Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 9 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Sobieszczański (spr.)

Sędziowie: SO Magdalena Nałęcz

SO Bolesław Wadowski

po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2017 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa:

(...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L.

przeciwko:

(...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie

z dnia 26 sierpnia 2016 r., sygn. akt XVI GNc 4417/16

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Magdalena Nałęcz SSO Andrzej Sobieszczański SSO Bolesław Wadowski

Sygn. akt XXIII Gz 1177/16

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 26 sierpnia 2016 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie umorzył postępowanie w sprawie z powództwa (...) sp. z o.o. w L. przeciwko (...) sp. z o.o. w W. o zapłatę.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że pozew w niniejszej sprawie wniesiony został w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Postanowieniem z dnia 10 maja 2016 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla m. st. Warszawy w Warszawie na podstawie art. 505 ³³ § 1 k.p.c.

Zarządzeniem z dnia 7 czerwca 2016 r. pełnomocnik powoda został wezwany do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez złożenie pełnomocnictwa uprawniającego do działania w sprawie (wraz z odpisem dla strony przeciwnej), tj. udzielonego mu nie w później niż w dniu wniesienia pozwu, lub czynność dokonana bez umocowania powinna zostać potwierdzona przez powoda, wykazanie, że osoby, które udzieliły mu pełnomocnictwa posiadały w dacie dokonania tej czynności uprawnienie do reprezentacji powodowej spółki, przez złożenie wyciągu lub odpisu z KRS powoda oraz uiszczenie uzupełniającej opłaty od pozwu w kwocie 1 723 zł, w terminie dwutygodniowym od daty doręczenia wezwania, pod rygorem umorzenia postępowania.

W niniejszej sprawie pełnomocnik powoda co prawda złożył pismo stanowiące uzupełnienie braków formalnych pozwu wniesionego w elektronicznym postępowaniu upominawczym, składając stosowne dokumenty w postaci pełnomocnictwa oraz odpisu KRS powoda oraz dowodu uiszczenia uzupełniającej opłaty od pozwu. Jednakże wskazać należy, iż opłata uiszczona została na niewłaściwy numer rachunku bankowego – (...) (nr konta bankowego Sądu Okręgowego w Warszawie, XVI Wydział Gospodarczy). Ponadto wątpliwości Sądu budzi również pełnomocnictwo udzielone adwokatowi P. P.. W/w pełnomocnictwo zostało bowiem udzielone przez B. S. w imieniu własnym nie zaś w imieniu powodowej spółki (...) sp. z o.o. w L.. Wobec tego należy stwierdzić, iż tak udzielone pełnomocnictwo nie uprawnia do działania w sprawie adw. P. P., ponadto czynność wykonana przez pełnomocnika nie została potwierdzona przez powoda. Nieuzupełnieniem braków formalnych pisma jest bowiem nie tylko nie wykonanie zarządzenia, ale również nieprawidłowe lub nieterminowe wykonanie wezwania do uzupełnienia braków formalnych.

Wobec nieuzupełnienia przez pełnomocnika strony powodowej braków formalnych pozwu Sąd na podstawie art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji niniejszego postanowienia.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł dłużnik zaskarżając je w całości.

Postanowieniu temu skarżący zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że pełnomocnictwo udzielone pełnomocnikowi Powoda zostało udzielone przez B. S. w imieniu własnym, nie zaś w imieniu powodowej spółki, gdy w rzeczywistości z treści dokumentów rejestrowych (wyciągów z Krajowego Rejestru Sądowego) wynika, iż w dniu udzielania pełnomocnictwa, tj. w dniu 19 marca 2016 roku B. S. była jedynym członkiem zarządu (Prezesem Zarządu) uprawnionym do składania oświadczeń w imieniu powodowej spółki, a z treści tego pełnomocnictwa jednoznacznie wynika, że dotyczy ono sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o.

Ponadto skarżący zarzucił naruszenie przepisów prawa procesowego - a mianowicie art. 130 § 1 k.p.c. oraz 1302 k.p.c. poprzez ich niezastosowanie, w sytuacji gdy okoliczności sprawy - dokonanie wpłaty na konto XVI Wydziału Gospodarczego Sądu Okręgowego w Warszawie, zamiast na konto XVI Wydziału Gospodarczego Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy - wskazują, że doszło do oczywistej omyłki w oznaczeniu podmiotu, na konto którego dokonano odpowiedniej wpłaty, która nie stanowi przeszkody do nadania pisma biegu, a gdyby nawet taką sytuację wziąć pod uwagę, Sąd winien postanowić o zwrocie pozwu, nie zaś umorzenia postępowania.

Z uwag na powyższe skarżący wniósł o uchylenie wydanego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do dalszego merytorycznego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Co prawda miał rację Sąd pierwszej instancji wskazując, że pełnomocnictwo udzielone pełnomocnikowi powoda sformułowane zostało w sposób nie do końca jasny i precyzyjny, można jednak zaakceptować stanowisko skarżącego, że z treści tego pełnomocnictwa wynika, że dotyczy ono sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w L.. Nie miał już jednak racji skarżący podnosząc, że opłata od pozwu dokonana została w sposób prawidłowy, a gdyby nawet nie to Sąd winien postanowić o zwrocie pozwu dając pełnomocnikowi powoda szansę do konwalidowania nieskutecznej czynności zgodnie z art. 130 ² k.p.c.

Zgodnie z art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. po przekazaniu sprawy w przypadkach wskazanych w art. 505 ³³ § 1, art. 505 ³⁴ § 1 oraz art. 505 ³⁶ § 1 przewodniczący wzywa powoda do wykazania umocowania zgodnie z art. 68 zdanie pierwsze oraz dołączenia pełnomocnictwa zgodnie z art. 89 § 1 zdanie pierwsze i drugie, a po przekazaniu sprawy na podstawie art. 505 ³³ § 1 oraz art. 505 ³⁴ § 1 dodatkowo do uiszczenia opłaty uzupełniającej od pozwu - w terminie dwutygodniowym od daty doręczenia wezwania pod rygorem umorzenia postępowania. W razie nieusunięcia powyższych braków pozwu sąd umarza postępowanie.

Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2006 r., Nr 27, poz. 199 ze zmianami) opłaty sądowe w sprawach cywilnych uiszcza się w formie bezgotówkowej na rachunek bieżący dochodów właściwego sądu albo w formie wpłaty gotówkowej, bezpośrednio w kasie sądu lub w formie znaków o odpowiedniej wartości wykonanych według ustalonego wzoru, zwanych dalej "znakami opłaty sądowej". Z przepisu tego jednoznacznie zatem wynika, że opłata w formie bezgotówkowej aby mogła być uznana za uiszczoną musi być wniesiona na rachunek właściwego sądu, a nie na rachunek dowolnego sądu w kraju. Zagadnienie uiszczenia opłaty sądowej na rachunek bankowy sądu innego niż sąd właściwy do rozpoznania sprawy było już przedmiotem rozważań Sąd Najwyższego. W uchwale z dnia 26 czerwca 1989 r., III CZP 62/89 (Biuletyn Sądu Najwyższego 1989, nr 6, s. 14) Sąd Najwyższy wprost stwierdził, że: „ uiszczenie opłaty na rachunek sądu niewłaściwego tylko wtedy może być uznane za dokonane w terminie, jeżeli sąd ten w ciągu 7 dni od otrzymania przez stronę wezwania do uiszczenia opłaty złoży w banku polecenie przelewu na rachunek sądu właściwego”. Co prawda wspomniana uchwała zapadła na gruncie poprzednio obowiązującego stanu prawnego, zachowała ona jednak w całości swoją aktualność, pogląd w niej wyrażony zasługuje na pełną aprobatę.

W okolicznościach rozpoznawanej sprawy nie budziło wątpliwości, że pełnomocnik powoda uiścił wymaganą opłatę uzupełniającą od pozwu na rachunek Sądu Okręgowego w W., nie zaś rachunek Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie właściwego do rozpoznania sprawy. Brak było również jakiejkolwiek informacji, by Sąd Okręgowy w Warszawie, na którego rachunek dokonano opłaty złożył polecenie przelewu kwoty tej opłaty na rachunek sądu właściwego. Podkreślenia wymaga, że skarżący został prawidłowo wezwany do uzupełnienia braków formalnych pozwu (k. 8, 9 akt). Bez jakichkolwiek uchybień i w sposób wyjątkowo dokładny Sąd wskazał wymiar należnej opłaty uzupełniającej od pozwu oraz zaznaczono, że opłatę należy uiścić na konto Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie, wskazując zarazem numer rachunku bankowego. Niezrozumiałym jest wręcz zatem,

że przy tak precyzyjnym wezwaniu dłużnik zdecydował się na uiszczenie opłaty sądowej na rachunek bankowy innego sądu – Sądu Okręgowego w Warszawie nie będącego właściwym do podejmowania jakichkolwiek czynności sprawie.

Dodatkowo wyjaśnić należy, że przedstawionej oceny nie zmienia kierunek interpretacji § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2006 r., Nr 27, poz. 199 ze zmianami) wyznaczony przez wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 kwietnia 2008 r., SK 11/07 (OTK-A 2008, Nr 3, poz. 47). Podstawą wspomnianego wyroku było stanowisko, że określenie "sąd właściwy" obejmuje dwa desygnaty znaczeniowe i odnosi się - w przypadku realizacji obowiązku uiszczenia opłaty sądowej od wniesionej apelacji - do sądu pierwszej instancji za pośrednictwem, którego wnosi się ten środek zaskarżenia oraz do sądu drugiej instancji (sąd odwoławczy). Stanowisko to stało się następnie podstawą rozstrzygnięcia zawartego w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 23 czerwca 2016 r. (V CZ 27/16), gdzie wyjaśniono, że „ W przypadku apelacji wnoszonej do sądu drugiej instancji za pośrednictwem sądu pierwszej instancji uzasadnione jest traktowanie obydwu sadów uczestniczących w procedurze apelacyjnej za właściwego adresata opłaty. Za "sąd właściwy" w rozumieniu § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 27, poz. 199 z późn. zm.) nie można uznać sądu, który nie ma żadnego powiązania proceduralnego z toczącym się postępowaniem.” Podkreślić bowiem należy, że w niniejszej sprawie umorzenie postępowania nastąpiło na skutek nie uiszczenia opłaty uzupełniającej od pozwu, do którego rozpoznania właściwym sądem jest Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie.

Wypada jeszcze wyjaśnić, że zastosowania w niniejszej sprawie nie znajdzie przywołane przez skarżącego w zażaleniu rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 marca 2016 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 408), weszło ono bowiem w życie dopiero z dniem 1 styczna 2017 r. Zresztą zgodnie z § 2 ust. 1) a) Opłaty sądowe w sprawach cywilnych uiszcza się w formie bezgotówkowej na rachunek bieżący dochodów sądu właściwego dla podjęcia czynności procesowej, z którą wiąże się uiszczenie opłaty sądowej, lub sądu, za pośrednictwem którego, zgodnie z obowiązującymi przepisami, wnosi się pismo. W niniejszej zaś sprawie Sąd Okręgowy nie jest ani jednym, ani drugim.

Bezsprzecznie zatem opłata uiszczona została przez powoda na rachunek niewłaściwego sądu, a w konsekwencji Sąd Rejonowy słusznie przyjął, że powód nie uiścił uzupełniającej

opłaty od pozwu w wyznaczonym terminie i postępowanie w sprawie umorzył na podstawie art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c.

Odnosząc się do podniesionych w zażaleniu zarzutów jako całkowicie niezrozumiały ocenić należy zarzut naruszenia art. 130 § 1 zd. 2 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem mylne oznaczenie pisma procesowego lub inne oczywiste niedokładności nie stanowią przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go w trybie właściwym. Zdaniem Sądu Okręgowego brak jest najmniejszych podstaw by przepis regulujący tryb postępowania w przypadku mylnego oznaczenia pisma miał znaleźć zastosowanie do sytuacji dokonania przelewu opłaty sądowej na konto innego sądu. Co ciekawe swojej nowatorskiej koncepcji nie rozwinął również w uzasadnieniu zażaleniu skarżący poprzestając na stwierdzeniu, że oba Sądy mieszczą się pod tym samym adresem, oba wydziały mają tą samą numerację oraz zakres rozpatrywanych przez nie spraw jest tożsamy. W zażaleniu nie znalazł się jednak choćby jeden argument przemawiający za rozciągnięciem stosowania wyjątkowego uregulowania zawartego w art. 130 § 1 zd. 2 k.p.c. również na tryb uiszczania opłat sądowych. Przy czym zaproponowana przez skarżącego rozszerzająca wykładnia art. 130 § 1 zd. 2 k.p.c. jest wprost sprzeczna z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych. Owszem ma rację skarżący, że opłata dokonana na rachunek niewłaściwego sądu mogła być przeksięgowana na rachunek sądu właściwego. Jak to już jednak wyżej wyjaśniono mogło to rodzić skutek w postaci uiszczenia opłaty w wyznaczonym terminie, przeksięgowanie to powinno nastąpić przed upływem tego terminu. W niniejszej zaś sprawie przeksięgowanie to nie tylko nie nastąpiło przed upływem wyznaczonym na uiszczenie opłaty terminie, ale (o ile Sądowi Okręgowemu wiadomo) nie nastąpiło do dnia rozpoznania zażalenia.

Oczywiście bezzasadny jest również zarzut naruszenia art. 130 ² k.p.c. Podkreślić bowiem należy, że art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 130 i nast. k.p.c. regulujących tryb i sposób uzupełnienia braków formalnych pism procesowych lub braku opłaty oraz skutki ich nie uzupełnienia lub nie uiszczenia opłaty. Przepis art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. znajduje zastosowanie jedynie w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym w przypadkach wskazanych w art. 505 ³³ § 1, art. 505 ³⁴ § 1 oraz art. 505 ³⁶ § 1 k.p.c. Przepis ten jest uregulowaniem autonomicznym określającym wyczerpująco dopuszczalność jego stosowania, z drugiej zaś strony zawiera uregulowanie zupełne, przewidujące odrębnie w stosunku do art. 130 i nast. k.p.c. skutek niewykonania wezwania sądu polegający na umorzeniu wszczętego w

Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym postępowania. Przepisy art. 130 i nast. k.p.c. regulujące tryb uzupełnienia braku formalnych oraz fiskalnych pism procesowych oraz skutki braku ich uzupełnienia nie mogą zatem znaleźć zastosowania ani w drodze analogii, ani tym bardziej wprost do sytuacji uregulowanych w art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c.

Co oczywiste zatem również w rozpoznawanej sprawie ocena skutków nieuiszczenia opłaty uzupełniającej od pozwu, nie mogła zostać dokonana z postulowanym przez skarżącego zastosowaniem przepisu art. 130 ² k.p.c. Jak już wyżej wyjaśniono w E.P.U. tryb uzupełnienia braków po przekazaniu sprawy do Sądu właściwego został w sposób zupełny uregulowany w art. 505 ³⁷ 1 k.p.c., w szczególności w sposób autonomiczny zostały tam uregulowane skutki niewykonania wezwania sądu do uiszczenia opłaty uzupełniającej.

Uznając, z wyżej przedstawionych względów, podniesione w zażaleniu zarzuty i przedstawione tam argumenty za bezzasadne, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. postanowił o oddaleniu zażalenia.

SSO Magdalena Nałęcz SSO Andrzej Sobieszczański SSO Bolesław Wadowski