Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Kamilla Piórkowska

Ławnicy

Protokolant st.sekr.sądowy Monika Kalinowska

Po rozpoznaniu w dniu 15 września 2016 r. w. T.

przy udziale -

sprawy z powództwa:

J. G.

przeciwko:

małoletniemu M. G. działającemu przez matkę B. G.

o:

obniżenie alimentów

1.  oddala powództwo;

2.  kosztami sądowymi obciąża powoda.

Sygn. akt: III RC 161/16

UZASADNIENIE

J. G. pozwem z dnia 25 lutego 2016 r. wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w. T. z dnia 27 marca 2014 r. sygn. akt. (...) na rzecz małoletniego M. G. z kwoty po 1000 zł miesięcznie do kwoty po 450 zł miesięcznie, płatnych z góry do rąk matki uprawnionego B. G., do dnia 10-ego każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowym za opóźnienie w razie opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat, od dnia wniesienia pozwu oraz o zasądzenie kosztów procesu wg norm przypisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w zakresie kosztów utrzymania małoletniego nastąpiła istotna zmiana stosunków, albowiem małoletni zaprzestał uczęszczania do szkoły niepublicznej, wskutek czego konieczność płatności czesnego, w kwocie po 550 zł miesięcznie, odpadła. Zdaniem powoda, istotnym elementem składającym się na kwotę zasądzonych od powoda w wyroku Sądu Okręgowego w. T. z dnia 27 marca 2014 r. sygn. akt. (...) alimentów, było uwzględnienie konieczności uiszczania w/w czesnego. Powód twierdził, iż matka małoletniego nie ponosi w zamian innych kosztów utrzymania syna, albowiem M. G. nie uczęszcza na inne zajęcia pozalekcyjne, kursy językowe, nie wymaga stałego leczenia, którego koszty obciążałyby B. G.. Jednocześnie sytuacja materialna powoda, jako osoby długotrwale bezrobotnej, nie uzasadnia łożenia na M. G. alimentów w wysokości przewyższającej potrzeby małoletniego.

Matka małoletniego pozwanego na rozprawie w dniu 12.07.2016r. wniosła o oddalenie powództwa. Swoje stanowisko uzasadniła tym, że syn aktualnie znajduje się w fazie intensywnego wzrostu, więc jego koszty utrzymania są wysokie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 27 marca 2014 r. rozwiązano małżeństwo J. i B. G.. Sąd ustalił miejsce zamieszkania dzieci: K. (ur. (...)) oraz M. (ur. (...) ) przy matce oraz zasądził od J. G. rentę alimentacyjną na rzecz małoletnich dzieci w kwotach po 1000 zł miesięcznie na rzecz każdego z dzieci tj. łącznie po (...) zł., płatnych do rąk matki.

/dowód: wyrok Sądu Okręgowego w. T.z dnia 27 marca 2014 r. sygn. akt. (...) k. 11-12 akt/

Wówczas małoletni pozwany zamieszkiwał w domu rodzinnym w B. wraz z matką. M. G. uczęszczał do szkoły społecznej im. J. S. w T., w której czesne wynosiło 550 zł miesięcznie. Matka małoletniego pracowała jako nauczyciel, zarabiała ok. (...) zł. miesięcznie. Na utrzymaniu miała jeszcze jedno dziecka K., która uczęszczała na dodatkowe zajęcia ich koszt to 400 zł. miesięcznie. B. G. zamieszkiwała sama z dziećmi, w domu, który otrzymała w wyniku podziału majątku z byłym mężem. Płaciła ok. 300 zł. miesięcznie za prąd, ok. (...)zł. rocznie za ogrzanie domu, dojazdy do pracy i szkoły do T. wynosiły ok. 700 zł. miesięcznie. Miesięczny koszt utrzymania dzieci oceniła na kwotę 3500 zł.

J. G. nigdzie nie pracował, zwolnił się z pracy za porozumieniem stron. Twierdził, że nie było dla niego już pracy. Był wiceprezesem w spółce z o.o. (...) majątek, (...) Utrzymywał się z oszczędności. Mieszkał z ojcem, który otrzymywał emeryturę. Szukał pracy.

/dowód: przesłuchanie stron, akta sprawy (...) k. 55 -56 akt/

Powód J. G. jest z wykształcenia(...) Jest zarejestrowany jako bezrobotny od 7 października 2013 r., obecnie bez prawa do zasiłku. Szuka nadal pracy.

Aktualnie utrzymuje się z oszczędności, na koncie ma ok. (...) zł . Mieszka razem z ojcem, z którym prowadzi gospodarstwo domowe. Koszty utrzymania wynoszą ok. 1000 miesięcznie. Powód nie ma zobowiązań finansowych. Po rozwodzie sprzedał udziały w przedsiębiorstwie za kwotę (...) zł. Pieniądze otrzymane wskutek sprzedaży udziałów inwestował w dzieła sztuki ((...)zł), oprocentowaną pożyczkę ((...) zł), z której zysk od grudnia b.r. wyniesie ok. (...) rocznie, studia podyplomowe ok. (...) zł. . Posiada dwa samochody: M. (rocznik (...)) i P. ((...)), ich wartość to ok. (...) zł. i ok. (...) zł. J. G. terminowo spełnia swoje zobowiązania finansowe, a nadto ponosi dodatkowe koszty utrzymania M. G., np. finansuje wspólne wakacje, kino, leczenie ortodontyczne – ocenia iż łączny koszt tego leczenia wyniesie (...)

Mieszka wraz z ojcem, w mieszkaniu, którego jest właścicielem. Tytułem opłat za mieszkanie daje ojcu 500 zł. miesięcznie, żywi się sam. Na jedzenie wydaje ok. 600- 700 zł. miesięcznie. Płaci alimenty na córkę 1000 zł. miesięcznie. Innych zobowiązań nie posiada.

/poza sporem, a nadto: umowa sprzedaży udziałów k. 64-66 akt, historia rachunków bankowych J. G. k. 62-63v akt, zeznania powoda k. 84-85/

Aktualnie M. G. ma (...) lat. Uczęszczał do VI klasy Szkoły Podstawowej w B.. Zmienił szkołę, albowiem źle odnajdywał się w (...) Szkole Podstawowej im. (...) w T.. Podczas przesłuchania w sprawie I. N. (...)wskazał, że nie lubił nauczycieli w tamtej szkole, jego koledzy też zmienili szkołę i nie chciał tam dalej chodzić. W szkole uzyskiwał średnie oceny, bardzo dobre rezultaty z zachowania. W roku szkolnym 2016/2017 zaczął uczęszczać do gimnazjum w D., razem z klasą z SP w B.. Interesuje się piłką nożną i sportem. Jest zdrowy. Będzie miał dodatkowe lekcje z angielskiego- miesięczny koszt to ok. 270 zł. jeśli zajęcia będą odbywać się w szkole lub 360 zł. jeśli będą to lekcje prywatne. Bardzo szybko rośnie.

B. G. jest zatrudniona jako (...) w (...) i (...) w T.. Uzyskuje wynagrodzenie miesięcznie zasadnicze w kwocie (...) zł. W roku szkolnym 2016/2017 korzysta z urlopu zdrowotnego, jej uposażenie wynosi(...) zł. Nie ma innych źródeł dochodu. Na roczne ogrzanie domu potrzebuje ok. (...) zł. , woda i ścieki kosztują ok. 100-120 zł miesięcznie, prąd 300-450 zł miesięcznie, podatek od nieruchomości, ochrona 50 zł miesięcznie. Na jedzenie dla rodziny wydaje ok. 1500 zł miesięcznie, nadto obowiązana jest ponosić wydatki takie jak: leczenie K. G. (ok. 800 zł miesięcznie) korepetycje K. G., wakacje syna, ubrania (faza intensywnego wzrostu syna), dojazdy do T. ok. 800 – 1000 zł miesięcznie. B. G. zaciągnęła pożyczkę na olej opałowy w kwocie 10 000 zł, rata kredytu wynosi 500 zł. Posiada samochód m-ki C. rocznik (...).

/dowód:

- karta pacjenta k. 19-22,

- decyzja Prezydenta Miasta T. k. 24, 25,

-umowa k. 28-29,

-zaświadczenie o dochodach B. G. k. 55a,

- historia konta bankowego k. 62-63,

-umowa sprzedaży udziałów k. 64-66,

-korespondencja emalii k. 67-79,

-zestawienie kosztów utrzymania k. 83,

-zeznania stron k. 84-85/

Są zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 230 kpc Sąd uznał za przyznane fakty, co do których strona przeciwna nie wypowiedziała się, gdyż nie budziły wątpliwości, co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym. Nie były zatem spornymi okoliczności takie jak: źródła utrzymania i majątek powoda, koszty utrzymania małoletniego pozwanego, koszty utrzymania domu małoletniego pozwanego. Niektóre z w/w twierdzeń zostały poparte właściwymi dokumentami, których prawdziwości żadna ze stron nie zaprzeczyła, a Sąd nie znalazł podstaw do podważania ich wiarygodności z urzędu.

W ocenie Sądu twierdzenia rodziców małoletniego pozwanego należało uznać, co do zasady, za wiarygodne. Większość okoliczności faktycznych, istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, okazały się bezsporne między stronami. Ponadto, okoliczności związane ze stanem majątkowym stron znajdują potwierdzenie w dowodach z dokumentów złożonych przez strony do akt sprawy, którym strona przeciwna nie zaprzeczała. Przedstawione przez strony fakty różniły się jedynie szczegółami oraz subiektywną oceną poszczególnych okoliczności. Subiektywne oceny odnoszące się m.in. do potrzeb dziecka w zakresie ubioru były jednak z punktu widzenia prawnego irrelewantne.

Zgodnie z dyspozycją art. 135 § 1 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od dwóch przesłanek:

-

usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, oraz

-

zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Przepis art. 138 kro stanowi, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumie się zwłaszcza zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub ich istotne zmniejszenie albo ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zwiększenie albo zmniejszenie wysokości świadczeń alimentacyjnych (Henryk Haak, Kodeks rodzinny i opiekuńczy, komentarz cz. 1 Obowiązek Alimentacyjny s. 139, TNOiK Dom Organizatora, Toruń 1995).

Ustalenie zmiany stosunków następuje przez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r.). Nie każda zmiana w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego uzasadnia stosowanie art. 138 krio. Zastosowanie tego przepisu uzasadnia jedynie taka zmiana, która jest istotna. Sąd Najwyższy wyjaśnił, iż dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138, należy brać pod uwagę całokształt okoliczności, trwałość ich charakteru, to, czy wyczerpują przesłanki, które w istotny sposób wpływają na zakres obowiązku alimentacyjnego ( uzasadnienie tezy VII uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r.).

Zdaniem Sądu, od ostatniej sprawy alimentacyjnej usprawiedliwione potrzeby małoletniego M. G. uległy pewnej modyfikacji, nie miała ona jednak charakteru, na tyle istotnego, aby wpływać na zakres obowiązku alimentacyjnego powoda.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż podstawowym elementem, na jaki powoływał się powód był brak konieczności wydatkowania środków pieniężnych (550,00 zł) na czesne uiszczane dotychczas w (...) Szkole Podstawowej im. (...). Argument ten, zdaniem Sądu, nie wpływa jednak w sposób istotny na zakres obowiązku alimentacyjnego powoda.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż czesne (550,00 zł) nie zostały w jasny sposób wydzielone z zasądzonej od J. G. renty alimentacyjnej. Matka pozwanego, w okresie, gdy syn uczęszczał do szkoły prywatnej, solidarnie z ojcem ponosiła wydatki związane z nauką M. G.. Argumentacja powoda wskazująca, iż z 1000 zł alimentów miesięcznie, 550,00 zł wiązało się z płatnością czesnego, okazała się nietrafiona.

Sąd zważył, iż małoletni aktualnie znajduje się w fazie intensywnego wzrostu oraz podejmuje kolejne etapy edukacji, a więc powstały inne, istotne wydatki bieżące na małoletniego, tj.: wyższe koszty wyżywienia, wykupienie obiadów w szkole, koszty zajęć pozaszkolnych (chociażby hobbystycznych i sportowych), wyższe koszty zakupu ubioru. Ocena Sądu w tym zakresie znajduje poparcie w stanowisku Sądu Najwyższego, który w orzeczeniu z dnia 1 czerwca 1965 r. (I CZ 135/64, niepubl), wskazał, że różnica wieku dzieci, spowodowana upływem czasu od daty orzeczenia określającego wysokość renty alimentacyjnej, samo przez się uzasadnia wzrost potrzeb związanych z uczęszczaniem do szkoły, pobieraniem dodatkowych lekcji itp., co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia zwiększonych wydatków.

Ponadto, z okoliczności sprawy wynika, iż koszty utrzymania domu, w którym mieszka małoletni są wysokie. Koszty te w 1/3 obciążają pozwanego M. G.. Utrzymanie domu przewyższa możliwości finansowe matki B. G., która zmuszona była zaciągnąć pożyczkę na olej opałowy. Ponadto możliwości finansowe matki małoletniego obniżyły się, z uwagi na to, że aktualnie korzysta ona z urlopu zdrowotnego.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, ale również od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

J. G. wskazał, iż nie ma możliwości zarobkowych uiszczania alimentów w kwocie 1000,00 zł miesięcznie albowiem jest osobą długotrwale bezrobotną, która jest w stanie uiszczać alimenty w kwocie 450 zł miesięcznie.

Zdaniem Sądu sytuacja powoda nie uległa istotnej zmianie w stosunku do okresu wyrokowania o obowiązku alimentacyjnym. Od czasu rozwodu powód spieniężył posiadane udziały, podjął kolejne inwestycje finansowe, oraz rozpoczął proces dokształcania i poszukiwania pracy na kierowniczych stanowiskach.

Należy podkreślić, że Sąd dokonuje oceny nie tylko możliwości zarobkowych obowiązanego, lecz również jego możliwości majątkowych. Sama okoliczność, iż zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych jest bezrobotny, nie przeszkadza konkretyzacji ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Dopiero brak możliwości wykonywania jakiejkolwiek pracy zarobkowej i jednoczesny brak majątku mógłby stanowić okoliczność wpływającą na zmianę obowiązku alimentacyjnego. Oceniając możliwości majątkowe, Sąd miał na względzie powszechnie aprobowaną zasadę, iż małoletnie dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Istota tej zasady sprowadza się do zbliżonego z rodzicami zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb dzieci, przy uwzględnieniu ich wieku, stanu zdrowia, kierunku szkolenia i indywidualnych okoliczności (J. Pietrzykowski (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem... s. 630).

Powód, pomimo niemożności znalezienia pracy na kierowniczych stanowiskach, nie wykazał braku możliwości podjęcia jakiejkolwiek pracy. Jest osobą zdolną do pracy, wykształconą, aktywną na rynku pracy oraz stale podnoszącą swoje kwalifikacje. Nadto powód posiada duży majątek (oszczędności, wierzytelności, działa sztuki, dwa pojazdy), który daje możliwość podjęcia nowych przedsięwzięć gospodarczych. Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że możliwości majątkowe zobowiązanego nie uległy zmianie i w odpowiednim stopniu odzwierciedlają jego możliwości majątkowe.

Z powyższych względów, mając na uwadze całokształt okoliczności w przedmiotowej sprawie, Sąd oddalił powództwo J. G. o obniżenie alimentów wobec M. G..

O kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc. Powód przegrał proces w całości, winien zatem ponieść koszty sądowe w sprawie.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł w punkcie III wyroku na podstawie art. 333 § 1 kpc.