Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 9/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSA – Hanna Wnękowska

Sędziowie SA - Anna Zdziarska

SO (del.) - Grzegorz Miśkiewicz (spr.)

Protokolant st. sekr. sąd. Małgorzata Reingruber

przy udziale Prokuratora Anety Ulanowskiej- Gawaś

oskarżyciela posiłkowego (...) sp. z o.o.

po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2017 r.

sprawy M. P. (1), syna J. i B. zd. Ż.,

urodz. (...) w Ż.

oskarżonego o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 19 grudnia 2014 r. sygn. akt VIII K 258/09

zaskarżony wyrok uchyla i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania;

UZASADNIENIE

M. P. (1) został oskarżony o to, że działając wspólnie i w porozumieniu z K. D. (1):

w okresie od dnia 26 lutego 2002 r. do dnia 25 listopada 2005 r. we W. i w W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu, przy czym K. D. (1) jako dyrektor handlowy w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. wprowadzili w błąd członków Zarządu tej Spółki co do okoliczności wykonania i prawdziwości umów zawieranych z M. P. (1), będących podstawą do wypłacenia pieniędzy, na których K. D. (1) podrabiał podpisy zleceniobiorcy oraz podległych mu przedstawicieli handlowych: T. B., M. G., R. Ł. i M. B. (1), czym doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości Spółkę (...) w łącznej kwocie 242.650 złotych brutto, w tym:

- 30.000 złotych brutto, przekazanych w dniu 26 lutego 2002 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy o dzieło z dnia 4 lutego 2002 roku, przedmiotem której było wykonanie pracy „skrypt do telefonicznej informacji na temat Mammotomicznej Biopsji Piersi”, zawartej pomiędzy K. D. (1) i M. P. (1),

- 30.000 złotych brutto, przekazanych w dniu 28 marca 2002 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy o dzieło z dnia 4 marca 2002 roku, przedmiotem której było wykonanie pracy „skrypt do telefonicznej informacji na temat Mammotomicznej Biopsji Piersi – najczęstsze pytania i odpowiedzi”, zawartej pomiędzy K. D. (1) i M. P. (1),

- 35.000 złotych brutto, przekazanych w dniu 30 września 2002 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy o dzieło z dnia 2 września 2002 roku, przedmiotem której było wykonanie pracy „zachorowalność na raka sutka w Polsce i aktualne trendy w leczeniu onkologicznym raka sutka”, zawartej pomiędzy K. D. (1) i M. P. (1),

- 25.000 złotych brutto, przekazanych w dniu 24 października 2002 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy o dzieło z dnia 2 października 2002 roku, przedmiotem której było wykonanie pracy „aktualne trendy w biopsji węzła wartowniczego w onkologicznym leczeniu raka sutka”, zawartej pomiędzy K. D. (1) i M. P. (1),

- 25.000 złotych brutto, przekazanych w dniu 22 listopada 2002 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy o dzieło z dnia 4 listopada 2002 roku, przedmiotem której było wykonanie pracy „kliniczne aspekty chłonkotoku u pacjentek po resekcji piersi”, zawartej pomiędzy K. D. (1) i M. P. (1),

- 25.000 złotych brutto, przekazanych w dniu 24 grudnia 2002 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy o dzieło z dnia 2 grudnia 2002 roku, przedmiotem której było wykonanie pracy „kliniczne aspekty zespoleń staplerowych w operacjach onkologicznych”, zawartej pomiędzy K. D. (1) i M. P. (1),

- 8.800 złotych brutto, przekazanych w dniu 18 grudnia 2003 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy zlecenia z dnia 2 grudnia 2003 roku, przedmiotem której było „przeprowadzenie szkolenia w zakresie technik staplerowych podczas szkolenia organizowanego przez (...) w siedzibie (...) we W. w okresie od 10 grudnia do 11 grudnia, tj. przez 2 dni”, sporządzonej przez K. D. (1) na nazwisko T. B., jako osoby reprezentującej (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W.,

- 8.800 złotych brutto, przekazanych w dniu 27 kwietnia 2005 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy zlecenia z dnia 4 kwietnia 2005 roku, przedmiotem której było „przeprowadzenie szkolenia w zakresie detekcji radiologicznej Węzła Wartowniczego dla lekarzy Szpitala (...) w B. w okresie od 11 kwietnia do 12 kwietnia 2005 r., tj. przez 2 dni”, sporządzonej przez K. D. (1) na nazwisko M. G., jako osoby reprezentującej (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W.,

- 8.850 złotych brutto, przekazanych w dniu 25 listopada 2005 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy zlecenia z dnia 4 listopada 2005 roku, przedmiotem której było „przeszkolenie 2 chirurgów ( Szpital Nr (...) w B.) w zakresie używania aparatu N. w okresie od 8 listopada do 9 listopada, tj. przez 2 dni”, sporządzonej przez K. D. (1) na nazwisko M. G., jako osoby reprezentującej (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W.,

- 6.200 złotych brutto, przekazanych w dniu 25 czerwca 2003 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy zlecenia z dnia 2 maja 2003 roku, przedmiotem której było „przeprowadzenie szkolenia w zakresie Mammotomicznej Biopsji Piersi podczas sesji klinicznej organizowanej przez (...) w siedzibie (...) we W. w okresie od 7 maja do 8 maja, tj. przez 2 dni”, sporządzonej przez K. D. (1) na nazwisko R. Ł., jako osoby reprezentującej (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W.,

- 4.800 złotych brutto, przekazanych w dniu 25 czerwca 2003 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy zlecenia z dnia 5 maja 2003 roku, przedmiotem której było „przeprowadzenie szkolenia w zakresie Mammotomicznej Biopsji Piersi podczas warsztatów organizowanych przez (...) we W. w okresie od 13 maja do 14 maja, tj. przez 2 dni”, sporządzonej przez K. D. (1) na nazwisko R. Ł., jako osoby reprezentującej (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W.,

- 8.800 złotych brutto, przekazanych w dniu 27 października 2003 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy zlecenia z dnia 3 października 2003 roku, przedmiotem której było „przeprowadzenie szkolenia w zakresie N. chirurgów i radiologów ze Szpitala (...) we W. w okresie od 13 października do 14 października, tj. przez 2 dni”, sporządzonej przez K. D. (1) na nazwisko R. Ł., jako osoby reprezentującej (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W.,

- 8.800 złotych brutto, przekazanych w dniu 25 listopada 2003 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy zlecenia z dnia 3 października 2003 roku, przedmiotem której było „przeprowadzenie szkolenia w zakresie N. podczas szkolenia ogólnopolskiego organizowanego przez (...) w siedzibie (...) we W. w okresie od 13 października do 14 października, tj. przez 2 dni”, sporządzonej przez K. D. (1) na nazwisko R. Ł., jako osoby reprezentującej (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W.,

- 8.800 złotych brutto, przekazanych w dniu 25 lutego 2004 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy zlecenia z dnia 2 lutego 2004 roku, przedmiotem której było „przeprowadzenie szkolenia w zakresie technik staplerowych podczas szkolenia organizowanego przez (...) w siedzibie (...) we W. w okresie od 4 lutego do 5 lutego 2004r., tj. przez 2 dni”, sporządzonej przez K. D. (1) na nazwisko M. B. (1), jako osoby reprezentującej (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W.,

- 8.800 złotych brutto, przekazanych w dniu 30 marca 2004 r. na rachunek w Banku (...) S.A. I Oddział we W. na podstawie umowy zlecenia z dnia 3 marca 2004 roku, przedmiotem której było „przeprowadzenie szkolenia w zakresie technik staplerowych podczas szkolenia organizowanego przez (...) w siedzibie (...) we W. w okresie od 8 marca do 9 marca 2004 roku, tj. przez 2 dni”, sporządzonej przez K. D. (1) na nazwisko M. B. (1), jako osoby reprezentującej (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W.,

tj. o czyn z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 19 grudnia 2014 r. w sprawie o sygn. akt VIII K 258/09 uniewinnił oskarżonego M. P. (1) od popełnienia zarzuconego mu czynu

Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 22 lutego 2016 r. w sprawie II AKa 412/15, po rozpoznaniu apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego i prokuratora utrzymał w mocy zaskarżony wyrok w odniesieniu do oskarżonego M. P. (1) .

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu kasacji w sprawie M. P. (1), wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 lutego 2016 r., sygn. akt II AKa 412/15 (utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 grudnia 2014 r., sygn. akt VIII K 258/09), wyrokiem z dnia 8 grudnia 2016 r. sygn. akt II KK 244/16:

1)uchylił zaskarżony wyrok w części dotyczącej oskarżonego M. P. (1) i w tym zakresie przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie;

2)zarządził zwrot opłaty od kasacji uiszczonej przez oskarżyciela posiłkowego w kwocie 750 (siedemset pięćdziesiąt) zł.

Apelację od tego wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie – w odniesieniu do oskarżonego M. P. (1) - wnieśli oskarżyciel posiłkowy oraz prokurator.

Oskarżyciel posiłkowy zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

I.  obrazę art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k., mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku, polegającą zwłaszcza na:

a) rażącym przekroczeniu przez Sąd a quo granic dopuszczalnej swobody w ocenie dowodów przejawiającym się w niedaniu wiary wyjaśnieniom oskarżonego K. D. w części obejmującej twierdzenie, że oskarżony M. P. przekazał mu część kwot uzyskanych od Spółki (...) na podstawie kwestionowanych umów oraz daniu, wiary w całości wyjaśnieniom oskarżonego M. P., pomimo że w świetle zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego te pierwsze należało uznać za wiarygodne w całości, te drugie zaś za niewiarygodne w istotnym zakresie oraz

b) nieuwzględnieniu przez Sąd a quo całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, w szczególności pominięciu lub błędnym zinterpretowaniu znaczenia szeregu okoliczności, które potwierdzały wersję zdarzeń prezentowaną w wyjaśnieniach oskarżonego K. D., a zarazem podważały wiarygodność wyjaśnień oskarżonego M. P., w tym pominięciu okoliczności, że oskarżony M. P. był w pełni -świadom tego, że umowy, wymienione w opisie czynu zarzuconego mu w konkluzji aktu oskarżenia, są fikcyjne, która to okoliczność wynika jednoznacznie z niezakwestionowanych w tym zakresie wyjaśnień oskarżonego K. D.

- czego następstwem było poczynienie nietrafnego ustalenia, że oskarżony M. P. wykonał wszystkie umowy wymienione w opisie czynu zarzuconego mu w konkluzji aktu oskarżenia w miejscu i w czasie w nich wskazanym w związku z czym wynagrodzenie wypłacane mu na podstawie tych umów przez Spółkę (...) było wynagrodzeniem mu należnym w sytuacji, gdy w rzeczywistości były to umowy fikcyjne, preparowane po to, by wprowadzać w błąd członków Zarządu Spółki (...) oraz pracowników jej służb finansowo-księgowych i doprowadzać ich w ten sposób do niekorzystnych rozporządzeń mieniem tej Spółki, przyjmujących postać przelewania na rachunek oskarżonego M. P. kwot, które faktycznie mu się nie należały,

c) niedostrzeżeniu przez Sąd a quo, że poczynionego przezeń (nietrafnego) ustalenia, iż oskarżony M. P. wykonał wszystkie umowy wymienione w opisie czynu zarzuconego mu w konkluzji aktu oskarżenia w miejscu i w czasie w nich wskazanym, w związku z czym wynagrodzenie wypłacane mu na podstawie tych umów przez Spółkę (...) było wynagrodzeniem mu należnym, żadną miarą i w żadnym zakresie niepodobna pogodzić z innym przyjętym przez ten Sąd nader istotnym ustaleniem, mianowicie (trafnym) ustaleniem, że wypłata tego wynagrodzenia przez Spółkę (...) stanowiła dla tej Spółki niekorzystne rozporządzenie mieniem, które stało się podstawą skazania K. D. za jedno z przestępstw przypisanych mu w pkt 2 zaskarżonego wyroku,

- co łącznie doprowadziło ostatecznie do niezasadnego uniewinnienia oskarżonego M. P. od zarzucanego mu przestępstwa w sytuacji, w której z prawidłowo ocenionych dowodów oraz całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej jednoznacznie wynika, że przestępstwa tego się dopuścił.

W konkluzji pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

Prokurator zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1)błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na wyrażeniu poglądu, iż dowody ujawnione na rozprawie i ustalone na ich podstawie okoliczności nie są wystarczające do uznania za udowodniony fakt popełnienia przez oskarżonego M. P. (1), zarzuconego mu czynu, w następstwie dokonania ich oceny z naruszeniem zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, bezpodstawnego odmówienia wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego K. D. (1) oraz bezkrytycznego obdarzenia wiarą wyjaśnień M. P. (1), co doprowadziło do błędnych wniosków, iż oskarżony M. P. (1) nie pozostawał w bezpośrednim zamiarze wprowadzenia w błąd członków Zarządu (...) Sp. z o.o., nie obejmował zamiarem bezpośrednim doprowadzenia pokrzywdzonej Spółki do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, nie obejmował swoją świadomością sposobu działania współoskarżonego K. D. (1) oraz nie pozostawał w porozumieniu z oskarżonym K. D. (1) w zakresie ustawowych znamion przestępstwa, co w konsekwencji doprowadziło do uniewinnienia w/w oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego prowadzi nieodparcie do przeciwnego wniosku.

Prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje

W ocenie Sądu Apelacyjnego apelacje pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego oraz prokuratora, zarzuty sformułowane w obydwu środkach odwoławczych oraz ich uzasadnienie okazały się na tyle skuteczne, iż skutkowały uchyleniem zaskarżonego wyroku w odniesieniu do oskarżonego M. P. (1).

Podniesiony przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego zarzut obrazy art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. należy ocenić, jako zasadny. Podobnie należy ocenić sformułowany w apelacji prokuratora zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. Prokurator, stawiając przedmiotowemu rozstrzygnięciu zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, w rzeczywistości kwestionował prawidłowość sędziowskiej oceny dowodów, której skutkiem były błędne ustalenia faktyczne, a na co wskazuje treść uzasadnienia apelacji prokuratora w odniesieniu do oskarżonego M. P. (1).

W realiach niniejszej sprawy charakter zasadniczy ma zarzut obrazy art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. (obraza tych przepisów z reguły skutkuje błędnymi ustaleniami faktycznymi).

Jak wielokrotnie podkreślano - zarówno w orzecznictwie sądów, jak i w doktrynie - obdarzenie wiarą w całości lub w części jednych dowodów oraz odmówienie tej wiary innym, jest prawem Sądu, który zetknął się z tymi dowodami bezpośrednio i pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k., jeżeli tylko zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, stanowi przy tym wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku. O przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów można mówić tylko wtedy, gdy ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego zawiera oczywiste błędy natury faktycznej (np. niedostrzeżenie istotnych dowodów czy okoliczności) bądź logicznej (niezrozumienie implikacji wynikających z treści dowodów).

Przepis art. 410 k.p.k. stanowi, że podstawą wyroku może być tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Oznacza to, że Sąd wydając wyrok nie może się opierać na tym, co nie zostało ujawnione w toku rozprawy, jak również to, że sąd nie może opierać się - przy wydawaniu orzeczenia - tylko na części materiału dowodowego.

Uchybienie, o jakim mowa w art. 438 pkt 3 kpk (błąd w ustaleniach faktycznych) ma miejsce wówczas, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada zasadom prawidłowego rozumowania. Błąd taki może stanowić wynik niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd braku), bądź określonych nieprawidłowości w zakresie oceny dowodów (tzw. błąd dowolności). Może być on zatem wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub braku przestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ich ocenie. Zgodnie z utrwalonymi poglądami orzecznictwa i doktryny, zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku może się okazać trafnym tylko wówczas, gdy podnoszący go w apelacji zdoła wykazać sądowi orzekającemu w pierwszej instancji uchybienia przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającego na nieuwzględnieniu przy jej dokonywaniu zasad logiki, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego, jak również całokształtu ujawnionych w sprawie okoliczności.

W realiach niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, iż głównym dowodem - w odniesieniu nie tylko do oskarżonego M. P. (1) - na którego podstawie dokonywane były ustalenia faktyczne, są depozycje K. D. (1). W ocenie Sądu Apelacyjnego, pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego skutecznie podważył prawidłowość oceny tego dowodu - w kontekście reguł wynikających z art. 7 k.p.k. - dokonanej przez sąd pierwszej instancji i Sąd Apelacyjny podzielił te zarzuty. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego skutecznie wykazał błędy logiczne i niekonsekwencje w rozumowaniu sądu pierwszej instancji, a zaprezentowane w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Analiza pisemnych motywów sądu pierwszej instancji nie pozwala na ustalenie, jakimi w rzeczywistości motywami i przesłankami kierował się ten sąd, dokonując takiej a nie innej oceny przeciwstawnych w dużej mierze depozycji oskarżonego M. P. (1) i obciążających go wyjaśnień K. D. (1). Sąd pierwszej instancji w swoim obszernym – pod względem liczby stron – uzasadnieniu, oceniając wyjaśnienia oskarżonego M. P. (1) oraz K. D. (1) nie przedstawił logicznych, przekonujących argumentów, które pozwoliłyby na uznanie, że ocena tych dowodów, dokonana przez sąd pierwszej instancji była oceną swobodną a nie dowolna.

Treść pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia wskazuje, iż sąd pierwszej instancji konsekwentnie odrzucał wiarygodność depozycji K. D. (1) w zakresie, w jakim były one niekorzystne i obciążające dla oskarżonego M. P. (1) i jednocześnie sąd ten każdorazowo uznawał wyjaśnienia M. P. (1) za w pełni wiarygodne. Sąd pierwszej instancji dokonując oceny tych dowodów i odmawiając wiarygodności wyjaśnieniom K. D. (1) w zakresie obciążającym oskarżonego M. P. (1) nie wskazał w sposób przekonujący, jakie przesłanki oraz jakie dowody i wynikające z nich okoliczności legły u podstaw takiej, a nie innej oceny ich wiarygodności. Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, że znaczna cześć ustaleń faktycznych, korzystnych dla oskarżonego M. P. (1), została dokonana przez sąd pierwszej instancji tylko w oparciu o depozycje tego oskarżonego, bez potwierdzenia w innych dowodach i przy jednoczesnym odrzuceniu wszelkich dowodów przeciwnych – taka ocena dowodów jest oczywiście dopuszczalna, jednakże brak należytego wyjaśnienia powodów takiego ich wartościowania, przy podnoszonych zarzutach odnośnie wiarygodności depozycji tego oskarżonego, ich logiki i spójności, stanowi przekroczenie granic sędziowskiej swobody oceny dowodów. Zasada swobodnej oceny dowodów nie oznacza dowolności i arbitralności.

Analiza motywów zaskarżonego wyroku zdaje się wskazywać, że sąd pierwszej instancji dokonując oceny wiarygodności oraz wzajemnej relacji depozycji oskarżonego M. P. (1) i K. D. (1) nie tyle dokonał tej oceny w sposób niepełny i selektywny, ale też stracił z pola widzenia szereg innych dowodów i okoliczności, mogących mieć wpływ na tę ocenę, jak również pominął ustalone w niniejszej sprawie fakty. Sąd pierwszej instancji – co również wynika z pisemnym motywów zaskarżonego wyroku – w niedostateczny sposób dostrzegł i uwzględnił zmiany oraz widoczną ewolucję prezentowanych wersji przez oskarżonych M. P. (1) i K. D. (1). Przedstawione przez ten sąd rozważania i argumentacja w tym zakresie wydają się niepełne, pobieżne, a przez to wątpliwe.

Sąd pierwszej instancji przyznając konsekwentnie walor wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego M. P. (1) i odmawiając jednocześnie wiarygodności obciążającym tego oskarżonego relacjom K. D. (1), nie tylko pomijał istotne w sprawie okoliczności, ale też popadał niejednokrotnie w sprzeczność. Przykładowo K. D. (1) konsekwentnie wskazywał, iż wszystkie umowy - wymienione w zarzutach aktu oskarżenia - zawierane z oskarżonym M. P. (1) były umowami w rzeczywistości fikcyjnymi; z kolei oskarżony M. P. (1), w swoich depozycjach wskazywał, iż wykonywał różne prace zlecone na rzecz pokrzywdzonej spółki (...) na podstawie ustnej umowy zawartej z K. D. (1), a przekazywane na jego rzecz środki pochodzące od pokrzywdzonej spółki (...) były należnym mu wynagrodzeniem za wykonaną pracę (sąd pierwszej instancji uznał te relacje oskarżonego M. P. (1) za wiarygodne). Zestawienie tych depozycji rodzi zasadnicze pytanie, a mianowicie, jaki cel przyświecałby K. D. (1) przy fałszowaniu przedmiotowych umów oraz dokumentacji finansowej pokrzywdzonej spółki, i narażaniu się przy tym na ewentualną odpowiedzialność karną i cywilną, skoro środki pieniężne przekazywane oskarżonemu M. P. (1) miałyby być należnym mu wynagrodzeniem. Sąd pierwszej instancji w sposób niedostateczny i powierzchowny odniósł się do tej okoliczności, a niewątpliwie ma ona istotne znaczenia dla oceny depozycji K. D. (1) i M. P. (1). W realiach niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że oskarżony M. P. (1), jako znany i ceniony lekarz specjalista prowadził liczne kursy i szkolenia, za które otrzymywał dodatkowe wynagrodzenie, jednakże przedmiotem postępowania i osądu w niniejszej sprawie są konkretne zachowania i konkretne zdarzenia opisane w zarzucie aktu oskarżenia. Zwraca również uwagę sprzeczność ustaleń sądu pierwszej instancji – będąca konsekwencją dokonanej przez ten sąd oceny depozycji M. P. (1) i K. D. (1) - a na którą słusznie zwrócili uwagę skarżący tj. uznanie, że wynagrodzenia wypłacane oskarżonemu M. P. (1) na podstawie owych fikcyjnych umów były świadczeniami mu należnymi za rzeczywiście wykonaną pracę i jednoczesne przyjęcie, że te same środki stanowiły niekorzystne rozporządzenie mieniem na szkodę spółki (...) (ustalenie to stanowiło podstawę do skazania – w tym samym wyroku - K. D. (1) m.in. za przestępstwo oszustwa z art. 286 § 1 k.k. popełnionego na szkodę (...)). Powyższa konkluzja sądu pierwszej instancji, wobec braku wyjaśnienia podstaw takiego ustalenia nie mogła być zaakceptowana.

Sąd pierwszej instancji w niedostatecznym stopniu uwzględnił w procesie oceny dowodów oraz dokonywania ustaleń faktycznych - odnośnie oskarżonego M. P. (1) – również pozostałe, zgromadzone w postępowaniu dowody i okoliczności, mogące mieć wpływ na ocenę wiarygodności depozycji zarówno M. P. (1), jak i K. D. (1). Przykładowo należy tu wskazać informacje szpitali z B., B. czy W. odnośnie braku jakichkolwiek dokumentacji potwierdzających, że lekarze z tych ośrodków brali udział w szkoleniach prowadzonych przez oskarżonego M. P. (1) w datach wynikających z zakwestionowanych umów; relacje takich świadków jak np. W. T., M. B. (2), M. C. czy B. B. (2) (oraz certyfikat szkolenia tego ostatniego z k. 12407).

Analiza treści wyjaśnień składanych przez obydwu oskarżonych tj. M. P. (1) i K. D. (1) (zarówno w postępowaniu przygotowawczym jak i sądowym) oraz pisemnych motywów sądu pierwszej instancji pozwala Sądowi Apelacyjnemu na konstatację, że ocena ta została dokonana w sposób dowolny, niepełny, z naruszeniem zasad określonych w art. 7 k.p.k., a co z kolei mogło skutkować wadliwymi ustaleniami faktycznymi.

Przy ponownym rozpoznawaniu sprawy sąd pierwszej instancji winien dokonać szczegółowej analizy depozycji oskarżonego M. P. (1) oraz K. D. (1) w kontekście całokształtu materiału dowodowego oraz okoliczności sprawy i przy uwzględnieniu wszystkich, zgromadzonych w postępowaniu dowodów – tylko taka kompleksowa ocena pozwoli na uniknięcie jednostronności w ich interpretowaniu. Sąd pierwszej instancji winien przedstawić również w sposób właściwy powody, dla których dokonał określonej oceny dowodów, przyznając lub odmawiając poszczególnym dowodom lub grupom dowodów przymiotu wiarygodności. Ocena depozycji świadków czy oskarżonych – zwłaszcza w realiach niniejszej sprawy - nie może się sprowadzać do przytoczenia mniej lub bardziej obszernych fragmentów ich relacji i dokonania ich „podziału” na wiarygodne lub niewiarygodne, bez jednoczesnego wyjaśnienia i logicznego uargumentowania powodów, które legły u podstaw takiej oceny.

Reasumując powyższe rozważania, zaskarżony wyrok nie mógł się ostać i koniecznym było jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.