Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 5 lipca 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygn. akt II Ns 2586/15 z wniosku G. R. z udziałem B. Z. i K. R. o podział majątku wspólnego S. B. i J. B. oraz o dział spadku po S. B. i J. B.:

1.  ustalił, że w skład majątku wspólnego powstałego w trakcie trwania małżeńskiej wspólności majątkowej między S. B. i J. B. wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...) w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł., wraz z wkładem budowlanym – o wartości 122.063 zł ;

2.  ustalił, że w skład spadku po J. B. wchodzi udział wynoszący 1/2 w majątku wspólnym opisanym w punkcie 1;

3.  oddalił wniosek o dokonanie działu spadku po S. B.;

4.  dokonał podziału majątku wspólnego opisanego w punkcie 1 oraz działu spadku opisanego w punkcie 2 w ten sposób, że:

a.  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu opisane w punkcie 1 wraz z wkładem budowlanym przyznał B. Z.,

b.  zasądził od B. Z. na rzecz G. R. sumę 20.343,83 zł, płatną w następujących ratach, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminom płatności poszczególnych rat:

i.  pierwsza rata w kwocie 3000 zł płatna w terminie 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia,

ii.  druga rata w kwocie 3000 zł płatna w terminie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia,

(...).  trzecia rata w kwocie 3000 zł płatna w terminie 9 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia,

iv.  czwarta rata w kwocie 3000 zł płatna w terminie 12 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia,

v.  piąta rata w kwocie 3000 zł płatna w terminie 15 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia,

vi.  szósta rata w kwocie 3000 zł płatna w terminie 18 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia,

vii.  siódma rata w kwocie 2343,83 zł płatna w terminie 21 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia;

c.  nie obciążył B. Z. obowiązkiem dokonania spłaty pieniężnej na rzecz K. R.;

5.  przyznał adwokatowi J. K. sumę 2952 zł z tytułu wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu wnioskodawcy oraz nakazał wypłacić tę sumę adwokatowi J. K. z funduszy Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi;

6.  ustalił, że każdy z uczestników postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie;

7.  nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi od G. R. z roszczenia zasądzonego na jego rzecz od B. Z. w punkcie 4b sumę 873,59 zł z tytułu kosztów sądowych;

8.  nie obciążył w pozostałym zakresie uczestników postępowania nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

Apelację od powyższego postanowienia w zakresie pkt. 4 oraz pkt. 7 wniósł wnioskodawca, zaskarżając je w całości. Rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego skarżący zarzucił:

- naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na treść wydanego orzeczenia tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i ustalenie – wyłącznie w oparciu o zeznania B. Z. – że jej dochód wynosi od 2.000 zł do 4.000 zł miesięcznie, co ma czynić wiarygodnym jej możliwość spłaty w ratach kwoty 20.343,83 zł na rzecz wnioskodawcy, z pominięciem tej okoliczności, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego objęte przedmiotowym postepowaniem jest zamieszkiwane wyłącznie przez B. Z., która nie reguluje bieżących, ani zaległych opłat związanych z użytkowaniem ww. lokalu, zaś aktualna kwota zadłużenia dla ww. lokalu wynosi 50.034,07 zł, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego uznania Sądu I instancji, że właściwym sposobem podziału majątku wspólnego i działu spadku w niniejszej sprawie jest przyznanie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego B. Z. oraz do dowolnego ustalenia wysokości oraz terminu zapłaty poszczególnych rat przez B. Z. na rzecz wnioskodawcy tytułem spłaty udziału spadkowego.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę pkt. 4 postanowienia Sądu I instancji poprzez zarządzenie sprzedaży licytacyjnej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego opisanego w pkt. 1 postanowienia Sądu I instancji i dokonanie podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży licytacyjnej po 1/6 na rzecz wnioskodawcy G. R., 1/6 na rzecz uczestnika K. R., 4/6 na rzecz uczestniczki B. Z., o uchylenie pkt. 7 postanowienia Sądu I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Wbrew zapatrywaniom skarżącego, Sąd I instancji w niniejszej sprawie dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, które Sąd Okręgowy podziela, przyjmując za własne, oraz dokonał prawidłowej, gdyż odpowiadającej wymogom art. 233 § 1 k.p.c., oceny dowodów, w oparciu o którą wyprowadził trafne wnioski jurydyczne. Zarzut zatem naruszenia wskazanej normy prawnej jawi się jako niezasadny.

Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Nie jest natomiast wystarczające samo przekonanie uczestnika czy wnioskodawcy o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmienna ocena. Pamiętać bowiem należy, że dla podważenia dokonanej przez sąd oceny dowodów oraz poczynionych w oparciu o nią ustaleń nie jest nawet wystarczające wskazanie, że zgromadzone dowody pozwalają także na wyciągnięcie odmiennych wniosków co do okoliczności faktycznych danej sprawy. Z pewnością zaś zarzut formułowany względem orzeczenia Sądu I instancji nie może polegać tylko na przedstawieniu własnej, korzystnej dla skarżącego oceny zdarzeń w oderwaniu od zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Do tego natomiast, zdaniem Sądu Okręgowego, w istocie sprowadza się wywód apelacji w tej kwestii. Nie sposób wszak nie zauważyć, że skarżący, zarzucając Sądowi Rejonowemu przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie jej w sposób wewnętrznie niespójny i nieobiektywny, nawet nie podnosi jakichkolwiek merytorycznych argumentów, które miałyby świadczyć o przedmiotowych okolicznościach, a swoją uwagę koncentruje na wskazywaniu, że Sąd I instancji winien opowiedzieć się za przedstawioną przez niego wersją zdarzeń, gdyż, zdaniem skarżącego, jedynie ta wersja zasługuje na wiarę i orzec zgodnie z jego oczekiwaniami.

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nakazuje natomiast stwierdzić, że przedstawione w tej sprawie dowody zostały przez Sąd Rejonowy ocenione prawidłowo, stanowiąc podłoże do trafnych wniosków, które legły u podstaw kwestionowanych przez skarżącego ustaleń. Wobec faktu, iż Sąd Okręgowy w pełni w tym zakresie akceptuje wywód Sądu I instancji, nie zachodzi potrzeba jego powielania w ramach niniejszego uzasadnienia. Zwłaszcza że, jak powyżej zaakcentowano, skarżący w apelacji nie przedstawił jakichkolwiek merytorycznych argumentów, które poddawałyby w wątpliwość tok rozumowania Sądu Rejonowego. Wywód apelacji w tym zakresie sprowadza się wszak jedynie do wskazywania, że w ocenie skarżącego, B. Z. nie otrzymuje dochodu w wysokości od 2.000 zł do 4.000 zł miesięcznie i nie stać ją będzie na spłatę w ratach kwoty 20.343,83 zł na rzecz wnioskodawcy także z uwagi na zadłużenie lokalu wynoszące 50.034,07 zł co, zdaniem apelującego, winno prowadzić do uwzględnienia przedstawianych przez niego okoliczności i rozstrzygnięcia w przedmiocie podziału majątku zgodnie z jego oczekiwaniami czyli zarządzeniem sprzedaży licytacyjnej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Odnosząc powyższe do stanowiska skarżącego uznać trzeba, iż nie sprostał on opisanym wymogom formułowania analizowanego zarzutu, a jego stanowisko jest wyrazem polemiki ze stwierdzeniem Sądu Rejowego przyjętym u podstaw zaskarżonego postanowienia.

Wskazać ponadto należy, że w postępowaniu o dział spadku chodzi o spory między współspadkobiercami. Dział spadku ma uregulować stosunki wynikające z dziedziczenia tylko między spadkobiercami, a nie między spadkobiercami i innymi osobami. Nie jest zaś celem postępowania działowego rozstrzyganie o obowiązku zaspokojenia przez spadkobierców długów spadku (por. Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 września 1968 r. III CRN 209/68., Legalis nr 13670). W sprawie o dział spadku rozliczeniu podlegają wyłącznie długi spłacone, a nie zobowiązania nieuregulowane. Dział spadku obejmuje w zasadzie jedynie aktywa, natomiast pasywa pozostają poza jego zakresem. Długi nie spłacone nie podlegają rozliczeniu między spadkobiercami. Niespłacone długi, które obciążają majątek spadku, przy dziale spadku w zasadzie nie podlegają rozliczeniu, gdyż mino takiego podziału dług nadal się utrzymuje. Postanowienie działowe nie wiąże wierzyciela, który może dochodzić spełnienia zobowiązań spadkowych zgodnie z ogólnymi zasadami odpowiedzialności za długi spadkowe. Tym samym, nie uszło uwadze Sądu pierwszej instancji, jak twierdzi skarżący, że na majątku spadku jest nie spłacone zobowiązanie z tytułu opłat czynszowych wobec Spółdzielni Mieszkaniowej (...). Z powyższych powodów, nie było to i nie mogło być przedmiotem rozstrzygnięcia.

Reasumując, skarżący nie zdołał przedstawić jakichkolwiek merytorycznych argumentów, które podważałyby prawidłowość ustaleń i wniosków jurydycznych wyprowadzonych przez Sąd I Instancji, stanowiących podstawę zaskarżonego orzeczenia.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy w punkcie 1. postanowienia, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., oddalił apelację jako bezzasadną.

W punkcie 2 postanowienia Sąd Okręgowy przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi na rzecz adwokata J. K. kwotę 4.428 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy z urzędu w postępowaniu apelacyjnym. Jej wysokość została ustalona odpowiednio do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 22 października 2015 r (Dz.U. z 2015 r, poz. 1801). Jest to wynagrodzenie równe 50% stawki minimalnej powiększone o stawkę VAT, tj. stanowiące kwotę 4.428 złotych.