Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Jolanta Dziki

po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2017 r. w Ciechanowie

sprawy z powództwa M. W., J. W., P. W. (1), P. W. (2), A. G.

przeciwko H. Z.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

powództwo oddala.

Sygn. akt I C 781/16

UZASADNIENIE

Powodowie M. W., J. W., A. G., P. W. (1) oraz P. W. (2) wnosili o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, stanowiącego prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 20 stycznia 2016 r. wydane w sprawie I Co 951/14 w przedmiocie przysądzenia własności na rzecz H. Z. nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...), stanowiącego podstawę prowadzenia postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 856/16 przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie U. P..

Pozwana H. Z. wnosiła o oddalenie powództwa.

Prawomocnym postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2016 r. Sąd oddalił wniosek powodów M. W., J. W., A. G., P. W. (1) oraz P. W. (2) o udzielenie zabezpieczenia przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 856/16 Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie U. P..

Gmina Miejska C., prawidłowo zawiadomiona o terminie rozprawy, nie zajęła stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Prawomocnym postanowieniem z dnia 20 stycznia 2016 r. w sprawie I Co 951/14 Sąd Rejonowy w Ciechanowie przysądził na rzecz H. Z. prawo własności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...). Sprzedaż nieruchomości stanowiącej własność dłużników M. W. i J. W. nastąpiła w postępowaniach egzekucyjnych prowadzonych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie U. P. w sprawach Km 443/14, Km 1557/15, Km 3199/15 ( akta I Co 951/14 ).

H. Z. jako wierzyciel złożyła wniosek egzekucyjny o wprowadzenie w posiadanie nieruchomości oraz opróżnienie pomieszczeń na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 20 stycznia 2016 r. wydanego w sprawie I Co 951/14 w przedmiocie przysądzenia na jej rzecz nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) ( bezsporne ).

Na nieruchomości, stanowiącej obecnie własność H. Z., zamieszkują dłużnicy M. W. i J. W., matka M. A. G. oraz synowie dłużników P. W. (2) i P. W. (1) ( bezsporne ).

M. W., J. W., A. G. oraz synowie dłużników P. W. (2) i P. W. (1) nie posiadają tytułu prawnego do innej nieruchomości lub lokalu mieszkalnego. M. W. od sierpnia 2016 r. jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Do sierpnia 2016 r. była zatrudniona w firmie farmaceutycznej w W. oraz przebywała na zasiłku chorobowym. J. W. pracował do marca 2017 r. jako kierowca samochodu ciężarowego w transporcie międzynarodowym. Obecnie poszukuje pracy. Nie jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna. A. G. ma 84 lata, otrzymuje rentę rodzinną po mężu. Posiada orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności. Jest osoba przewlekle chorą. Cierpi na zakrzepicę, migotanie przedsionków, niewydolność krążenia, zwyrodnienie stawów, porażenie nerwu twarzowo – czaszkowego, cukrzyce, nadciśnienie tętnicze, niedosłuch, ma problemy z tarczycą. W 2012 r. miała wszczepiony stymulator serca. P. W. (2) jest tegorocznym maturzystą. P. W. (1) studiuje w W. na pierwszym roku zarządzanie ( wywiad środowiskowy k. 83, zeznania powódki M. W. k. 90 - nagranie z 20.03.17 r. 00:07:09 – 00:15:04, powoda J. W. k. 90 - nagranie z 20.03.17 r. 00:14:34 – 00:20:08 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt sprawy I Co 951/14 oraz I Co 823/16, wywiadu środowiskowego ( k. 83 ) oraz zeznań powodów M. W. i J. W. oraz pozwanej H. Z..

Wskazać należy, że stan fatyczny w niniejszej sprawie jest bezsporny; inna tylko jest jego ocena prawna przez strony procesu.

Sąd zważył, co następuje:

Jak wskazano na wstępie powodowie M. W., J. W., A. G., P. W. (1) oraz P. W. (2) wnoszą o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, stanowiącego prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 20 stycznia 2016 r. wydane w sprawie I Co 951/14 w przedmiocie przysądzenia własności na rzecz H. Z. nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...), stanowiącego podstawę prowadzenia postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 856/16 przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie U. P. przez ustalenie, że przysługuje im uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

W ocenie Sądu, powództwo nie jest zasadne, a zatem nie zasługuje na uwzględnienie.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 999 § 1 kpc ( w brzmieniu obowiązującym od dnia 3 maja 2012 r. ) prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów. Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności jest tytułem wykonawczym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości i opróżnienia znajdujących się na tej nieruchomości pomieszczeń bez potrzeby nadania mu klauzuli wykonalności. Przepis art. 791 stosuje się odpowiednio.

Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności, poza przeniesieniem własności na rzecz nabywcy i umożliwieniem mu ujawnienia nabytego prawa w księdze wieczystej, stwarza również podstawę do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości nabytej na licytacji. W wyniku nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 16 września 2011 r., z mocą obowiązującą od dnia 3 maja 2012 r., postanowienie takie stanowi bowiem tytuł wykonawczy bez potrzeby nadawania mu klauzuli wykonalności. W treści postanowienia o przysądzeniu własności nie musi być zawarte polecenie skierowane do określonej osoby, by wydała nieruchomość nabywcy. Wykonanie postanowienia w zakresie wprowadzenia nabywcy w posiadanie odbywa się w trybie egzekucji świadczeń niepieniężnych ( art. 1046 kpc ).

Zgodnie z art. 791 kpc, tytuł wykonawczy zobowiązujący do wydania nieruchomości, statku lub do opróżnienia pomieszczenia upoważnia do prowadzenia egzekucji także przeciwko każdemu, kto uzyskał władanie nad tym przedmiotem po wszczęciu postępowania, w którym wydano tytuł egzekucyjny ( § 1 ). Tytuł wykonawczy zobowiązujący do wydania nieruchomości, statku lub do opróżnienia pomieszczenia upoważnia do prowadzenia egzekucji nie tylko przeciw dłużnikowi, lecz także przeciwko jego domownikom, krewnym i innym osobom reprezentującym jego prawa ( § 2 ). Przepisy § 1 i 2 nie wyłączają praw określonych przepisami o ochronie lokatorów oraz praw, które są skuteczne wobec wierzyciela. Jeżeli dłużnik twierdzi, że przysługuje mu prawo skuteczne wobec wierzyciela, komornik wstrzyma się względem niego z czynnościami egzekucyjnymi, pouczając, że w terminie tygodnia może wytoczyć powództwo o pozbawienie w stosunku do niego tytułu wykonawczego wykonalności ( § 3 ). Po upływie miesiąca od daty wstrzymania czynności komornik podejmie dalsze czynności egzekucyjne w stosunku do dłużnika, chyba że postępowanie egzekucyjne zostało zawieszone postanowieniem sądu o udzieleniu zabezpieczenia ( § 5 ).

Podnoszone przez powodów okoliczności, w tym na niepełnosprawność A. G., niesamodzielność finansowa P. W. (1) i P. W. (2) oraz sytuację majątkową M. W. i J. W. nie stanowią okoliczności uzasadniających udzielenie im ochrony wynikającej z przepisów ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

Jak wskazano powyżej, postanowienia o przysądzeniu własności w postępowaniach mających za przedmiot ich wykonanie wszczętych po dniu 3 maja 2012 r. są skuteczne nie tylko wobec dłużnika, lecz także wobec osób trzecich w granicach rozszerzonej skuteczności z tego tytułu wynikającej z nowego brzmienia art. 791. Na wypadek naruszenia praw osoby czy osób trzecich egzekucją prowadzoną w sposób uregulowany w art. 1046 ( po zmianie tego przepisu od dnia 17 listopada 2011 r. ) oraz po zmianie art. 791 w sprawach wszczętych po dnia 3 maja 2012 r. w miejsce powództwa o ustalenie, że tytuł wykonawczy nie może być wykonywany w stosunku do domownika dłużnika czy też osoby ( innej niż dłużnik ) władającej nieruchomością, ustawodawca wprowadził na rzecz takich osób powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Podstawą powództwa mogą być przepisy chroniące lokatorów, w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, objętych działaniem art. 14 tejże ustawy, którym na wypadek obowiązku opróżnienia zajmowanego lokalu przysługuje prawo do lokalu socjalnego, jeżeli tytuł wykonawczy ich nie obejmuje, a jest wobec nich skuteczny ( np. uprawnienie może obejmować domowników dłużnika, wobec którego komornik prowadzi egzekucję wprowadzenia w posiadanie nabywcy nieruchomości lokalowej, nabytej w ramach egzekucji świadczeń pieniężnych z nieruchomości - art. 999 § 1 kc, jak w sprawie niniejszej ). Podstawą powództwa może być również inne uprawnienia do władania przedmiotem egzekucji skuteczne wobec wierzyciela np. uprawnienie najemcy skuteczne wobec nabywcy nieruchomości w egzekucji prowadzonej na podstawie postanowienia o przysądzeniu własności - art. 1002 kc lub posiadanie nieruchomości na podstawie tytułu prawnego niepochodzącego od dłużnika.

Wskazać należy, że w niniejszej sprawie brak jest podstaw, aby orzekać o uprawnieniu dłużników tj. powodów M. W. i J. W. do lokalu socjalnego, gdyż uprawnienie takie dłużnikom nie służy; nie są oni lokatorami w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, byli bowiem właścicielami nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...).

Pozostali powodowie w tej sprawie P. W. (1), P. W. (2) i A. G. są domownikami dłużników M. W. i J. W.. Niewątpliwie, korzystanie z lokalu przez domowników poprzednich właścicieli nieruchomości ( dłużników ) ma charakter użyczenia; ich uprawnienie pochodne jest od prawa dłużników i od jego istnienia zależne.

Wskazać jednakże należy, że przepisy art. 14 cyt. ustawy dotyczące obowiązku orzekania przez sąd o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy, mają ograniczone zastosowanie – zgodnie z § 7 cyt. artykułu - do osób, które były uprawnione do używania lokalu na podstawie stosunku prawnego nawiązanego ze spółdzielnią mieszkaniową albo z towarzystwem budownictwa społecznego; nie ma natomiast zastosowania do osób, które utraciły tytuł prawny do lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego.

Podkreślić należy, że powodowie, a w szczególności A. G., P. W. (1) i P. W. (2) nie uprawdopodobnili, że mają do nich zastosowanie przepisy art. 14 cyt. ustawy, w zwłaszcza art. 14 pkt 4 ppkt 3 – 6, przy uwzględnieniu charakteru nieruchomości, z której ma nastąpić eksmisja. Podkreślić należy, że gmina nie jest stroną niniejszego procesu, a obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu art. 14 ust. 1 cyt. artykułu.

Podkreślić należy, że przepisy art. 1046 kpc, mają na względzie ochronę przed bezdomnością osób eksmitowanych, na co wskazuje treść § 4 cyt. artykułu, zgodnie z którym wykonując obowiązek opróżnienia lokalu służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika na podstawie tytułu wykonawczego, z którego nie wynika prawo dłużnika do lokalu socjalnego lub zamiennego, komornik usunie dłużnika do innego lokalu lub pomieszczenia, do którego dłużnikowi przysługuje tytuł prawny i w którym może zamieszkać. Jeżeli dłużnikowi nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu lub pomieszczenia, w którym może zamieszkać, komornik wstrzyma się z dokonaniem czynności do czasu, gdy gmina właściwa ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu, na wniosek komornika, wskaże dłużnikowi tymczasowe pomieszczenie, nie dłużej jednak niż przez okres 6 miesięcy. Po upływie tego terminu komornik usunie dłużnika do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe wskazanej przez gminę właściwą ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Usuwając dłużnika do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe, komornik powiadomi właściwą gminę o potrzebie zapewnienia dłużnikowi tymczasowego pomieszczenia. Stosownie do § 5 art. 1046 kpc, komornik nie może wstrzymać się z dokonaniem czynności, jeżeli wierzyciel lub dłużnik albo osoba trzecia wskaże pomieszczenie odpowiadające wymogom tymczasowego pomieszczenia. Ponadto, jeżeli dłużnikowi nie przysługuje prawo do tymczasowego pomieszczenia, komornik usunie dłużnika do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe, wskazanej na wniosek komornika przez gminę właściwą ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu ( art. 1046 § 5 ¹ kpc ).

W związku z powyższym Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.