Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 387/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSA Ewa Piotrowska (spr.)

Sędziowie

SSA Jolanta Ansion

SSA Maria Małek - Bujak

Protokolant

Sebastian Adamczyk

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2012 r. w Katowicach

sprawy z odwołania C. L. (C. L. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Katowicach

z dnia 20 grudnia 2011 r. sygn. akt XI U 1761/11

oddala apelację.

/-/ SSA J. Ansion /-/ SSA E. Piotrowska /-/ SSA M. Małek-Bujak

Sędzia Przewodnicząca Sędzia

Sygn. akt III AUa 387/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 20 grudnia 2011 roku Sąd Okręgowy - Sąd Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 19 maja 2011 roku (odmawiającej przyznania ubezpieczonej C. L. prawa do emerytury w niższym wieku, gdyż do dnia 1 stycznia 1999r. nie został udowodniony przez ubezpieczoną wymagany 15 letni okres pracy
w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy) w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury w niższym wieku, poczynając od
(...)2011 roku.

Sąd I instancji wskazał, że sporna w sprawie kwestia sprowadzała się do ustalenia, czy ubezpieczona, ur. (...), spełnia przesłanki do nabycia prawa do emerytury w warunkach szczególnych określone w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS
i w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w związku z art. 32 cyt. ustawy a mianowicie czy osiągnęła wiek 55 lat życia, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat oraz udowodniła co najmniej 15 lat pracy wykonywanej w warunkach szczególnych wymienionej w załączniku do ww. rozporządzenia Rady Ministrów.

W wyniku przeprowadzenia postępowania dowodowego, w tym dowodu z akt emerytalnych ubezpieczonej, a w szczególności ze świadectwa pracy w warunkach szczególnych, dowód z akt osobowych ubezpieczonej z Zakładów (...) oraz z zeznań świadków B. S. i T. S. na okoliczność warunków
i charakteru wykonywanej pracy i z zeznań ubezpieczonej Sąd I instancji ustalił,
że ubezpieczona pracowała w(...) Zakładach (...) S.A.
w S. w okresie od 1 września 1973 roku do 31 grudnia 1984 roku jako uczennica - pracownik młodociany zatrudniony w ramach umowy o pracę zawartej w celu praktycznej nauki zawodu cukiernik przemysłowy, oraz w okresie od 2 grudnia 1991 roku do 31 sierpnia 1995 roku na stanowisku cukiernika przemysłowego mistrza zmianowego.

W świadectwach pracy wskazano, że praca ubezpieczonej w powyższych okresach została przez pracodawcę uznana za pracę w warunkach szczególnych zgodnie
z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze określoną w Wykazie A, Dział X, poz. 14 (prace przy ręcznym przerobie masy karmelowej, chałwowej i sezamowej oraz tłoczenie kuchu kakaowego na prasach).

Powyższe okresy pracy organ rentowy zaliczył ubezpieczonej do okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Na podstawie zeznań świadków B. S. i T. S. Sąd ustalił,
że ubezpieczona pracowała w Zakładach (...) na początku jako pracownik przy przerobie masy karmelowej w wysokiej temperaturze 120 stopni C, następnie po
15 latach została mistrzem i nadzorowała pracowników zatrudnionych przy przerobie masy karmelowej bezpośrednio zatrudnionych w produkcji oraz w wysokiej temperaturze
120 stopni C uznając zeznania świadków za wiarygodne i poparte dokumentacją. Ubezpieczona potwierdziła fakt zatrudnienia na stanowisku mistrza zmianowego, nadzorując bezpośrednio pracowników przy przerobie ręcznym masy karmelowej i pakowaniu karmelków.

W oparciu o dokonane ustalenia Sąd uznał, że praca ubezpieczonej na stanowisku mistrza zmianowego w okresie od 1 września 1995 roku do 31 grudnia 1998 roku jest pracą wykonywaną w warunkach szczególnych, wymienioną w Dziale XIV poz. 24 Wykazu A rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku, polegającą na kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozorze inżynieryjno -technicznym na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie i w konsekwencji uznał, że ubezpieczona udowodniła co najmniej 15 - letni okres pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, a wymienionej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, uprawniającej do wcześniejszej emerytury.

Spełniając zatem pozostałe bezsporne warunki określone w art. 184 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS niezbędne do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku, ubezpieczona nabyła to prawo, poczynając od dnia spełnienia wszystkich przesłanek, tj. od
(...) 2011 roku.

Apelację od wyroku wniósł organ rentowy.

Zaskarżając wyrok Sądu I instancji w całości apelujący zarzucił mu naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię, a w szczególności naruszenie przepisu art. 184 oraz art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2009 roku, nr 153 poz. 1227 ze zm.) w związku z § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm.)
i wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu apelacji organ rentowy podniósł, że przewidziane w art. 32 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS prawo do emerytury w niższym wieku jest ściśle związane
z szybszą utratą zdolności do zarobkowania z uwagi na szczególne warunki lub szczególny charakter pracy. Praca taka, świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też wykonująca ją osoba ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni.

Apelujący podniósł, że okresy pracy w warunkach szczególnych stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji. Stąd też należy zwrócić szczególną uwagę na fakt, że (...) Zakłady (...) zaliczyły okresy pracy ubezpieczonej przy ręcznym przerobie masy karmelowej, jednocześnie wyłączając ze stażu pracy w warunkach szczególnych okres pracy na stanowisku mistrza zmianowego. Zdaniem organu rentowego było to działanie świadome i celowe, a stanowisko powyższe jest zgodne
z rzeczywistością bowiem sama ubezpieczona zeznała, że nadzorowała pracę nie tylko przy przerobie ręcznej masy karmelowej ale również pakowaniu. Zarówno na ręcznym przerobie masy jak i drugim wydziale byli brygadziści którzy podlegali bezpośrednio ubezpieczonej.

Kolejnym argumentem przemawiającym za prawidłowością decyzji ZUS jest fakt,
że zarówno ubezpieczona jak i świadek otrzymały świadectwo pracy w tym samym okresie.

Skoro pracowały na tym samym stanowisku ale świadek T. S. otrzymała świadectwo pracy w warunkach szczególnych a ubezpieczona nie, to zdaniem organu rentowego świadczy to o tym, że praca wykonywana na stanowisku mistrza zmianowego ubezpieczonej i świadka się różniły, a ubezpieczona nie świadczyła stale i w pełnym wymiarze czasu pracy zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego podlega oddaleniu, jednakże z innych przyczyn niż w niej powołane, a także bez względu na kwestię sporną będąca przedmiotem dowodzenia przez Sąd I instancji.

Podkreślenia wymaga, że ubezpieczona spełniła jedyny sporny warunek 15 lat pracy
w warunkach szczególnych i na etapie postępowania przed organem rentowym oraz bez okresu, który doliczył Sąd I instancji.

Za bezsporne okresy pracy ubezpieczonej w warunkach szczególnych uznał sam organ rentowy następujące okresy:

- od 1 września 1973 roku do 31 grudnia 1984 roku na stanowisku ręczny przerób masy karmelowej (Wykaz A, Dz. X, poz. 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku),

- od 2 grudnia 1991 roku do 31 sierpnia 1995 roku, na tożsamym stanowisku.

Ustalenie to znalazło odzwierciedlenie w odpowiedzi organu rentowego na odwołania (k. 8 a.s.).

Organ rentowy dokonał błędnego zliczenia podanych okresów i stwierdził,
że ubezpieczona ma staż pracy w warunkach szczególnych wynoszący tylko 14 lat 8 miesięcy i 26 dni. To błędne wyliczenie uszło także uwadze Sądu I instancji.

Natomiast prawidłowo podsumowane oba okresy zaliczone przez ZUS do pracy
w warunkach szczególnych wynoszą w istocie 15 lat i 29 dni.

W konsekwencji, wobec niekwestionowania tych okresów jako zaliczonych przez ZUS do okresów pracy ubezpieczonej w warunkach szczególnych i dokonaniu prawidłowego ich zsumowania Sąd Apelacyjny uznał, że ubezpieczona, poza pozostałymi spełnionymi warunkami, o których mowa w art. 184 w związku z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach
z FUS, ma także spełniony jedyny kwestionowany przez organ rentowy warunek, to jest
15 - letni staż pracy w warunkach szczególnych, na stanowisku ręczny przerób masy karmelowej, zawarty w Wykazie A, Dział X, poz. 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 roku.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny, na mocy art. 385 k.p.c. orzekł
o oddaleniu apelacji jako oczywiście bezzasadnej.

/-/ SSA J. Ansion /-/ SSA E. Piotrowska /-/ SSA M. Małek-Bujak

Sędzia Przewodnicząca Sędzia

JM