Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Henryk Brzyżkiewicz

Sędzia SO Roman Troll (spr.)

Sędzia SR (del.) Maryla Majewska - Lewandowska

Protokolant Aldona Kocięcka

po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2017 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa M. D.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w H.

o zobowiązanie

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 20 stycznia 2016 r., sygn. akt I C 2355/15

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.200 zł (tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Maryla Majewska - Lewandowska SSO Henryk Brzyżkiewicz SSO Roman Troll

Sygn. akt III Ca 1198/16

UZASADNIENIE

Powód M. D. wniósł o zobowiązanie pozwanej K. (...)
sp. z o.o. w H. do dokonania naprawy kotła K. (...) 2 będącego własnością powoda poprzez wymianę całego korpusu żeliwnego w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się orzeczenia względnie zobowiązanie pozwanej do zapłaty na rzecz powoda 8500 zł tytułem równowartości naprawy kotła wraz z ustawowymi odsetkami od 12 września 2015 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, że we wrześniu 2008r. nabył kocioł K. – (...) 2 od poprzedniego właściciela, który oddał kocioł do naprawy przeprowadzonej przez pozwaną. Kocioł jest na gwarancji i w jej czasie ujawniła się wada korpusu żeliwnego, który przecieka. Żądanie dokonania wymiany całego korpusu żeliwnego uzasadnione jest tym, że wymiana tylko jednego bloku korpusu żeliwnego nie gwarantuje bezawaryjnego działania pozostałej części korpusu żeliwnego, na co wskazała pozwana. Alternatywne żądanie o zobowiązanie do zapłaty na rzecz powoda 8500 zł wynika z wartości naprawy określonej przez samego gwaranta.

Na rozprawie 20 stycznia 2016 r. pozwana wniosła o oddalenie powództwa, kwestionując prawidłowość wydania powodowi karty gwarancyjnej, gdyż pierwszy właściciel nie użytkował kotła zgodnie z zaleceniami producenta.

Wyrokiem z 20 stycznia 2016 r. Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim zobowiązał pozwaną do naprawy kotła K. (...) 2, będącego własnością powoda poprzez wymianę całego korpusu żeliwnego tego kotła w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się orzeczenia albo do zapłaty na rzecz powoda 8500 zł tytułem równowartości naprawy kotła wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 12 września 2015 r. do dnia zapłaty (pkt 1) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda 1517 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 2).

Orzeczenie to zapadło przy następujących ustaleniach faktycznych: powód nabył we wrześniu 2008 r. kocioł K. – (...) 2 od jego poprzedniej właścicielki B. G., która nabyła go 8 grudnia 2005 r. Producent 8 grudnia 2008 r. wydał kartę gwarancyjną. Kocioł został oddany do naprawy, za którą powód zapłacił poprzednikowi prawnemu pozwanej 1700 zł. Dodatkowo uiścił również 100 zł tytułem wykonania usługi w postaci przeszkolenia w zakresie uruchomienia kotła. Po dokonanej naprawie przedstawiciel producenta - 28 maja 2010 r. - dokonał adnotacji na karcie gwarancyjnej o pierwszym rozruchu kotła. Powód 24 sierpnia 2015 r. dokonał ustnego zgłoszenia wadliwości kotła K. – (...) 2 polegającej na jego przeciekaniu, następnego dnia serwisant pozwanej dokonał oględzin wad kotła oraz wykonał fotografie. Pismem z 8 września 2015 r. pozwana potwierdziła stwierdzenie wady kotła polegającej na pęknięciu tylnego członu oraz określiła koszt wymiany kotła na 8500 zł, jednocześnie odmówiła pozwana naprawy powołując się na przeprowadzoną w 2008 r. naprawę kotła po zagotowaniu wody przez klienta.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za zasadne. Przywołał regulację art. 577 i nast. k.c. Podkreślił, że obowiązki gwaranta mogą polegać
w szczególności na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawie oraz zapewnieniu innych usług, a z ustaleń wynika, że 8 grudnia 2008 r. poprzednik prawny powoda udzielił kupującemu gwarancji kotła K. - (...), z której wynika, że gwarancja trwa 10 lat na korpus żeliwny, a na pozostałe elementy 12 miesięcy. Wady lub uszkodzenia kotła objęte gwarancją, ujawnione w okresie gwarancyjnym usuwane będą bezpłatnie, co należy zgłaszać należy producentowi. Zaznaczył, że 28 maja 2010 r. przedstawiciel pozwanej dokonał na karcie gwarancyjnej adnotacji o pierwszym uruchomieniu kotła, a w sierpniu 2015 r. ujawniła się wada kotła polegająca na pęknięciu jego tylnego członu, co potwierdził przedstawiciel pozwanej przyjmując zgłoszenie reklamacyjne i rozpoczynając tym samym postępowanie reklamacyjne. Sąd Rejonowy wskazał również, że dokonując przyjęcia i rozpatrzenia zgłoszenia pozwana nie kwestionowała swojej legitymacji, uznając swoje następstwo prawne w zakresie odpowiedzialności producenta, także na rozprawie 20 stycznia 2016 r. nie kwestionowała swojej legitymacji. Ponadto zaznaczył, że pozwana sama w piśmie z 8 września 2015r. określiła koszty naprawy na 8500 zł, a na etapie przedprocesowym sporną kwestią była przyczyna powstałych wad kotła, którą pozwana upatrywała w niewłaściwej jego eksploatacji przez poprzedniego właściciela.

Sąd Rejonowy przywołał regulację art. 578 k.c. zaznaczając, że sprzedający, może zwolnić się z odpowiedzialności przez wskazanie, że wada powstała z innych przyczyn, przy czym ciężar dowodu w tym zakresie obciąża sprzedającego (art. 6 k.c.). Realizacja uprawnień z tytułu gwarancji nie jest uzależniona od przedstawienia dowodów na okoliczność przyczyn ujawnionej wadliwości, a przyjmuje się nawet w związku z tym domniemanie, że wady wyniknęły z przyczyny tkwiącej już poprzednio w rzeczy sprzedanej. Dlatego po ujawnieniu wadliwości rzeczy, gwarant - chcąc uwolnić się od odpowiedzialności - musiałby wykazać, że wady rzeczy powstały z przyczyn nietkwiących uprzednio w sprzedanej rzeczy, nieobjętych gwarancją. Pozwana takich okoliczności nie wykazała. A otrzymała odpis pozwu
7 grudnia 2015 r. z zobowiązaniem do złożenia odpowiedzi w terminie 14 dni pod rygorem zwrotu pisma. W zakreślonym terminie pozwana nie złożyła odpowiedzi na pozew, wprawdzie na rozprawie 20 stycznia 2016 r. wniosła o oddalenie powództwa kwestionując przyczyny powstania wady, ale jednocześnie nie złożyła żadnych wniosków dowodowych na poparcie swych twierdzeń.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł w oparciu o art. 98 k.p.c. wskazując, że na koszty należne stronie powodowej złożyły się: opłata od pozwu – 300 zł oraz koszty zastępstwa procesowego wraz z opłatą od pełnomocnictwa – 1217 zł.

Apelację od tego wyroku złożyła pozwana zaskarżając go w całości i zarzucając mu: naruszenie art. 577 k.c. oraz art. 580 § 2 k.c. poprzez zastosowanie tych przepisów, pomimo braku materialnych z racji zakresu zastosowania w stosunku do pozwanej; naruszanie art. 321 § 1 k.p.c. poprzez jednoczesne uwzględnienie sformułowanego w pozwie żądania głównego
i ewentualnego w sytuacji, gdy sąd powinien orzec o żądaniu ewentualnym tylko w sytuacji oddalenia żądania głównego; naruszenie art. 278 § 1 k.p.c. poprzez oddalenie zawartego
w pozwie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego żądanego na okoliczność istnienia wad korpusu żeliwnego kotła, przyczyn jego powstania oraz zakresu, a także zakresu
i rodzaju koniecznej naprawy celem doprowadzenia kotła do pełnej sprawności umożliwiającej korzystanie z niego zgodnie z przeznaczeniem, pomimo zakwestionowania przez pozwaną przyczyn powstania wad tego kotła, co skutkowało poczynieniem błędnych ustaleń w przedmiotowym zakresie co do przyczyn uszkodzenia tylnego członu korpusu żeliwnego kotła i spowodowało niezasadne uwzględnienie powództwa. Zarzuciła również błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, a polegających na przyjęciu, że: uszkodzenia tylnego członu korpusu żeliwnego kotła powstały z przyczyn tkwiących w kotle, pomimo braku ku temu podstaw świetle materiału dowodowego; kocioł przez prawie 2 lata znajdował się w zakładzie pozwanej, do którego został przekazany celem naprawy przez poprzedniego właściciela i pozwana naprawiła kocioł, pomimo braku ku temu podstaw w świetle zebranego materiału dowodowego; wykonanie obowiązków z gwarancji w systemie stwierdzenia uszkodzenia tylnego członu korpusu żeliwnego kotła wymaga dokonania wymiany całego korpusu.

Przy tak postawionych zarzutach wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości albo o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Zażądała także zwrotu kosztów postępowania.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie jak o bezzasadnej i zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania odwoławczego

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy są prawidłowe i jako takie Sąd Okręgowy uznaje je za własne.

W apelacji pozwana kwestionuje swoje następstwo prawne po gwarancie. W tej części należy wyraźnie podkreślić, że dołączone do pozwu dokumenty /k. 14-16, 17-18/, w tym także w postaci wydruku ze strony internetowej pozwanej /k. 21/ wyraźnie wskazują, iż doszło do przekształcenia firmy prowadzonej uprzednio jako PPHU (...).A. K.
w spółkę jawną po nazwą K.- (...) spółka jawna, a od 2009 r. na bazie tej spółki powstała pozwana. Tej okoliczności pozwana, w toku postępowania przed Sądem Rejonowym, w żaden sposób nie kwestionowała. Dodatkowo należy podkreślić, że pozwana również nie kwestionowała zgłoszenia do niej reklamacji przez powoda ani tego, że wydała mu kartę gwarancyjną - wskazując jedynie, że została ona wydana nieprawidłowo
/k. 41/.

Wtórne żądania pozwu mogą przybrać formy: żądania alternatywnego (obligatio alternativa) - gdy z umowy lub ustawy wynika możliwość zobowiązania przemiennego, a prawo wyboru świadczenia przysługuje pozwanemu (art. 365 k.c.); żądania ewentualnego - na wypadek niemożności uwzględnienia przez sąd żądania głównego. W takiej sytuacji sąd może orzec tylko o jednym żądaniu, przy czym w sytuacji uwzględnienia żądania głównego nie oddala ewentualnego; żądanie może też być i tak skonstruowane, że powód żąda od pozwanego określonego świadczenia i z zastrzeżeniem, że może on się zwolnić od niego przez spełnienie innego świadczenia wynikającego z ustawy, czynności prawnej czy nawet jednostronnej woli powoda (facultas alternativa). W takiej sytuacji wyrok będzie stanowić dokładne powtórzenie petitum żądania pozwu. Dodać też należy, iż owo świadczenie zwalniające nie jest egzekwowalne (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 27 kwietnia 2015 r., sygn. akt I ACa 597/14, LEX nr 1740606 oraz wyrok Sądu Najwyższego z 26 stycznia 1979 r., sygn. akt IV CR 403/78, OSNC 1979/10/193). Żądanie pozwu wskazuje, że 8500 zł z odsetkami ustawowymi jest żądane na wypadek niewykonania zobowiązania do naprawy jako równowartość tej naprawy /k. 2-6/. Dlatego też nie doszło do naruszenia art. 321 § 1 k.p.c., a zgłoszone w nim żądanie zapłaty należy rozumieć jako przyznane pozwanej uprawnienie do zwolnienia się od wykonania zobowiązania naprawy kotła.

Należy podkreślić, że pozwana nie złożyła wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego. Ewentualny wniosek w tym zakresie złożył powód wskazując, że z ostrożności procesowej - na wypadek zakwestionowania przez pozwaną istnienia wad kotła lub przyczyn ich powstania oraz wartości naprawy - wnosi o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego /k. 8/. Na rozprawie 20 stycznia 2016 r. pozwana nie składała żadnych wniosków dowodowych, zaznaczyła jedynie, że osoba wydająca kartę gwarancyjną popełniła błąd, bo choć kocioł stał przez 2 lata, to wada z tym kotłem była, bo woda już tam była od czasu montażu i miała ona niewątpliwie wpływ na oddziaływanie, a od montażu upłynęły 4 lata do ponownego uruchomienia kotła - ten okres na pewno miał wpływ na rozszczelnienie kotła /k. 41/. Pozwana jednak w żaden sposób nie wykazała tego, że wady (w korpusie żeliwnym kotła) powstały na skutek innych okoliczności niż wewnętrzne.

Zgodnie z art. 578 k.c. jeżeli w gwarancji inaczej nie zastrzeżono, odpowiedzialność
z tytułu gwarancji obejmuje tylko wady powstałe z przyczyn tkwiących w sprzedanej rzeczy. Jednocześnie art. 577 § 3 k.c. wskazuje, że jeżeli została udzielona gwarancja co do jakości rzeczy sprzedanej, poczytuje się w razie wątpliwości, że gwarant jest obowiązany do usunięcia wady fizycznej rzeczy lub do dostarczenia rzeczy wolnej od wad, o ile wady te ujawnią się w ciągu terminu określonego w oświadczeniu gwarancyjnym. W literaturze wskazuje się, że odpowiedzialność gwaranta co do zasady obejmuje wady powstałe z przyczyn tkwiących w sprzedanej rzeczy. Sprzedający może zwolnić się z odpowiedzialności przez wykazanie, że wada powstała z innych przyczyn, niemniej jednak jest to trudne. Ponadto w orzecznictwie wskazuje się, że podmiot uprawniony z tytułu gwarancji nie jest obowiązany do wykazywania z jakich przyczyn wady powstały. Wskazuje się wyraźnie, że uprawnionego z tytułu gwarancji nie obciąża dowód, z jakich przyczyn powstała ujawniona wadliwość, dlatego po ujawnieniu wadliwości rzeczy gwarant, chcąc uwolnić się od odpowiedzialności, musi wykazać, że wady rzeczy powstały z przyczyn zewnętrznych, nie objętych gwarancją (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 2 grudnia 2004 roku, sygn. akt I ACa 940/04, LEX nr 151726).

Powyższe okoliczności prowadzą do wniosku, że to pozwaną obciążał dowód wykazania, iż wady powstałe w objętej gwarancją rzeczy spowodowane były przyczynami nietkwiącymi uprzednio w tym kotle (korpusie żeliwnym). Pozwana temu obowiązkowi nie sprostała (art. 6 k.c.).

Dodatkowo należy podkreślić, że pozwana zaprzeczyła, aby poprzedni właściciel kotła pozostawił go w jej firmie przez 2 lata /k. 41/. Natomiast okoliczność ta, sama w sobie, nie ma żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, albowiem pomimo tego karta gwarancyjna została powodowi wydana przez pozwaną, co oznacza, że udzielając gwarancji wskazała, że kocioł ma odpowiednie właściwości. Dlatego też ponosi ona odpowiedzialność za brak jego właściwości, o których zapewniła (art. 577 § 1 k.c.).

Ponadto sama pozwana - w piśmie z 8 września 2015 r. - wskazała, że do naprawy uszkodzonego kotła konieczna jest wymiana całego człon jego korpusu żeliwnego, ponieważ w trakcie wymiany może zostać uszkodzony pozostały człon, ewentualnie po wymianie kompletny blok może wskazywać nieszczelność. Dlatego konieczna jest wymiana całego korpusu żeliwnego, a jego równowartość wynosi 8500 zł /k. 17-18/.

Zastosowana przez Sąd Rejonowy regulacja prawna jest prawidłowa.

Dlatego też apelacja pozwanej jest bezzasadna.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 385 k.p.c., apelację jako bezzasadną należało oddalić.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800) w związku z § 10
ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia i § 21 tego rozporządzenia, gdyż pozwana apelację przegrała.

SSR (del.) Maryla Majewska-Lewandowska SSO Henryk Brzyżkiewicz SSO Roman Troll