w oświadczeniu o stanie majątkowym podał, że jego miesięczny dochód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wynosi 2500 zł miesięcznie (k. 176). Niewątpliwie, jego możliwości zarobkowe są większe niż pozostałych pozwanych. G. K. nie jest osobą nieporadną, nie ma problemów zdrowotnych, zatem jest w stanie podjąć pracę, utrzymać się samodzielnie i realizować obowiązek alimentacyjny wobec matki. Orzekając o wysokości alimentów od G. K., Sąd wziął pod uwagę fakt, że ciąży na nim obowiązek alimentacyjny wobec małoletnich dzieci w wysokości 800 zł miesięcznie, który pozwany powinien realizować w pierwszej kolejności. Alimenty na rzecz matki w wysokości 50 zł miesięcznie nie wpłyną na możliwość wypełnienia obowiązku utrzymania dwojga małoletnich dzieci przez G. K.. Zauważyć należy , że likwidując działalność gospodarczą związaną z prowadzeniem lombardu pozwany zlikwidował również tę cześć działalności związanej z usługami sprzątania, które przynosiły dochód. Usługi te przejęła jego była żona, która otworzyła własną działalność.

Zdaniem Sądu, obowiązek alimentacyjny w wysokości 50 zł miesięcznie wszyscy pozwani są w stanie realizować.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, zasądzono alimenty od każdego z pozwanych: G. K., T. K., C. K., K. K. i I. K. na rzecz B. K. w kwocie po 50 zł miesięcznie, poczynając od 6 października 2016r.

W pkt. VI wyroku Sąd, powództwo w pozostałej części oddalił albowiem żądane kwoty po 500 zł alimentów miesięcznie były wygórowane, a sytuacja majątkowa i możliwości zarobkowe każdego z pozwanych są w różnym stopniu ograniczone.

W ocenie Sądu, alimenty w kwocie 50 zł miesięcznie od każdego z pozwanych (łącznie 250 zł) chociaż w części pokryją koszt utrzymania B. K. w domu pomocy społecznej. Powyższe kwoty alimentów są symboliczne i z pewnością nie zabezpieczą w pełni wszystkich kosztów utrzymania B. K., jednak zakres świadczeń alimentacyjnych zależy przede wszystkim od możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanych, które są w różnym stopniu ograniczone. Alimenty w takiej wysokości nie obciążą w sposób znaczący pozwanych.

Zgodnie z art. 102 kpc, Sąd nie obciążył pozwanych kosztami sądowymi a w oparciu o art. 100 kpc koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie zniósł.

Na podstawie art. 333§1 pkt. 1 kpc wyrokowi w pkt. I, II, III, IV i V nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Jolanta Litwinowicz