Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Legnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2013 roku w Legnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w J. przy ul. (...)

przeciwko pozwanemu R. K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Legnicy

z dnia 25 czerwca 2013 roku

sygn. akt I C 103/13

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 656/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Legnicy wyrokiem z dnia 25.06.2013 r. w sprawie sygn. akt I C 103/13 zasądził od pozwanego R. K. na rzecz strony powodowej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w J. przy ul. (...) kwotę 6.714,59 zł z ustawowymi odsetkami od 29.11.2012 r. oraz kosztami procesu.

Sąd ustalił, że pozwany, będący właścicielem lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w J. i tym samym członkiem powodowej wspólnoty, nie wnosił zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną, a to w okresie od grudnia 2010 r. do listopada 2011 r., co spowodowało zaległość w wysokości zasądzonego roszczenia, które Sąd Rejonowy uwzględnił w całości na podstawie art.13-15 ustawy z 24.06.1994 r. o własności lokali.

Sąd nie uznał zasadności podniesionego przez R. K. zarzutu potrącenia w kwocie 36.117,08 zł tytułem wierzytelności pozwanego wobec powodowej wspólnoty. Sąd wskazał, że roszczenie o tę kwotę zostało już prawomocnie osądzone w sprawie sygn. I C 40/11, w której Sąd Rejonowy w Jaworze wyrokiem z dnia 29.09.2011 r. zasądził od Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w J. przy ul. (...) na rzecz R. K. 1.897,82 zł, umorzył postępowanie ponad kwotę 27.528,89 zł, a dalej idące powództwo oddalił jako przedawnione.

Sąd I instancji nie podzielił nadto zarzutu pozwanego o wadliwości reprezentacji strony powodowej przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w J. i jej pełnomocnika. W tym względzie Sąd Rejonowy uznał za ważne i obowiązujące: umowę o zarządzanie z dnia 27.11.2008 r. oraz zaprotokołowaną przez notariusza uchwałę powodowej wspólnoty z 26.03.2009 r. Z dokumentów tych wynika w ocenie Sądu I instancji, że wskazana spółdzielnia, zatrudniająca licencjonowanego zarządcę, sprawuje zarząd nieruchomością wspólną strony powodowej, natomiast umocowanie radcy prawnego, występującego w niniejszej sprawie w imieniu wspólnoty, ma oparcie w uchwale nr 4/2011 z 29.03.2011 r. oraz w pełnomocnictwie procesowym.

Zasadności powództwa nie podważa też zdaniem Sądu Rejonowego brak wpisu w księdze wieczystej zmiany sposobu zarządu nieruchomością wspólną powodowej wspólnoty na skutek uchwały z dnia 26.03.2009 r.

R. K. złożył apelację od powyższego wyroku, zaskarżając go w całości w oparciu o zarzut naruszenia prawa materialnego, tj. art.18 i 20 ustawy o własności lokali, naruszenia prawa procesowego oraz sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału dowodowego. Pozwany wskazał, że wbrew stanowisku Sądu Rejonowego strona powodowa nie wykazała należytego umocowania spółdzielni, gdyż nie została we wspólnocie zawarta notarialna umowa właścicieli i dlatego nie było dopuszczalne powierzenie zarządu nieruchomością wspólną osobie prawnej. Co do umocowania występującego w niniejszej sprawie radcy prawnego skarżący podniósł, że uchwała nr 4/2011 z 29.03.2011 r. nie wskazuje osoby zarządcy upoważnionego do działania w imieniu wspólnoty i do udzielania dalszych pełnomocnictw, a załączone do pozwu pełnomocnictwo procesowe udzielone zostało przed podjęciem powyższej uchwały. Pozwany zakwestionował nadto nieuwzględnienie jego zarzutu potrącenia wskutek niesłusznego pominięcia faktu, że wskazana w tym zarzucie kwota 36.117,08 zł została potwierdzona w sprawozdaniu finansowym powodowej wspólnoty za rok 2011, a następnie zaakceptowana niezaskarżoną uchwałą nr 1/2012, podjętą dnia 27.03.2012 r., czyli już po zakończeniu sprawy sygn. akt I C 40/11. Uzasadnia to zdaniem pozwanego uwzględnienie zarzutu potrącenia. W oparciu o takie argumenty R. K. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa w całości.

Sąd Okręgowy, przyjmując za własne prawidłowe ustalenia faktyczne poczynione w pierwszej instancji, zważył, co następuje:

Apelacja nie podlega uwzględnieniu, albowiem zaskarżony wyrok odpowiada prawu oraz ustalonym w sprawie okolicznościom faktycznym.

Wprawdzie nie jest pozbawione racji stanowisko apelującego, kwestionujące ważność i skuteczność zaprotokołowanej przez notariusza uchwały nr 1/2009 z dnia 26.03.2009 r., jednakże nie wpływa to na ocenę należytego umocowania w niniejszej sprawie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w J. jako działającej w imieniu powodowej wspólnoty mieszkaniowej. Wskazana uchwała podjęta została w trybie art.18 ust.2 a ustawy o własności lokali (u.w.l.), który to przepis w treści uchwały powołano, jednakże określenie sposobu zarządu w takim trybie, tj. uchwałą zaprotokołowaną przez notariusza, może nastąpić tylko wtedy, gdy wcześniej zawarta została przez wszystkich właścicieli w formie aktu notarialnego umowa, o której stanowi art.18 ust. 1 u.w.l. Wynika to z wyraźnego brzmienia art.18 u.w.l. Zatem uchwałą zaprotokołowaną przez notariusza można zmienić lub ewentualnie rozwiązać umowę zawartą wcześniej przez wszystkich właścicieli lokali, ale nie można taką uchwałą ustalić sposobu zarządu nieruchomością wspólną, jeśli wcześniej nie została zawarta przez wszystkich właścicieli lokali umowa z art.18 ust.1 u.w.l. Wskazując więc na wadliwość uchwały nr 1/2009 z dnia 26.03.2009 r. Sąd Okręgowy uznaje, że umocowanie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w J. do działania w imieniu powodowej wspólnoty wynika w niniejszej sprawie z uchwały nr 1/ (...) z 12.09.2008 r. oraz z umowy o zarządzanie nieruchomością wspólną z dnia 27.11.2008 r.

Dokumenty te wskazują na istnienie we Wspólnocie Mieszkaniowej (...) w J. przy ul. (...) Rady Nadzorczej, co nie ma oparcia w ustawie o własności lokali i winno być przez stronę powodową skorygowane, a w niniejszym procesie należy przyjąć, że wskazani członkowie Rady Nadzorczej stanowią zarząd powodowej wspólnoty w rozumieniu art.20 ust.1 u.w.l. Uchwałą nr 1/ (...) zarząd ten został upoważniony przez wspólnotę do zawarcia umowy o zarządzanie ze Spółdzielnią Mieszkaniową (...) w J. (karta 27 akt), a umowa ta zawarta została 27.11.2008 r. i uprawnia spółdzielnię jako zarządcę (w znaczeniu administratora) do podejmowania czynności zwykłego zarządu.

Pozwany powołuje w apelacji na stanowisko Sądu Okręgowego w Legnicy, wyrażone w sprawie o sygn. akt II Ca 384/12, iż wystąpienie przez wspólnotę mieszkaniową na drogę sądową przeciwko członkowi tej wspólnoty z pozwem o zapłatę kosztów należnych na rzecz wspólnoty jest czynnością przekraczającą zwykły zarząd nieruchomością wspólną i dlatego wymaga ona podjęcia odpowiedniej uchwały w trybie art.22 ust.2 u.w.l. W innej tego rodzaju sprawie o zapłatę Sąd Okręgowy w Legnicy wystąpił z pytaniem prawnym do Sądu Najwyższego, w wyniku czego zapadła uchwała z dnia 18.10.2013 r. , sygn. III CZP 42/13 o treści : „Wystąpienie przez wspólnotę mieszkaniową z pozwem przeciwko członkowi tej wspólnoty o zapłatę sumy pieniężnej z tytułu obciążających takiego członka kosztów na rzecz wspólnoty stanowi czynność zwykłego zarządu w rozumieniu art.22 ust.1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jednolity Dz.U. 2000, nr 80, poz.903 ze zm.)”. Uchwała ta nie wiąże formalnie w niniejszej sprawie, jednakże w przekonaniu Sądu Okręgowego winna znaleźć w niej zastosowanie, albowiem skierowane do Sądu Najwyższego pytanie prawne miało na celu dążenie do jednolitości orzeczniczej i uporządkowanie działań wspólnot, napotykających wiele trudności w funkcjonowaniu w zgodzie z ustawą o własności lokali.

W świetle powyższego należy uznać, że Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w J., jako umocowana do podejmowania w imieniu powodowej wspólnoty czynności zwykłego zarządu, mogła wystąpić z pozwem o zapłatę zaliczek przeciwko R. K. jako członkowi tej wspólnoty, co zresztą wyrażone zostało przez samą wspólnotę w uchwale nr 4/2011 z dnia 29.03.2011 r. (karta 31 akt).

Prawidłowe jest też w niniejszej sprawie umocowanie działającego za powoda pełnomocnika – radcy prawnego. Za wystarczające należy w tym względzie uznać dokumenty powołane przez Sąd Rejonowy, gdyż wynika z nich, że wolą powodowej wspólnoty, wyrażoną w formie uchwały, było zezwolenie każdorazowemu zarządcy na udzielanie pełnomocnictw do reprezentowania wspólnoty. Dlatego spółdzielnia mieszkaniowa mogła skutecznie udzielić pełnomocnictwa procesowego radcy prawnemu, a wszystkie te czynności, czyli umocowanie i pełnomocnictwo, nastąpiły we właściwym czasie, tj. przed wytoczeniem powództwa w tej sprawie.

Słuszne jest stanowisko Sądu Rejonowego o nieuwzględnieniu zarzutu potrącenia. Za decydujące należy w tej materii uznać to, że objęte zarzutem żądanie zostało już prawomocnie osądzone i jako takie nie może być ponownie przedmiotem orzekania (art.366 k.p.c.). Zakaz ponownego wyrokowania co do tego samego roszczenia nie może doznać wyłomu wskutek podnoszonych w apelacji okoliczności. Wynika z nich zresztą jedynie, że na koniec 2011 roku powodowa wspólnota miała wobec pozwanego zobowiązanie w wysokości 36.117,08 zł, co do którego podniosła skutecznie w poprzednim procesie zarzut przedawnienia, uwzględniony prawomocnie w styczniu 2012 r., czyli po zakończeniu ubiegłego roku rozrachunkowego, objętego wskazanym sprawozdaniem finansowym. Uchwałę podjętą przez powodową wspólnotę w dniu 12.03.2012 r., zatwierdzającą sprawozdanie finansowe, należy logicznie rozumieć w ten sposób, że wspólnota potwierdziła stan swoich finansów na dzień 31.12.2011 r. Nie zmienia to faktu, że już po zakończeniu tegoż roku uzyskała ona, wskutek skuteczności zarzutu przedawnienia, prawomocne potwierdzenie możliwości uchylenia się od zaspokojenia istniejącego długu na podstawie art.117§2 k.c.

W wyniku przedstawionych rozważań Sąd odwoławczy uznał apelację pozwanego za niezasadną, co skutkowało jej oddalenie na mocy art.385 k.p.c.

Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego zapadło na podstawie art.98§1 k.p.c. w zw. z art.391§1 k.p.c. oraz §6 pkt 4 w zw. z §12 ust.1 pkt 1 rozporządzenia z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (..).