Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: Katarzyna Ryguła

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2017 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z

powództwa: S. Z.

przeciwko: (...) S.A. w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda S. Z. 1 635,00 zł (jeden tysiąc sześćset trzydzieści pięć złotych) z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 30 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty;

2)  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 427,42 zł (czterysta dwadzieścia siedem złotych czterdzieści dwa grosze) tytułem stosunkowego rozdzielenia kosztów.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 823/16

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 19 kwietnia 2016 roku (data stempla pocztowego) powód S. Z. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 2085,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 30 sierpnia 2014 r.

W uzasadnieniu powód wskazał, że wskutek zdarzenia z dnia 20 stycznia 2014 r. doszło do uszkodzenia pojazdu marki A. (...) o nr rej. (...) należącego do poszkodowanego M. M. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod firma (...).R.E. (...) M.. W dacie wypadku pojazd, którym kierował sprawca szkody, łączyła z pozwanym umowa ubezpieczenia OC. Poszkodowany na czas naprawy rzeczowego samochodu, wynajął od strony powodowej samochód zastępczy F. (...) o nr rej. (...). Samochód zastępczy był niezbędny poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej. Poszkodowany jest płatnikiem podatku VAT dlatego dochodzi do roszczenia w kwocie netto. Z tytułu wynajmu samochodu zastępczego powód wystawił fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 2 200,00 zł netto (w tym kwotę 100 zł tytułem podstawienia auta do warsztatu naprawczego i 100 zł tytułem odbioru auta z warsztatu) za wynajem pojazdu na okres 8 dni tj. od 22 stycznia 2014 r. do 29 stycznia 2014 r. Powód ponadto wskazała, że poszkodowany przelał na jego rzecz wierzytelność przysługującą mu wobec pozwanej z tytułu zwrotu kosztów wynajmu pojazdu, na podstawie umowy cesji wierzytelności. Pozwana uznała co do zasady swoja odpowiedzialność za szkodę i żądanie powoda w zakresie wynajmu pojazdu zastępczego jednak tylko w kwocie 115,00 zł, która wpłynęła na rachunek bankowy powoda 15 października 2014 r. Powód wskazał, że pozwany dokonał nieuzasadnionego pomniejszenia dobowej stawki najmu samochodu zastępczego do kwoty 115,00 zł, weryfikacji czasu wynajmu z 8 do 1 dnia oraz nie uznał kosztów podstawienia i odbioru pojazd.

W dniu 20 czerwca 2016 roku Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy wydał w sprawie VI GNc 1139/16/5 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił powyższe powództwo w całości.

W zakreślonym terminie pozwana wniosła sprzeciw od wydanego w sprawie nakazu zapłaty. Wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwana podniosła, iż w jej ocenie przyjęta stawka wynajmu pojazdu zastępczego został zawyżona oraz zakwestionowała okres wynajmu pojazdu zastępczego, a także zasadność żądania kosztów podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego.

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

Dnia 20 stycznia 2014 r. doszło do uszkodzenia pojazdu marki A. (...) o nr rej. (...) należącego do poszkodowanego M. M. (1). Pozwana uznała swoją odpowiedzialność odszkodowawczą za zaistniałe zdarzenie.

Dowód: oświadczenie dotyczące okoliczności zdarzenia drogowego (k 82v- 83), notatka urzędowa (k. 85), potwierdzenie pokrycia ubezpieczenia (k. 79-80), oświadczenie dotyczące okoliczności zdarzenia drogowego (k. 82v -83), pisma pozwanej (k. 88v-89v)

W dniu 22 stycznia 2014 r. poszkodowany zawarł z powodem umowę najmu samochodu zastępczego marki F. (...). Do przekazania samochodu doszło dnia 22 stycznia 2014 r. o godzinie 17:00. Dnia 23 stycznia 2014 r. przeprowadzono oględziny uszkodzonego pojazdu. Dnia 24 stycznia 2014 r. warsztat naprawczy otrzymał zaakceptowany kosztorys naprawy. Naprawę rozpoczęto dnia 24 stycznia 2014 r. i zakończona ja dnia 28 stycznia 2014 r. Odbioru auta dokonano dnia 29 stycznia 2014 r. o godzinie 16:10.

Dowód: umowa wynajmu (k. 17, 75v), harmonogram naprawy (k. 27-28, 78-79), oświadczenie (k. 29), kalkulacja naprawy (k. 32-35), mail (k. 36), faktury VAT (k. 30-31), kalkulacja naprawy (k. 32-35), historia szkody (k. 104-105).

Uszkodzony pojazd był niezbędny poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej.

Dowód: oświadczenie (k. 19, 76v).

W dniu 29 stycznia 2014 r. powód wystawił fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę netto 2 200,00 zł. W wystawionej fakturze wyszczególniono takie koszty jak:

- 100 zł tytułem podstawienie auta dla klienta;

- 2000 zł tytułem wynajem auta zastępczego przez okres 8 dni;

- 100 zł tytułem odbiór auta od klienta;

Dowód: umowa wynajmu (k. 29, 76), faktura (k. 20, 70, 77v) .

Powód w dniu 29 stycznia 2014 roku, w drodze umowy przelewu wierzytelności nabył od poszkodowanego marka M. wierzytelność w kwocie 2 200,00 zł tytułem zwrotu kosztów wynajmu samochodu zastępczego.

Dowód: umowa cesji (k. 21, 76), upoważnienie (k. 77).

Decyzją z dnia 16 października 2014 r. pozwana przyznała, a następnie wypłaciła odszkodowanie w wysokości 115,00 zł netto.

Dowód: Decyzja z dnia 16 października 2014 r. (k. 25), potwierdzenie przelewu (k. 26), pismo z dnia 14 października 2014 r. (k. 70v) decyzja z dnia 14 października 2014 r. (k. 71).

Wezwaniem do zapłaty z dnia 29 lipca 2014 r. powód wezwał pozwana do zapłaty kwoty 2 200,00 zł.

Dowód: wezwanie do zapłaty (k. 24)

Dobowa stawka wynajmu samochodu zastępczego w klasie D w kwocie 250 zł netto jest stawką uzasadnioną.

Dowód: cenniki (37, 43-54, 65-68, 110-118), maile (k. 38-42).

Powyższe ustalenia poczynione zostały w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości. Należy podkreślić, że powołana dokumentacja pomimo, iż pochodziła z różnych źródeł przedstawiała spójny obraz przebiegu wydarzeń, który był prawdopodobny w świetle zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Sąd oddalił wniosek o dowód z opinii biegłego, albowiem nie ma on znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, wobec faktu, iż ocena cenników wypożyczalni nie wymaga wiadomości specjalnych.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez S. Z. przeciwko (...) Spółka Akcyjna w W. zasługiwało na uwzględnienie w części.

Spornym pomiędzy stronami była wysokość uzasadnionej stawka za wynajem samochodu zastępczego, a także koszty podstawienia i odbioru pojazdu oraz uzasadniony okres wynajmu samochodu zastępczego.

W niniejszym postępowaniu zastosowanie znajdują przepisy odpowiedzialności deliktowej z art. 415 k.c., do której przesłanek należą zdarzenie, z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem a szkodą. Przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdują zastosowanie przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia (art. 361-363 k.c.).

Podnieść należy, że w myśl obowiązujących przepisów kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (art. 509 § 1 k.c.). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). Celem i skutkiem przelewu wierzytelności jest przejście na nabywcę ogółu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W takim wypadku stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, a zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela. W razie podjęcia kroków celem wyegzekwowania należności, warunkiem otrzymania należności przez nabywcę wierzytelności jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi. W ocenie Sądu powód w należyty sposób wykazał, iż skutecznie nabył przedmiotową wierzytelność od poszkodowanego.

Zgodnie z art. 822 §1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Przy tym §4 cytowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

W myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przesłankami odpowiedzialności jest łączne wykazanie trzech przesłanek: zachowanie sprawcy szkody, powstanie szkody w majątku poszkodowanego oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem a szkodą.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2013.392 ze zm.), umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków.

Na podstawie art. 34 ust. 1 powołanej ustawy można ustalić, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Podobnie jak w przypadku wszystkich rodzajów ubezpieczeń OC, zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za powstałą szkodę jest uzależniony od zakresu odpowiedzialności ubezpieczonego - posiadacza lub kierującego pojazdem. Zakład ubezpieczeń zamiast niego naprawia wyrządzone szkody. Odszkodowanie ubezpieczeniowe ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem. Jego wysokość (o ile nie przekracza kwoty sumy gwarancyjnej) winna odpowiadać wysokości odszkodowania należnego od ubezpieczonego na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania. Poszkodowany jest uprawniony do odszkodowania w pełni pokrywającego szkodę wyrządzoną ruchem pojazdu mechanicznego. Obejmuje ono zarówno straty, jak i korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. Nie ma również znaczenia, czy jest to wywołana wypadkiem pojazdu mechanicznego szkoda na osobie (uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć) czy też szkoda na mieniu (utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia).

Sąd nie mógł zgodzić się z zarzutem pozwanej, tj. co do kwestionowania wysokości stawki dobowej za wynajem pojazdu zastępczego przyjętej przez powódkę. Z dokumentów zgromadzonych w sprawie w sposób oczywisty wynika, iż przyjęta przez powódkę stawka za wynajęcie pojazdu zastępczego należącego do klasy D tj. 250,00 zł netto odpowiadała stawkom stosowanym na rynku lokalnym właściwym dla miejsca zamieszkania strony poszkodowanej. Potwierdzają to liczne cenniki wynajmu dołączone jako dowody w sprawie.

Zatem w ocenie Sądu dokonana przez pozwaną korekta nie znajduje odzwierciedlenia w zasadzie pełnego odszkodowania. Należy również wyjaśnić, iż przyjęcie cen przeciętnych dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania, niezależenie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana, nie kompensowałyby poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte u danego przedsiębiorcy (którego przedmiotem działalności gospodarczej jest wynajem pojazdów) byłyby wyższe od przeciętnych. Nadto Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 kwietnia 2002 r. (sygn. akt. I CKN 1466/99) stwierdził, iż poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania podmiotów, które oferują swoje usługi w tymże zakresie najtaniej. Tym samym przyjęcie przez pozwaną tezy jakoby stawka 250,00 zł za najem pojazdu klasy D była w powyższej sprawie zawyżona w żaden sposób nie mogła się ostać zważywszy na fakt, że zastosowana przez powódkę stawka jak najbardziej mieściła się w granicach stawek średnich stosowanych przez podmioty wynajmujące pojazdy zastępcze w tej klasie tj. klasie D na rynku lokalnym (woj. (...)).

Sąd nie mógł również w pełni zgodzić się z pozwaną odnośnie kwestionowana długości okresu najmu samochodu zastępczego przez poszkodowaną. W pierwszej kolejności należy wskazać, że w przypadku definitywnej utraty rzeczy odszkodowanie przysługuje za okres od jej utraty do uzyskania odszkodowania (zwrotu innego przedmiotu), a w przypadku utraty czasowej - do chwili odzyskania rzeczywistej możliwości korzystania z niej. (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11). Niemniej jednak z dokumentacji zgromadzonej w sprawie wynika, że do przekazania samochodu zastępczego doszło dnia 22 stycznia 2014 r. o godzinie 17:00 natomiast do odbioru dnia 29 stycznia 2014 r. o godzinie 16:10. W związku z powyższym należy uznać, że samochód zastępczy był wynajmowany faktycznie przez okres 7 dób, zatem roszczenie w zakresie zwrotu kosztów samochodu zastępczego jest uzasadnione jedynie w zakresie 7 dób wynajmu samochodu.

Powód domagał się w niniejszym procesie również zwrotu kosztów podstawienia auta oraz jego odbioru w łącznej wysokości 200 zł netto. Jednak w ocenie Sądu poniesienie tego wydatku przez poszkodowanego nie pozostaje w tzw. bezpośrednim związku przyczynowym ze szkodą, przewidzianym w art. 361 § 1 k.c. Zgodnie bowiem z tym przepisem zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. O ile koszty najmu pojazdu zastępczego należy co do zasady uznać za pozostające w takim związku ze szkodą, to różnego rodzaju opłaty dodatkowe (a za takie należy przyjąć naliczoną faktycznie przez powoda ww. opłatę za podstawienie i odbiór pojazdu) w ocenie Sądu w takim bezpośrednim związku przyczynowym nie pozostają. Brak cenników oraz wniosku dowodowego na okoliczność wykazania zasadności takiego roszczenia w takiej właśnie wysokości. Koszt ten w ocenie Sądu pozostaje w sprzeczności z zasadą minimalizacji szkody przez poszkodowanego. Ponadto zauważyć należy, że obecnie wynajmem samochodów zastępczych zajmuje się tak wiele podmiotów, a także usługę tę świadczą również zakłady naprawcze. Bez trudu wiec można wybrać taki, który świadczy tą usługę.

Biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powoda roszczenie za zasadne w części w związku z tym w punkcie 1 sentencji wyroku zasądzono od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda S. Z. kwotę 1 635,00 zł (1 750,00 zł –115,00 zł = 1635,00 zł) tj. kwotę ustalonych kosztów wynajmu samochodu zastępczego pomniejszoną o wypłaconą już przez pozwanego część odszkodowania.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 k.c. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jak wynika z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1. Powód domagała się odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 30 sierpnia 2014 r. a żądanie to pozostawało uzasadnione w świetle powołanych przepisów.

W związku z uznaniem przez Sąd dochodzonego roszczenia w części tj. w kwocie 1635,00 zł złotych, Sąd oddalił powództwo w zakresie pozostałej kwoty, tj. 450,00 złotych (2.085 zł – 1.635,00 zł = 450,00 zł) orzekając o tym w punkcie 2 sentencji wyroku.

Zgodnie z art. 100 k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Ponieważ powód przegrał proces w 22%, zatem w takiej proporcji strony ponoszą koszty niniejszego postępowania. Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w 3 punkcie sentencji wyroku.

SSR Jolanta Brzęk