Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2013 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku B. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

z dnia 10 grudnia 2012 r. sygn. akt III U 724/12

z m i e n i a zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. z 21 maja 2012 r. w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy B. J. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy począwszy od 26 stycznia 2012 r. na okres trzech lat.

Sygn. akt III AUa 161/13

UZASADNIENIE

Decyzją z 21 maja 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., w oparciu przepisy ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, odmówił B. J. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że brak jest podstaw prawnych do przyznania wnioskodawcy dochodzonego świadczenia, bowiem w ocenie komisji lekarskiej Zakładu, zawartej w orzeczeniu z 16 maja 2012 r., nie jest on niezdolny do pracy.

W odwołaniu od wymienionej decyzji B. J. kwestionując stanowisko komisji lekarskiej ZUS w zakresie oceny stanu jego zdrowia podniósł, że przedstawiona w sprawie dokumentacja medyczna dowodzi, iż stan jego zdrowia nie pozwala mu na kontynuowanie pracy zawodowej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, z tych samych względów, które legły u podstaw wydania zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu po rozpoznaniu sprawy wyrokiem z 10 grudnia 2012 r. (sygn. akt III U 724/12) oddalił odwołanie.

Sąd I instancji ustalił, że B. J. (ur. (...)), z zawodu mechanik – kierowca, w przebiegu pracy zawodowej był zatrudniony jako operator ciągników, aparatowy, kierowca autobusu, kierowca – magazynier, a ostatnio jako pracownik budowlany. Poddając weryfikacji stanowisko komisji lekarskiej ZUS w zakresie stanu zdrowia wnioskodawcy, Sąd I instancji przeprowadził dowód z opinii biegłych lekarzy specjalistów z zakresu okulistyki oraz psychiatrii. Biegły okulista wskazując na rozpoznane u wnioskodawcy zwyrodnienie plamek żółtych w obu oczach uznał, że badany jest zdolny do pracy z przeciwskazaniem do pracy na wysokości, przy maszynach w ruchu i ciężkiej pracy fizycznej. Z kolei biegły psychiatra wskazując na rozpoznane u wnioskodawcy schorzenia w postaci zespołu uzależnienia od alkoholu w okresie abstynencji oraz zespołu depresyjno - lękowego, uznał, że zaburzenia te nie występują w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy w wyuczonym zawodzie mechanika jak i do ostatnio wykonywanej pracy pracownika budowlanego. Sąd Okręgowy uznał dowód z opinii powołanych biegłych za wiarygodny wskazując zarówno na zakres opinii jak i wiedzę opiniujących. Ta pozytywna ocena spowodowała jednocześnie uznanie zarzutów zgłoszonych przez wnioskodawcę do opinii okulisty za bezzasadne, a wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii specjalisty medycyny pracy za niecelowy. Konsekwencją powyższego stał się wyrok wydany w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ §1 kpc.

W wywiedzionej od powyższego orzeczenia apelacji, wnioskodawca zarzucił sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym przez ustalenie, że w sprawie nie zaistniały przesłanki orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy. Podniósł, że biegła okulistka uznała go za zdolnego do pracy kierując się ostrością wzroku, a nie charakterem choroby – brakiem dobrego widzenia centralnego. W załączeniu przedłożył dodatkową dokumentację z leczenia okulistycznego. W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie żądania.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie ustalił i zważył, co następuje :

Apelacja jest zasadna i skutkuje zmianę zaskarżonego orzeczenia Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu z 10 grudnia 2012 r. Trafny okazał się zarzut wnioskodawcy dotyczący przedwczesności kontrolowanego rozstrzygnięcia, bowiem przeprowadzone w sprawie przez Sąd pierwszej instancji postępowanie dowodowe nie pozwalało na sformułowanie kategorycznych wniosków w zakresie zdolności wnioskodawcy do pracy, a dalej na przesądzenie o jego prawie do renty.

Kwestią wymagającą rozstrzygnięcia w sprawie było ustalenie, czy stan zdrowia B. J. daje podstawę do uznania go za co najmniej częściowo niezdolnego do pracy, a w konsekwencji przyznania prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. Wyjaśnić należy, iż w sprawach o świadczenia rentowe, w celu ustalenia stanu zdrowia osoby odwołującej się pod kątem zasadności przesłanki warunkującej nabycie prawa do renty, jaką jest niezdolność do pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, daty powstania tej niezdolności oraz jej charakteru, koniecznym jest przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lekarza lub zespołu biegłych. Jest oczywistym bowiem, że ocena niezdolności do pracy wymaga wiadomości specjalnych, których sąd orzekający nie posiada. Wyznaczeni biegli winni zaś legitymować się specjalizacją adekwatną do schorzeń badanego, wydana zaś przez nich opinia musi spełniać określone kryteria, stanowiące w efekcie o pełnej miarodajności tego dowodu - bliżej o nich w bogatym orzecznictwie Sądu Najwyższego tu między innymi w orzeczeniach z dnia 19 grudnia 1990r. I PR 148/90 OSP 1991 nr 11-12, poz. 300 ,14 września 1995 r. II URN 31/95 OSNAP 1996 r., nr 7, poz. 103, czy z 7 listopada 2000r. I CKN 1170/98- OSNC 2001/4/64).

W rozpoznawanej sprawie czyniąc ustalenia w zakresie stanu zdrowia wnioskodawcy w aspekcie jego zdolności do pracy Sąd I instancji, przeprowadził dowód z opinii biegłych z zakresu okulistyki i psychiatrii (a to, adekwatnie do rozpoznanych u wnioskodawcy schorzeń), a dalej uznając dowody te za miarodajne i wystarczające do rozstrzygnięcia istotnych w sprawie okoliczności, podzielając ustalenia biegłych o zdolności wnioskodawcy do pracy w ramach posiadanych kwalifikacji, oddalił zgłoszone przez niego żądanie przyznania prawa do renty.

Poddając w postępowaniu apelacyjnym ponownie merytorycznej ocenie sprawę B. J., w szczególności weryfikując zaprezentowaną przez Sąd Okręgowy ocenę wiarygodności zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd Apelacyjny stwierdzić musi, iż przyjęta przez ten Sąd ocena dowodu z zakwestionowanej przez wnioskodawcę opinii biegłego okulisty budzi zastrzeżenia, a samo postępowanie dowodowe było niewystarczające dla wyjaśnienia istotnej w sprawie okoliczności jaką jest zdolność wnioskodawcy do pracy. Wskazać w tym miejscu należy na niespójność opinii w której biegły okulista stwierdza, że wnioskodawca ma zachowaną zdolność do pracy w ramach posiadanych kwalifikacji, przypomnieć należy – kierowcy i pracownika budowlanego, a jednocześnie wskazuje na przeciwskazanie do pracy na wysokości, przy maszynach w ruchu i ciężkiej pracy fizycznej. Trudno przyjąć, aby przy wymienionych przeciwskazaniach wnioskodawca zachował zdolność do pracy w ramach posiadanych kwalifikacji. Praca na budowie stanowi z swej istoty w zasadzie ciężką pracę fizyczną, i często wiąże się z koniecznością pracy na wysokości, zwłaszcza w sytuacji, gdy jest to – jak to miało miejsce w odniesieniu do wnioskodawcy – również praca cieśli. Trudno również przyjąć, aby wnioskodawca zachował zdolność do pracy jako kierowca zawodowy w sytuacji przeciwskazania do pracy przy obsłudze maszyn w ruchu. Wykazane niespójności zawarte w opinii biegłego okulisty podważające wiarygodność tego dowodu skutkowały koniecznością przeprowadzenia w postępowaniu apelacyjnych dowodu z opinii innego biegłego z zakresu okulistyki, jak również - po uwzględnieniu wniosku wnioskodawcy - dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy. Pozyskane w postępowaniu apelacyjnym opinie biegłych – w szczególności opinia biegłego z zakresu medycyny pracy, która kompleksowo ocenia zdolność wnioskodawcy do pracy - pozwoliły na jednoznaczne ustalenie, że w aktualnym stanie zdrowia wnioskodawca z uwagi na schorzenia okulistyczne jest niezdolny do wykonywania pracy zarówno kierowcy, jak też pracy w charakterze pracownika budowlanego wykonującego pracę na wysokości, przy czym niezdolność ta powstała przed 31 października 2011r. i ma charakter okresowy. Uznając dowód ze wskazanych opinii za w pełni miarodajny z uwagi nie tylko na fachowość biegłych, których specjalizacja odpowiadała schorzeniom wnioskodawcy, ale przede wszystkim zupełność wydanych opinii jak i zawartych w nich przekonujących uzasadnień zajętych przez biegłych stanowisk, tutejszy Sąd Apelacyjny w całości podzielił zgodne stanowiska biegłych, o częściowej niezdolności wnioskodawcy do pracy. Przeprowadzone postępowanie pozwoliło zatem na przyjęcie spełnienia przez B. J. warunków do przyznania żądanego świadczenia zarówno w zakresie wykazania wymaganego stażu ubezpieczeniowego, niezdolności do pracy i powstania tej niezdolności w dacie o której stanowi art. 57 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS. Ostatecznie zatem uznając sprawę za dostatecznie wyjaśnioną w postępowaniu przed sądem II instancji i stwierdzając nietrafność wydanego przez Sąd Okręgowy rozstrzygnięcia, Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok i przyznał wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy począwszy od 26 stycznia 2012 r.tj od daty wystąpienia przez wnioskodawcę z wnioskiem o przyznanie tego świadczenia, na okres trzech lat.

Podstawę prawną wydanego orzeczenia stanowi art. 386 §1 kpc.

(...)

(...)

(...)