Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 31 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2013 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul.(...)ba

przeciwko G. D. , J. D.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 20 marca 2013r. sygn. akt I C 1626/12

1.  oddala apelacje;

2.  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 300 zł tytułem zwrotu kosztów adwokackich w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt II Ca 416/13

UZASADNIENIE

Powódka Wspólnota Mieszkaniowa budynku położonego przy ul. (...) wniosła przeciwko pozwanym G. D. i J. D. o zasądzenie solidarnie kwoty 4.391,59 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu tytułem opłat związanych z lokalem położonym w K. przy ul. (...), wchodzącym w skład zasobów Wspólnoty Mieszkaniowej, którego pozwani są właścicielami.

Nakazem zapłaty z dnia 10 maja 2012 r., sygn. akt I Nc 1597/12, Sąd Rejonowy w Kaliszu uwzględnił powództwo w całości.

Od przedmiotowego nakazu zapłaty pozwani wnieśli sprzeciw zaskarżając nakaz w części tj. co do kwoty 3.068,00 zł, podnosząc, że w tym zakresie zasądzona kwota stanowi należność z tytułu zaległych opłat za energię elektryczną, wodę oraz centralne ogrzewanie powstałych podczas prac wykończeniowych budynku przy ul. (...), wykonywanych w 2001 r. przez (...).J. W.J. A. Ś. z siedzibą w K. (obecnie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K.), będący jednoczesnym administratorem nieruchomości.

W toku dalszego postępowania powódka cofnęła powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 537,81 zł, podnosząc, że zadłużenie pozwanych z tytułu opłat za lokal istniejące do końca 2006 r. zostało prawomocnie rozstrzygnięte w innym postępowaniu sądowym. Następnie, wobec uprawomocnienia się nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 10 maja 2012 r. co do kwoty 1.323,59 zł, powódka ograniczyła swoje żądanie do kwoty 2.530,19 zł.

Wyrokiem z dnia 20 marca 2013 r. Sąd Rejonowy w Kaliszu, w sprawie I C 1626/12, zasądził solidarnie od pozwanych Wspólnoty Mieszkaniowej ul. (...) w K. kwotę 2.530,19 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 26.04.2012 r. (pkt I), umorzył postępowanie co do żądania zapłaty kwoty 537,81 zł (pkt II) oraz zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powódki koszty procesu (pkt III).

Sąd Rejonowy ustalił, że pozwani G. i J. małżonkowie D. są właścicielami lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku przy ul. (...) w K., który wchodzi w skład powodowej Wspólnoty Mieszkaniowej. Od kwietnia 2004 r. pozwani nie uiszczali regularnie opłat obciążających ten lokal. Na koniec marca 2012 r. zaległość z tego tytułu wyniosła kwotę 4.391,59 zł. Na dzień 11 lutego 2012 r. dokonano rozliczenia rzeczywistych należności za centralne ogrzewanie, dostarczenie wody i odprowadzenie ścieków oraz podgrzanie ciepłej wody. Obciążenie z tych tytułów przypadające na lokal pozwanych wyniosło 396,11 zł. Zaległość w opłatach za lokal pozwanych za lata od 2007 r. do marca 2012 r. wyniosła łącznie kwotę 2.530,19 zł.

W dniu 22.04.2008 r. G. D. jako podmiot gospodarczy wniosła przeciwko (...).J. W.J. A. Ś. z siedzibą w K., która była wykonawcą budynku oraz prowadziła administrację nieruchomości, pozew o zapłatę kwoty 11.272,46zł z tytułu świadczenia różnych usług i prac budowlanych. Prawomocnym wyrokiem z dnia 3 września 2009 r., w sprawie o sygn. akt V GC 273/08, Sąd Rejonowy w Kaliszu uwzględnił powództwo w całości i uznał, że zarzut potrącenia wierzytelności na kwotę 3.068,00zł. z tytułu opłat czynszowych za lokale (...) był nieskuteczny.

Sąd Rejonowy zważył, że brak było podstaw do uznania, że dochodzona przez powódkę kwota wynika z zaległości z tytułu opłat za media zużytych w 2001 r. przez wykonawcę budynku, w którym położony jest lokal mieszkalny pozwanych, bowiem z ustalonego stanu faktycznego wynika, że na koniec marca 2004 r. pozwani nie mieli żadnych zaległości czynszowych. Nadto Sąd Rejonowy uznał, że koszty mediów (wody, c.o. e.e.) zużyte w trakcie budowy i wykończenia lokali stanowią koszt budowy, a więc podlegają rozliczeniu między inwestorem a nabywcą lokalu, a zatem nie stanowią opłat eksploatacyjnych, które są przedmiotem niniejszej sprawy. W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy wywiódł, że na podstawie art. 13 i 15 ustawy z dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali pozwani, jako właściciele lokalu, byli zobowiązani są do wpłacania stosownych opłat (zaliczek) na koszty utrzymania lokalu (nieruchomości) w tym opłat z tytułu dostarczania mediów. Wobec niekwestionowania przez pozwanych stawek za opłaty za poszczególne miesiące oraz nieprzedstawienia przez pozwanych żadnego dowodu na okoliczność uiszczenia tych należności, Sąd Rejonowy uznał za wiarygodne twierdzenia powódki co do wysokości zadłużenia pozwanych i uznał powództwo za zasadne. Sąd Rejonowy ocenił przy tym za sprzeczny z zasadami współżycia społecznego podniesiony przez pozwanych zarzut przedawnienia roszczenia, podnosząc, iż jego uwzględnienie spowodowałby obciążenie kosztami utrzymania lokalu innych członków powodowej Wspólnoty Mieszkaniowej, co stałoby w sprzeczności z powszechnie akceptowaną zasadą sprawiedliwości i konicznością ponoszenia przez właścicieli kosztów utrzymania swojej własności.

Apelację od wyroku wnieśli pozwani zaskarżając wyrok w pkt I i III i zarzucając jemu: naruszenie przepisów postępowania, a konkretnie art. 233 k.p.c., co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych i uznania, że roszczenie powódki nie obejmuje przedawnionych roszczeń poprzedniego administratora nieruchomości – firmy (...), art. 217 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego pozwanych o przedstawienie rozliczenia księgowego od początku trwania powodowej Wspólnoty, co w konsekwencji doprowadziło do niemożności wykazania twierdzeń pozwanych, jak również obrazę prawa materialnego poprzez błędne zastosowanie art. 5 k.c. w zakresie nieuwzględniania zarzutu przedawnienia, podczas gdy okoliczności przedmiotowej sprawy oraz charakter jednostki organizacyjnej powódki, która jest profesjonalnym podmiotem, nie uzasadniały uznanie, że uwzględnienie przedmiotowego zarzutu stanowiłoby naruszenie zasad współżycia społecznego.

W związku z podniesionymi zarzutami skarżący wnieśli o zmianę zaskarżonego orzeczenia i oddalenie powództwa, ewentualnie przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanych kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest nieuzasadniona.

W pierwszej kolejności jako nieuzasadniony Sąd Okręgowy uznał zarzut apelujących naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Należy zauważyć, że skuteczne postawienie tego rodzaju zarzutu wymaga wykazania, że sąd nie dokonał wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego, tj. nie uwzględnił wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności, lub też uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Dopóki skarżący nie wykaże istotnych błędów logicznego rozumowania, sprzeczności oceny z doświadczeniem życiowym, braku wszechstronności, czy też bezzasadnego pominięcia dowodów, które prowadzą do wniosków odmiennych, dopóty nie można uznać, że Sąd naruszył art. 233 § 1 k.p.c.

Uzasadniając ten zarzut skarżący podnieśli, że Sąd I instancji w sposób nieuprawniony uznał za wiarygodne twierdzenia powódki o istnieniu zadłużenia pozwanych z tytułu opłat za media, opierając się w tym względzie jedynie na przedłożonej przez nią i będącej jej autorstwem dokumentacji, w której zawarte zostało rozliczenie tych należności. W ocenie skarżących tego rodzaju dowód był niewystarczający do ustalenia tego faktu, a oparcie się przez Sąd przy jego ustalaniu jedynie na tym dowodzie stanowiło przejaw naruszenia przez zaskarżone orzeczenie art. 6 k.c., rozdzielającego pomiędzy stronami ciężar dowodowy. Zdaniem apelujących, zakwestionowanie przez pozwanych twierdzeń powódki o istnieniu tego zadłużenia implikowało powódkę do przedłożenia innych dowodów na potwierdzenie swoich twierdzeń, albowiem nie można było wymagać od pozwanych, żeby przechowywali dowody uiszczania dochodzonych należności przez tak długi okres czasu.

Z tego rodzaju zarzutem nie sposób się zgodzić. Jak wynika z motywów zaskarżonego wyroku, zasadniczym powodem, dla którego Sąd I instancji w sposób pozytywny ocenił twierdzenia strony powodowej było – niekwestionowane przez pozwanych – ustalenie, że na koniec marca 2004 r. nie ciążyło na pozwanych żadne zadłużenie z tytułu eksploatacji lokalu mieszkalnego należącego do zasobów powodowej Wspólnoty Mieszkaniowej. Z tych względów Sąd Rejonowy słusznie oddalił wniosek strony pozwanej o rozliczenie kosztów obciążających wszystkie lokale należące do tych zasobów od początku jej powstania, skoro strona pozwana twierdziła, że dochodzona przez powódkę kwota stanowi zadłużenie z tytułu uiszczania opłat, które powstało w 2001 r.

Z uwagi na powyższe nie zasługuje na uwzględnienie także zarzut skarżących naruszenia przez zaskarżone orzeczenie art. 217 k.p.c. poprzez nieuprawnione nieprzeprowadzenie wskazanego wyżej dowodu. Jak wynika bowiem z tezy wyroku Sądu Najwyższego z 30.05.2007 r., w sprawie IV CSK 41/2007, w pełni aprobowanej przez Sąd Okręgowy, sąd rozstrzygający może nie przeprowadzić zawnioskowanego dowodu, gdy teza dowodowa jest nieistotna dla rozstrzygnięcia lub proponowany środek dowodowy jest nieprzydatny do jej udowodnienia, co z podanych wyżej przyczyn miało miejsce w niniejszej sprawie.

W tym stanie rzeczy nie można w żadnym razie uznać za trafny zarzut naruszenia przez zaskarżony wyrok dyspozycji art. 6 k.c., stosownie do której ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. W niniejszej sprawie powódka udowodniła swoje twierdzenia w jedyny możliwy sposób, tj. poprzez przedstawienie stosownych rozliczeń, które z natury rzeczy zostały sporządzone przez podległe jej służby księgowe. W takiej sytuacji to na stronie pozwanej spoczywał ciężar udowodnienia faktu dokonania zapłaty dochodzonych należności, ewentualnie przedstawienie okoliczności, które wskazywałyby na poddanie w wątpliwość wyliczenia strony powodowej . Podnoszone przez pozwanych argumenty, że nie można było od nich wymagać, by przechowywali dowody wpłaty przez tak długi okres czasu, nie zasługiwały na uwzględnienie. Zważyć należy, że kwestia braku zasadności obciążenia pozwanych kwotą 3.068,00 zł była już przedmiotem sporu w toku sprawy V GC 273/08, toczącej się przed Sądem Rejonowym w Kaliszu w latach 2008 – 2010, w której nie została ona ostatecznie merytorycznie rozstrzygnięta. W tym stanie rzeczy zasadne było oczekiwanie od pozwanych przechowywania dowodów wpłat należności czynszowych za przedmiotowe lata, jak i lata następne, skoro pozwani mieli świadomość istnienia ewentualnych przypisanych do ich lokalu obciążeń związanych z jego eksploatacją. Sprostanie temu obowiązkowi, który należałoby poczytać w kategorii dołożenia należytej staranności, uczyniłoby możliwym udowodnienie niezasadności dochodzonych przez powódkę roszczeń, skoro ostatecznie roszczenia te dotyczyły zaległości z tytułu opłat za lata 2007 – 2012. Tym bardziej, że wobec niezaskarżenia przez pozwanych nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 10 maja 2012 r. co do kwoty 1.323,59 zł, fakt istnienia zaległości w uiszczaniu opłat przez pozwanych nie budzi wątpliwości.

Jako nietrafny Sąd Okręgowy poczytał także zarzut apelujących naruszenia przez zaskarżony wyrok art. 5 k.c. poprzez nieuzasadnione nieuwzględnienie na jego podstawie zarzutu przedawnienia roszczenia. Przytoczone przez skarżących argumenty dla jego uzasadnienia nie mogą zastać zaaprobowane. Należy w pełni podzielić stanowisko Sądu I instancji, że w realiach niniejszej sprawy uwzględnienie tego zarzutu spowodowałby niedopuszczalne w świetle zasad sprawiedliwości społecznej obciążenie kosztami utrzymania lokalu innych członków powodowej Wspólnoty Mieszkaniowej, co stałoby nadto w sprzeczności z przypisanym każdemu z właścicieli obowiązkiem ponoszenia kosztów utrzymania swojej własności, którego to obowiązku pozwani z całą pewnością nie spełnili. Zważyć przy tym należy, że podnoszony przez pozwanych zarzut, że do przedawnienia doszło z uwagi na nieuzasadnioną zwłokę powódki w dochodzeniu swojej należności traci na znaczeniu przy uwzględnieniu faktu, że pomimo dokonania przez powódkę przesądowego wezwania pozwanych do zapłaty dochodzonej należności, pozwani w żaden sposób nie zareagowali na to wezwanie, pomimo uznania co do zasady części tych należności.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. uznał apelację pozwanych jako pozbawioną uzasadnionych podstaw i orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c.