Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2017 roku

Sąd Okręgowy w Radomiu VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Jarosław Łuczaj

Protokolant st. sekr. sąd. Marta Gackiewicz

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2017 roku w Radomiu

sprawy K. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania K. M. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 20 lipca 2015 roku, nr(...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje K. M. prawo do okresowej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 listopada 2014 roku do 1 lutego 2015 roku.

SSO Jarosław Łuczaj

Sygn. akt VI U 462/15

UZASADNIENIE

W dniu 22 października 2015 roku K. M. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 20 lipca 2015 roku, nr (...), którą wznowiono postępowanie co do prawomocnej decyzji z dnia 23 października 2014 roku, uchylono ją w zakresie przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy do 31 października 2017 roku, odmówiono prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 listopada 2014 i wstrzymano wypłatę tej renty od 1 sierpnia 2015 roku. Decyzji tej zarzucił błędne ustalenie, że nie jest niezdolny do pracy w sytuacji, gdy zebrana dokumentacja medyczna wskazuje na to, że jest niezdolny do pracy (odwołanie – k. 56).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniósł o jego odrzucenie z uwagi na znaczne przekroczenie terminu. Wskazano, że wnioskodawca pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy przyznaną do 31 października 2017 roku, jednak orzeczenie lekarza orzecznika ZUS, będące podstawą wydania decyzji w tym względzie, zostało poddane kontroli i ostatecznie komisja lekarska ZUS ustaliła, że badany jest zdolny do pracy. Dlatego też wydano zaskarżoną decyzję. Podniesiono też, że zaskarżona decyzja została wysłana 20 lipca 2015 roku, a ponadto o jej istnieniu wnioskodawca został poinformowany w odpowiedzi na odwołanie, tj. w piśmie z 27 sierpnia 2015 roku (odpowiedź na odwołanie – k. 56).

Postanowieniami z dnia 19 listopada 2015 roku Sąd połączył do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę z powyższego odwołania ze sprawą VI U 462/15, dotyczącą odwołań wnioskodawcy od decyzji z 27 marca i z 17 lipca 2015 roku (postanowienia – k. 59-60).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Decyzją z dnia 23 października 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. przyznał K. M.prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres do 31 października 2017 roku. Podstawą tej decyzji było orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 8 października 2014 roku. Na skutek kontroli Prezesa ZUS, orzeczenie to zostało przekazane do rozpatrzenia przez komisję lekarską, która orzeczeniem z dnia 19 czerwca 2015 roku ustaliła, że badany nie jest niezdolny do pracy. Wobec tego Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wznowił postępowanie i decyzją z dnia 20 lipca 2015 roku odmówił K. M.prawa do świadczenia od 1 listopada 2014 roku, uchylił decyzję z dnia 23 października 2015 roku w części dotyczącej daty końcowej przyznania prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy i wstrzymał jej wypłatę od 1 sierpnia 2015 roku (okoliczności bezsporne – akta ZUS).

Decyzja z dnia 20 lipca 2015 roku została przesłana K. M. zwykłym listem, jej odpis otrzymał on 3-4 dni przed rozprawą w sprawie VI U 462/15 Sądu Okręgowego w Radomiu, która odbyła się 16 października 2015 roku (okoliczność bezsporna – wyjaśnienia wnioskodawcy, zapis na płycie CD – k. 132).

U K. M. rozpoznano stan po leczeniu operacyjnym dyskopatii L5-S1 w 2009 roku, wielopoziomową dyskopatię kręgosłupa L-S, polineuropatię, chorobę wibracyjną oraz stan po leczeniu boreliozy w 2009 roku, a także przewlekły zespół bólowy kręgosłupa L-S. W badaniu biegłego lekarza z zakresu medycyny pracy stwierdzono prawidłową budowę ciała, tkankę podskórną rozwiniętą, głowę symetryczną, gałki oczne osadzone prawidłowo. Ponadto stwierdzono ujścia nerwów czaszkowych niebolesne, szyję symetryczną, gruczoł tarczycy niepowiększony, ruchomość prawidłową, miarową akcję serca, tony czyste. Jama brzuszna czysta, brzuch miękki bez oporów patologicznych ani otrzewnowych, objaw G. – obustronnie ujemny. Ruchomość w barku, stawie łokciowym prawidłowa, pogrubiała skóra dłoni, dłonie ciepłe, wilgotne, kończyny dolne bez zaników mięśniowych, ruchy w biodrach zachowane, prawidłowe, ruchomość w stawach kolanowych prawidłowa, bez oporów, blizna pooperacyjna wzdłuż kręgosłupa L-S – po operacji, ograniczenia ruchomości kręgosłupa PP 30 cm, objaw L. – dodatni po obu stronach + 60 ^{( o)} – chód prawidłowy, kontakt psychiczny prawidłowy. Stwierdzony stan zdrowia K. M.powoduje jego częściową niezdolność do pracy z uwagi na ogólny stan zdrowia od dnia 1 listopada 2014 roku do dnia 14 stycznia 2015 roku, zaś od 15 stycznia 2015 roku do 30 października 2017 roku z uwagi na chorobę zawodową, gdyż w tych okresach nie jest on zdolny do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami oraz zajmowanym stanowiskiem (opinia biegłej z zakresu medycyny pracy z opinią uzupełniającą – k. 109-110, 150).

Od 2 lutego 2015 roku do 30 października 2017 roku K. M. jest częściowo niezdolny do pracy z powodu choroby zawodowej i w związku z tym przysługuje mu prawo do renty (wyrok – k. 134).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Prawomocnym wyrokiem częściowym w niniejszej sprawie Sąd rozstrzygnął odwołania wnioskodawcy od decyzji pozwanego organu z dnia 27 marca i z dnia 17 lipca 2015 roku, m.in. przyznając mu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową od 2 lutego 2015 roku do 30 października 2017 roku. Z uwagi na to do rozstrzygnięcia pozostało odwołanie odnośnie decyzji, mocą której m.in. odmówiono K. M. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ze względu na ogólny stan zdrowia od 1 listopada 2014 roku.

Na wstępie zauważyć należy, że nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek strony pozwanej o odrzucenie odwołania, bowiem w świetle twierdzeń wnioskodawcy brak jest podstaw do uznania, iż zostało ono wniesione z uchybieniem terminu określonego w art. 477 ^{( 9 )}§ 1 kpc. Pozwany organ nie był w stanie wykazać, że odpis zaskarżonej decyzji został doręczony K. M. wkrótce po 20 lipca 2015 roku, zaś on sam podał, iż otrzymał ją kilka dni przed rozprawą w dniu 16 października 2015 roku.

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie warunki określone w art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku poz. 887 z późn. zm.), tzn. jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy oraz niezdolność ta powstała w okresach wymienionych w ust. 1 pkt 3) wskazanego artykułu, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego nie podlegał badaniu w niniejszej sprawie, bowiem nie był sporny.

Niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest zaś osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art. 12 ust. 1, 2 i 3 ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).

Nie budzi wątpliwości, że w sprawie, której przedmiotem jest prawo do świadczenia z ubezpieczenia społecznego z tytułu niezdolności do pracy, warunkująca powstanie tego prawa i będąca elementem ustaleń faktycznych ocena stopnia i rodzaju niezdolności do pracy wymaga wiadomości specjalnych i musi znaleźć oparcie w dowodzie z opinii biegłych posiadających odpowiednią wiedzę medyczną adekwatną do rodzaju schorzeń osoby zainteresowanej.

Wobec powyższego, z uwagi na zgłaszane przez wnioskodawcę schorzenia, postanowieniem z dnia 22 sierpnia 2016 roku Sąd dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłej z zakresu medycyny pracy na okoliczność czy w okresie od 1 listopada 2014 roku do 1 lutego 2015 K. M.był niezdolny do pracy z uwagi na ogólny stan zdrowia, a jeśli tak, to czy była to niezdolność częściowa, czy też całkowita i ewentualnie okresowa czy trwała (postanowienie – k. 133).

Biegła z zakresu medycyny pracy w pierwotnej opinii z dnia 24 kwietnia 2015 roku stwierdziła, iż z punktu widzenia jej specjalności u wnioskodawcy występuje okresowa częściowa niezdolność do pracy w związku z chorobą zawodową od dnia 15 stycznia 2015 roku do dnia 30 października 2017 roku. Z kolei w opinii uzupełniającej podała, że zgłaszane przez wnioskodawcę dolegliwości - brak ewidentnej poprawy stanu zdrowia, dawały podstawy do stwierdzenia dalszej częściowej niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia od 1 listopada 2014 roku do 14 stycznia 2015 roku, a następnie od 15 stycznia 2015 roku - częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową.

Sąd podzielił opinie biegłej L. M. i uznał je za miarodajne dowody w sprawie. Sporządzone bowiem zostały przez specjalistkę z zakresu medycyny pracy, która w sposób kompleksowy spojrzała na problem stanu zdrowia wnioskodawcy przez pryzmat jego zdolności do pracy. Biegła wydała swoje opinie po uprzednim zbadaniu K. M. oraz po zapoznaniu się z dokumentacją lekarską zgromadzoną w aktach, w tym w aktach organu rentowego. Uznać więc należy, że została zgromadzona pełna dokumentacja medyczna wnioskodawcy. W ocenie Sądu Okręgowego opinie biegłej są rzetelne, fachowe i obiektywne. Biegła dokonała wnikliwej analizy stanu zdrowia ubezpieczonego pod kątem jego schorzeń, dokonała analizy historii jego choroby na przestrzeni kilku lat, wcześniej występujących i obecnych objawów, poprzednich i obecnych wyników badań i skutków ubocznych choroby oraz uzasadniła swoje konkluzje na temat zdolności K. M. do pracy, uwzględniając jego predyspozycje zawodowe i charakter dotychczasowej pracy. Ostatecznie biegła ta stwierdziła, że wnioskodawca jest nadal częściowo okresowo niezdolny do pracy od 1 listopada 2014 roku do 14 stycznia 2015 roku z powodu ogólnego stanu zdrowia, a następnie w związku z chorobą zawodową od dnia 15 stycznia 2015 roku do dnia 30 października 2017 roku.

Podkreślić należy, że strony nie zgłosiły zastrzeżeń do uzupełniającej opinii biegłej z zakresu medycyny pracy, ani dalszych wniosków dowodowych. Należy podkreślić, że o stanie zdrowia skarżącego wypowiedziała się specjalistka posiadająca fachową wiedzę, ażeby w sposób adekwatny określić aktualny stopień zaawansowania dolegliwości badanego. Sąd nie znalazł zatem podstaw do kwestionowania prawidłowości w/w opinii. Wyjaśnić w tym miejscu należy, że opinia biegłego jest specyficznym dowodem, którego ocena przebiega według odmiennych kryteriów, właściwych tylko dla opinii biegłych. Dowód tego rodzaju podlega oczywiście ocenie sądu, ale tylko pod względem fachowości osoby, która ją sporządziła, dokładności przeprowadzonych badań, rzetelności oraz logiczności, jak też sposobu motywowania i stopnia stanowczości wyrażonych w opinii biegłego wniosków. Sąd nie może natomiast czynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 1974 roku, sygn. akt II CR 748/74, LEX nr 7618). W takiej sytuacji, sąd nie może orzekać wbrew opinii biegłych sądowych i wkraczać w sferę wiedzy specjalistycznej.

Dlatego też, w świetle jednoznacznej, logicznej i nie budzącej zastrzeżeń opinii biegłej z zakresu medycyny pracy należało uznać, że K. M. ze względu na ogólny stan zdrowia był okresowo częściowo niezdolny do pracy od dnia 1 listopada 2014 roku do 1 lutego 2015 roku.

Art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi, że świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. W okolicznościach niniejszej sprawy świadczenie rentowe z tytułu częściowej niezdolności do pracy wypłacane było K. M. do 31 lipca 2015 roku, przy czym zaskarżoną decyzją odmówiono mu prawa do niego od 1 listopada 2015 roku. W świetle powyższego przepisu renta należna wnioskodawcy winna być więc przyznana z dniem 1 listopada 2015 roku. Skoro zaś renta z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową została przyznana prawomocnym wyrokiem częściowym w niniejszej sprawie od 2 lutego 2015 roku, a wobec treści opinii biegłej L. M. nie ulega wątpliwości ciągłość obydwu świadczeń (tj. renty z tytułu niezdolności do pracy ze względu na ogólny stan zdrowia wnioskodawcy i takiej renty ze względu na chorobę zawodową), to dla zharmonizowania orzeczeń Sądu z decyzjami pozwanego organu – renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy ze względu na ogólny stan zdrowia należna była wnioskodawcy do 1 lutego 2015 roku.

Biorąc pod uwagę powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 listopada 2014 roku do 1 lutego 2015 roku, o czym orzeczono w sentencji.

SSO Jarosław Łuczaj