Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACa 195/16, V ACz 205/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – V Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Artur Lesiak (spr.)

Sędziowie:

SA Roman Kowalkowski

SO del. Hanna Rucińska

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Joanna Makarewicz

po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2016 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa (...)z siedzibą w W.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o ochronę praw autorskich i zapłatę

na skutek apelacji powoda i zażalenia pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w S.

z dnia 3 listopada 2015 r. sygn. akt I C 11/15

uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w S., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 195/16

V ACz 205/16

UZASADNIENIE

(...)w W. domagało się zasądzenia od (...) Spółki z o.o. w S. kwoty 78.420 zł w związku ze świadczeniem przez pozwanego w (...) usług hotelarskich i eksploatacją przez pozwanego artystycznych wykonań z repertuaru powoda na polu publicznego odtwarzania.

Pozwana spółka (...) w S. w odpowiedzi na pozew pismem z dnia 30 sierpnia 2013r. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania.

W reakcji na zaprzeczenie strony pozwanej, aby dokonywała odtworzeń artystycznych wykonań w programach wskazanych w pozwie, pismem z dnia 28 stycznia 2014r. powód rozszerzył powództwo poprzez żądanie zobowiązania pozwanego w trybie art. 105 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, do udzielenia w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia, informacji jakie stacje telewizyjne i radiowe udostępnianie były przez pozwanego za pomocą odbiorników telewizyjnych w (...) pokojach gościnnych znajdujących się w kompleksie wypoczynkowym pozwanego. Powód domagał się również wydania wyroku częściowego w odniesieniu do rozszerzonego powództwa.

Postanowieniem z dnia 19 marca 2014r.- wydanym na rozprawie- sąd wyłączył żądanie strony powodowej o udzielenie informacji na okoliczność, jakie stacje radiowe i telewizyjne udostępniane były w obiektach pozwanego w okresie od 1 stycznia 2009r. do 31 lipca 2013r. do odrębnego postępowania.

Wyrokiem z dnia 19 marca 2014r. Sąd Okręgowy w S. oddalił powództwo i nie obciążył powoda kosztami zastępstwa procesowego strony pozwanej.

Podstawą tego rozstrzygnięcia były następujące ustalenia i rozważania Sądu pierwszej instancji.

W ocenie Sądu Okręgowego, powództwo należało oddalić jako nieudowodnione i co najmniej przedwczesne. Podniósł Sąd, iż w sytuacji, gdy pozwany zaprzeczył, aby programy telewizyjne lub radiowe, w których występowali wykonawcy reprezentowani przez powoda tj. (...)były udostępniane w pokojach hotelowych pozwanego w latach 2009-2013, jedynym sposobem ustalenia tego faktu, a następnie wyliczenie należności, która winna z tego tytułu wpłynąć na rzecz (...), było wystąpienie przez powoda z roszczeniem informacyjnym, które zostało uregulowane w art. 105 prawa autorskiego i praw pokrewnych. Zdaniem Sądu jeżeli powód, już w odpowiedzi na pozew dowiedział się, że pozwana spółka

kwestionuje jego roszczenie tak co do zasady jak i wysokości, mógł wystąpić z rozszerzonym roszczeniem wcześniej niż na rozprawie w dniu 15 stycznia 2014r. W zaistniałej sytuacji Sąd postanowił złożone przez powoda rozszerzenie pozwu o roszczenie informacyjne zgłoszone pismem z dnia 28 stycznia 2013r. potraktować jako nowy pozew i skierować do odrębnego postępowania, natomiast roszczenie zawarte w pozwie z dnia 26 lipca 2013r. rozstrzygnąć biorąc pod uwagę stan, na chwilę zamknięcia rozprawy. W ocenie Sądu Okręgowego brak w ofercie telewizyjnej w pokojach hotelowych pozwanego w latach 2009-2013 programów w oparciu, o które powodowe stowarzyszenie określiło swoje żądanie, powoduje, że roszczenie powoda (...)jako nieudowodnione i co najmniej przedwczesne i tym samym należało je oddalić.

Powód wniósł apelację od powyższego wyroku domagając się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 87.419,88 zł i obciążenie pozwanego kosztami procesu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji wraz z pozostawieniem temu sądowi orzeczenia o kosztach procesu za instancję odwoławczą. Strona powodowa zarzuciła w wywiedzionej apelacji dwie grupy zarzutów: po pierwsze zarzuciła Sądowi Okręgowemu, iż Sąd błędnie wydał wyrok nie posiadając wiedzy o rozstrzygnięciu w zakresie złożonego przez powoda roszczenia informacyjnego, po drugie powód wskazał, że z materiału dowodowego przedstawionego w toku postępowania wynika, że pozwany naruszył przysługujące powodowi autorskie prawa majątkowe, co uzasadnia uwzględnienie dochodzonego przez niego roszczenia majątkowego.

Wyrokiem z dnia 16 października 2014r. Sąd Apelacyjny w Gdańsku w sprawie V ACa 536/14 uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w S., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

Podstawą tego rozstrzygnięcia były następujące ustalenia i rozważania Sądu drugiej instancji.

Sąd Apelacyjny uznał za zasadny zarzut strony powodowej odnoszący się do wydania przez Sąd pierwszej instancji wyroku, bez oczekiwania na rozstrzygnięcie w zakresie roszczenia informacyjnego. Sąd odwoławczy wskazał, iż w okolicznościach rozpatrywanej sprawy wydanie orzeczenia bez oczekiwania na rozstrzygnięcie w przedmiocie roszczenia informacyjnego, należało uznać za przedwczesne. Zdaniem Sądu, Sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy w rozumieniu art. 386 § 4 k.p.c., bowiem nie wyjaśnił i pozostawił poza oceną faktyczną, stanowiące przesłanki zastosowania normy prawa materialnego. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Apelacyjny polecił Sądowi pierwszej instancji uwzględnienie, że roszczenie informacyjne, ma znaczenie prejudycjalne dla żądania zapłaty wywiedzionego z art. 79 ust. 1 pkt. 3 prawa autorskiego. Do merytorycznego rozpoznania przedmiotowej sprawy Sąd pierwszej instancji winien przystąpić

dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia w przedmiocie roszczenia informacyjnego oceniając wówczas, w oparciu o materiał dowodowy zaoferowany przez strony, czy roszczenie powoda wynikające z ochrony autorskich praw majątkowych zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy z uwagi na tocząca się między stronami przed Sądem Okręgowym w S. sprawę(...)o roszczenie informacyjne z art. 105 ust. 2 ustawy o prawie autorskim, postanowieniem z dnia 26 stycznia 2015r. zawiesił postępowanie w rozpatrywanej sprawie(...)

Postępowanie podjął Sąd Okręgowy z dniem 15 czerwca 2015r. po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie (...)

Sąd Okręgowy ponownie rozpoznając niniejszą sprawę wyrokiem z dnia 3 listopada 2015r. oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 5.453 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawą tego rozstrzygnięcia były następujące ustalenia i rozważania Sądu pierwszej instancji.

Powód jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w rozumieniu art. 104 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych., działa on w formie stowarzyszenia na podstawie ustawy” Prawo o stowarzyszeniach” oraz Decyzji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 13 marca 2003r. i 9 lipca 2010r. Zbiorowe zarządzanie prawami artystów wykonawców utworów muzycznych i słowno-muzycznych w przypadku powoda dotyczy następujących pól eksploatacji: utrwalanie, zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artystycznych wykonań, wprowadzanie do obrotu, najem oraz użyczenie, odtwarzanie, nadawanie, remitowanie, publiczne udostępnianie artystycznego wykonania i wyświetlanie. Powód zarządza prawami pokrewnymi do artystycznych wykonań utworów muzycznych i słowno-muzycznych artystów instrumentalistów oraz wokalistów.

W latach 2009-2013 (...) Spółka z o.o. w S. prowadziła działalność gospodarczą polegającą między innymi na świadczeniu usług hotelarskich w kompleksie wypoczynkowym w skład którego wchodzi(...)w S.. W obiektach tych znajduje się łącznie (...) pokoi gościnnych wyposażonych w odbiorniki telewizyjne.

Pismem z dnia 1 lutego 2013. Powód w trybie art. 105 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych zwrócił się do pozwanej spółki o podanie informacji dotyczących ilości barów, restauracji, kawiarni, pubów oraz powierzchni nagłośnionej, ilości innych nagłośnionych miejsc oraz odbiorników telewizyjnych i radiowych zainstalowanych w pokojach gościnnych, oraz daty rozpoczęcia działalności (...). W piśmie powołano się na wynikający z art.

105 w/w ustawy obowiązek przekazania danych celem ustalenia wysokości informacji należnych tantiem artystom wykonawcom reprezentowanym przez (...).

(...).

Pozwana spółka w dniu 19 stycznia 2009 r. zawarła umowę generalną ze (...)w W. na korzystanie z artystycznych wykonań przez wykonawców reprezentowanych przez (...). W dniu 16 lutego 2011 r. pozwana spółka zawarła umowę generalną ze (...), a ponadto w latach 2006-2012 zawarła szereg umów licencyjnych na publiczne odtwarzanie utworów ze (...)w W..

Sąd Okręgowy wskazał, iż (...)w Sądzie Okręgowym w S. toczyła się odrębna sprawa między stronami o zobowiązanie pozwanego w trybie art. 105 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych do udzielenia w terminie 14 dni, od dnia otrzymania orzeczenia informacji w przedmiocie wskazania- jakie stacje telewizyjne i radiowe udostępniane były przez pozwaną za pomocą odbiorników telewizyjnych łącznie w (...) pokojach gościnnych znajdujących się w kompleksie wypoczynkowym pozwanej spółki, w tym w (...)w okresie od 1 października 2009r. do dnia 31 lipca 2013r.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 17 czerwca 2014r. (...)Sąd Okręgowy w S. nakazał pozwanej spółce udzielenie powodowi w terminie 14 dni od uprawomocnienia się wyroku informacji o udzielenie, której wnosił powód w pozwie o roszczenie informacyjne. Pozwana (...) Sp. z o.o. w S. wykonując powyższy wyrok w piśmie z dnia 4 maja 2015r. udzieliła informacji powodowi, iż w okresie od dnia 1 października 2009 r. do dnia 31 lipca 2013r. w kompleksie wypoczynkowym pozwanej, w tym(...) były udostępniane takie stacje telewizyjne jak:(...)

Sąd Okręgowy zważył, że powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione. Sąd wskazał, iż dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, wobec zakwestionowania przez stronę pozwaną w toku procesu, aby w okresie objętym pozwem udostępniała swoim gościom w pokojach hotelowych programy (...)istotne znaczenie miało rozstrzygnięcie toczącego się równoległe postępowania na skutek wystąpienia przez powodowe (...)przeciwko pozwanej spółce z roszczeniem informacyjnym, które uregulowane zostało w art.

105 ust. 2 prawa autorskiego i praw pokrewnych. Podkreślił Sąd, iż roszczenie informacyjne ma charakter pomocniczy względem roszczenia o zapłatę wynagrodzenia i ma na celu pozyskanie informacji, jak również uzyskanie dostępu do dokumentów niezbędnych do określenia wysokości dochodzonych wynagrodzeń i opłat. Sąd Okręgowy wskazał, że rzeczą powoda było w sposób prawidłowy sformułować swoje żądanie w zakresie roszczenia informacyjnego, z uwzględnieniem stanowiska reprezentowanego przez pozwanego w niniejszym postępowaniu, który kwestionował fakt udostępniania w pokojach hotelowych w kompleksie wypoczynkowym w S. stacji telewizyjnych (...)Sąd doszedł do przekonania, że w sytuacji kiedy pozwana spółka udzielając powodowi informacji w wykonaniu wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 17 czerwca 2015r. (...)nie wymieniła wyżej wymienionych stacji telewizyjnych i stacji radiowej, to sąd będąc związany tą informacją udzieloną przez pozwaną spółkę, jako udzieloną w wykonaniu prawomocnego orzeczenia sądu winien powództwo oddalić, bowiem pozwana nie udostępniała stacji telewizyjnych i stacji radiowej w których według strony powodowej były dokonywane artystyczne wykonania z repertuaru powoda, tym samym nie przysługuje mu prawo do domagania się od pozwanego z tego tytułu stosownego wynagrodzenia. Sąd uznał, iż niedopuszczalne jest, aby sąd w niniejszym postępowaniu badał jakie stacje telewizyjne i radiowe były udostępniane w pokojach hotelowych pozwanej, bowiem sąd nie jest uprawniony do sprawdzania czy informacja pozwanego udzielona w wykonaniu wyroku z dnia 17 czerwca 2015r. (...)jest prawdziwa. Ze względów powyższych Sąd Okręgowy oddalił wszystkie wnioski dowodowe zgłoszone przez powoda w piśmie procesowym z dnia 2 lipca 2015r., albowiem dowody faktycznie miały wykazać jakie stacje telewizyjne i radiowe były udostępniane w pokojach gościnnych w kompleksie wypoczynkowym pozwanego, natomiast pełną wiedzę na ten temat w ocenie Sądu powód mógł uzyskać w ramach postępowania toczącego się (...)przy prawidłowym sformułowaniu żądania, domagając się od pozwanej obok udzielenia informacji złożenia przez nią stosownych dokumentów.

Ponadto Sąd pierwszej instancji nie uwzględnił również żądania powoda, zgłoszonego w piśmie procesowym z dnia 2 lipca 2015 r., z tytułu wynagrodzenia za odtwarzanie artystycznych wykonań w pokojach gościnnych za pomocą wideogramów (odbiorników telewizyjnych) w niektórych programach emitowanych w 2012 r. przez stacje (...)bowiem powód nie wykazał za jakie miesiące, w jakiej wysokości wynagrodzenie mu z tego tytułu przysługuje, nadto nie podał nawet jakiej kwoty się z tego tytułu domaga.

Sąd oddalił powództwo w całości wywiedzione przez powoda, na podstawie art. 79 ust. 1 pkt. 3 lit. a prawa autorskiego i praw pokrewnych, uznając, iż powód nie wykazał naruszenia autorskich praw majątkowych artystów wykonawców reprezentowanych przez (...)

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. oraz § 6 pkt. 6 i § 12 ust. 1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych(…) ( Dz. U. z 2013 poz. 490 z późn. zm).

Powód w wywiedzionej apelacji zaskarżył wyrok w zakresie oddalonego powództwa zarzucając naruszenie:

1.  art. 233 § 1 i 2 k.p.c., poprzez dokonanie oceny dowodów z pominięciem wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym dokonanie jej wybiórczo, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, i w konsekwencji błędne ustalenie stanu faktycznego sprawy, w szczególności:

a)  - błędne ustalenie stanu faktycznego sprawy, opartego jedynie na błędnych twierdzeniach pozwanego, dotyczących tego, iż:

- pozwany w okresie objętym powództwem udostępniał swoim klientom jedynie takie stacje telewizyjne jak(...)podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że oferowane obecnie na rynku przez różnych reemitentów pakiety stacji telewizyjnych i radiowych, w każdej wersji podstawowej, a także w wersjach rozszerzonych, udostępniają takie kanały jak (...)

- pozwany nie udostępniał w pokojach hotelowych obiektów należących do niego, programów radiowych i telewizyjnych, o których mowa w pozwie i załączniku do pozwu (...)podczas gdy pozwany ma nowoczesny, reklamujący się na szeroką skalę za pomocą różnych środków masowego przekazu obiekt hotelowy, obejmujący (...) pokoi hotelowych wyposażonych w odbiorniki telewizyjne, a programy telewizyjne i radiowe, o których mowa w pozwie i w załączniku do pozwu (...)stanowią podstawowe w naszym kraju programy telewizyjne i radiowe, a to z kolei oznaczałoby jak błędnie przyjął rozstrzygając niniejszą sprawę Sąd, tj. wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, iż pozwany jako podmiot profesjonalny oferujący swoim klientom usługi hotelarskie z możliwością korzystania z odbiorników telewizyjnych, pozbawia swoich klientów podstawowych w naszym kraju programów telewizyjnych i radiowych,

- pozwany nie eksploatował artystycznych wykonań z repertuaru powoda, podczas gdy do akt sprawy złożone zostały przykładowe zestawienia artystycznych wykonań artystów wykonawców reprezentowanych przez powoda eksploatowane w 2012 r. w (...)czyli w stacjach telewizyjnych udostępnianych przez pozwanego,

b) - błędne przyjęcie, iż sąd jest związany informacją udzieloną przez pozwanego w piśmie z dnia 4 maja 2015 r., podczas gdy treść tego pisma powinna podlegać ocenie Sądu w zakresie

wiarygodności i mocy dowodowej informacji tam zawartych, zgodnie z zasadą wszechstronności oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, oraz zasadą logiki i doświadczenia życiowego,

c) - błędne przyjęcie, że w sprawie (...)(roszczenie informacyjne) badana była kwestia tego, jakie stacje telewizyjne i radiowe były udostępniane w pokojach hotelowych pozwanego w okresie objętym niniejszym powództwem, a tym samym, że niedopuszczalne jest aby sąd w niniejszym postępowaniu badał te same okoliczności tj. jakie stacje telewizyjne i radiowe były udostępniane w pokojach hotelowych pozwanego, podczas gdy w postępowaniu(...)badana była jedynie zasadność udzielenia przez pozwanego informacji zgłoszonych w trybie art. 105 ust. 2 PrAut, a zatem inny był przedmiot roszczenia oraz jego podstawa prawna w odniesieniu do niniejszego postępowania, w szczególności (...)nie było prowadzone postępowanie dowodowe wyjaśniające, jakie stacje telewizyjne i radiowe były udostępniane w pokojach hotelowych pozwanego w okresie objętym niniejszym powództwem,

d)- błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że powód w piśmie z dnia 2 lipca 2015 r. zgłosił nowe żądanie z tytułu wynagrodzenia za odtwarzanie artystycznych wykonań w pokojach gościnnych za pomocą wideogramów (odbiorników telewizyjnych) w niektórych programach emitowanych w 2012 r. poprzez stacje(...)podczas gdy powód w piśmie z dnia 2 lipca 2015 r. złożył jedynie jako dowód w sprawie - przykładowe zestawienia artystycznych wykonań artystów wykonawców reprezentowanych przez powoda za 2012 r. w (...) oraz w (...)które to zestawienia miały na celu zobrazować, że w wymienionych przez pozwanego w piśmie z dnia 4 maja 2015 r. stacjach telewizyjnych, podobnie jak i w tych, które wymienione zostały w dołączonych do pozwu, jako załącznik (...) przykładowych zestawieniach artystycznych wykonań w programach niektórych nadawców telewizyjnych za lata 2010, 2011 i 2012 (...) również występują artyści wykonawcy reprezentowani przez powoda w niniejszym postępowaniu.

2. art. 316 § 1 k.p.c. oraz art. 224 § 1 k.p.c., poprzez niewłaściwe zastosowanie ww. przepisów, w szczególności zamknięcie rozprawy i wydanie wyroku bez uwzględnienia wszystkich okoliczności faktycznych sprawy istniejących w chwili zamknięcia rozprawy, co z kolei miało istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia, w tym pominięcie przez Sąd Okręgowy w S.:

a) - znajdujących się w aktach sprawy wydruków ze strony internetowej (...) SA,(...)Sp. z o.o., zawierających oferty programowe tych reemitentów, które to potwierdzają, że oferowane obecnie na rynku przez różnych reemitentów pakiety stacji telewizyjnych i radiowych, w każdej wersji podstawowej, a także w wersjach

rozszerzonych, udostępniają takie kanały jak(...) tym samym niemożliwym jest aby pozwany udostępniał swoim klientom jedynie takie stacje telewizyjne jak (...) pozbawiając ich jednocześnie podstawowych w naszym kraju programów telewizyjnych i radiowych,

b) - zeznań świadka J. K., który na rozprawie w dniu 30 października 2013 r. potwierdził fakt i eksploatację przez pozwanego artystycznych wykonań artystów wykonawców reprezentowanych przez powoda, z kolei dowód ten nie był kwestionowany w żaden sposób przez stronę pozwaną,

c) - okoliczności, iż pozwany odmówił na rozprawie w dniu 15 stycznia 2014 r. udzielenia w sposób dobrowolny informacji na temat tego, jakie stacje telewizyjne i radiowe udostępniane były przez pozwanego w pokojach hotelowych wyposażonych przez pozwanego w spornym okresie,

d) - okoliczności, iż pozwany prowadząc obiekt hotelowy, obejmujący (...) pokoi hotelowych wyposażonych w odbiorniki telewizyjne, masowo eksploatuje za pomocą odbiorników telewizyjnych i radiowych utwory i artystyczne wykonania, co potwierdzają złożone do akt sprawy zawarte przez pozwanego umowy z innymi organizacjami zbiorowego zarządzania,

3. - art. 217 § 1 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c. w związku z art. 248 § 1 k.p.c., poprzez niewłaściwą wykładnię i w konsekwencji niezastosowanie ww. przepisów, w szczególności bezzasadne oddalenie zgłoszonego przez stronę powodową wniosku o zobowiązanie pozwanego do złożenia do akt niniejszej sprawy dokumentów, w tym umów, które pozwany zawierał z nadawcami lub reemitentami udostępniającymi pozwanemu stacje telewizyjne i radiowe odbierane za pomocą odbiorników telewizyjnych w (...) pokojach gościnnych, znajdujących się w (...) Sp. z o.o. w S., (...), w okresie od 1 października 2009 r. do dnia 31 lipca 2013 r„ z wyszczególnieniem jakie stacje telewizyjne i radiowe są przedmiotem danej umowy, podczas gdy wniosek ten zmierzał do wykazania, że informacje zawarte w piśmie pozwanego z dnia 4 maja 2015 r. nie były prawdziwe, co z kolei miało niezwykle istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy,

4. art. 217 § 1 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c., poprzez niewłaściwą wykładnię i w konsekwencji niezastosowanie ww. przepisów, w szczególności bezzasadne oddalenie zgłoszonego przez stronę powodową wniosku o przesłuchanie w charakterze świadka - M. D. Zarządzającego (...)

podczas gdy wniosek ten zmierzał do wykazania, że informacje zawarte w piśmie pozwanego z dnia 4 maja 2015 r. nie były prawdziwe, co z kolei miało niezwykle istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy,

5. art. 217 § 1 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c. w związku z art. 249 § 2 k.p.c. poprzez niewłaściwą wykładnię i w konsekwencji niezastosowanie ww. przepisów, w szczególności bezzasadne oddalenie zgłoszonego przez stronę powodową wniosku o przeprowadzenie dowodu z oględzin dokumentacji (papierowej i elektronicznej) dotyczącej wykazów nadań radiowych i telewizyjnych za okres objęty pozwem, znajdujących się w siedzibie powoda, które to wykazy miały istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy z uwagi na to, że potwierdzały one fakt korzystania przez pozwanego z artystycznych wykonań będących w repertuarze powoda, a także jego skalę, z kolei z uwagi na obszerność tej dokumentacji i związaną z tym trudnością w dostarczeniu jej do Sądu, zasadnym było dokonanie jej przejrzenie w siedzibie powoda,

6. art. 227 k.p.c. w związku z art. 233 § 1 k.p.c., poprzez niezastosowanie ww. przepisów, w szczególności błędne przyjęcie, iż sąd nie jest uprawniony do sprawdzenia, czy informacje udzielone przez pozwanego w piśmie z dnia 4 maja 2015 r. są prawdziwe, podczas gdy informacje tam zawarte stanowią okoliczności stanowiące podstawę faktyczną rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, a zatem ma one istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia i jako przedmiot dowodu powinny podlegać weryfikacji,

7. art. 328 § 2 k.p.c., poprzez wadliwe uzasadnienie zaskarżonego wyroku z dnia 3 listopada 2015 r., co uniemożliwia kontrolę instancyjną, w szczególności:

- brak wskazania w uzasadnieniu przez Sąd I instancji podstawy prawnej przyjęcia,

że:

- Sąd jest związany informacją udzieloną przez pozwanego w piśmie z dnia 4 maja 2015 r.,

- Sąd nie jest uprawniony do sprawdzania czy informacja udzielona przez pozwanego jest prawdziwa, niedopuszczalne jest, aby sąd w niniejszym postępowaniu badał, jakie stacje telewizyjne i radiowe były udostępniane w pokojach hotelowych pozwanego,

- Sąd nie wskazał dowodów, na których oparł się dokonując rozstrzygnięcia i przyczyn, dla których innym dowodom (w tym np. zeznaniom świadka J. K.) odmówił wiarygodności i mocy dowodowej,

8. art. 102 k.p.c., poprzez brak zastosowania tego przepisu, w szczególności obciążenie powoda w całości kosztami postępowania, pomimo tego, iż wszelkie działania pozwanego podejmowane w toku całego postępowania (zarówno w I jak i II instancji) były sprzeczne z przepisami prawa i zmierzały jedynie do przedłużenia toczącego się postępowania,

9. art. 5 k.c., poprzez niezastosowanie tego przepisu, w szczególności w sytuacji, gdy pozwany, będący podmiotem profesjonalnym, nowoczesnym, reklamującym się na szeroką skalę za pomocą różnych środków masowego przekazu, oferującym swoim klientom usługi hotelarskie z możliwością korzystania w pokojach hotelowych z odbiorników telewizyjnych - oświadcza, że nie udostępnia on w pokojach hotelowych obiektów należących do niego, programów radiowych i telewizyjnych, o których mowa w pozwie i załączniku do pozwu(...), a tym samym - wbrew zasadom logiki, doświadczenia życiowego i zasadom współżycia społecznego - pozbawia swoich klientów podstawowych w naszym kraju programów telewizyjnych i radiowych, co z kolei jak wynika z ww. przepisu nie może być uważane za wykonywanie prawa i nie może korzystać z ochrony,

10. art. 6 k.c., poprzez brak właściwej wykładni i zastosowania tego przepisu, w szczególności błędne przyjęcie, iż powód nie udowodnił dochodzonego roszczenia o zapłatę, pomimo tego, iż w związku ze stanowiskiem pozwanego zawartym w piśmie z dnia 4 maja 2015 r., powód złożył stosowne wnioski dowodowe mające na celu wykazanie, że złożone przez pozwanego oświadczenie jest nieprawdziwe, a dochodzone przez powoda roszczenie w pełni uzasadnione,

11. art. 105 ust. 2 Pr Aut, poprzez błędną wykładnię tego przepisu, w szczególności błędne przyjęcie, że powód dochodząc roszczenia informacyjnego zgłoszonego w trybie art. 105 ust. 2 PrAut powinien sformułować przedmiot tego roszczenia, tak aby uwzględniało ono również sytuację, w której z góry zakładamy, że pozwany udzieli odpowiedzi nieprawdziwej,

12. art. 86 ust. 1 pkt 2 lit. c) PrAut w zw. z art. 79 ust. 1 pkt. 3 lit. b) PrAut w zw. z art. 101 PrAut, poprzez brak zastosowania tych przepisów, w szczególności oddalenie powództwa w całości, pomimo tego, iż z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie w sposób jednoznaczny wynika, iż pozwany swoim działaniem naruszył przysługujące powodowi prawa do artystycznych wykonań.

W związku z powyższymi zarzutami skarżący wniósł o zmianę wyroku w całości poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 78.419,88 zł oraz obciążenie w całości pozwanej spółki kosztami postępowania za pierwszą instancję, a także o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania za instancję odwoławczą, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych

W sytuacji uznania przez Sąd drugiej instancji, iż brak jest podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku i orzeczenia, co do istoty sprawy, skarżący wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji wraz z

pozostawieniem temu Sądowi orzeczenia o kosztach za instancję odwoławczą wraz z kosztami zastępstwa procesowego.

Pozwany wniósł zażalenie na postanowienie zawarte w punkcie 2 wyroku w przedmiocie kosztów procesu, skarżący zarzucił naruszenie § 6 pkt. 6 i § 12 ust. 1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) ( Dz. U. z 2013 poz. 490 z późn.zm.), poprzez zasądzenie na rzecz pozwanego kwoty 5.453 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w sytuacji gdy prawidłowa kwota zasądzona od powoda na rzecz pozwanego z tytułu kosztów procesu powinna wynosić 6.317 zł (3.600 złi za pierwszą instancję, 2.700 zł za instancję odwoławczą i 17 zł opłaty od pełnomocnictwa).

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

Powód w odpowiedzi na zażalenie wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda zasługuje na uwzględnienie.

Zarzuty powoda zawarte w apelacji sprowadzają się do trzech kwestii: po pierwsze skarżący zarzuca, że Sąd wydał zaskarżony wyrok bez wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, poprzez dokonanie jej wybiórczo, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, a w konsekwencji ustalił błędnie stan faktyczny niniejszej sprawy, po drugie skarżący wywodzi, iż niezasadnie Sąd oddalił wnioski dowodowe zgłoszone przez powoda w piśmie z dnia 2 lipca 2015r., których przeprowadzenie istotnie wpłynęłoby na przebieg postępowania, po trzecie skarżący podnosi, iż z materiału dowodowego wynika, że pozwany naruszył przysługujące powodowi autorskie prawa majątkowe, co uzasadnia dochodzone przez niego roszczenie majątkowe.

Oceniając zarzuty skarżącego wskazujące na niezasadność oddalenia wniosków dowodowych wskazanych przez powoda w piśmie procesowym z dnia 2 lipca 2015r. (art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c.), należy stwierdzić, iż są one w pełni uzasadnione. W pierwszej kolejności wskazać należy, iż Sąd pierwszej instancji prawidłowo wywiódł, iż roszczenie informacyjne uregulowane w art. 105 ust. 2 prawa autorskiego i praw pokrewnych, ma charakter pomocniczy względem roszczenia o zapłatę wynagrodzenia i ma na celu pozyskiwanie informacji oraz uzyskanie dostępu do dokumentów niezbędnych do określenia wysokości dochodzonych wynagrodzeń i opłat, ponadto zasadnie podkreślił Sąd Okręgowy, że celem tego przepisu jest ułatwienie dochodzenia roszczeń wynikających z naruszenia autorskich praw majątkowych (pokrewnych) oraz roszczenia o zapłatę

wynagrodzenia. Sąd Okręgowy błędnie natomiast przyjął, że jest związany informacją udzieloną powodowi przez pozwanego w drodze wykonania wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 17 czerwca 2014r., a w konsekwencji oddalił wnioski dowodowe powoda oraz oddalił powództwo.

Zważyć należy, że celem roszczenia informacyjnego przewidzianego w art. 105 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest uzyskanie przez uprawnionego informacji niezbędnych między innymi do podjęcia decyzji o ewentualnym wystąpieniu na drogę sądową. Zakresem kognicji sądu w ramach roszczenia informacyjnego nie jest wszakże objęta ocena prawdziwości informacji przekazanych przez zobowiązanego, a tym samym brak podstaw do formułowania poglądu, że w ramach tego roszczenia uprawniony winien jednocześnie wykazać zasadność twierdzeń o naruszeniu autorskich praw majątkowych. Udzielenie w wyniku uwzględnienia roszczenia informacyjnego przez zobowiązanego informacji wskazujących na to, że nie dokonuje on eksploatacji artystycznych wykonań z repertuaru uprawnionego, nie zamyka zatem stronie uprawnionej drogi do dowodzenia zasadności swoich twierdzeń w procesie sądowym o zapłatę.

Konkludując, w ocenie Sądu Apelacyjnego błędnie Sąd pierwszej instancji oddalił a limine zgłoszone przez powoda w piśmie procesowym z dnia 2 lipca 2015r. wszystkie wnioski dowodowe, a tym samym należy przyjąć, że Sąd pierwszej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, co skutkowało błędnym ustaleniem przez Sąd stanu faktycznego w sprawie. Zdaniem Sądu Apelacyjnego nie sposób również podzielić stanowiska Sądu Okręgowego wskazującego, iż powód błędnie sformułował żądanie w zakresie roszczenia informacyjnego, bowiem nie można oczekiwać od powoda obowiązku przewidywania wszystkich teoretycznie możliwych sposobów obrony pozwanego, tym bardziej jak słusznie zauważył skarżący nie mógł on założyć, iż pozwany udzieli powodowi informacji nieprawdziwej (według twierdzeń powoda).

Na obecnym etapie postępowania nie jest możliwym odniesienie się do wszystkich zarzutów naruszenia prawa procesowego i materialnego, które dotyczą roszczenia o zapłatę wywiedzionego przez powoda wynikającego z naruszenia przysługujących powodowi praw autorskich majątkowych, albowiem ocena tych zarzutów będzie możliwa dopiero po przeprowadzeniu pełnego postępowania dowodowego w sprawie.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 11 sierpnia 2016r ( sygn. akt I ACa 272/16), który wskazuje, że treścią normy prawnej zawartej w art. 386 § 4 k.p.c. jest upoważnienie do wydania przez sąd odwoławczy orzeczenia kasatoryjnego w określonych sytuacjach procesowych, jako wyjątku od zasady orzekania co do meritum sporu w tym postępowaniu. Jego brzmienie wskazuje jednocześnie na to, że nie zachodzi obowiązek prowadzenia przez sąd drugiej instancji postępowania zmierzającego do wyjaśnienia rzeczywistej treści stosunków faktycznych i prawnych w sytuacji, gdy sąd pierwszej

instancji zaniechał rozważenia poddanych przez strony pod osąd żądań i twierdzeń, jak również, gdy nie dokonał oceny przeprowadzonych dowodów i pominął mogące mieć wpływ na rozstrzygnięcie meritum sporu dowody zawnioskowane przez strony dla ustalenia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Konieczne staje się wówczas wydanie orzeczenia przewidzianego w art. 386 § 4 k.p.c., ponieważ ocena po raz pierwszy poddanych przez strony pod osąd żądań i zarzutów oraz twierdzeń i dowodów zgłoszonych na ich poparcie, a następnie wydanie orzeczenia co do istoty sporu, ograniczyłyby merytoryczne rozpoznanie sprawy do jednej instancji. Wskazać przy tym należy, że merytoryczny charakter postępowania odwoławczego, nie oznacza że sąd drugiej instancji pełni taką samą rolę, jak sąd orzekający w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, mimo że postępowanie apelacyjne jest postępowaniem merytorycznym, to nie można pomijać, że przede wszystkim ma charakter kontrolny. Rozstrzyganie zatem po raz pierwszy określonych kwestii przez sąd apelacyjny, prowadzi do pozbawienia stron możliwości zgłoszenia ewentualnych zarzutów dopuszczalnych tylko w ramach zaskarżenia w toku postępowania dwuinstancyjnego.

Powyższe skutkuje uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy rozpoznający ponownie niniejszą sprawę oceni zasadność zgłoszonych wniosków dowodowych wskazanych przez powoda w piśmie procesowym z dnia 2 lipca 2015r., mając na uwadze, że uprzednie wystąpienie z roszczeniem informacyjnym nie zamyka powodowi drogi do zgłaszania wniosków dowodowych w postępowaniu o zapłatę. Dopiero po przeprowadzeniu w uzasadnionym zakresie postępowania dowodowego Sąd pierwszej instancji oceni, czy roszczenie powoda wynikające z ochrony autorskich praw majątkowych zasługuje na uwzględnienie.

Uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oznacza, że uchylone zostało również rozstrzygnięcie o kosztach procesu. Wobec powyższego bezprzedmiotowym jest odnoszenie się do zarzutów zażalenia. Treść rozstrzygnięcia o kosztach procesu będzie bowiem zależała od ostatecznego wyniku postępowania.

Z tych przyczyn na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. oraz art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 108 § 2 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.