Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 1553/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda (spr.)

Sędziowie: SO Małgorzata Bańkowska

SO Anita Jarząbek - Bocian

protokolant: protokolant sądowy Monika Oleksy

przy udziale prokuratora Teresy Pakieły

po rozpoznaniu dnia 8 marca 2017 r. w Warszawie

sprawy D. M. syna L. i G. ur. (...) w W.

skazanego wyrokiem łącznym

na skutek apelacji wniesionej przez skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie

z dnia 10 października 2016 r. sygn. akt IV K 30/16

zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że:

1. w pkt I eliminuje połączenie kar wymierzonych wyrokami z pkt 6 i 8 i tym samym łączy kary wymierzone wyrokami z punktów 7, 9, 10, 11 i 12 wymierzając karę łączną 10 (dziesięciu) lat pozbawienia wolności;

2. uchylając rozstrzygnięcia z pkt II, III i IV ustala, że:

- pozostałe rozstrzygnięcia w wyrokach z punktów 7, 9, 10, 11 i 12 podlegają odrębnemu wykonaniu;

- na podstawie art. 572 kpk umarza postępowanie w zakresie połączenia wyroków z punktów 1, 2, 3, 4, 5, 6 i 8;

- na podstawie art. 577 kpk na poczet orzeczonej kary łącznej zalicza okres pozbawienia wolności ze sprawy IV K 1069/10 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie od dnia 16 lipca 2016r. do dnia 8 marca 2017r.;

3. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

4. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. C. kwotę 147,60 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek VAT.

5. zwalnia skazanego od uiszczenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

SSO Małgorzata Bańkowska SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda SSO Anita Jarząbek - Bocian

VI Ka 1553/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie wyrokiem łącznym z dnia 10 października 2016 roku w sprawie o sygn. akt IV K 30/16 połączył D. M. kary jednostkowe orzeczone wyrokami w sprawach o sygn. akt: II K 484/13, IV K 1069/10, IV K 205/12, IV K 457/13, VIII K 335/13, IV K 147/11 oraz IV K 612/14 wymienionych w punktach 6-12 komparycji zaskarżonego wyroku i wymierzył mu karę łączną 10 lat pozbawienia wolności z jednoczesnym ustaleniem, iż pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w tych wyrokach podlegają odrębnemu wykonaniu. Jednocześnie umorzył postępowanie w zakresie połączenia wyroków z punktów 1-5. Na poczet orzeczonej kary łącznej zaliczył skazanemu D. M. okres pozbawienia wolności ze sprawy IV K 1069/10, tj. od dnia 16 lipca 2010 roku do 10 października 2016 roku. Zwolnił skazanego od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych.

Od powyższego wyroku apelację złożył skazany, w której wniósł o objęcie węzłem kary łącznej orzeczonej zaskarżonym wyrokiem łącznym kary orzeczonej w sprawie Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy o sygn. akt V K 225/11.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja skazanego D. M. nie mogła zostać uwzględniona w zakresie, w jakim wnosił on o połączenie kary orzeczonej wyrokiem w sprawie V K 225/11. Analizując poszczególne skazania w kontekście reguły wskazanej w art. 4 § 1 k.k. Sąd Okręgowy uznał za słuszne zastosowanie obecnie obowiązujących przepisów o łączeniu kar, bowiem są one niewątpliwie korzystniejsze dla skazanego. Ujmując rzecz przystępnie – według obecnie obowiązujących przepisów można skazanemu połączyć więcej wyroków niż przy zastosowaniu tych obowiązujących do dnia 1 lipca 2015 r. Ponieważ kara orzeczona w sprawie V K 225/11 w dacie wyrokowania Sądu I instancji już została wykonana w całości, to nie mogła zostać połączona, bowiem obecnie podstawą orzeczenia kary łącznej są kary podlegające wykonaniu. Dlatego też wyrok ten nie mógł zostać uwzględniony przy wymiarze kary łącznej.

Jednakże kontrola instancyjna zainicjowana apelacją skazanego ujawniła, że z podstawy wymiaru kary łącznej orzeczonej zaskarżonym wyrokiem należało wyeliminować połączenie kar wymierzonych wyrokami z punktów 6 i 8 komparycji wyroku łącznego.

Jeżeli chodzi o wyrok z punku 8 w sprawie o sygn. akt IV K 205/1 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe, to na mocy postanowienia tego Sądu z dnia 30 stycznia 2017 roku w sprawie o sygn. akt IV Ko 232/17 (k. 129) zamieniono karę 5 miesięcy pozbawienia wolności za czyn z art. 292 § 1 k.k. na karę 30 dni aresztu z uwagi na kontrawencjonalizację czynu, tj. zmiany jego kwalifikacji prawnej na wykroczenie. Dlatego też w dacie orzekania przez Sąd Odwoławczy konieczne było wyeliminowanie tego wyroku z połączenia w pkt. I, bowiem nie ma możliwości połączenia kary aresztu z karą pozbawienia wolności.

Sąd Odwoławczy wyeliminował z podstawy wymiaru kary łącznej również karę orzeczoną wyrokiem w sprawie Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim o sygn. akt II K 484/13 opisanym w punkcie 6 komparycji wyroku łącznego. Wyrokiem tym orzeczono wobec D. M. karę roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na okres 4 lat oraz grzywnę w wysokości 50 stawek dziennych po 10 złotych oraz orzeczono obowiązek naprawienia szkody. Czyn ten z uwagi na wartość przedmiotu przestępstwa od 1 stycznia 2017 r. stanowiłby wykroczenie. Zgodnie z art. 2a § 1 k.w. kara pozbawienia wolności orzeczona za ten czyn mogłaby zostać zamieniona na karę aresztu, ale tylko gdyby była karą tzw. „bezwzględną”. Skoro jednak jest to kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania, to brak było podstaw do podjęcia czynności w celu jej zamiany na karę aresztu. Natomiast z chwilą objęcia niniejszego skazania wyrokiem łącznym orzeczona z warunkowym zawieszeniem wykonania kara pozbawienia wolności przekształciłaby się w karę bezwzględną, co w świetle art. 2a § 1 k.w. spowodowałoby konieczność jej zamiany na karę aresztu, a tym samym konieczność wydania nowego wyroku łącznego. Zdaniem Sądu Odwoławczego spowodowałoby to niepotrzebne generowania kolejnej sprawy w przedmiocie wydania wyroku łącznego, co dodatkowo byłoby dla skazanego niekorzystne biorąc pod uwagę fakt, że okres 4 lat próby niebawem upływa. Dlatego też Sąd Okręgowy, mając świadomość obowiązujących obecnie regulacji, przyjął rozwiązanie korzystniejsze dla skazanego, a jednocześnie racjonalniejsze z punktu widzenia ekonomiki procesowej i wyeliminował z pkt. I połączenie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wyżej wskazanej sprawie. .

Pomimo wyeliminowania kar wymierzonych wyrokami z pkt. 6 i 8, Sąd Odwoławczy nie znalazł podstaw do złagodzenia orzeczonej kary łącznej 10 lat pozbawienia wolności. Kara ta w dalszym ciągu prawidłowo uwzględnia związek podmiotowo-przedmiotowy pomiędzy czynami osądzonymi w wyrokach z punktów 7, 9, 10, 11 i 12, jak również cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego. Kara ta, biorąc pod uwagę dużą liczbę czynów popełnionych przez D. M. oraz stosunkowo luźny związek podmiotowo-przedmiotowy pomiędzy nimi jest w dalszym ciągu kara nad wyraz łagodną i w istotny sposób poprawiającą sytuację skazanego, który w przypadku oddzielnego odbywania każdej z połączonych wyroków musiałby odbyć łącznie kary w wymiarze 15 lat i 7 miesięcy pozbawienia wolności, nie mówiąc już o sumie kar orzeczonych za poszczególne przestępstwa w połączonych wyrokach, która wynosi 21 lat i 4 miesiące pozbawienia wolności. Zgodnie z art. 86 § 1 k.k. sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 20 lat pozbawienia wolności. Orzeczona kara łączna 10 lat pozbawienia wolności zatem znacznie zmniejsza tę dolegliwość dla skazanego. Kara łączna to szczególna kara wymierzana niejako "na nowo" i jako taka stanowić musi syntetyczną całościową ocenę zachowań sprawcy, będąc właściwą, celową z punktu widzenia prewencyjnego reakcją na popełnione czyny i jako taka nie może i nie powinna być postrzegana jako instytucja mająca działać na korzyść skazanego, ale jako instytucja gwarantująca racjonalną politykę karania w stosunku do sprawcy wielości - pozostających w realnym zbiegu - przestępstw. Na marginesie należy także zauważyć, że co do zasady taki stan rzeczy może w wyroku łącznym nawet pogorszyć sytuację skazanego, w szczególności przy łączeniu wyroków zawierających już kary łączne bądź kary orzeczone za ciąg przestępstw, bowiem sąd orzekający nową karę łączną nie tylko nie jest związany wymierzonymi w poszczególnych sprawach karami łącznymi, ale i granice nowej kary łącznej nie wyznaczają mu poprzednio orzeczone kary łączne, a wyłącznie granice te są wyznaczone wysokością kar jednostkowych orzeczonych za poszczególne przestępstwa przypisane skazanemu w wyrokach podlegających łączeniu (wyrok SA w Katowicach z 28.02. 2014 r., II AKa 511/13, LEX nr 1487578, KZS 2014/6/87, Biul.SAKa 2014/2/27). Skoro zatem górna granica możliwej do wymierzenia kary łącznej wynosiła 20 lat, przeto nie było podstaw do złagodzenia orzeczonej przez Sąd Rejonowy kary łącznej 10 lat pozbawienia wolności.

W związku z treścią punktu 1 wyroku należało również na nowo rozstrzygnąć o odrębnym wykonaniu pozostałych rozstrzygnięć z wyroków z punktów 7, 9, 10, 11 i 12 oraz o umorzeniu postępowania w zakresie połączenia wyroków z punktów 1, 2, 3, 4, 5, 6 i 8.

Na poczet orzeczonej kary łącznej Sąd Okręgowy zaliczył okres pozbawienia wolności ze sprawy IV K 1069/10 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie od dnia 16 lipca 2016 roku do dnia wydania niniejszego wyroku. Na mocy odrębnych przepisów zasądził również wynagrodzenie na rzecz obrońcy skazanego za obronę z urzędu w instancji odwoławczej.

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku.

SSO Małgorzata Bańkowska

SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda

SSO Anita Jarząbek-Bocian