Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 marca 2017r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 marca 2017r. w S.

odwołania A. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 19 września 2016 r. (Nr (...))

w sprawie A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

oddala odwołanie

Sygn. akt: IV U 850/16 UZASADNIENIE

Decyzją z 19 września 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.58 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił A. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wskazując, że ubezpieczony, u którego lekarz orzecznik ustalił istnienie całkowitej niezdolności do pracy do 31 sierpnia 2018r., a która powstała w dniu 15 stycznia 2016r., w okresie dziesięcioleciu lat przed zgłoszeniem wniosku o rentę udowodnił 3 lata, 11 miesięcy i 17 dni okresów składkowych oraz 17 dni okresów nieskładkowych, co łącznie stanowi 4 lata i 4 dni okresów ubezpieczenia, a w dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy okres ubezpieczenia wynosi 4 lat, 1 miesiąc i 26 dni okresów składkowych oraz 17 dni okresów nieskładkowych, co łącznie stanowi 4 lata, 2 miesiące i 13 dni okresów ubezpieczenia. Ogólny zaś okres ubezpieczenia A. S. wynosi 25 lat, 10 miesięcy i 28 dni.

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony A. S. wnosząc o jej zmianę i przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Wskazał, że jest całkowicie niezdolny do pracy i nie mając renty nie ma środków na zakup lekarstw, które musi brać do końca życia. Jest po udarze i 5 operacjach na miażdżycę, a przepracował 25 lat (odwołanie k.1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.2-4 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony A. S. w dniu 25 lipca 2016r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczonego na badanie przez lekarza orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z 31 sierpnia 2016r. ustalił, że ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy do 31 sierpnia 2018r., a całkowita niezdolność do pracy powstała w dniu 15 stycznia 2016r. (orzeczenie lekarza orzecznika z 31 sierpnia 2016r. k.13 akt rentowych). Od powyższego orzeczenia ubezpieczony nie wniósł sprzeciwu do komisji lekarskiej ZUS. Przyjmując datę powstania całkowitej niezdolności do pracy stwierdzoną przez lekarza orzecznika w w/w orzeczeniu organ rentowy ustalił, że w dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę ubezpieczony udowodnił 3 lata, 11 miesięcy i 17 dni okresów składkowych oraz 17 dni okresów nieskładkowych, co łącznie stanowi 4 lata i 4 dni okresów ubezpieczenia, a w dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy okres ubezpieczenia wynosi 4 lat, 1 miesiąc i 26 dni okresów składkowych oraz 17 dni okresów nieskładkowych, co łącznie stanowi 4 lata, 2 miesiące i 13 dni okresów ubezpieczenia, zamiast wymaganych przez ustawę co najmniej 5 lat. Ogólny zaś okres ubezpieczenia A. S. wynosi 25 lat, 10 miesięcy i 28 dni. Mając na uwadze powyższe ustalenia, zaskarżoną decyzją z 19 września 2016r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolnosci do pracy (decyzja 19 września 2016r. k.16 akt rentowych).

Zaskarżona decyzja jest drugą decyzją wydaną przez organ rentowy w sprawie z wniosku ubezpieczonego o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Wcześniej – w dniu 11 czerwca 2015r. ubezpieczony wystąpił z pierwszym wnioskiem o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Rozpoznając pierwszy wniosek o rentę organ rentowy skierował ubezpieczonego na badanie przez lekarza orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z 21 lipca 2015r. ustalił, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy, a niezdolność ta powstała w dniu 17 listopada 2014r. Przyjmując powyższą datę powstania niezdolności do pracy organ rentowy ustalił, że dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę ubezpieczony udowodnił 4 lata i 3 dni okresów składkowych oraz 17 dni okresów nieskładkowych, co łącznie stanowi 4 lata i 20 dni okresów ubezpieczenia, a w dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy okres ubezpieczenia wynosi 4 lat, 1 miesiąc i 14 dni okresów składkowych oraz 17 dni okresów nieskładkowych, co łącznie stanowi 4 lata, 2 miesiące i 1 dzień okresów ubezpieczenia, zamiast wymaganych przez ustawę co najmniej 5 lat. Mając to na uwadze decyzją z 13 sierpnia 2015r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 21 lipca 2015r. k.90 i decyzja z 13 sierpnia 2015r. k.95 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.).

Ubezpieczony A. S. ma niespełna 53 lata. Cierpi na miażdżycę uogólnioną z przewagą tętnic kończyn dolnych i zespołem (...), obustronną niedrożność tętnic udowych powierzchownych i lewej tętnicy podkolanowej oraz przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych. W listopadzie 2014r. ubezpieczony przebył udar niedokrwienny lewej półkuli mózgu z zespołem ramienno-twarzowym prawostronnym. Ponadto cierpi on na nadciśnienie tętnicze umiarkowane, przewlekłą chorobę wieńcową (...) oraz cukrzycę typu 2. Z związku z przebytym udarem niedokrwiennym lewej półkuli mózgu od 17 listopada 2014r. ubezpieczony był częściowo niezdolny do pracy i niezdolność w takim stopniu trwała do 15 lipca 2015r., następnie w związku z rozwojem miażdżycy głównych naczyń tętniczych obu kończyn dolnych z niedrożnością tętnic udowych powierzchownych z przewagą lewej od 16 lipca 2015r. ubezpieczony stał się całkowicie niezdolny do pracy, a przewidywany okres trwania tej niezdolności to 31 sierpnia 2018r. (opinia biegłych chirurga naczyniowego, kardiologa i neurologa k.18-19 akt sprawy).

Ostatnie ubezpieczenie A. S. ustało w dniu 30 września 2013r. - z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy zlecenie u płatnika składek K. K. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.12 akt rentowych za bieżącym wnioskiem z 25 lipca 2016r.).

W 10-leciu przed powstaniem u ubezpieczonego niezdolności do pracy, przyjmując częściową niezdolność do pracy, która rozwinęła się następnie w całkowitą niezdolność do pracy ,tj. w okresie od 17 listopada 2004r. do 16 listopada 2014r. ubezpieczony legitymuje się następującymi okresami ubezpieczenia:

-

od 6 kwietnia 2005r. do 16 maja 2005r. (1 miesiąc i 11 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenia u płatnika składek (...) Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.67 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 1 lipca 2005r. do 14 września 2005r. (2 miesiące i 14 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenia u płatnika składek (...) Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.59 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 22 listopada 2005r. do 30 listopada 2005r. (9 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenia u płatnika składek (...) (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.68 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 1 grudnia 2005r. do 31 stycznia 2006r. (2 miesiące) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenia u płatnika składek (...) Polska (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.69 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 2 czerwca 2006r. do 30 czerwca 2006r. (29 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenia u płatnika składek (...) Ochrona Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.63v akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 1 lipca 2006r. do 30 września 2006r. (3 miesiące) z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) Ochrona Sp. z o.o., w tym okresy pobierania wynagrodzenia za czas choroby – od 6 do 8 września 2006r., od 11 do 15 września 2006r. oraz od 21 do 29 września 2006r., co łącznie stanowi 17 dni okresów nieskładkowych (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.63-63v akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 22 lutego 2007r. do 11 kwietnia 2007r. (1 miesiąc i 18 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.67 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 1 listopada 2007r. do 14 lutego 2008r. (3 miesiące i 14 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenie u płatnika składek Biuro Ochrony (...) PHU (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.76 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 15 sierpnia 2008r. do 23 września 2008r. (1 miesiąc i 10 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenie u płatnika składek G-1 (...) Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.80 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 20 października 2008r. do 12 marca 2009r. (4 miesiące i 24 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.55 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 30 sierpnia 2009r. do 22 października 2009r. (1 miesiąc i 24 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.67 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 1 maja 2010r. do 25 maja 2010r. (25 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.73 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 4 sierpnia 2010r. do 20 sierpnia 2010r. (17 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.64 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 3 stycznia 2011r. do 30 czerwca 2011r. (5 miesięcy i 29 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.11 akt rentowych za wnioskiem z 25 lipca 2016r.),

-

od 16 sierpnia 2011r. do 31 października 2011r. (2 miesiące i 15 dni) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.78 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 1 listopada 2011r. do 28 lutego 2013r. (1 rok i 4 miesiące) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.70 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.),

-

od 1 marca 2013r. do 30 września 2013r. (7 miesięcy) z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenie u płatnika składek K. K. (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.91 akt rentowych za wnioskiem z 11 czerwca 2015r.).

Suma powyższych okresów (w 10-leciu przed powstaniem u ubezpieczonego niezdolności do pracy ,tj. w okresie od 17 listopada 2004r. do 16 listopada 2014r. wynosi 4 lata, 7 miesięcy i 12 dni okresów składkowych oraz 17 dni okresów nieskładkowych, co łącznie stanowi 4 lata, 7 miesięcy i 29 dni. Z kolei w 10-leciu przed zgłoszeniem bieżącego wniosku o rentę ,tj. w okresie od 25 lipca 2006r. do 24 lipca 2016r. ubezpieczony legitymuje się okresem ubezpieczenia w ilości 3 lata, 11 miesięcy i 26 dni okresów składkowych oraz 17 dni okresów nieskładkowych, co łącznie stanowi 4 lata i 13 dni.

Łączny okres ubezpieczenia A. S. (w całym dotychczasowym życiu zawodowym) wynosi 25 lat, 10 miesięcy i 28 dni (karta przebiegu zatrudnienia ubezpieczonego k.14 akt rentowych za bieżącym wnioskiem z 25 lipca 2016r.).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego A. S. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.57 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r., poz.748 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w czasie zatrudnienia, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania zatrudnienia, przy czym ostatniego wymogu nie stosuje do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. W myśl art.58 ust.1 pkt 5 i ust.2 ustawy warunek posiadania okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, przy czym ów 5-letni okres ubezpieczenia powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. W myśl ust.4 art.58 ustawy spełnienie tego ostatniego warunku nie jest wymagane, jeżeli ubezpieczony osiągnął okres składkowy wynoszący w przypadku mężczyzny co najmniej 30 lat oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Odnosząc powyższe uregulowania do okoliczności sprawy stwierdzić należało, że ubezpieczony A. S. nie spełnia wszystkich przesłanek, które powinny być spełnione łącznie, do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Okolicznością niesporną jest, że ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy, przy czym niezdolność ta powstała w dniu 16 lipca 2015r., a poprzedzała ją częściowa niezdolność do pracy istniejąca od 17 listopada 2014r. (vide: opinia biegłych k.19 akt sprawy). Niesporne jest również to, że ogólny okres ubezpieczenia ,tj. na przestrzeni całego życia zawodowego ubezpieczonego wynosi 25 lat, 10 miesięcy i 28 dni. Niemniej, jak wynika z przytoczonych wyżej uregulowań, warunkiem przyznania prawa do renty osobie niezdolnej do pracy - która to niezdolność powstała (tak jak w przypadku ubezpieczonego) w wieku powyżej 30 lat - jest, aby osoba taka legitymowała się okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze co najmniej 5 lat i aby okres ten przypadł w ciągu w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. W okolicznościach niniejszej sprawy ów dziesięcioletni okres obejmuje czas od 17 listopada 2004r. do 16 listopada 2014r. (przyjmując datę powstania częściowej niezdolności do pracy – 17 listopada 2014r.) oraz czas od 25 lipca 2006r. do 24 lipca 2016r. (przyjmując datę zgłoszenia wniosku o rentę - 25 lipca 2016r.). Jak pokazują przedstawione wyżej ustalenia faktyczne w żadnym z wymienionych okresów ubezpieczony nie osiągnął co najmniej 5-letniego okresu ubezpieczenia. W przypadku pierwszego z wymienionych dziesięcioleci - od 17 listopada 2004r. do 16 listopada 2014r. okres ubezpieczenia wynosi 4 lata, 7 miesięcy i 29 dni, a przypadku drugiego z wymienionych dziesięcioleci – od 25 lipca 2006r. do 24 lipca 2016r. okres ten wynosi 4 lata i 13 dni. Niespełniona pozostaje również przesłanka wykazania co najmniej 30-letniego okresu składkowego na przestrzeni całego życia, uchylająca w przypadku mężczyzny uznanego za całkowicie niezdolnego do pracy, obowiązek wykazania 5- letniego okresu ubezpieczenia w dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy lub przed zgłoszeniem wniosku o rentę. Reasumując powyższe rozważania stwierdzić należy, że ubezpieczony A. S. nie spełnia ustawowych przesłanek nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 kpc odwołanie ubezpieczonego oddalił. Na marginesie wskazać należy, że Sąd pouczył ubezpieczonego o możliwości wystąpienia do Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o przyznanie świadczenia w drodze wyjątku – art.83 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.