Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 419/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w S.IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Curzydło

Sędziowie SO: Elżbieta Jaroszewicz, Andrzej Jastrzębski (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Kamila Wiśniewska

po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2016 r. w S.

na rozprawie

sprawy z powództwa E. J.

przeciwko (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej
w W., U. G.

o zapłatę

na skutek apelacji P. J. i J. J., spadkobierców powódki od wyroku Sądu Rejonowego w S.
z dnia 6 kwietnia 2016r., sygn. akt I C 623/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I (pierwszym) w ten sposób, że datę ustawowych odsetek określa na dzień 1 czerwca 2013 roku,

2.  oddala apelację w pozostałym zakresie,

3.  znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt IV Ca 419/16

UZASADNIENIE

Powódka E. J. wniosła pozew przeciwko (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 20.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 25.10.2012r. do dnia zapłaty oraz zwrotem kosztów procesu, wskazując, że na skutek zdarzenia drogowego z dnia 18.09.2011r. doznała naruszenia integralności fizycznej i rozstroju zdrowia, a wobec tego domaga się zadośćuczynienia za doznane krzywdy.

Pozwany (...) Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania, powołując się na instytucję tzw. „przejazdu grzecznościowego”, co w jego ocenie uzasadnia odpowiedzialność U. G.. Pozwany zażądał w razie uwzględnienia powództwa, zasądzenia odsetek dopiero od wyrokowania.

Pozwany U. G. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego U. G. kosztów postępowania. W ocenie tego pozwanego przejazd nie miał charakteru grzecznościowego. Pozwany zakwestionował także żądanie odsetkowe, wskazując, że powinno być ono liczone od dnia wyrokowania.

Wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2016r. Sąd Rejonowy w S. zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki E. J. kwotę 17.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6.04.2016r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie. Nadto zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki zwrot kosztów procesu w 85%, których szczegółowe wyliczenie pozostawił referendarzowi sądowemu, jak i zasądził od powódki na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. zwrot kosztów procesu w 15%, których szczegółowe wyliczenie pozostawia referendarzowi sądowemu. W pkt V oddalono wniosek pozwanego U. G. z siedzibą w W. o zasądzenie od powódki na rzecz tego pozwanego zwrotu kosztów postępowania.

Powyższe orzeczenie zapadło po ustaleniu, że powódka w dniu 18.09.2011r. w L., wracając z bratem i rodzicami z lotniska w G. do S. uległa wypadkowi komunikacyjnemu, wskutek którego wystąpiła u niej (...)Uszkodzenie (...) powódki ma charakter trwały i nie rokuje poprawy.

E. J. tytułem zadośćuczynienia za krzywdę odniesioną w wypadku z dnia 18.09.2011 roku otrzymała kwotę 13.000 zł wypłaconą przez U. G. w W..

Na podstawie poczynionych ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy, bacząc na treść przepisów art. 435 § 1 kc, art. 436 § 1 i 2 kc, art. 321 § 1 k.p.c, art. 425 § 1 kc, art. 822 § 4 kc w zw. z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.2013.392 j.t.), art. 444 § 1 kc i art. 445 § 1 kc, zważył, że powództwo zasługiwało w części na uwzględnienie. W ocenie Sądu Okręgowego powódka w dniu 18.09.2011r. nie korzystała z przewozu z grzeczności. (...)powódki umówili się z nią, że wyjedzie ona po nich na lotnisko. Podróż powódki nie była więc podyktowana wyłącznym jej interesem.

Mając na uwadze zakres obrażeń, jakich doznała powódka w wyniku wypadku z dnia 18.09.2011r. oraz jego konsekwencji Sąd Rejonowy przyznał powódce zadośćuczynienie w wysokości 17.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wydania wyroku tj. 6.04.2016r. do dnia zapłaty. Odsetki za opóźnienie zasądzono od dnia wydania wyroku, albowiem dopiero materiał dowodowy zgromadzony w sprawie w postaci opinii biegłego sądowego (...) i to sporządzanej po przeprowadzeniu dodatkowych badań, pozwolił na ustalenie rozmiaru krzywdy doznanej przez powódkę.

W pozostałym zakresie, wobec braku udowodnienia krzywdy związanej z dolegliwościami bólowymi (...)wobec pozwanego (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W., oraz w całości wobec braku wykazania przesłanek z art. 435 § 1 kc w zw. z art. 436 § 1 kc wobec U. G. w W., Sąd meriti powództwo oddalił.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiodła powódka, zaskarżając wydany wyrok w części oddalającej odsetki od zasądzonej kwoty od dnia 26.10.2012r. do dnia 6.04.2016r., i podnosząc zarzuty naruszenia art. 481 kc przez błędną jego wykładnię i art. 14 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) poprzez jego niezastosowanie, a w efekcie przyjęcie, że odsetki należ się od dnia wyrokowania, a nie od dnia wymagalności roszczenia, tj. od dnia 26.10.2012r. Z uwagi na to powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w części poprzez zasądzenie odsetek ustawowych od kwoty 17.000 zł od dnia 26.10.2012r. do dnia zapłaty, jak i o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego.

W odpowiedzi na apelację pozwany U. G. wniósł o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie na swoją rzecz od powódki kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na częściowe uwzględnienie.

Sąd II instancji co do zasady zgadza się z przedstawioną w apelacji argumentacją odnoszącą się do kwestii tego, od jakiej daty należą się odsetki za zwłokę w sprawie o zadośćuczynienie, przychylając się do niej w całej rozciągłości, jak i popierając przywołane w apelacji poglądy Sądu Najwyższego.

Zasadą jest, że obowiązek zaspokojenia roszczenia o zadośćuczynienie z tytułu uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nie staje się wymagalny dopiero z datą wydania uwzględniającego to roszczenie wyroku wydanego w toku wytoczonego o nie procesu sądowego, lecz z chwilą wezwania dłużnika do jego zaspokojenia (tak: Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 12.10.1999r. wydanym w sprawie I ACa 318/99). Na uwadze mieć należy, że powódka dochodziła roszczeń kompensacyjnych które są wymagalne z chwilą wezwania do zapłaty. Chwila ta może podlegać modyfikacji zgodnie z przepisami art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 392, zwanej dalej „ustawą”).

W ocenie Sądu II instancji strona powodowa nie wykazała jednakowoż w realiach rozpoznawanej sprawy daty, na którą powoływała się w apelacji (26.10.2012r.), a od której jej zdaniem należało liczyć odsetki od dochodzonego żądania zadośćuczynienia. Jak była o tym mowa wyżej zasadnicze znaczenie w tej kwestii ma natomiast chwila wezwania do zapłaty.

W tej sytuacji zdaniem Sądu II instancji uzasadnionym stało się ustalenie daty wymagalności odsetek od pretensji głównej na dzień 1 czerwca 2013r. Zważyć bowiem należało, że w dniu 14.05.2013r. został towarzystwu ubezpieczeniowemu doręczony odpis pozwu w tej sprawie (k. 21) i w ocenie Sądu Okręgowego ubezpieczyciel w terminie 14 dni (art. 14 ust. 2 ustawy) mógł wypłacić powódce stosowne zadośćuczynienie. Po upływie tego terminu roszczenie powódki o zadośćuczynienie stało się już wymagalne. W tej sytuacji Sąd Okręgowy przyjął, że ustawowe odsetki od wymagalnego roszczenia powódki biegną począwszy właśnie od dnia 1.06.2016r.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł, jak w pkt 1 sentencji, na podstawie art. 386 § 1 kpc.

W pozostałym zakresie, a zatem co do odsetek ustawowych za okres od dnia 26.10.2012r. do dnia 31.05.2013r. apelacja na podstawie art. 385 kpc i z przyczyn wyżej wskazanych podlegała oddaleniu (pkt 2 sentencji).

Sąd II instancji nie znalazł podstaw do obciążenia uczestników - spadkobierców zmarłej powódki kosztami postępowania apelacyjnego. Co zaś się tyczy pozwanego U. G. to w niniejszej sprawie nawet trudno było mówić o jakichkolwiek kosztach tego postepowania, skoro w stosunku do tego pozwanego rozstrzygnięcie Sądu I instancji było już prawomocne. Mając zatem na uwadze treść art. 108 § 1 kpc oraz art. 100 zd. 1 kpc, w sytuacji, gdy żądanie apelacyjne zostało częściowo uwzględnione, należało znieść wzajemnie między stronami koszty postępowania drugoinstancyjnego.