Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 23 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Ewa Hoffa

Protokolant: Starszy sekretarz sądowy Krystyna Wojciechowska-Trawka

po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2017 r. w Poznaniu na rozprawie

sprawy z powództwa M. P. (1) /PESEL: (...)

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

/KRS: (...)

o zapłatę i rentę

I.  Zasądza od pozwanego na rzecz powódki, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, kwotę 60.000 zł /sześćdziesiąt tysięcy złotych/ z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 marca 2017 r. do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanego na rzecz powódki, tytułem odszkodowania, kwotę 1493,24 zł /jeden tysiąc czterysta dziewięćdziesiąt trzy złote i dwadzieścia cztery grosze/ z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 9 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty.

III.  W pozostałej części powództwa oddala.

IV.  Obciąża powódkę kosztami postępowania w 56/100 części, a pozwanego w 44/100 części i z tego tytułu nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa /Sądu Okręgowego w Poznaniu/:

1/ od powódki kwotę 3498 zł trzy tysiące czterysta dziewięćdziesiąt osiem złotych/ z zasądzonego roszczenia,

2/ od pozwanego kwotę 3559 zł /trzy tysiące pięćset pięćdziesiąt dziewięć złotych.

/-/ E. H.

Sygn akt XII C 1643/15

UZASADNIENIE

Powódka, M. P. (1), wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 120.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 19 października 2012 r. /k.1/.

Tytułem odszkodowania wniosła o zapłatę kwoty 1730,78 zł od dnia doręczenia pozwu /k.6 i k. 1/

Wniosła też o zasądzenie renty w kwocie 1500 zł miesięcznie począwszy od daty wniesienia pozwu wskazując na niemożność zarobkowania powódki po wypadku, a następnie niemożność wykonywania pracy zgodnie z wyuczonym zawodem /k.1 i 10/.

Wniosła też o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z opłatą skarbową /k.1/.

Pozwany, (...) S. A., wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych /k.259/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka została poszkodowana dnia 26 kwietnia 2012 r. w wypadku drogowym jako pasażerka motocykla z którym zderzył się samochód osobowy marki N. o numerze rejestracyjnym (...)TI /k.11-13- kserokopie wyroków skazujących sprawczynię wypadku/.

Prowadząca samochód była ubezpieczona u pozwanego od odpowiedzialności cywilnej /bezsporne/.

Powódka w dacie wypadku miała 22 lata i studiowała stacjonarnie na Uniwersytecie Przyrodniczym w P.- (...) ze specjalizacją w zakresie hodowli i genetyki zwierząt. Była w trakcie 3 semestru nauki, a planowe ukończenie studiów powinno nastąpić 30 września 2013 r. /k.203 i 204- zaświadczenia z uczelni/.

Mieszkała u rodziców.

Dnia 19 września 2012 r. matka powódki zgłosiła w imieniu powódki szkodę wskazując doznane przez powódkę obrażenia i informując o uszkodzeniu, lub zniszczeniu przedmiotów osobistych. Przedłożyła rachunki za łańcuszek z wisiorkiem i bransoletę srebrną, rachunek za okulary i zaświadczenie optyka, że okulary nie nadają się do użytku /k. 24- 27 akt, oraz kserokopie rachunków w aktach szkodowych/.

Dnia 26 września 2012 r. pozwany wypłacił powódce 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia /kserokopia zawiadomienia w aktach szkodowych/, a po badaniu przez biegłego i ustaleniu trwałego uszczerbku na zdrowiu powódki w wysokości 31% dopłacił jej z tego tytułu 10.000 zł w dniu 6 sierpnia 2014 r. , oraz w tym samym dniu przyznał jej kwotę 811,74 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia i kwotę 1540 zł tytułem odszkodowania za zniszczoną odzież wskazując, że uwzględnił zużycie tej odzieży, oraz zaznaczając, że nie odpowiada za szkody polegające na utracie biżuterii /k.33 i 34 akt i pismo z dnia 18 lutego 2013 r. w aktach szkodowych/.

Ponieważ powódka, jako studentka, była ubezpieczona u pozwanego od następstw nieszczęśliwych wypadków dnia 2 października 2012 r. pozwany przyznał jej z tego tytułu kwotę 10.316,80 zł /k.205- zaświadczenie o opłacie składki ubezpieczeniowej NW, k. 206- zawiadomienie o przyznaniu i wypłacie świadczeń/.

W efekcie wypadku powódka doznała 33% trwałego uszczerbku na zdrowiu ze względu na: złamanie III kości śródstopia prawego, złamanie kości guzicznej z przemieszczeniem, obrażenia stawu kolanowego prawego z uszkodzeniem wielowiązadłowym skutkujące do chwili obecnej pourazową niestabilnością, blizny na prawej nodze, a także nerwicę pourazową.

Stłuczenia i otarcia naskórka na tułowiu i kończynach nie wywołały trwałego uszczerbku na zdrowiu. /k.336- opinia Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej Akademii Medycznej w P. z dnia 28 października 2016 r./.

Stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu ustalonego w niniejszym postępowaniu jest wysoce podobny do ustaleń pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego /31%/.

Przez około 2 miesiące po wypadku powódka odczuwała silny ból na poziomie 6-7 punktów w skali 10- stopniowej, a następnie dolegliwości bólowe stopniowo malały o 1 punkt w każdym kolejnym miesiącu.

Od dnia wypadku do 2.05. 2012 r. powódka pozostawała na Oddziale (...) Szpitala Wojewódzkiego w P., po zdjęciu gipsu została skierowana na zabiegi rehabilitacyjne, które były powtarzane w odstępach czasowych w odpowiednim zakresie. Ze względu na stan kolana konieczne były dwie operacje w dniach 23 listopada 2012 r. i 8 lutego 2013 r. i dalsza rehabilitacja /k.329-332- opis przebiegu leczenia i rehabilitacji na podstawie dokumentacji medycznej złożonej do akt sprawy/.

Mimo rehabilitacji utrzymały się dolegliwości bólowe stawu kolanowego, które wynoszą 2-3 stopnie w w/w skali.

Powódka jest w stanie wykonywać wszelkie prace biurowe, lekkie prace fizyczne nie związane z długotrwałym staniem, obciążaniem kończyn dolnych i chodzeniem na długich dystansach, lub po nierównym terenie.

Nie powinna podejmować prac związanych z przyjmowaniem pozycji przymusowych /k.337 w/w opinii/.

Sytuacja życiowa powódki po wypadku zmieniła się, ale zmiany te są jedynie częściowo skutkiem wypadku.

Po opuszczeniu szpitala powódka powróciła do domu rodziców E. i J. P., którzy pomagali jej przy poruszaniu się i czynnościach życiowych w miarę potrzeby, a następnie wspierali ją psychicznie zachęcając do poddawania się zabiegom rehabilitacyjnym i stopniowego zwiększania aktywności życiowej.

W opiece nad powódką pomagała też jej siostra M. P. (2).

W toku leczenia powódka poniosła wydatki na leki w łącznej kwocie 454,98 zł /k.182- 188 i 190-191- kserokopie faktur/, wydatki na; badanie usg kolana w kwocie 160 zł /k. 179- kserokopia rachunku/, zakup ortezy w kwocie 450 zł /k. 180/ i dodatkową rehabilitację w kwocie 130 zł /k.181- rachunek z firmy (...)/. Łącznie wydatki te wyniosły 1194,98 zł.

Powódka przy pomocy w/w członków rodziny dojeżdżała na uczelnię i ukończyła studia zdobywając tytuł inżyniera zootechnika.

Nie napisała jednak pracy magisterskiej wiążącej się z koniecznością uprzednich badań laboratoryjnych, bowiem stan zdrowia wysoce utrudniał prace laboratoryjne.

Mniej więcej w półtora roku po wypadku związała się z M. W. z którym zamieszkała u rodziców. Ze tego konkubinatu urodziła dwoje dzieci: A. W. w dniu 25 listopada 2014 r. i J. W. w dniu 22 sierpnia 2016 r. /k.366- zeznania powódki/.

Po urodzeniu każdej z córek pobierała zasiłki macierzyńskie i korzystała z urlopów wychowawczych.

W zawodzie zootechnika nigdy nie pracowała, przed urodzeniem pierwszego dziecka była zatrudniona przejściowo w firmie handlującej paszami dla zwierząt, a następnie w sklepie. Ponieważ pierwsza praca wiązała się z częstymi wyjazdami służbowymi, a druga z długotrwałym staniem powódka podjęła pracę w firmie swej siostry od 1 czerwca 2014 r. za wynagrodzeniem 3000 zł miesięcznie netto. Nie ma limitowanego czasu pracy, część zajęć może wykonywać w domu. Konkubin powódki pracuje zawodowo i przyczynia się do utrzymania rodziny /k.366- zeznania powódki, k 311-zeznania świadka J. P./.

Rokowania powódki co do jej stanu zdrowia są dotąd niepewne odnośnie stanu klinicznego prawego stawu kolanowego i dolnego odcinka kręgosłupa. Leczenie nie zostało zakończone i konieczne jest wykonanie kolejnego zabiegu rekonstrukcji stawu kolanowego prawego, oraz diagnostyki obrazowej odcinka krzyżowo- guzicznego kręgosłupa.

Nie jest wykluczona możliwość zabiegu endoprotezoplastyki prawego stawu kolanowego po w/w zabiegu rekonstrukcji kolana. Wskazane są systematyczne ćwiczenia i zabiegi rehabilitacyjne /k.337- w/w opinia/.

Powódka poddała się badaniom w prywatnej specjalistycznej placówce płacąc za nie 840 zł, oraz 270 zł za konsultację, aby upewnić się co do zakresu dalszego niezbędnego leczenia /k.218 i 219- faktury VAT z 22 czerwca 2015 r./

Operacji rekonstrukcji stawu kolanowego, której termin wyznaczony został na styczeń 2017 r. w ramach świadczeń NFZ nie poddała się ze względu na urodzenie drugiego dziecka k.367- zeznania powódki/.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie wyżej opisanych dokumentów, których autentyczności strony nie kwestionowały , a także dokumentacji medycznej złożonej w kserokopiach do akt sprawy. Dokonując ustaleń faktycznych sąd uwzględnił opinię Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej (...) w P. z dnia 9 września 2016 r. /k.327- 337/ wydaną przez specjalistów z dziedziny chirurgii i traumatologii, oraz psychiatrii. Strony nie wnosiły o przesłuchanie biegłych, a sąd uznał takie przesłuchanie za zbędne.

Opinia jest konkretna, logiczna i pozbawiona wewnętrznych sprzeczności.

Biegli oparli się na materiale dowodowym dostępnym w aktach sprawy i badaniu powódki, a historie chorób i inne dokumenty związane z leczeniem powódki wnikliwie przeanalizowali

Opinia jest wysoce przydatna dla rozstrzygnięcia sprawy.

Zeznaniom świadków: E. P.- matki powódki /k.309-310/, J. P.- ojca powódki /k.310- 3123/ i M. P. (2)- siostry powódki /k.307-310/, a także zeznaniom powódki /k.365- 367, oraz k.289- 290-zeznania informacyjne/ są dał wiarę w takim zakresie w jakim nie były sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym przyjętym za podstawę ustaleń.

Sąd zważył co następuje:

Będący skutkiem wypadku rodzaj i czas trwania cierpień powódki, czas trwania leczenia, uciążliwość zabiegów, rodzaj uszczerbku na zdrowiu i pogorszenie jakości życia powódki z tego wynikające pozwalają przyjąć po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, że określenie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w proporcji około 2000 zł za 1% uszczerbku na zdrowiu nie jest zadośćuczynieniem „odpowiednim” w rozumieniu art.445§1 k.c. w tym konkretnym przypadku.

Powódka, urodzona (...) miała w dacie wypadku 22 lata i była osobą zdrową.

Na skutek wypadku jej samodzielność i samowystarczalność zostały ograniczone, a traumatyczne przeżycia związane z leczeniem skutków wypadku i trwające do chwili obecnej dolegliwości bólowe potęgują jej krzywdę.

Pozwany bez opóźnienia wypłacił powódce 50.000 zł zadośćuczynienia uzupełnionego następnie o kwotę 10.000 zł w dniu 6 sierpnia 2014 r.

Szacowanie zadośćuczynienia następowało przed zakończeniem leczenia powódki i w sytuacji, gdy nie sposób było przewidzieć, że leczenie to znacznie się przedłuży i będzie konieczna przynajmniej jedna dodatkowa operacja kolana.

Zgodnie z art. 817§1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie 30 dni licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.

Komplementarne wyjaśnienie zakresu uszczerbku na zdrowiu będącego skutkiem wypadku i ocena skutków wypadku w tym cierpień fizycznych i psychicznych stało się w pełni możliwe dopiero po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w niniejszej sprawie.

Przyjmując za trafny stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu /33%/ wskazany w opinii głównej jako skutek wypadku sąd przyjął, że powódka powinna otrzymać zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie 120.000 zł według oceny z daty wyrokowania.

Bezsporne jest, że pozwany wypłacił 60.000 zł, zatem należało zasądzić od niego na rzecz powódki różnicę tych kwot, czyli 60.000 zł /120.000- 60.000/.

Ponieważ wysokość zadośćuczynienia została określona według cen z daty wyrokowania, a żadne szczególne okoliczności nie wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili roszczenia akcesoryjne od zasądzonego roszczenia głównego ustalono od 23 marca 2017 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 476 k.c. w związku z art. 481§1 i 2 k.c.

Bezsporne jest, że pozwany wypłacił powódce 811,74 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia zatem powinien uiścić na rzecz powódki dodatkowo kwotę 383,24 zł odszkodowania.

Powódka wykazała wydatki na leki w łącznej kwocie 454,98 zł poniesione w 2012 i 2013 r. w związku z leczeniem.

Wydatki na badanie USG /160 zł/, ortezę /459 zł/ i jednorazowy zabieg rehabilitacyjny /130 zł/ sąd również uznał za koszty pozostające w związku przyczynowym z leczeniem skutków wypadku i ocenił, że pozwany powinien uiścić na rzecz powódki z tego tytułu kwotę 1194,98 zł. Ponieważ zapłacił już kwotę 811.74 zł powinien dopłacić różnicę, czyli kwotę 383,24 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, zgodnie z żądaniem powódki, od dnia doręczenia pozwu, czyli od 9 grudnia 2015 r. /k.217- zwrotne poświadczenie odbioru odpisu pozwu/.

Powódka poddała się badaniom i uzyskała poradę w prywatnej specjalistycznej placówce medycznej w W. /k.218 i 219- odpisy faktur VAT na łączną kwotę 1110 zł/.

W ocenie sądu są to koszty pozostające w związku przyczynowym z leczeniem skutków wypadku co pośrednio wynika z w/w opinii (...) w P. /k.336 i 337/.

Stałe dolegliwości bólowe powódki na poziomie 2-3 punktów, nerwica pourazowa i niepewność co do możliwości skutecznego leczenia kolana i adekwatnych sposobów tego leczenia czynią zrozumiałym poddanie się dodatkowym badaniom. Upewnienie się co do konieczności dodatkowej operacji kolana i dużego prawdopodobieństwa operacji kolejnej niewątpliwie zmniejszyło niepewność i lęki powódki, czy leczenie oferowane przez NFZ jest prawidłowe. Kwotę 1110 zł, doliczoną do odszkodowania już ustalonego /383,24 zł / łącznie 1493,24 zł należało zasądzić z odsetkami za opóźnienie od daty doręczenia pozwu.

Powódka nie wykazała, że przed wypadkiem pracowała zawodowo i osiągała konkretne dochody jako studentka.

Domagając się zasądzenia renty w kwocie 1500 zł miesięcznie podała, że jest to różnica między zarobkami rzeczywistymi, a zarobkami, które mogłaby osiągnąć pracując w zawodzie zootechnika.

Ze względu na sytuację rodzinną powódki, a mianowicie wychowywanie dwojga małych dzieci i prowadzenie gospodarstwa domowego powódka nie byłaby w stanie pracować w pełnym wymiarze czasu w swoim zawodzie i osiągnąć zarobki wyższe niż kwota 3000 zł netto, czyli dochód osiągany z zasiłku macierzyńskiego, lub wynagrodzenie netto za pracę w firmie rodzinnej.

Powódka nie udowodniła, ani nawet nie uprawdopodobniła okoliczności faktycznych mogących być podstawą zasądzenia jakiejkolwiek renty.

W tej sytuacji jej roszczenie o przyznanie renty należało oddalić.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia co do meritum sprawy jest art. 822§1 i 4 k.c. w związku z art. 445§1 k.c. i 444§ 1 k.c.

Postanowieniem z 5.10.2009 r. powódka została zwolniona od opłaty sądowej ponad kwotę 1000 zł /k.47/.

Koszty sądowe obejmują opłatę w kwocie 6987 zł i koszty opinii Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej A. M. /głównej/ w kwocie 3069,94 zł /k.339, i k.347-351- postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia i likwidacja kosztów/ , łącznie 10.056,94 zł.

Koszty zastępstwa procesowego każdej ze stron wynoszą 7217 zł, łącznie 14.434 zł.

Koszty postępowania wynoszą więc 24.491 zł /10.057+14.434/.

Powódka przegrała sprawę w około 56/100 części, czyli obciążające ją koszty postępowania wynoszą 13.715 zł / 24.491x 0,56/, a pozwany przegrał sprawę w około 44/100 części , zatem obciążające go koszty postępowania wynoszą 10.776 zł /24.491 x 0,44/.

Powódka wpłaciła dotąd 1000 zł na poczet opłaty /k.251/ i uiściła zaliczkę w kwocie 2000 zł /k.318/, a także poniosła koszty zastępstwa procesowego w kwocie 7217 zł , czyli w sumie 10.217 zł /3000 + (...).

Jest to o 3498 zł mniej niż przypadające na nią koszty postępowania /13.715- 10.217/ wobec czego należało zasądzić powódki tę różnicę na rzecz Skarbu Państwa /Sądu Okręgowego w Poznaniu/ z zasądzonego roszczenia.

Pozwany poniósł wyłącznie koszty swego zastępstwa procesowego w kwocie 7217 zł, wobec czego należało zasądzić od niego na rzecz Skarbu Państwa /Sądu Okręgowego w Poznaniu/ kwotę 3559 zł /10.776- (...).

Podstawą prawną orzeczenia o kosztach postępowania jest art. 100 k.p.c.

/-/ E. Hoffa