Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 1077/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSA Mikołaj Tomaszewski

Sędziowie:

SA Jerzy Geisler / spr. /

SA Piotr Górecki

Protokolant:

st. sekr. sądowy Kinga Kwiatkowska

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2013 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa R. K. (1)

przeciwko Przedsiębiorstwu Usługowemu (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 18 marca 2013 r., sygn. akt IX GC 800/12

orzeka:

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 187.547,75 zł ( sto osiemdziesiąt siedem tysięcy pięćset czterdzieści siedem złotych i 75/100 ) wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty:

- 630,00 zł od dnia 11.12.2011 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- 5.570,25 zł od dnia 2.01.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- 8.433,40 zł od dnia 2.01.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- 1.722,83 zł od dnia 5.01.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- 6.880,12 zł od dnia 5.01.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- 4.900,00 zł od dnia 4.08.2012 r. do dnia zapłaty,

- 22.405,68 zł od dnia 9.01.2012 r. do dnia zapłaty,

- 24.646,25 zł od dnia 9.01.2012 r. do dnia 15.06.2012 r.,

- 4.646,25 zł od dnia 16.06.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- 7.048,49 zł od dnia 9.01.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- 5.521,50 od dnia 12.01.2012 r. do dnia zapłaty,

- 7.789,89 zł od dnia 15.01.2012 r. do dnia zapłaty,

- 9.858,50 zł od dnia 27.01.2012 r. do dnia zapłaty,

- 43.868,46 zł od dnia 4.02.2012 r. do dnia 3.01.2013 r.,

- 38.000 zł od dnia 4.01.2013 r. do dnia zapłaty,

- 25.730,61 zł od dnia 12.02.1012 r. do dnia zapłaty,

- 17.001,16 zł od dnia 14.02.2012 r. do dnia zapłaty,

- 7.408,31 zł od dnia 16.02.2012 r. do dnia zapłaty,

- 9.904,33 zł od dnia 17.02.2012 r. do dnia zapłaty,

- 39.027,77 zł od dnia 23.02.2012 r. do dnia zapłaty,

a wyrok co do zapłaty kwoty przewyższającej 187.547,75 zł uchyla i postępowanie w tym zakresie umarza,

II.  w pozostałym zakresie apelację oddala,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda 2.700 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

P. Górecki M. Tomaszewski J. Geisler

I ACa 1077/13

UZASADNIENIE

Powód, R. K. (1), wystąpił przeciwko pozwanemu, Przedsiębiorstwu Usługowemu (...) spółce z o.o. z siedzibą w K. z powództwem o zapłatę kwoty 243.448,27 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwot i dat wskazanych w pozwie oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozew wpłynął do Sądu w dniu 6.06.2012 r.

Pismem z dnia 26.06.2012 r. powód ograniczył powództwo o kwotę 20.000 zł wpłaconej przez pozwanego w dniu 15.06.2012 r. która została zarachowana w całości na płatność z faktury VAT nr (...) z dnia 9.12.2011 r. opiewającej na 24.646,25 zł. – k. 97-99

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia 11.07.2012 Sąd Okręgowy w Poznaniu uwzględnił powództwo do kwoty 223.448,27 zł. Jednocześnie postanowieniem z tego samego dnia Sąd umorzył postępowanie co do kwoty 20.000 zł wobec częściowego cofnięcia pozwu. – k. 102-104

Od powyższego nakazu zapłaty sprzeciw wniósł pozwany, żądając oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powoda kosztów postępowania według norm przepisanych. – k. 111-113

Pismem z dnia 25.09.2012 r. powód ograniczył powództwo o kwotę 30.032,06 zł. – k. 128-135

Z kolei pismem z dnia 8.03.2013 r. powód ograniczył powództwo o kwotę 5.868,46 zł. – k. 222-224

Wyrokiem z dnia 18.03.2013 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 217.579,81 zł wraz z odsetkami ustawowymi od szczegółowo wskazanych kwot i dat, umorzył postępowanie co do zapłaty kwoty 5.868,46 zł i orzekł o kosztach procesu – k. 237 Ustalenia faktyczne i motywy prawne wyroku Sąd Okręgowy przedstawił w uzasadnieniu na piśmie na kartach 241-245

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W ramach współpracy między stronami powód wykonywał na zamówienia pozwanego ramy ( panele ) metalowe do montażu ekranów dźwiękochłonnych. Zamówienia te składane były przez pracowników pozwanego pisemnie albo w nagłych przypadkach ustnie – telefonicznie. Materiały do produkcji tych paneli były dostarczane przez pozwanego. Wykonany przez powoda przedmiot umowy był przez niego dostarczany do ocynkowni prowadzonej przez (...) SA Zakład (...) w O. w celu ocynkowania wykonanych przez powoda ram metalowych i stamtąd był odbierany przez pozwanego.

Dostarczanie gotowych produktów przez powoda do ocynkowania było potwierdzane dokumentami WZ, na których umieszczana była pieczęć pozwanego.

W związku z wykonaniem zleceń powód wystawił na rzecz pozwanego faktury VAT nr:

- (...) z dnia 18.10.2011 r. na kwotę 22.405,68 zł,

- (...) z dnia 2.11.2011 r. na kwotę 16.804,26 zł,

- (...) z dnia 4.11.2011 r. na kwotę 22.405,68 zł,

- (...) z dnia 7.11.2011 r. na kwotę 12.715,22 zł,

- (...) z dnia 10.11.2011 r. na kwotę 7.247,89 zł,

- (...) z dnia 10.11.2011 r. na kwotę 1.811,95 zł,

-(...)z dnia 2.12.2011 r. na kwotę 5.570,97 zł,

-(...) z dnia 2.12.2011 r. na kwotę 23.003,56 zł,

- (...) z dnia 5.12.2011 r. na kwotę 1.722,83 zł,

-(...) z dnia 5.12.2011 r. na kwotę 6.880,12 zł,

- (...)z dnia 9.12.2011 r. na kwotę 22.405,68 zł,

- (...) z dnia 9.12.2011 r. na kwotę 24.646,25 zł,

- (...) z dnia 9.12.2011 r. na kwotę 7.048,49 zł,

- (...) z dnia 12.12.2011 r. na kwotę 5.521,50 zł,

- (...)z dnia 15.12.2011 r. na kwotę 17.789,89 zł,

- (...) z dnia 21.12.2011 r. na kwotę 20.127,77 zł,

- (...) dnia 27.12.2011 r. na kwotę 9.858,50 zł,

- (...) z dnia 4.01.2012 r. na kwotę 43.868,46 zł,

- (...) z dnia 12.01.2012 r. na kwotę 25.730,61 zł,

- (...) z dnia 14.01.2012 r. na kwotę 17.001,16 zł,

- (...) z dnia 16.01.2012 r. na kwotę 7.408,31 zł,

- (...) z dnia 17.01.2012 r. na kwotę 9.904,33 zł,

- (...)z dnia 23.01.2012 r. na kwotę 39.027,77 zł.

Na poczet zobowiązań określonych w/w fakturach pozwany wpłacił na rzecz powoda kwoty:

- 22.405,68 zł w dniu 2.12.2011 r.,

- 51.925,16 zł w dniu 20.12.2011 r.,

- 23.000 zł w dniu 4.01.2012 r.,

- 20.127,77 zł w dniu 5.01.2012 r.,

- 20.000 zł w dniu 15.06.2012 r.,

- 30.032,06 zł w dniu 3.08.2012 r.,

- 5.868,46 zł w dniu 4.01.2013 r.

Pismem z dnia 12.03.2012 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 243.448,27 zł z tytułu należności określonych w fakturach szczegółowo wskazanych w piśmie.

W odpowiedzi na powyższe, pismem datowanym na 9.03.2012 r. pozwany zwrócił się do powoda o możliwość spłaty swojego zobowiązania w kwocie 243.448,27 zł w dwóch ratach.

Pozwany złożył oświadczenie, podpisane przez prezesa zarządu M. K., w którym zwrócił się do swojego kontrahenta (...) SA Oddział (...) o przelanie kwoty 124.184,58 zł bezpośrednio na wskazane konto powoda, tytułem płatności za pozwanego faktur o numerach: (...).

Postanowieniem z dnia 11.03.2013 r. Sąd oddalił wnioski o przeprowadzenie dowodów z przesłuchania w charakterze świadków: J. K., J. Z., R. K. (2), T. N., K. W., L. G., R. N., B. J. oraz J. L.. W ocenie Sądu przeprowadzenie powyższych dowodów było zbędne. Z uwagi na stanowiska zajęte w toku sporu przez obie strony, a także zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał, że wszystkie okoliczności sprawy niezbędne dla jej rozstrzygnięcia zostały już wyjaśnione w wystarczającym stopniu, bez konieczności przeprowadzenia powyższych dowodów.

W świetle tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Okręgowy zważył co następuje:

W myśl art. 627 kc przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że powód wykazał w wystarczającym zakresie zasadność dochodzonego roszczenia. Obrona pozwanego ograniczyła się w zasadzie do negowania twierdzeń powoda, przy czym stanowisko pozwanego było w tej materii niezwykle ogólne. Pozwany nie zakwestionował wprost, że doszło do zawarcia umowy z powodem. Nie twierdził, iż powodowi nie zlecał wykonywania paneli objętych niniejszym procesem. Podnosił jedynie, że panele nie zostały wykonane na kwotę, jakiej zapłaty domagał się powód. Pozwany nie sprecyzował jednak swojego twierdzenia w tym zakresie. Nie sposób zatem ustalić, czy zdaniem pozwanego powód nie wykonał żadnego panelu objętego spornymi fakturami, czy też wykonał jedynie ich część, a jeżeli tak, to które panele zostały wykonane, a które nie. Z twierdzeń pozwanego odwołujących się do kwoty, której zapłaty powód się domaga, wywnioskować można, że jego zdaniem powód wykonał panele, ale w mniejszej ilości, niż domaga się za nie zapłaty. Pozwany wnosił o przesłuchanie świadków J. K., J. Z. i R. K. (2) na okoliczność ustalenia, że nie otrzymał on paneli na kwotę, jakiej dochodzi powód. Zwrócić należy jednak uwagę, iż w pierwszej kolejności pozwany winien sformułować twierdzenia i wskazać jakich paneli i o jakiej wartości nie otrzymał, odwołując się do konkretnych faktur załączonych do pozwu, a następnie okoliczność tą potwierdzać za pomocą zeznań wskazanych świadków. Tymczasem pozwany postąpił odwrotnie i za pomocą świadków chciał ustalać swoje twierdzenia o zakresie niewykonania przez powoda obowiązków umownych.

Niezależnie od twierdzeń strony pozwanej dochodzona przez powoda kwota roszczenia głównego jest zasadna w takim zakresie, w jakim powód nie cofnął powództwa z uwagi na dokonanie zapłaty przez pozwanego.

Przesłuchani w sprawie świadkowie jednoznacznie wskazywali, że współpraca powoda z pozwanym trwała przez pewien okres czasu i miała charakter trwały. Jak wskazują zasady doświadczenia życiowego w takiej sytuacji bardzo często odchodzi się od sformalizowanego trybu postępowania i nie zawiera się każdej konkretnej umowy w sposób pisemny. Odstępuje się lub ogranicza zamówienia pisemne, zastępując je ustnymi, składanymi w zaufaniu do drugiej strony. Podobna sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie. Przesłuchani świadkowie zgodnie wskazywali, że zamówienia przez pozwanego składane były zarówno w formie pisemnej, jak również ustnie – telefonicznie, w szczególności, jeżeli koniecznym było szybkie wykonanie zlecenia. Potwierdzają to również dołączone do pozwu kopie zamówień składanych przez pozwanego. Pozwany nie podważał prawdziwości tych zamówień, ani nie twierdził, że nie składał również zamówień telefonicznie. Dalsza współpraca stron odbywała się w ten sposób, że z materiałów otrzymanych od pozwanego, powód wykonywał panele, które następnie były przez niego, za pośrednictwem podmiotów zewnętrznych, przewożone do ocynkowni. Stamtąd już gotowe produkty były odbierane przez pozwanego i przewożone na określone miejsce montażu. Przewóz poszczególnych paneli był potwierdzany za pośrednictwem dokumentów WZ, obrazujących ilość oraz rodzaj poszczególnych paneli. Powód przedłożył takie dokumenty co do każdej z faktur. Dotyczyły one paneli przekazywanych do ocynkowania. Co istotne, na dokumentach tych umieszczone są pieczątki pozwanego, a nie powoda, mimo iż dotyczą wydania paneli przez powoda. Jak wyjaśnił to powód miało to miejsce na prośbę pozwanego i miało skrócić obieg dokumentów między pozwanym a jego kontrahentami. Udzielenie takiej zgody przez pozwanego potwierdza dobre relacje między stronami i duże zaufanie we wzajemnych kontaktach. Nie budzi wątpliwości, że dokumenty te są dowodem wykonania przez powoda swojego zobowiązania. Zostały wystawione przez jego pracowników, co zostało potwierdzone przez przesłuchanych w sprawie świadków. Pozwany żadną miarą nie podważył prawdziwości tych dokumentów, ani wynikającego z nich domniemania wykonania przez powoda jego zobowiązania.

Powód wykazał w ocenie Sądu Okręgowego wykonanie świadczenia niepieniężnego, wynikającego z łączących go z pozwanym umów o dzieło. Przedłożone wraz z pozwem faktury są dowodem zawarcia między stronami umów o dzieło, ich przedmiotów, jak również

wynagrodzenia za wykonanie określonego rodzaju paneli. Jednocześnie przedłożone dowody WZ wskazują, że powód, zgodnie z ustaloną praktyką przekazał wszystkie panele określone w poszczególnych fakturach do ocynkowania, skąd odbierane były już przez pozwanego lub przez wskazane przez niego podmioty. Oznacza to, że przekazanie przez powoda paneli do ocynkowania stanowiło w istocie pośrednie wydanie ich pozwanemu, a zatem to, w jakim zakresie powód wykonał swoje zobowiązanie wynika ze wspomnianych dowodów WZ. Odbiór z ocynkowni pozwany organizował we własnym zakresie. Przesłuchani świadkowie wskazywali, że panele były przez powoda wykonywane w sposób prawidłowy, a pozwany, ani w toku realizacji zleceń, ani po dokonanym odbiorze, nie zgłaszał jakichkolwiek zastrzeżeń w tym zakresie. Pozwany, ani w sprzeciwie, ani w toku dalszego postępowania nie podnosił jakichkolwiek zastrzeżeń co do prawidłowości wykonanych paneli, czy też ich ilości i rodzaju. Pozwany także nie zakwestionował otrzymanych od powoda faktur, ani też nie zwrócił ich powodowi. Przed procesem nie podnosił żadnych okoliczności dotyczących niewykonania przez powoda świadczenia niepieniężnego.

Na istnienie roszczenia w wysokości dochodzonej przez powoda wskazuje także działanie pozwanego przed procesem. Powód wzywał pozwanego do zapłaty kwoty 243.448,27 zł. Pozwany z kolei wniósł pismem datowanym na 9.03.2012 r. o rozłożenie w/w kwoty na dwie raty, płatne do dnia 30.03.2012 r. i 18.04.2012 r. pozwany w sprzeciwie wskazywał, że pismo to zostało omyłkowo sporządzone. Nie wskazał jednak w jakich okolicznościach miało dojść do omyłki, ani nie wyjaśnił jak to jest możliwym, aby pozwany, przedsiębiorca, a więc podmiot profesjonalnie zajmujący się działalnością gospodarczą, sporządził i wysłał przez pomyłkę powodowi pismo dotyczące zapłaty tak znacznej kwoty. Nie można również pominąć faktu, że zarówno przed procesem, jak również w jego trakcie pozwany dokonywał wpłat kwot na poczet należności wynikających ze spornych faktur. Zwrócić należy również uwagę na oświadczenie podpisane przez strony, skierowane do kontrahenta pozwanego (...) P (...) Oddział (...). W piśmie tym pozwany przyznaje, że współpracuje z powodem, który dostarcza elementów do produkcji ekranów akustycznych. Jednocześnie pozwany zwracał się do swojego kontrahenta, aby zapłaty do kwoty 124.184,58 zł dokonał bezpośrednio na rzecz powoda, wskazując przy tym numery faktur, na które winno zostać to zarachowane. Fakt sporządzenia tych dokumentów i ich treść, w połączeniu z pozostałymi dowodami zaoferowanymi przez powoda, a także stanowiskiem zajętym przez pozwanego w toku sprawy, były wystarczające dla uznania prawdziwości twierdzeń powoda zawartych w pozwie.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uwzględnił powództwo, pomniejszając wskazana w pozwie kwotę o sumę zawartą w dwóch oświadczeniach powoda o częściowym cofnięciu pozwu. W zakresie dokonanych cofnięć koniecznym było umorzenie postępowania.

Wyrok z dnia 18.03.2013 r. zaskarżył pozwany apelacją w części, a mianowicie w punkcie 1 ( uwzględniającym powództwo ) oraz w punkcie 3 ( co do kosztów procesu ). Skarżący rozstrzygnięciu zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że powód wykonał wykazywane fakturami panele na dochodzoną pozwem kwotę, gdzie w rzeczywistości powód tych paneli nie wykonał na co pozwany wskazywał od początku wdania się w spór, jednakże pozwany nie mógł tego wykazać, gdyż Sąd w dniu 11.03.2013 r. oddalił wnioski dowodowe pozwanego, co do przesłuchania zawnioskowanych świadków na okoliczności podnoszone przez pozwanego w czasie trwania procesu,

2.  niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, co miało wpływ na treść wyroku, a polegało na oddaleniu przez Sąd wniosków dowodowych pozwanego w postaci przesłuchania świadków: J. L., B. J., R. N.,

3.  K. W., T. N., R. K. (2), J. K. i J. Z., co niewątpliwie narusza art. 233 kpc, gdyż oddalając te wnioski dowodowe Sąd nie miał możliwości właściwej oceny materiału dowodowego, w tym ustalenia, czy w istocie powód wykonał zlecenie zgodnie z przedłożonymi Sądowi fakturami,

4.  obrazę prawa materialnego, a to art. 627 kc przez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że powód wykonał dzieło na rzecz pozwanego, gdzie w rzeczywistości pozwany nie otrzymał paneli w ilości i jakości jaką wykazywał powód w czasie postępowania,

5.  obrazę prawa procesowego, a to art. 233 kpc przez dowolną ocenę zebranego materiału dowodowego, zamiast oceny swobodnej, która skutkowałaby przyjęciem, ze pozwany nie otrzymał paneli w takiej ilości i jakości jak wskazywał powód, co wynikałoby z przeprowadzenia dowodu z zawnioskowanych świadków, a które to dowody sąd oddalił.

Powołując się na powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez oddalenie powództwa w całości ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji wraz ze stosownym rozstrzygnięciem o kosztach procesu. – k. 248-251.

Powód wniósł o oddalenie apelacji zasądzenie od pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej według norm przepisanych. – k. 282-287.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja pozwanego zasługiwała częściowo na uwzględnienie, ale z innych motywów aniżeli podniesione przez skarżącego.

Chybiony okazał się zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego, co w ocenie skarżącego doprowadziło do błędnego ustalenia stanu faktycznego. Głównej przyczyny tego stanu pozwany upatrywał w oddaleniu wniosków dowodowych o przesłuchanie świadków: J. L., B. J., R. N., K. W., T. N., R. K. (2), J. K. i J. Z..

Zauważyć trzeba, że Sąd Okręgowy oddalił wnioski o przesłuchanie w/w świadków postanowieniem z dnia 11.03.2013 r. – k. 228. W punkcie 1 Sąd oddalił wnioski o przesłuchanie R. K. (2), J. K. i J. Z., a w punkcie 2 o przesłuchanie J. L., B. J., R. N., K. W., T. N.. Pełnomocnik pozwanego złożył zastrzeżenie w trybie art. 162 kpc odnośnie rozstrzygnięcia w punkcie 1, a zatem tylko w tym zakresie oddalenie wniosków dowodowych może być przedmiotem oceny ze strony Sądu Apelacyjnego.

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał motywy swojej decyzji. Po pierwsze, pozwany nie sprecyzował swego stanowiska w sprawie co do tego jakich paneli i o jakiej wartości nie otrzymał, po drugie, uznał, iż przeprowadzenie tych dowodów było zbędne z uwagi na to, że zgromadzony już wcześniej materiał dowodowy pozwalał uznać sprawę za dostatecznie wyjaśnioną i dojrzałą do rozstrzygnięcia.

W ocenie Sądu Apelacyjnego wnioski dowodowe o przesłuchanie świadków R. K. (2), J. K. i J. Z. należało pominąć z tego względu, że pozwany, jak trafnie zauważył Sąd Okręgowy, nie sprecyzował na jakie okoliczności te dowody miały być przeprowadzone. Słusznie podniósł Sąd Okręgowy, że pozwany powinien

określić w jakim zakresie kwestionuje dochodzone roszczenie, a więc jakich paneli i o jakiej wartości ( z których faktur i dokumentów WZ ) powód mu nie dostarczył i wówczas za pomocą zawnioskowanych pozwany mógłby swe twierdzenia dowodzić.

Tymczasem stanowisko pozwanego co do wykonania zobowiązania łączącego strony było wyjątkowo niekonsekwentne. Z całą pewnością odrzucić należało tezę, co do oddalenia powództwa w całości.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty skarżący zaprzeczył wszystkim twierdzeniom pozwu, zaprzeczając, aby w rzeczywistości doszło do wykonania zlecenia przez powoda. Z drugiej zaś strony poprzez swoje działania potwierdzał fakt wykonania umowy i chęć uregulowania płatności z tego tytułu.

Przede wszystkim pozwany nie zwrócił powodowi żadnej faktury VAT o jakiej mowa w sprawie. Wynika z tego, że nie kwestionował zasadności ich wystawienia. Nie sprecyzował ponadto, nie mówiąc już o wykazaniu, które z dokumentów WZ są nieprawidłowe.

Do czasu wytoczenia powództwa pozwany zapłacił z tego tytułu łącznie kwotę 127.458,61 zł, obejmującą należności z faktur VAT nr (...) ( częściowo ), (...)( częściowo ), (...) ( częściowo ) i (...)

Pismem z dnia 9.03.2012 r. – k. 87 – potwierdził wysokość zadłużenia odpowiadającą kwocie dochodzonego roszczenia i zaproponował rozłożenie płatności na dwie raty. Wprawdzie w toku postępowania skarżący twierdził, że pismo to wysłał omyłkowo do powoda, ale motywy przytoczone na tę okoliczność nie są wiarygodne. Nie sposób bowiem przyjąć, aby profesjonalista podejmował rozmowy i proponował rozłożenie swego długu na raty, gdyby dług ten w ogóle nie istniał.

Ponadto przed wytoczeniem powództwa strony zawarły porozumienie, na mocy którego dłużnik pozwanego miał zapłacić bezpośrednio powodowi kwotę 124.184,58 zł z tytułu faktur VAT: (...), a więc faktur objętych pozwem. – k. 91 Ostatecznie do zapłaty nie doszło, ale nie miało to istotnego znaczenia w sprawie. Ważne jest, że pozwany wskazywał konkretne zobowiązanie ( zobowiązanie objęte niniejszym postępowaniem ), które miało być uregulowane na rzecz powoda przez osobę trzecią ( dłużnika pozwanego ).

W toku sprawy, mimo iż pozwany powołując się na fakt niewykonania zobowiązania przez powoda wnosił o oddalenie powództwa w całości, zapłacił on dobrowolnie w trzech ratach łącznie 55.900,52 zł zarachowane na należności z faktur VAT: (...),(...) (...) ( częściowo ),(...) ( częściowo ).

To upoważniało Sąd Okręgowy do wniosku, że wskazany przez powoda sposób wykonania zobowiązania i jego zakres należało uznać za wiarygodny. Swymi ogólnikowymi twierdzeniami pozwany tego stanowiska zdołał podważyć.

Zarzut poczynienia błędnych ustaleń faktycznych okazał się nieuzasadniony.

Oczywiście chybiony okazał się zarzut naruszenia prawa materialnego – art. 627 kc. Nie ulega bowiem wątpliwości, że stosunek prawny łączący strony należało zakwalifikować jako umowę o dzieło realizowaną z powierzonego przez pozwanego materiału.

Zarzuty apelacyjne okazały się nieuzasadnione.

Tym niemniej apelacja co do kwoty 30.032,06 zł okazała się zasadna.

Powód początkowo dochodził zapłaty w kwocie 243.448,27 zł, która znajdowała oparcie w następujących fakturach:

- (...) z dnia 10.11.2011 r. na kwotę 630,00 zł ( pozostałość ),

- (...) z dnia 2.12.2011 r. na kwotę 5.570,97 zł,

-(...) z dnia 2.12.2011 r. na kwotę 8.433,40 zł ( pozostałość ),

- (...) z dnia 5.12.2011 r. na kwotę 1.722,83 zł,

- (...) z dnia 5.12.2011 r. na kwotę 6.880,12 zł,

- (...) z dnia 9.12.2011 r. na kwotę 22.405,68 zł,

- (...) z dnia 9.12.2011 r. na kwotę 24.646,25 zł,

- (...) z dnia 9.12.2011 r. na kwotę 7.048,49 zł,

- (...) z dnia 12.12.2011 r. na kwotę 5.521,50 zł,

- (...) z dnia 15.12.2011 r. na kwotę 7.789,89 zł pozostałość ),

- (...) z dnia 27.12.2011 r. na kwotę 9.858,50 zł,

- (...) z dnia 4.01.2012 r. na kwotę 43.868,46 zł,

- (...) z dnia 12.01.2012 r. na kwotę 25.730,61 zł,

- (...) z dnia 14.01.2012 r. na kwotę 17.001,16 zł,

- (...) z dnia 16.01.2012 r. na kwotę 7.408,31 zł,

- (...) z dnia 17.01.2012 r. na kwotę 9.904,33 zł,

- (...)z dnia 23.01.2012 r. na kwotę 39.027,77 zł.

Całość zgłoszonego żądania okazała się zasadna na chwilę wniesienia pozwu.

Wbrew ostatecznemu stanowisku Sądu Okręgowego powód złożył nie dwa a trzy oświadczenia o częściowym cofnięciu pozwu.

Pierwsze, pismem z dnia 26.06.2012 r. o kwotę 20.000 zł wpłaconej przez pozwanego w dniu 15.06.2012 r., która została zarachowana w całości na płatność z faktury VAT nr (...) z dnia 9.12.2011 r. opiewającej na 24.646,25 zł. – k. 97-99 W związku z tym postanowieniem z dnia 11.07.2012 r. Sąd Okręgowy umorzył postępowanie co do kwoty 20.000 zł. – k. 102-103 Na tym etapie postępowania z faktury VAT nr (...) pozostała kwota 4.646,25 zł

Drugie, pismem z dnia 8.03.2013 r. o kwotę 5.868,46 zł wpłaconej przez pozwanego w dniu 4.01.2013 r., która została zarachowana w całości na płatność z faktury VAT nr (...) z dnia 4.01.2012 r. opiewającej na kwotę 43.868,46 zł. – k. 222-224 To cofnięcie Sąd Okręgowy uwzględnił umarzając częściowo postępowanie w punkcie 2 wyroku. Z faktury VAT nr (...) pozostała do zapłaty kwota 38.000 zł.

Trzecie, pismem z dnia 25.09.2012 r. o kwotę 30.032,06 zł wpłaconej przez pozwanego w dniu 3.08.2012 r., która została zarachowana w całości na płatność z następujących faktur VAT:

- nr (...) z dnia 2.12.2011 r. opiewającej na kwotę 5.570,97 zł,

- nr(...)z dnia 2.12.2011 r., z której pozostała do zapłaty kwota 8.433,40 zł,

- nr (...) z dnia 5.12.2011 r. opiewającej na kwotę 1.722,83 zł,

- nr (...) z dnia 9.12.2011 r., z której pozostała do zapłaty kwota 4.646,25 zł,

- nr (...)z dnia 9.12.12.2011 r. opiewającej na kwotę 7.048,25 zł,

- nr (...) z dnia 10.11.2011 r., z której pozostała do zapłaty kwota 630,00 zł,

- nr (...) z dnia 5.12.2011 r., do kwoty 1.980,12 zł, z tej faktury pozostało do zapłaty 4.900 zł. – k. 128-135

Mimo, iż Sąd Okręgowy w swoich ustaleniach przyjął, że kwota 30.032,06 zł została w dniu 3.08.2012 r. przez pozwanego uiszczona, to jednakże tej okoliczności nie uwzględnił, zawyżając o tę właśnie kwotę zasądzone na rzecz powoda roszczenie. Ponieważ powód cofnął pozew w tym zakresie, to przyjąć należy, że orzeczenie w tym zakresie stanowiło naruszenie art. 321 § 1 kpc.

Po ograniczeniu żądań pozwu powód domagał się ostatecznie zasądzenia kwoty 187.547,75 zł wraz z odsetkami ustawowymi, która okazała się zasadna. Ponadto powód podtrzymał żądanie zasądzenia odsetek ustawowych od kwot wpłaconych przez pozwanego w

trakcie trwania postępowania, co doprowadziło do umorzenia należności głównych w zakresie w jakim powód cofnął powództwo. Również w tym zakresie żądanie powoda zasługiwało na uwzględnienie.

Do zapłaty pozostały należności z następujących faktur VAT:

- (...)z dnia 5.12.2011 r. na kwotę 4.900 zł ( pozostałość ), odsetkami od 4.08.2012 r.,

- (...) z dnia 9.12.2011 r. na kwotę 22.405,68 zł, z odsetkami od 9.01.2012 r.,

- (...) z dnia 12.12.2011 r. na kwotę 5.521,50 zł, z odsetkami od 12.01.2012 r.,

- (...) z dnia 15.12.2011 r. na kwotę 7.789,89 zł, z odsetkami od 15.01.2012 r.,

- (...) z dnia 27.12.2011 r. na kwotę 9.858,50 zł, z odsetkami od 27.01.2012 r.

- (...) z dnia 4.01.2012 r. na kwotę 38.000 zł ( pozostałość ), z odsetkami od 4.01.2013

- (...) z dnia 12.01.2012 r. na kwotę 25.730,61 zł, z odsetkami od 12.02.2012 r.,

- (...)z dnia 14.01.2012 r. na kwotę 17.001,16 zł, z odsetkami od 14.02.2012 r.,

- (...)z dnia 16.01.2012 r. na kwotę 7.408,31 zł, z odsetkami od 16.02.2012 r.,

- (...) z dnia 17.01.2012 r. na kwotę 9.904,33 zł, z odsetkami od 17.02.2012 r.,

-(...) z dnia 23.01.2012 r. na kwotę 39.027,77 zł, z odsetkami 23.02.2012 r.

Ponadto należało uwzględnić żądanie w zakresie odsetek ustawowych z następujących faktur VAT, od kwot wskazanych niżej:

- (...) z dnia 10.11.2011 r. od kwoty 630,00 zł, za okres od 11.12.2011 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- (...) z dnia 2.12.2011 r. od kwoty 5.570,25 zł, za okres od 2.01.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.

- (...)z dnia 2.12.2011 r. od kwoty 8.433,40 zł, za okres od 2.01.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- (...) z dnia 5.12.2011 r. od kwoty 1.722,83 zł, za okres od 5.01.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- (...) z dnia 5.12.2011 r. od kwoty 6.880,12 zł, za okres od 5.01.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- (...) z dnia 9.12.2011 r. od kwoty 24.646,25 zł, za okres od 9.01.2012 r. do dnia 15.06.2012 r. oraz od kwoty 4.646,25 zł od dnia 16.06.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- (...) z dnia 9.12.2011 r. od kwoty 7.048,49 zł, za okres od 9.01.2012 r. do dnia 3.08.2012 r.,

- (...) z dnia 4.01.2012 r. od kwoty 43.868,46 zł, za okres od 4.02.2012 r. do dnia 3.01.2013 r.,

W związku z powyższym wyrok przewyższający kwotę 187.547,75 zł należało uchylić i postępowanie w tym zakresie umorzyć. – art. 386 § 3 kpc.

Dalej idącą apelację jako niezasadną należało oddalić.- art. 385 kpc.

Ponieważ apelacja pozwanego okazała się zasadna w niewielkiej części i to z motywów, których skarżący nie podnosił, kosztami postępowania apelacyjnego w całości obciążono pozwanego. – art. 98 i 108 § 1 kpc.

SSA P. Górecki SSA M. Tomaszewski SSA J. Geisler