Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V K 71/16

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lutego 2017 roku

Sąd Rejonowy w Giżycku w V Zamiejscowym Wydziale Karnym z siedzibą w Węgorzewie w składzie:

Przewodniczący : SSR Dorota Scott- Sienkiel

Protokolant: st. sekr. sąd. Danuta Betlej

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Giżycku J. W. (1)

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2017r.

sprawy:

J. W. (2)

syna M. i T. z d. D.

ur. (...) w P.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

I.  Sądu Rejonowego w Przasnyszu z dnia 30 grudnia 2013r., w sprawie sygn. akt IIK 678/13 za przestępstwa z art. 158§1 kk w zw. z art. 64§1 kk oraz z art. 288§1 kk popełnione w nocy z 27 na 28 kwietnia 2013r. na karę łączną 3 lat pozbawienia wolności z zaliczeniem na poczet kary tymczasowego aresztowania od dnia 28.04.2013r. do dnia 25.04.2014r.

II.  Sądu Rejonowego w Przasnyszu z dnia 18 listopada 2014r., w sprawie sygn. akt IIK 177/12 za przestępstwo z art. 297§1 kk w zw. z art. 64§1 kk popełnione w dniu 29 września 2011r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

III.  Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 17 marca 2016r., w sprawie VK 12/16 za przestępstwa z art. 178a§1 kk oraz z art. 235 kk w zb. z art. 270§1 kk w zw. z art. 11§2 kk popełnione w dniu 1 grudnia 2014r. na karę łączną 6 miesięcy pozbawienia wolności.

orzeka

1.  Na podstawie art. 569§1 kpk w zw. z art. 85§1 i 2 kk, art. 86§1kk łączy skazanemu J. W. (2) kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami w sprawach: IIK 678/13, IIK 177/12, VK 12/16 i wymierza mu karę łączną 3 (trzy) lat i 8 (osiem) miesięcy pozbawienia wolności.

2.  Na podstawie art. 577 kpk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zalicza okres tymczasowego aresztowania w sprawie IIK 678/13 od dnia 28.04.2013r. do dnia 25.04.2014r. oraz okres kar dotychczas odbytych.

3.  W pozostałym zakresie nie objętym wyrokiem łącznym połączone wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu.

4.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. B. kwotę 147,60 (sto czterdzieści siedem 60/100) złotych tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu, w tym kwotę 27,60 złotych tytułem podatku VAT.

5.  Kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt V K 71/16

UZASADNIENIE

Na podstawie zebranych dowodów Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. W. (2) został skazany następującymi wyrokami:

I. Sądu Rejonowego w Przasnyszu z dnia 30 grudnia 2013r., w sprawie sygn. akt IIK 678/13 za przestępstwa z art. 158§1 kk w zw. z art. 64§1 kk oraz z art. 288§1 kk popełnione w nocy z 27 na 28 kwietnia 2013r. na karę łączną 3 lat pozbawienia wolności z zaliczeniem na poczet kary tymczasowego aresztowania od dnia 28.04.2013r. do dnia 25.04.2014r.

II. Sądu Rejonowego w Przasnyszu z dnia 18 listopada 2014r., w sprawie sygn. akt IIK 177/12 za przestępstwo z art. 297§1 kk w zw. z art. 64§1 kk popełnione w dniu 29 września 2011r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

III. Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 17 marca 2016r., w sprawie VK 12/16 za przestępstwa z art. 178a§1 kk oraz z art. 235 kk w zb. z art. 270§1 kk w zw. z art. 11§2 kk popełnione w dniu 1 grudnia 2014r. na karę łączną 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyroki wydane w sprawach o sygn. akt: IIK 678/13, IIK 177/12 i VK 12/16, akrze karną (k. 42), opinię o skazanym (k. 53). Mając na uwadze treść powyższych wyroków, na zasadzie art. 570 kpk wszczęto z urzędu postępowanie o wydanie wyroku łącznego.

W związku ze zmianą stanu prawnego od 1 lipca 2015r. dokonaną ustawą z dnia 20 lutego 2015r. (Dz. U. z 2015r. poz. 396) o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw i wprowadzeniem nowych zasad m.in. w zakresie orzekania o karze łącznej, należało ustalić, czy w przedmiotowej sprawie właściwe jest zastosowanie przepisów w brzmieniu sprzed zmian, czy też w brzmieniu obowiązującym po przeprowadzonej nowelizacji. Art. 19 ust 1 cytowanej ustawy wskazuje, że przepisów rozdziału IX Kodeksu karnego (a więc regulującego m.in. kwestie łączenia kar), w brzmieniu nadanym tą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy . Oceny, czy zachodzi taka potrzeba, o której mowa w tym przepisie mowa, należy dokonywać według przepisów rozdziału IX w nowym brzmieniu. Jeżeli zgodnie z tymi przepisami należałoby połączyć karę orzeczoną prawomocnie 1 lipca 2015r. lub później z jedną albo większą liczbą kar orzeczonych prawomocnie przed tą datą, wówczas należy na podstawie art. 4§1kk rozstrzygnąć, czy stosować dalej przepisy rozdziału IX w nowym brzmieniu, czy też w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015 r. ( Jarosław Majewski Komentarz do art.19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, LEX 2015).

Wskazać należy, że ostatnie skazanie wobec J. W. (2) miało miejsce w dniu 17 marca 2016r. i wyrok ten uprawomocnił się w dniu 25 marca 2016r. a zatem w przedmiotowej sprawie przy dokonywaniu oceny, czy zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej miały zastosowanie przepisy kodeksu karnego w brzmieniu po ich nowelizacji, wprowadzonej ustawą z dnia 20 lutego 2015r.

Aktualnie, aby zaistniały przesłanki do orzeczenia kary łącznej w wyroku łącznym muszą być spełnione określone warunki, zarówno procesowe (art. 569 kpk), jak i materialnokarne (art. 85-90 kk). Podstawowe warunki do orzeczenia kary łącznej wynikają z art. 85 kk i zgodnie z jego treścią:

1) karę łączną orzeka się, gdy sprawca popełnił dwa przestępstwa lub ich większą liczbę i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju lub inne podlegające łączeniu (art. 85§1 k.k.);

2) podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89 k.k., w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w art. 85§1 k.k. (art. 85§2 k.k.). Za „podlegające wykonaniu” uważa się kary, co do których nie została zakończona procedura ich wykonania – takiego przymiotu nie będzie posiadała kara, która została wykonana w całości, doszło do przedawnienia jej wykonania, została objęta abolicją lub ułaskawieniem (Komentarz do art. 85 kk pod red. M. Filara, Komentarz. Kodeks Karny, WK 2016);

3) jeżeli po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania kary lub kary łącznej sprawca popełnił przestępstwo, za które orzeczono karę tego samego rodzaju lub inną podlegającą łączeniu, orzeczona kara nie podlega łączeniu z karą odbywaną w czasie popełnienia czynu;

4) kara łączna nie obejmuje kar orzeczonych wyrokami, o których mowa w art. 114a kk wyroków zapadłych w państwach członkowskich Unii Europejskiej).

Analiza akt sprawy wskazuje, że w przedmiotowej sprawie korzystniejsze dla J. W. (2), w rozumieniu art. 4§1 kk, jest zastosowanie przepisów rozdziału IX w nowym brzmieniu. Przy zastosowaniu bowiem przepisów sprzed nowelizacji możliwe byłoby wymierzenie kary łącznej, jednak tylko w wyniku połączenia wyroków w sprawie IIK 678/13, IIK 1158/12 i IIK 177/12. Nie podlegałby natomiast połączeniu wyrok w sprawie VK 12/16. Z opisanych wyroków wynika bowiem, że pierwszy wyrok przeciwko J. W. (2) zapadł w dniu 1 października 2013r. w sprawie IIK 1158/12, zaś przestępstwa, za które J. W. (2) skazany został w sprawach IIK 678/13, IIK 177/12 popełnione zostały odpowiednio w nocy z 27 na 28 kwietnia 2013r., w okresie od 28 do 29 września 2011r., w dniu 29 września 2011r., czyli przed wydaniem wyroku w sprawie IIK 1158/12. Z kolei przestępstwo w sprawie VK 12/16 popełnione zostało w dniu 1 grudnia 2014r., a zatem już po wydaniu wyroku w sprawie IIK 1158/12 i dlatego orzeczona w sprawie VK 12/16 nie podlegałaby łączeniu. Z tych samych powodów brak byłoby również podstaw do połączenia kary orzeczonej w sprawie IIK 678/13 i IIK 177/12 z karą orzeczoną w sprawie VK 12/16.

W świetle przepisów obowiązujących po nowelizacji warunki do połączenia wyrokiem łącznym spełniły natomiast ( na dzień wydania orzeczenia) wyroki spraw o sygn. akt IIK 678/13, IIK 177/12 i VK 12/16. Nie spełnił tego warunku jedynie wyrok o sygn. akt IIK 1158/12, albowiem orzeczona nim kara pozbawienia wolności została wykonana w całości w okresie od 18.09.2015r. do 22.08.2016r ( opinia o skazanym k. 53). Bardziej korzystne jest zatem, w ocenie Sądu, objęcie wyrokiem łącznym kary pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie V K 12/16, która nie została jeszcze wykonana, co jest możliwe w świetle nowych uregulowań, niż zastosowanie poprzednio obowiązujących przepisów i objęcie wyrokiem łącznym kary już wykonanej (w sprawie sygn. akt IIK 1158/12), z pominięciem wyroku w sprawie sygn. akt V K 12/16.

Wprowadzone wspomnianą wcześniej nowelizacją do rozdziału IX kodeksu karnego modyfikacje treściowe, jakkolwiek znaczące, co do zasady nie zmieniają tradycyjnie ukształtowanych zasad wymiaru kary łącznej. Nowelizacja wprowadziła w tym zakresie zmiany dostosowujące zasady wymiaru kary łącznej do nowego modelu orzekania tej kary, którego cechą charakterystyczną jest przede wszystkim możliwość wymiaru kary łącznej na podstawie nie tylko - jak miało to miejsce na gruncie obowiązujących poprzednio rozwiązań - kar jednostkowych wymierzonych za pozostające w zbiegu przestępstwa, lecz także kar orzekanych jako kara łączna P. Kardas Komentarz do art. 86 kk Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Cześć II. Komentarz do art. 53-116,WK, 2016.

Zgodnie z art. 86§1 kk dolną granicę kary łącznej pozbawienia wolności wyznacza najwyższa z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa, co odpowiada systemowi absorpcji, zaś górną granicę tworzy suma wymierzonych kar, co odpowiada systemowi kumulacji. Przy czym aktualne pozostają poglądy wyrażone w orzecznictwie i literaturze prawniczej, zgodnie z którymi przepisy określające zasady orzekania kary łącznej nie mają kategorycznej wymowy w kwestii nakazu kierowania się wyłącznie dyrektywą pełnej absorpcji w odniesieniu do każdego skazanego, nie ma również żadnych podstaw do twierdzenia, że wyrok łączny powinien zawsze powodować poprawę sytuacji skazanego. Niezależnie od możliwości zastosowania przy wymiarze kary łącznej zasady pełnej absorpcji, jak i zasady pełnej kumulacji, oparcie wymiaru kary na zasadzie absorpcji lub kumulacji traktować należy jako rozwiązanie skrajne, stosowane wyjątkowo i wymagające szczególnego uzasadnienia. Wymierzając karę łączną stosuje się zwykłe dyrektywy karania, a zwłaszcza słuszności i celowości wyrażone przez związek przedmiotowo-podmiotowy pomiędzy poszczególnymi przestępstwami. Na ogół nie ma powodu, by orzekać karę łączną w dolnych granicach tj. w wysokości najsurowszej ze zbiegających się kar. Popełnienie więcej niż jednego przestępstwa powinno również raczej skłaniać do odstąpienia od absorpcji kar, niż za nią przemawiać. Wymierzenie takiej kary prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, a więcej przestępstw, zatem prowadziłoby do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych. Jak wskazano wyżej, całkowitą zasadę absorpcji stosować należy wyjątkowo albo wtedy gdy wszystkie czyny wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową, albo orzeczone za niektóre czyny kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną, albo też istnieją jakieś szczególne okoliczności dotyczące osoby skazanego (zob. wyrok SA w Lublinie z dnia 16.03.2010r., II Aka 57/10, LEX nr 583690; wyrok SA w Lublinie z dnia 25.03.2010r., II Aka 59/10, LEX nr 658856; wyrok SA w Katowicach z dnia 20.05.2008r., II AKa 129/08, Biul.SAKa 2008/3/8; wyrok SN z dnia 19.03.2008 r., IV KK 45/08; wyrok SA w Łodzi z dnia 27.11. 2008r., II AKa 198/08; wyrok SA w Łodzi z dnia 18.11.2008r., II AKa 178/08; por. A. Marek, Komentarz, Kodeks karny, Warszawa 2004, s. 293).

Wymierzając skazanemu J. W. (2) w niniejszej sprawie, na skutek połączenia kar pozbawienia wolności orzeczonych w opisanych wyżej sprawach, karę łączną 3 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności, Sąd kierował się zasadą asperacji, gdyż najsurowsza kara została wymierzona w wysokości 3 lat pozbawienia wolności, zaś suma kar to 4 lata pozbawienia wolności. Stosując przy wymiarze kary przywołaną zasadę, Sąd uwzględnił brak związku podmiotowo- przedmiotowego oraz duży przedział czasowy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono kary. Wskazać przy tym również należy, że J. W. (2) był wielokrotnie karany, na co wskazują dane o jego karalności (k. 41-42) nie tylko w sprawach, których dotyczyło przedmiotowe postępowanie. Fakt dokonania wielu przestępstw nie może być dla niego swoistą premią, która spowodowałaby, że sprawca w wyniku łączenia kar za część przestępstw nie poniósłby kary. Przeciwko takiemu rozstrzygnięciu przemawiają względy sprawiedliwości społecznej. Nadto z treści opinii o skazanym wynika, że J. W. (2) do popełnionych przez siebie przestępstw ustosunkowany jest bezkrytycznie, co wskazuje na to, że proces jego resocjalizacji nie osiągnął jeszcze oczekiwanych rezultatów. Konkludując, Sąd doszedł do przekonania, że zastosowanie zasady asperacji jest w pełni uzasadnione, a wysokość orzeczonej kary łącznej spełnia cele w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej.

Stosownie do art. 577 kpk na poczet orzeczonych kar łącznych Sąd zaliczył okres tymczasowego aresztowania J. W. (2) w sprawie IIK 678/13 od dnia 28.04.2013r. do dnia 25.04.2014r. oraz okres kar dotychczas odbytych.

W oparciu o treść art. 576§1 kpk Sąd orzekł o odrębnym wykonaniu połączonych wyroków w zakresie nieobjętym wyrokiem łącznym (punkt 3 wyroku).

Wynagrodzenie należne obrońcy oskarżonego wyznaczonemu z urzędu w osobie adw. W. B. wyliczono mając na uwadze treść § 4 i 17 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. (Dz. U. 2016. 1714) w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Kosztami sądowymi obciążono Skarb Państwa.