Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 411/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 sierpnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący:

SSO Sylwana Wirth (spr.)

Sędziowie:

SSO Adam Pietrzak, SSO Krzysztof Płudowski

Protokolant:

Magdalena Telesz

przy udziale Władysławy Kunickiej - Żurek Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 24 sierpnia 2016 r.

sprawy R. K.

syna J. i S. z domu K. (...) r. w J. z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Świdnicy

z dnia 19 lutego 2016 r. sygnatura akt II K 581/15

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt IV Ka 411/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z z dnia 19 lutego 2016 roku Sąd Rejonowy w Świdnicy uznał oskarżonego R. K. za winnego tego, że w dniu 20 lutego 2015 roku w Ś., województwie (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz uzyskania kredytu, za pomocą wprowadzenia w błąd pracownika (...) S.A. z siedzibą we W. co do zamiaru i możliwości finansowych wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania, doprowadził (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez udzielenie kredytu na zakup towarów nr (...) w kwocie 7862,13 złotych na zakup laptopa T. oraz tableta L. w sklepie „(...)” sp. z o.o. w Ś., po uprzednim przedłożeniu pisemnego, nierzetelnego oświadczenia o rzekomym zatrudnieniu i osiąganych dochodach w firmie (...) S.A. z siedzibą w S., które to oświadczenie dotyczyło okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania w/w kredytu działając tym samym na szkodę (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. w wysokości 7862,13 złotych, to jest popełnienia czynu z art. z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk, przy zastosowaniu art. 58 § 3 kk w brzmieniu tego przepisu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 roku, wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin w stosunku miesięcznym.

Na podstawie art. 36 § 2 kk, w brzmieniu tego przepisu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 roku w zw. z art. 72 § 2 kk, w brzmieniu tego przepisu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 roku zobowiązał oskarżonego R. K. do naprawienia w części szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Bank (...) S.A. kwoty 3962,13 zł (trzech tysięcy dziewięćset sześćdziesięciu dwóch złotych trzynastu groszy) w terminie roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.

Orzeczono ponadto o kosztach sądowych.

Wyrok powyższy zaskarżony został apelacją prokuratora w części dotyczącej orzeczenia o kare i kosztach postępowania – na niekorzyść oskarżonego.

Powołując się na treść art. 438 § 1 i 3 kpk apelujący wyrokowi temu zarzucił:

I. obrazę przepisów prawa materialnego, a to przepisu art. 58 § 3 kk oraz art. 36 § 2 kk w brzmieniu tych przepisów obowiązującym przed 1 lipca 2015 roku poprzez ich niesłuszne zastosowanie wobec R. K. oskarżonego o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i wymierzenie wobec niego przy zastosowaniu art. 58 § 3 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 roku, kary ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne oraz orzeczenie wobec oskarżonego na podstawie art. 36 § 2 kk w zw. z art. 72 § 2 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 roku obowiązku naprawienia szkody, podczas gdy przepis art. 58 § 3 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 roku miał zastosowanie do przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat, zaś przestępstwo z art. 286 § 1 kk jest zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8, zatem wobec oskarżonego nie mają zastosowania przepisy art. 58§3kkiart. 36§2kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 roku;

II. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia w przedmiocie kosztów postępowania, mający wpływ na jego treść, polegający na niesłusznym przyjęciu, iż oskarżony R. K. nie jest w stanie pokryć kosztów sądowych, podczas gdy analiza sytuacji materialnej oskarżonego, a w szczególności fakt, iż oskarżony R. K. pracuje dorywczo, korzystał z pomocy obrońcy z wyboru, a także fakt, iż na jego wniosek powołano biegłego z zakresu pisma ręcznego i dokumentów, celem wydania opinii w przedmiocie ustalenia autentyczności podpisów widniejących na dokumentacji kredytowej, wiedząc, iż podpisy na w/w dokumentacji zostały przez niego nakreślone, przez co naraził Skarb Państwa na niepotrzebne koszty, prowadzi do wniosku, iż wobec oskarżonego należy orzec obowiązek uiszczenia kosztów sądowych w całości i podnosząc te zarzuty, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1)  orzeczenie wobec oskarżonego R. K. w punkcie I części dyspozytywnej wyroku za czyn z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk przy zastosowaniu art. 37 a kk kary 6 /sześciu/ miesięcy ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 /trzydziestu/ godzin miesięcznie,

2)  orzeczenie w punkcie II części dyspozytywnej wyroku na podstawie art, 46 § 1 kk obowiązku naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Bank (...) S.A. kwoty 3962,13 złotych (trzy tysiące dziewięćset sześćdziesiąt dwa złote trzynaście groszy).

3)  zasądzenie od oskarżonego R. K. kosztów i opłat sądowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna, jednak uwzględnienie jej wniosku o zmianę zaskarżonego wyroku nie było możliwe.

Rację ma skarżący podnosząc, że wymierzając oskarżonemu w wyroku karę zasadniczą, Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy przepisu art. 58 § 3 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 r., poprzez jego niesłuszne zastosowanie, gdyż przepis ten mógł być podstawą orzeczenia kary innego rodzaju, aniżeli pozbawienie wolności jedynie do przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat.

Tymczasem, przypisane oskarżonemu przestępstwo zagrożone było i jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.

Brak zatem było podstaw do zastosowania przepisu art. 58 § 3 kk, a w konsekwencji przepisu art. 36 § 2 kk.

Trzeba przy tym zwrócić uwagę na fakt, że Sąd I instancji wyrokował w trybie art. 387 § 1 i 2 kpk, wskutek uwzględnienia wniosku oskarżonego, który wnosił o wymierzenie mu kary 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin i orzeczenie obowiązku naprawienia szkody w terminie roku od uprawomocnienia się wyroku. Co do kosztów sądowych oskarżony nie wypowiadał się.

Orzekając w trybie art. 387 § 2 kpk, jeśli sąd widzi możliwość wyrokowania, stwierdzając, że zachodzą wszystkie ustawowe przesłanki pozwalające na zastosowanie rzeczonej instytucji, w tym nieprzeprowadzenia rozprawy w całości, zobligowany jest do orzeczenia kar i środków karnych z uwzględnieniem ich rodzaju i wymiaru, jakie wskazał wnioskujący o wydanie wyroku oskarżony. Nie jest przy tym możliwe orzeczenie takich kar czy środków karnych, które nie były objęte przez oskarżonego wnioskiem.

Sąd I instancji uwzględnił wniosek oskarżonego, jednak uczynił to oczywiście wadliwie, powołując błędne przepisy.

Wyrokując w lutym 2016 r., sąd powinien był zastosować przepisy obowiązujące aktualnie (art. 37 a kk jest względniejszy).

Zmiana wyroku przez sąd odwoławczy nie jest możliwa, ponieważ oskarżony wnosił o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody, ale z terminem jego wykonania na 1 rok.

Tymczasem prokurator wnosi w apelacji o orzeczenie tego obowiązku jako bezterminowego (wykonalnego z chwilą uprawomocnienia się wyroku) w oparciu o art. 46 § 1 kk.

Tego rodzaju rozstrzygnięcie nie było objęte wnioskiem oskarżonego (art. 387 § 1 kpk) tak jak rozstrzygnięcie o kosztach sądowych. W tym stanie rzeczy wyrok nie może być korygowany, bo naruszałby tryb konsensualny, w którym ten wyrok wydano.

Z tych względów podlegał on uchyleniu, a sprawa przekazaniu do ponownego rozpoznania.