Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w Otwocku – III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: SSR Paweł Witan

Ławnicy: Magdalena Miętus

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2017 r. w Otwocku

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego O. S. reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową D. S. (1)

przeciwko M. S. (1)

o alimenty

1) zasądza od pozwanego M. S. (1) tytułem alimentów na rzecz małoletniego syna O. S., ur. (...) kwotę po 800 (osiemset) złotych miesięcznie, płatną, poczynając od dnia 27 lipca 2016 r., do rąk matki małoletniego D. S. (1) do dnia 15-go każdego miesiąca z góry, wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat,

2) w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3) wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności

4) nakazuje ściągnąć od pozwanego M. S. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Otwocku kwotę 480 zł tytułem nieuiszczonej przez powoda opłaty sądowej należnej od uwzględnionej części powództwa, pozostałe nieuiszczone koszty sądowe ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt III RC 152/16

UZASADNIENIE

D. S. (1) – przedstawicielka ustawowa małoletniego O. S. pozwem z dnia 27 lipca 2016 roku wniosła o zasądzenie alimentów na rzecz syna od pozwanego – ojca dziecka M. S. (1) w kwocie po 1000 zł miesięcznie (pozew k. 2-7akt).

Pozwany w odpowiedzi na pozew uznał powództwo do kwoty po 500 zł miesięcznie, w pozostałym zaś zakresie wniósł o oddalenie powództwa (odpowiedź na pozew k. 186 – 198 akt).

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

O. S. jest synem D. S. (1) i M. S. (1) (d. skrócony odpis aktu urodzenia k. 8 akt). Rodzice małoletniego O. nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, zaś małoletni zamieszkuje wraz z matką w domu należącym do swoich dziadków macierzystych, położonym w C.. Na koszt utrzymania powyższego domu składają się następujące opłaty: wywóz śmieci – 72 zł, woda – ok. 50 zł, wywóz nieczystości płynnych – 35 zł, gaz – ok. 45 zł, energia elektryczna – ok. 122 zł, Internet 65 zł, opał – ok. 250 zł miesięcznie oraz podatek od nieruchomości – 80 zł miesięcznie. W sumie koszt utrzymania powyższego domu wynosi ok. 720 zł miesięcznie (d. zeznania D. S. (1) – nagranie płyta CD k. 279, rachunki/fv/paragony - k. 19-26 i 27-37 akt).

Małoletni O. S. ma obecnie 11 lat i uczęszcza do V klasy szkoły podstawowej. Ponadto małoletni trenuje piłkę nożną w (...) Klubie Sportowym (...), co wiąże się z koniecznością dowozu małoletniego na treningi do (...) razy w tygodniu (przy czym małoletni po szkole dojeżdża autobusem – koszt jednorazowego biletu to 3,20 zł – do pracy D. S. (2) w W. – Wawrze, następnie wraz z matką jedzie samochodem na trening odbywający się na boisku przy ul. (...) w W.) oraz 1-2 razy w czasie weekendu na mecze ligowe, a także ponoszenia innych wydatków związanych z tą aktywnością, takich jak: opłaty za treningi – 100 zł miesięcznie, zakup odpowiedniej odzieży sportowej – ok. 25 zł miesięcznie, koszty wyjazdów na mecze turniejowe – ok. 45 zł miesięcznie, opłaty za piłkarskie obozy letnie – ok. 250 zł miesięcznie oraz kieszonkowe na te wyjazdy – ok. 50 zł miesięcznie (d. zeznania D. S. (1) – nagranie płyta CD k. 279, rachunki/fv/paragony k. 9-18 akt).

Pozostałe ponoszone przez D. S. (1) usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego to: koszty wyżywienia małoletniego – ok. 500 zł miesięcznie, odzieży – ok. 100 zł miesięcznie, środków czystości – ok. 30 zł miesięcznie, witamin – ok. 45 zł miesięcznie, różnego rodzaju wyjść z małoletnim – ok. 100 zł miesięcznie, zajęć dodatkowych z języka angielskiego – 115 zł miesięcznie, basenu – ok. 35 zł miesięcznie, artykułów szkolnych – ok. 35 zł miesięcznie, opłat szkolnych – ok. 25 zł miesięcznie, obiadów w szkole – ok. 65 zł miesięcznie, wycieczek szkolnych – ok. 40 zł miesięcznie, urodzin kolegów i koleżanek małoletniego powoda – ok. 25 zł miesięcznie, fryzjera – ok. 25 zł miesięcznie, wizyt stomatologicznych – ok. 35 zł miesięcznie (d. zeznania D. S. (1) – nagranie płyta CD k. 279), rachunki/fv/paragony k. 38-50 akt).

Matka małoletniego D. S. (1) (l. 42) ma wykształcenie średnie zawodowe, w chwili obecnej zatrudniona jest w charakterze pracownika biurowego i zarabia ok. 4 200 zł netto miesięcznie. W 2015 roku uzyskała łączny dochód brutto w wysokości 65 630, 08 zł (d. zaświadczenie o zatrudnieniu k. 273 akt, deklaracja PIT za 2015 rok k. 269-272 akt).

D. S. (1) posiada zobowiązania finansowe - spłaca pożyczkę zaciągniętą na remont domu z miesięczną ratą w wysokości ok. 1000 zł. Nadto posiada ona także kredyt odnawialny w wysokości 8000 zł.

D. S. (1) jest właścicielką samochodu marki T. (...) z 2004 r. oraz ziemi rolnej o pow. 2h, z której nie osiąga dochodów (d. zeznania D. S. (1) – nagranie płyta CD k. 279).

Pozwany M. S. (1) (l. 37) jest aktywny zawodowo (zatrudniony jest na stanowisku koordynatora druku cyfrowego) i zarabia obecnie wraz z nadgodzinami ok. 4200 zł miesięcznie netto (jego pensja bez nadgodzin wynosi ok. 3200 zł netto miesięcznie). W 2015 roku uzyskał łączny dochód brutto w wysokości 42 841, 16 zł (d. zaświadczenie o zarobkach k. 185, PIT za 2015 rok – k. 183-184 akt).

Pozwany M. S. (2) pozostaje obecnie w związku małżeńskim. Zamieszkuje on wraz z żoną w domu jednorodzinnym stanowiącym własność jego teściowej (pozwany wraz z żoną zajmuje dwa pokoje i kuchnię).

Na ponoszone przez pozwanego i jego żonę koszty utrzymania wspólnego gospodarstwa domowego składają się: rachunek za prąd – ok. 200 zł miesięcznie, koszty zakupu węgla - ok. 100 zł miesięcznie, koszty zakupu środków higienicznych – ok. 100 zł miesięcznie, a także opłata za śmieci. Na zakupy żywnościowe pozwany i jego żona wydają ok. 150 zł miesięcznie, zaś na odzież pozwany wydaje ok. 200 zł miesięcznie. Nadto M. S. (1) wydaje ok. 240 zł na abonament za telefon komórkowy jego, syna oraz Internet. Żona pozowanego na opłaty za telefon wydaje ok. 100 zł miesięcznie.

M. S. (1) posiada zadłużenie związane z prowadzoną wcześniej działalnością gospodarczą, obecnie spłaca w/w zadłużenie w miesięcznych ratach w wysokości ok. 750 zł. Ponadto pod koniec 2016 r. pożyczył od swojego siostrzeńca 3800 zł na remont samochodu. Ma on możliwość korzystania z samochodu firmowego dla celów prywatnym, jednakże ponosi wówczas koszt paliwa (d. zeznania M. S. (1) – nagranie płyta CD k. 279, rachunki/fv/paragony - k. 75-79, 226-182 akt).

Żona pozwanego jest aktywna zawodowo i zarabia 1850 zł miesięcznie netto. W nieodległej przeszłości przeszła ona 2 operacje, przez 3 miesiące była na zwolnieniu lekarskim, obecnie uczęszcza na prywatne wizyty do lekarza ginekologa (koszt jednej wizyty to 200 zł miesięcznie), wykonuje także badania hematologiczne (koszt tych badań wraz z wizytą lekarską to ok. 500-600 zł). Żona pozwanego posiada samochód marki F. (...) z 2005 r. Nadto ma również kredyt zaciągnięty na sfinansowanie remontu domu, w którym zamieszkuje – miesięczna rata tego kredytu to 900 zł (d. zeznania M. S. (1) – nagranie płyta CD k. 279).

Pozwany w czerwcu 2016 r. uiścił D. S. (1) kwotę 1000 zł, zaś w lipcu 2016 r. kwotę 500 zł na utrzymanie małoletniego powoda. Obecnie pozwany spotyka się z powodem raz w tygodniu (w sobotę lub niedzielę), zabiera go wówczas na basen, do kina, do McDonalda czy też na pizzę. Nadto w okresie około świątecznym 2016 r. był z synem na nartach przez 5 dni – łączny koszt tego wyjazdu wyniósł ok. 2500 zł. Był to pierwszy taki wyjazd pozwanego z synem od 2 lat (d. zeznania M. S. (1) – nagranie płyta CD k. 279, ugoda k. 31 akt III Nsm 437/16).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci dowodów z dokumentów dołączonych przez strony (k. 8-51, 66-145, 183-185, 199-259, 269-273), z załącznika do protokołu rozprawy z dnia 18.10.2016 r. w sprawie sygn. III Nsm 437/16 (k. 31 akt III Nsm 437/16), postanowienia (k. 32 akt III Nsm 437/16), a także zeznań D. S. (1) i M. S. (1) (nagranie płyta CD k. 279).

Sąd co do zasady uznał zgromadzony w sprawie materiał dowodowy za wiarygodny.

Sąd nie dał jedynie wiary zeznaniom D. S. (1) w zakresie, w jakim z zeznań tych wynika, iż usprawiedliwiony koszt utrzymania małoletniego powoda w zakresie zapewnienia mu właściwej odzieży to 150 zł miesięcznie (w ocenie Sądu, mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego i wiek powoda, koszt ten wynosi ok. 100 zł miesięcznie) oraz w zakresie, w jakim z w/w zeznań wynika, iż usprawiedliwiony koszt zapewnienia powodowi rozrywek przez jego matkę to 150 zł miesięcznie (w ocenie Sądu, mając na uwadze wiek powoda oraz fakt, iż pewne rozrywki zapewnia małoletniemu jego ojciec, usprawiedliwiony koszt różnego rodzaju wyjść rozrywkowych małoletniego z matką to ok. 100 zł miesięcznie). Sąd nie dał również wiary zeznaniom D. S. (1) jakoby miejsce zamieszkania małoletniego powoda od basenu, na który małoletni uczęszcza, dzieliło 7 km, albowiem O. S. zamieszkuje w C., zaś na basen jeździ do M., a odległość między tymi miejscowościami jest dużo większa niż 7 km. Wreszcie, odnosząc się do kosztów dojazdu małoletniego na treningi, wskazać należy, iż w ocenie Sądu, mając na uwadze, że małoletni dojeżdża ze szkoły do miejsca pracy jego matki autobusem (na którego bilet kosztuje 3,20 zł) oraz zważywszy na odległość miejsca pracy D. S. (1) od ul. (...) w W., gdzie odbywają się treningi małoletniego, koszt dojazdu małoletniego na treningi odbywające się w ciągu tygodnia to ok. 160 zł miesięcznie; zważywszy zaś na odległość miejsca zamieszkania pozwanego od W., koszt dojazdu małoletniego na mecze ligowe w czasie weekendu to ok. 100 - 120 zł miesięcznie. Wreszcie mając na uwadze, iż D. S. (1) w swych zeznaniach początkowo podtrzymała wszystkie wskazane w pozwie koszty utrzymania małoletniego, następnie jednak sama przyznała, że małoletni nie uczęszcza na zimowe obozy piłkarskie (a jedynie na letnie), Sąd uznał, iż usprawiedliwione koszty udziału małoletniego w obozach piłkarskich w ciągu roku to kwota ok. 250 zł miesięcznie, zaś koszt kieszonkowego na te obozy to ok. 50 zł miesięcznie.

Sąd odmówił również waloru wiarygodności zeznaniom pozwanego zakresie, w jakim wynika z nich, że ponoszony przez pozwanego koszt związany ze spotkaniami z małoletnim powodem to przeciętnie ok. 150 zł na spotkanie, albowiem mając na uwadze aktywności, które pozwany wykonuje z małoletnim, koszt ten w ocenie Sądu jest niższy i wynosi ok. 100 zł na spotkanie.

W pozostałym zakresie Sąd zeznaniom stron jak również pozostałemu zgromadzonemu w sprawie materiałowi dowodowemu dał wiarę, przy czym jeśli chodzi o dowody z paragonów, to Sąd uznał, iż stanowią one jedynie dowód tego, że dane usługi czy też rzeczy zostały zakupione, nie zaś, czyje potrzeby one zaspokoiły.

Sąd zważył, co następuję:

W myśl art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wykraczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Obowiązek alimentacyjny każdego z rodziców względem dziecka istnieje niezależnie od tego, czy pochodzi ono z małżeństwa, czy też jest dzieckiem pozamałżeńskim.

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, iż powód nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Sam pozwany nie kwestionował zresztą tego, iż ciąży na nim obowiązek alimentacyjny wobec syna, a sporny był jedynie zakres tego obowiązku.

Zgodnie z treścią art. 135 § 1 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie i wychowanie.

Zgodnie z utrwalonymi w doktrynie poglądami przez usprawiedliwione potrzeby rozumieć należy te potrzeby, które zapewniają uprawnionemu prawidłowy rozwój fizyczny, duchowy, możliwości zdobywania wiedzy i kwalifikacji zawodowych. Potrzeby te dotyczącą zarówno środków utrzymania, jak również środków wychowania. Dostarczenie uprawnionemu środków utrzymania to przede wszystkim zapewnienie mu mieszkania, wyżywienia, ubrania czy opieki w leczeniu. Zaspokojenie potrzeb w zakresie wychowania obejmuje oprócz środków finansowych, także osobistą troskę o rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie do samodzielnego utrzymania się uprawnionego. W doktrynie podkreśla się jednocześnie, że pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od różnych okoliczności natury społecznej i gospodarczej w których osoba uprawniona znajduje się. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle można określić potrzeby życiowe, materialne i intelektualne uprawnionego (uzasadnienie do tezy IV uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r., II CZP 91/86). Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można też odrywać od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, przy czym w doktrynie przyjmuje się, że małoletnie dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy obowiązani są podzielić się z nim nawet małymi dochodami.

Mając na uwadze wiek powoda, jego zainteresowania piłkarskie, ale również dość znaczne dochody rodziców powoda (zarówno matka jak i ojciec powoda osiągają aktualnie dochody przekraczające średnie zarobki w Polsce), usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego powoda (ponoszone aktualnie przez jego matkę), obejmujące udział małoletniego w kosztach utrzymania domu w którym zamieszkuje (w wysokości ¼ kosztów utrzymania tego domu, z wyłączeniem kosztów podatku od nieruchomości, albowiem podatek ten związany jest z własnością nieruchomości i konieczność jego płacenia istniałaby nawet wówczas, gdyby na nieruchomości nikt nie zamieszkiwał), koszty udziału małoletniego w zajęciach i obozach piłkarskich, koszty dojazdu na te zajęcia oraz koszty wyżywienia powoda, jego ubrania, jak również koszty jego leczenia, rozrywek, oraz koszty edukacji i zajęć dodatkowych, wynoszą w sumie ok. 2100 zł miesięcznie. Koszty te są dość znaczne, należy jednak mieć na uwadze, iż małoletni ma obecnie 11 lat, a nadto usprawiedliwionych potrzeb dziecka nie można odrywać od zarobkowych i majątkowych możliwości jego rodziców, te są natomiast dość znaczne, a ponadto rodzice powoda nie mają innych dzieci na utrzymaniu. Podkreślić należy, że pozwany podnosił, iż małoletni mógłby uczęszczać na zajęcia piłkarskie do klubu położonego bliżej jego miejsca zamieszkania, co pozwoliłoby znacząco obniżyć koszty treningów małoletniego. Mając jednak na uwadze, iż małoletni od lat uczęszcza na zajęcia piłkarskie do klubu (...), kontynuowanie przez powoda zajęć właśnie w tym klubie należy uznać za jak najbardziej uzasadnione. W ocenie Sądu do kosztów utrzymania małoletniego powoda nie sposób natomiast wliczyć kosztów urodzin małoletniego oraz kosztów kredytu zaciągniętego przez jego matkę na remont domu.

Odnosząc się do możliwości zarobkowych pozwanego, to w ocenie Sądu, biorąc po uwagę jego wiek, a także stan zdrowia pozwanego (jest on osobą zdrową), jak również osiągane przez niego w przeszłości i aktualnie dochody, uznać należy, iż możliwości zarobkowe pozwanego, rozumiane jako środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych (tak np. uchwała pełnego składu (...) – Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42, wyrok SN z dnia 22 czerwca 2007 r., II UK 229/06, LEX nr 422753), wyczerpują się w osiąganych obecnie przez niego dochodach i wynoszą ok. 4000 zł netto miesięcznie i są zbliżone (aczkolwiek trochę niższe) od możliwości zarobkowych D. S. (1) (powyższe wynika z faktu, iż matka powoda osiąga dochody zbliżone do pozwanego, jednakże nie pracuje – jak pozwany – w godzinach nadliczbowych).

W tej sytuacji, mając na uwadze usprawiedliwione potrzeby O. S. oraz możliwości majątkowe i zarobkowe jego rodziców, jak również fakt, iż to na matce powoda ciąży obecnie główny ciężar jego wychowania, ale także zważywszy na okoliczność, iż pozwany ponosi koszty użytkowania telefonu przez powoda, oraz raz w tygodniu spotyka się z powodem, z czym także wiążą się pewne koszty, jak również mając na uwadze, iż ostatnio zabrał powoda na 5 – dniowy wyjazd na narty, zasadnym jest w ocenie Sądu obciążenie pozwanego M. S. (1) obowiązkiem łożenia na rzecz syna O. S. tytułem alimentów w kwocie po 800 złotych miesięcznie, resztę kosztów utrzymania powoda winna ponieść natomiast jego matka.

Zdaniem Sądu powyższa kwota nie obciąża nadmiernie pozwanego (nie przekracza jego możliwości zarobkowych i majątkowych, stanowiących górną granicą świadczeń alimentacyjnych), mając na uwadze, iż pozwany nie ma innych dzieci oraz biorąc pod uwagę, iż stanowi zaledwie 20 % aktualnie osiąganych przez pozwanego zarobków (oraz 25% pensji pozwanego, gdyby ten nie pracował w godzinach nadliczbowych).

Z kolei kwota żądana przez powoda, tj. 1000 zł miesięcznie, zdaniem Sądu nie uwzględnia konieczności ponoszenia także przez D. S. (1) znacznej części kosztów utrzymania małoletniego, tym bardziej, że z uwagi na swój wiek małoletni nie wymaga już bardzo intensywnych osobistych starań matki o jego utrzymanie.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd zasądził od M. S. (1) na rzecz syna O. S. alimenty w kwocie po 800 zł miesięcznie, płatne, począwszy od 27 lipca 2016 r. (a więc od dnia wniesienia pozwu), do rąk matki małoletniego do 15 tego każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek raty, zaś w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 kpc, zaś na podstawie art. 113 ustęp 1 w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążył pozwanego opłatą sądową od uwzględnionej części powództwa, pozostałe nieuiszczone koszty sądowe przejął natomiast na rachunek Skarbu Państwa.