Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Radomiu VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Jarosław Łuczaj

Protokolant st. sekr. sąd. Marta Gackiewicz

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2017 roku w Radomiu

sprawy A. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy i o ustalenie wysokości kapitału początkowego

na skutek odwołań A. B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 8 października 2015 roku, nr (...) i nr (...)-2004

1.  umarza postępowanie odnośnie okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Usług Budowlanych (...) spółka cywilna z siedzibą w W. od 1 października 1990 roku do 29 grudnia 1992 roku;

2.  oddala odwołania dalej idące.

SSO Jarosław Łuczaj

Sygn. akt VI U 1486/15

UZASADNIENIE

W dniu 13 listopada 2015 roku A. B. wniósł odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 8 października 2015 roku, nr (...) - odmawiającej mu prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 8 października 2015 roku, nr (...)-2004 - odmawiającej mu ponownego ustalenia kapitału początkowego. W uzasadnieniach odwołań zarzucił, iż ZUS odmówił mu przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy przyjmując niezasadnie za udowodnione jedynie okresy składkowe i nieskładkowe w wymiarze 28 lat, 7 miesięcy i 10 dni, niezasadnie nie uwzględniając przy tym okresów zatrudnienia w Zakładzie (...) od 1 marca 1990 roku do 30 września 1990 roku oraz w (...) s.c. (odwołania – k. 3-4, 12-13).

W odpowiedzi na odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniósł o ich oddalenie. Wskazano, że A. B. udokumentował ogólny okres ubezpieczenia w wymiarze 29 lat, 10 miesięcy i 10 dni, po doliczeniu okresu pracy w (...) s.c. od 1 października 1990 roku do 31 grudnia 1991 roku, jednak nie udowodnił 5-letniego okresu ubezpieczenia na datę powstania niezdolności do pracy oraz na datę złożenia wniosku. Ostatnie ubezpieczenie wnioskodawca udowodnił na dzień 6 kwietnia 2004 roku – zasiłek dla bezrobotnych. W zakresie uwzględnionego okresu ZUS wniósł o umorzenie postępowania. Wnioskodawca nie spełnił również warunku określonego w art. 58 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, bowiem pomimo orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy nie udokumentował 30-letniego okresu składkowego. W zakresie decyzji o odmowie ponownego ustalenia kapitału początkowego organ rentowy wskazał, iż po uwzględnieniu okresu pracy w (...) s.c. okres składkowy wynosi 24 lata, 11 miesięcy i 2 dni. W tym zakresie ZUS wniósł o umorzenie postępowania (odpowiedzi na odwołania – k. 5-6, 14).

Postanowieniami z dnia 4 stycznia 2016 roku Sąd połączył sprawy z obydwu odwołań do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia (postanowienia – k. 8,16).

Pismem procesowym z dnia 17 marca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. poinformował, iż okres zatrudnienia w Zakładzie (...) od 3 czerwca 1985 roku do 28 lutego 1990 roku został uwzględniony do ogólnego okresu ubezpieczenia (pismo procesowe – k. 20).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

A. B., urodził się w dniu (...) (okoliczność bezsporna).

W okresie od 4 września 1971 roku do 31 maja 1985 roku zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) w W., gdzie wykonywał prace tynkarskie na wysokości w pełnym wymiarze czasu pracy (zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ZUS Rp-7 - k. 3, 51, 52 akt ZUS dot. kapitału początkowego, zaświadczenie o zatrudnieniu – k. 50 akt ZUS dot. kapitału początkowego, wpis w legitymacji ubezpieczeniowej – k. 70, zeznania wnioskodawcy – zapis na płycie CD – k. 42).

W okresie od 3 czerwca 1985 roku do 28 lutego 1990 roku A. B. zatrudniony był w Zakładzie (...) w W. jako murarz-tynkarz. Wykonywał prace tynkarskie i elewacyjne na rusztowaniach. W dniu 28 lutego 1990 roku pracodawca wyrejestrował pracowników, a w dniu 30 kwietnia 1990 roku zlikwidował zakład. A. B. był nieobecny w pracy w okresach: 21-27 stycznia 1986 roku, 30-31 grudnia 1986 roku i 1-3 stycznia 1987 roku (kserokopia świadectwa pracy – k. 5 akt ZUS dot. kapitału początkowego, k. 12-13 akt ZUS dot. kapitału początkowego, zeznania wnioskodawcy – zapis na płycie CD – k. 42, 72, zeznania świadka R. R. – zapis na płycie CD – k. 59).

W okresie od 1 października 1990 roku do 29 grudnia 1992 roku i od dnia 4 stycznia 1993 roku do 31 lipca 1996 roku A. B. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Usług Budowlanych (...) s.c. K. S., S. S. w W. na stanowisku murarza (zaświadczenia o zatrudnieniu w aktach ZUS dot. kapitału początkowego, świadectwo pracy k. 64 akt ZUS dot. kapitału początkowego, zeznania wnioskodawcy – zapis na płycie CD – k. 42).

A. B. w okresie od 29 września 2003 roku do 18 sierpnia 2008 roku i od 5 lutego 2009 roku do 2 marca 2014 roku zarejestrowany był w Urzędzie Pracy (...) W. w W.. W okresie od 7 października 2003 roku do 31 grudnia 2003 roku oraz od 1 stycznia 2004 roku do 6 kwietnia 2004 roku pobierał zasiłek dla bezrobotnych (zaświadczenie – k. 18 akt ZUS 31045858).

W dniu 1 grudnia 2003 roku A. B. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. wniosek o ustalenie kapitału początkowego (wniosek – k. 1-2 akt ZUS dot. kapitału początkowego).

Decyzją z dnia 28 lutego 2005 roku, nr (...)-2004, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. ustalił kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 142.412,60 zł, przyjmując wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego na poziomie 122,54 % (decyzja – k. 45-46 akt ZUS dot. kapitału początkowego).

W dniu 10 lipca 2014 roku A. B. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego (wniosek – k. 49 akt ZUS dot. kapitału początkowego).

Decyzją z dnia 25 września 2014 roku, nr (...)-2004, Zakład Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. ustalił kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 150.459,10 zł, przyjmując wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego na poziomie 132,75 % (decyzja – k. 61-62 akt ZUS dot. kapitału początkowego).

Prawomocną decyzją z dnia 23 lutego 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., nr (...) stwierdził, iż A. B. jako pracownik u płatnika składek (...) T. M. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 1 października 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku (decyzja – k. 44-45 akt ZUS 3/ (...)).

W dniu 17 czerwca 2015 roku A. B. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego (wniosek – k. 63 akt ZUS dot. kapitału początkowego).

Decyzją z dnia 8 października 2015 roku, nr (...)-2004, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ponownego ustalenia kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku wskazując, że przedłożone dowody nie powodują zmiany wartości kapitału początkowego (decyzja – k. 71 akt ZUS dot. kapitału początkowego).

W dniu 17 czerwca 2015 roku A. B. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. wniosek o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W wyniku złożonego wniosku został skierowany na badanie przez lekarza orzecznika ZUS, który w opinii lekarskiej z dnia 11 sierpnia 2015 roku stwierdził, że A. B. jest trwale całkowicie niezdolny do pracy od dnia 27 listopada 2014 roku oraz częściowo niezdolny do pracy w okresie od lipca 2013 roku do listopada 2014 roku (wniosek – k. 1-4 akt ZUS 31045858, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 12 akt ZUS 31045858).

Decyzją z dnia 8 października 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił A. B. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazano, iż wnioskodawca nie udowodnił wymaganych 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w 10-leciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy lub w 10-leciu przed powstaniem niezdolności do pracy oraz nie udowodnił 30 lat okresów składkowych. Organ rentowy przyjął za udowodniony staż sumaryczny w wymiarze 28 lat, 7 miesięcy i 10 dni (decyzja – k. 25 akt ZUS 31045858).

W dniu 30 października 2015 roku A. B. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego (wniosek w aktach ZUS dot. kapitału początkowego).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. po zakończeniu postępowania wyjaśniającego, do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz kapitału początkowego zweryfikował staż pracy i uwzględnił okres zatrudnienia w (...) s.c. w W. od 1 października 1990 roku do 31 grudnia 1991 roku. Wskazano, że staż pracy ogółem do renty z tytułu niezdolności do pracy wynosi 29 lat, 2 miesiące i 29 dni okresów składkowych oraz 7 miesięcy i 11 dni okresów nieskładkowych, co stanowi łącznie 29 lat, 10 miesięcy i 10 dni (pismo ZUS w aktach ZUS 31045858).

Decyzją z dnia 7 grudnia 2015 roku, nr (...)-2004, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., po otrzymaniu nowych dowodów ponownie ustalił wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 157.046,78 zł, przyjmując wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego na poziomie 132,75 % (decyzja w aktach ZUS dot. kapitału początkowego).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy, w tym akta organu rentowego oraz zeznania wnioskodawcy i świadka R. R.. Dowody te nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie warunki określone w art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku poz. 887 ze zm.), tzn. jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy oraz niezdolność ta powstała w okresach wymienionych w ust. 1 pkt 3 wskazanego artykułu, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Natomiast zgodnie z art. 58 ust. 1 i 2 ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie, co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat i powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (art. 58 ust. 4).

Niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art. 12 ust. 1, 2 i 3 w/w ustawy).

W toku postępowania udowodnione zostało, że wnioskodawca w okresie od lipca 2013 roku do listopada 2014 roku był częściowo niezdolny do pracy, zaś od 27 listopada 2014 roku jest trwale całkowicie niezdolny do pracy. Posiada on również udokumentowany staż ubezpieczeniowy w wymiarze 29 lat, 10 miesięcy i 10 dni okresów składkowych i nieskładkowych, nie udowodnił wymaganego 5-letniego okresu ubezpieczenia w 10-leciu przypadającym przed złożeniem wniosku lub powstaniem niezdolności do pracy, ani nie udokumentował też 30-letniego okresu składkowego. Do stażu pracy nie zaliczono okresów nieobecności wnioskodawcy w pracy oraz okresu od 1 marca 1990 roku do 30 września 1990 roku w Zakładzie (...) w W..

W związku z powyższym w niniejszym postępowaniu badaniu podlegała przede wszystkim przesłanka z art. 58 ust. 1 pkt 5 w związku z ust. 2 i ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a mianowicie czy ubezpieczony osiągnął 5-letni okres składkowy i nieskładkowy w 10-leciu przypadającym przed złożeniem wniosku lub powstaniem niezdolności do pracy, ewentualnie czy udokumentował 30-letni okres składkowy. Jak ustalono, niezdolność wnioskodawcy do pracy powstała w lipcu 2013 roku. Wobec tego istotne w niniejszej sprawie było ustalenie czy w okresie od lipca 2003 roku do lipca 2013 roku A. B. osiągnął 5-letni okres składkowy i nieskładkowy.

Z analizy akt sprawy wynika, że w przypadku wnioskodawcy okres ten wyniósł jedynie 6 miesięcy – od 7 października 2003 roku do 6 kwietnia 2004 roku, kiedy pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Wnioskodawca nie przedstawił też innych dowodów wskazujących na posiadanie okresów składkowych poza tymi wyżej wskazanymi.

Wnioskodawca nie udowodnił także 30-letniego okresu składkowego, a jedynie 29 lat, 2 miesiące i 29 dni.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. po zakończeniu postępowania wyjaśniającego, do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz kapitału początkowego zweryfikował staż pracy i uwzględnił wnioskowany przez A. B. w odwołaniach okres zatrudnienia w (...) s.c. w W. od 1 października 1990 roku do 31 grudnia 1991 roku. Ponieważ z zaświadczenia o zatrudnieniu oraz świadectwa pracy wynika, iż A. B. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Usług Budowlanych (...) s.c. K. S., S. S. w W. w okresie od 1 października 1990 roku do 29 grudnia 1992 roku dlatego też, w tej części Sąd Okręgowy postępowanie umorzył na zasadzie przepisu art. 477 ¹³ kpc, uznając, że żądanie wnioskodawcy w tym zakresie zostało uwzględnione. Z uwagi na powyższe orzeczono jak w punkcie 1. sentencji.

Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd stwierdził, iż ZUS prawidłowo do stażu pracy uwzględnił A. B. okres zatrudnienia w Zakładzie (...) w W. jedynie od 3 czerwca 1985 roku do 28 lutego 1990 roku, z wyłączeniem nieobecności w pracy w okresach: 21-27 stycznia 1986 roku, 30-31 grudnia 1986 roku i 1-3 stycznia 1987 roku. Wnioskodawca co prawda przedstawił z tego zakładu świadectwo pracy, z którego wynika, iż był tam zatrudniony od 3 czerwca 1985 roku do 30 września 1990 roku, niemniej jednak z analizy akt organu rentowego wynika, że składki na ubezpieczenie społeczne były odprowadzane w okresie od 3 czerwca 1985 roku do 28 lutego 1990 roku, w dniu tym pracodawca wyrejestrował pracowników, a w dniu 30 kwietnia 1990 roku zlikwidował zakład. Wnioskodawca w toku sprawy nie przedstawił żadnych dowodów, które jednoznacznie wskazywałby na opłacanie składek na ubezpieczenie w nieuwzględnionym przez ZUS okresie. Świadek R. R. zatrudniony był w tym okresie u innego z trzech współwłaścicieli tego Zakładu, nie miał zatem wiedzy na temat odprowadzania składek przez J. M..

Okoliczności te powodują, iż A. B. nie spełnia przesłanek określonych treścią powołanych wyżej przepisów ustawy emerytalnej. Tym samym w świetle obowiązujących przepisów nie jest możliwe przyznanie odwołującemu prawa do dochodzonego świadczenia rentowego poprzez zmianę zaskarżonej decyzji organu rentowego.

W ocenie Sądu Okręgowego prawidłowa jest także zaskarżona decyzja o odmowie ponownego ustalenia kapitału początkowego. Wnioskodawca nie przedłożył żadnych nowych dowodów wskazujących okresy pracy, które wpłynęły byna zmianę wysokości kapitału początkowego.

Biorąc powyższe pod uwagę, w oparciu o treść art. 477 ¹⁴ § 1 kpc, Sąd orzekł jak w punkcie 2. sentencji.

SSO Jarosław Łuczaj