Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2016 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu - Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Jarosław Przesmycki

Protokolant: st. sekr. sąd. Magdalena Bajerska

przy udziale Prokuratora Karoliny Neumann

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2016 roku sprawy karnej

R. N.

s. A. i W. z domu (...), ur. (...) w m. S.,
zam. (...)-(...) Ż. 1, obywatelstwa polskiego, o wykształceniu średnim,
z zawodu technik mechanik, PESEL (...), nie karanego sądownie;

oskarżonego o to, że:

w dniu 17 czerwca 2016 r. w miejscowości J. gm. G. województwo (...), prowadził w ruchu lądowym ciągnik siodłowy marki R. (...) o nr rej. (...) wraz z naczepą K. S. o nr rej. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości, wynik badania urządzeniem typu A.-Sensor (...): I-godz. 11:51 – 0,33 mg/l, II-godz. 11:53 – 0,32 mg/l oraz urządzeniem typu Alkometr A20: I-godz. 12:17 – 0,24 mg/l, II-godz. 12:20 – 0,20 mg/l, III- 12:35 – 0,21 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu przy czym czynu tego dokonał będąc wcześniej skazanym prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego
w A. sygn. akt (...) z dnia 12.09.2010 r. za prowadzenie pojazdu mechanicznego znajdując się w stanie nietrzeźwości,

tj. o czyn z art. 178a § 1 i 4 kk

O R Z E K Ł :

I.  Na podstawie art. 66§1 kk i art. 67§1 kk, ustalając, że wina i społeczna szkodliwość czynu zarzucanego oskarżonemu R. N. nie jest znaczna,
a okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości oraz przyjmując, że swoim zachowaniem wyczerpał on znamiona występku z art. 178a§1 kk w ten sposób, że
w dniu 17 czerwca 2016 r. w miejscowości J. gm. G. województwo (...), prowadził w ruchu lądowym ciągnik siodłowy marki R. (...)
o nr rej. (...) wraz z naczepą K. S. o nr rej. (...), znajdując się
w stanie nietrzeźwości, wynik badania urządzeniem typu A.-Sensor (...): I-godz. 11:51 – 0,33 mg/l, II-godz. 11:53 – 0,32 mg/l oraz urządzeniem typu Alkometr A20:
I-godz. 12:17 – 0,24 mg/l, II-godz. 12:20 – 0,20 mg/l, III- 12:35 – 0,21 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu warunkowo umarza postępowanie na okres 2 (dwóch) lat od daty uprawomocnienia się orzeczenia.

II.  Na mocy art. 67§3 kk w zw. z art. 39 pkt 3 kk orzeka wobec oskarżonego R. N. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres
1 (jednego) roku, zaliczając okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 17 czerwca 2016 r.

III.  Na mocy art. 67§3 kk w zw. z art. 39 pkt 7 kk orzeka wobec oskarżonego świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 1.000 zł. (tysiąc złotych).

IV.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 100 zł. (sto złotych) tytułem opłaty i obciąża go kosztami postępowania w wysokości 70 zł. (siedemdziesiąt złotych).

Sygn. akt II K 595/16

UZASADNIENIE

Oskarżony R. N. nie był karany sądownie. Co prawda z karty karnej wynika, że oskarżony był karany z art. 178a § 1 kk, jednakże jak ustalił Sąd, skazanie uległo zatarciu na podstawie art. 106 kk.

dowody: karty karne – k. 23 i 53, wyrok (...) z dnia 12.10.2016 r. – k. 12, pismo

z Sądu Rejonowego w (...)– k. 54

W dniu 17 czerwca 2016 roku oskarżony R. N. kierował ciągnikiem siodłowym marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wraz z naczepą K. S. o numerze rejestracyjnym (...). Około godziny 11:50 w miejscowości J. w gm. G., został zatrzymany do rutynowej kontroli policyjnej przez funkcjonariuszy Policji. W ramach kontroli oskarżony został poddany badaniu na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. Przeprowadzone badanie urządzeniem A.-Sensor IV wykazało następujące wyniki: I badanie o godz. 11:51 – 0,33 mg/l, II badanie o godz. 11:53 – 0,32 mg/l. Po tym jak oskarżony został przewieziony do Posterunku Policji w R. C. badania kontynuowano używając tym razem urządzenia Alkomat A2.0 Uzyskano następujące wyniki: o godz. 12:17 – 0,24 mg/l, o godz. 12:20 – 0,20 mg/l i o godz. 12:35 – 0,21 mg/l.

dowody: wyjaśnienia oskarżonego k – 26v, 56v; protokoły użycia urządzenia kontrolno-

pomiarowego k – 2 i 4, świadectwa wzorcowania – k. 4 i 5,

Oskarżony w zarówno w postępowaniu przygotowawczym jak i na posiedzeniu przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Zdaniem Sądu wyjaśnieniom oskarżonego należy dać wiarę bowiem są spójne z protokołem użycia urządzenia kontrolno-pomiarowego.

Okoliczność, że oskarżony prowadził samochód w stanie nietrzeźwości nie budzi wątpliwości. Potwierdzają to również wyniki przeprowadzonych badań sprawnymi i przeznaczonymi do tego urządzeniami. Wskazać należy, iż badania te nie były przez oskarżonego kwestionowane.

Jak trafnie wskazano w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 21 sierpnia 2012 r., IV KK 59/12 ( OSNKW 2013/1/3, Biul.SN 2013/1/16) fakt zatarcia z mocy prawa wcześniejszego prawomocnego skazania za przestępstwo określone w art. 178a § 1 k.k. lub wymienione w art. 178a § 4 k.k., zaistniały w dacie wyrokowania co do popełnienia czynu określonego w art. 178a § 1 k.k., uniemożliwia przyjęcie odpowiedzialności sprawcy na podstawie art. 178a § 4 k.k. także wtedy, gdy do popełnienia tego czynu doszło przed upływem okresu niezbędnego do zatarcia wcześniejszego skazania. Taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie. Zatarcie skazania spowodowało, że w dacie wyrokowania wyeliminowano znamię z art. 178a § 4 k.k. dotyczące wcześniejszego prawomocnego skazania oskarżonego za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, co uzasadnia przypisanie jedynie występku w formie podstawowej z art. 178a § 1 k.k

Przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. popełnia kto znajduje się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym.

Oskarżony naruszył ten przepis, bowiem w dniu 17 czerwca 2016 r. w miejscowości J. gm. G. województwo (...), prowadził w ruchu lądowym ciągnik siodłowy marki R. (...) o nr rej. (...) wraz z naczepą K. S. o nr rej. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości, wynik badania urządzeniem typu A.-Sensor (...): I-godz. 11:51 – 0,33 mg/l, II-godz. 11:53 – 0,32 mg/l oraz urządzeniem typu Alkometr A20: I-godz. 12:17 – 0,24 mg/l, II-godz. 12:20 – 0,20 mg/l, III- 12:35 – 0,21 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie zaszły wszystkie przesłanki z art. 66 k.k. umożliwiające warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonego.

Zgodnie z treścią art. 66 § 1 k.k. sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa, przy czym zgodnie z treścią § 2 warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.

Zdaniem Sądu okoliczności popełnienia przypisanego R. N. czynu nie budzą wątpliwości, co zostało już wykazane powyżej.

Istotną przesłanką zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania jest także ustalenie, że wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne. Mimo, że oskarżony miał realną możliwość podjęcia decyzji co do zgodnego z prawem zachowania, (nie prowadzić samochodu), to jednak nie zachodzą w niniejszej sprawie okoliczności wpływające na zwiększenie stopnia jego winy, by można było stwierdzić, że był on znaczny.

Sąd uwzględnił, że oskarżony w sposób nieznaczny wręcz zbliżony do minimalnego (wynik badania o godzinie 12.17 wynosił już 0,25 mg/l), przekroczył normy stężenia alkoholu w organizmie warunkujące jego odpowiedzialność karna za przestępstwo.

Oskarżony został zatrzymany przez funkcjonariuszy policji do rutynowej kontroli drogowej, ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby zachowanie czy technika jazdy oskarżonego odbiegała od prawidłowej.

Oskarżony przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu czynu.

Biorąc pod uwagę wskazane powyżej okoliczności, zdaniem Sądu w przedmiotowej sprawie społeczna szkodliwość przypisanego czynu nie była znaczna. Chociaż oczywiście należy w tym miejscu podkreślić, że co do zasady przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, naruszają istotne dobra prawne. W związku z tym instytucja warunkowego umorzenia postępowania w takich sprawach powinna być stosowania jedynie w wyjątkowych przypadkach.

Kolejną przesłanką jest uprzednia niekaralność sprawcy za przestępstwo umyślne. Co prawda z karty karnej wynika, że oskarżony był karany z art. 178a § 1 kk, jednakże jak ustalił Sąd, na podstawie informacji Sądu Rejonowego w Augustowie, skazanie uległo zatarciu na podstawie art. 106 kk.

Dodatkowo czyn przypisany oskarżonemu wobec, którego rozważa się warunkowe umorzenie postępowania karnego, może być zagrożony najwyżej karą pozbawienia wolności nie przekraczającą pięciu lat. Natomiast czyn określony w art. 178a§1 k.k. jest zagrożony alternatywnie karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.

Ostatnią przesłanką jest tzw. pozytywna prognoza kryminologiczna, wyrażająca się w przypuszczeniu opartym na ocenie właściwości i warunków osobistych sprawcy oraz jego dotychczasowym sposobie życia, że sprawca pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Oskarżony jest osobą dojrzałą, ma 35 lata, zdobył wykształcenie średnie – technik mechanik pojazdów samochodowych, pracuje jako kierowca, jest jedynym żywicielem rodziny.

Z powyższych okoliczności wynika, że oskarżony prowadzi ustabilizowany tryb życia i można przyjąć, że popełnienie przez oskarżonego czynu zabronionego miało charakter epizodyczny, a nie było wynikiem jego postawy wobec obowiązującego porządku prawnego.

Mając na uwadze w szczególności prawidłowy sposób życia przed i po popełnieniu przestępstwa, można spodziewać się, że R. N. pomimo warunkowego umorzenia postępowania, będzie przestrzegać porządku prawnego, w szczególności nie popełni w przyszłości więcej przestępstw.

Reasumując, w ocenie Sądu w niniejszej sprawie zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania w pełni znajduje swe uzasadnienie.

Na uwadze mieć należy, że instytucja warunkowego umorzenia postępowania realizuje zasadę ograniczenia penalizacji w sprawach o mniejszym ciężarze gatunkowym, przyjmując, że są wypadki, w których bez wyroku skazującego i kary, przez użycie innych środków można przeprowadzić proces wychowawczy, zapobiegający w ten sposób ponownemu wkroczeniu sprawcy na drogę przestępstwa.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie zastosowana przez Sąd instytucja w pełni znajduje swe zastosowanie, choćby z tego względu, że oskarżony swoim zachowaniem nie wyrządził nikomu bezpośrednio szkody.

Sąd nie dostrzegł potrzeby, by skazywać oskarżonego na którąś z kar przewidzianych przez ustawę karną, bowiem wystarczającą sankcją było dla oskarżonego ustalenie jego sprawstwa i winy w popełnieniu przypisanego mu czynu oraz jasne wytknięcie mu tym samym naganności jego postępowania. Sam fakt postawienia R. N. zarzutu i stawiennictwa w Sądzie w roli oskarżonego, w ocenie Sądu, jest również dla oskarżonego swoistego rodzaju dolegliwością.

Sąd warunkowo umorzył postępowania karne wobec oskarżonego, żeby nie był osobą w świetle prawa skazaną, co uniemożliwiłoby mu lub znacznie utrudniło np. wykonywanie pracy zarobkowej. Jednakże wyjątkowo skorzystanie przez Sąd z dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania, nie oznacza, że oskarżonemu należy pobłażać i Sąd ma tak ukształtować jego odpowiedzialność karną, żeby oskarżony w ogóle nie odczuł żadnych dolegliwości po popełnieniu przestępstwa. Zaznaczyć w tym miejscu należy, że ustawodawca penalizując zachowanie określone w art. 178a§1 k.k. wprowadził domniemanie, że już sama jazda samochodem w stanie nietrzeźwości stwarza poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa w komunikacji.

Oskarżony kierował samochodem w stanie nietrzeźwości, tym samym naruszył podstawową zasadę bezpieczeństwa w ruchu lądowym.

Stosując warunkowe umorzenie postępowania Sąd wyznaczył okres próby wynoszący 2 lata, co znajduje podstawę w przepisie art. 67§1 k.k. Oskarżony w tym czasie wystawiony zostanie na próbę, od wyników której uzależnione jest to, czy postępowanie warunkowo wobec niego umorzone zostanie, czy też nie zostanie podjęte (art. 68 k.k.).

W ocenie Sądu, okres próby wynoszący dwa lata pozwoli w dostatecznym stopniu zweryfikować postawę oskarżonego.

Sąd uznał, że określenie tego okresu na poziomie minimalnym nie spełniłoby swojego celu. Byłby to zbyt krótki czas, żeby zweryfikować czy oskarżony chce faktycznie w pełni przestrzegać porządku prawnego, zweryfikować pozytywną prognozę kryminologiczną wobec oskarżonego.

Sąd orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku na podstawie art. 67§3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 3 k.k. zaliczając, na podstawie art. 63§2 k.k., na jego poczet okres rzeczywistego zatrzymania prawa jazdy począwszy od dnia 17 czerwca 2016 r.

Orzekając środek karny w takiej wysokości należy wskazać, iż Sąd orzekł go w najniższej możliwej wysokości. Ponadto odstąpienie od orzekania zakazu prowadzenia byłoby zdaniem Sądu wyrazem nadmiernej pobłażliwości wobec oskarżonego, który w tych okolicznościach powinien odczuć realnie konsekwencje swojego niezgodnego z prawem postępowania.

W ocenie Sądu roczny okres zastosowania w/w środka karnego uświadomi oskarżonemu wagę naruszonych przez niego norm prawnych i skłoni do refleksji nad swoim dotychczasowym postępowaniem i zmobilizuje go do zmiany swojego postępowania przyszłości.

Wymierzony środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów na okres roku jest adekwatny zarówno do stopnia winy jak również stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu i spełni wobec oskarżonego wychowawcze i zapobiegawcze cele, jak również będzie sprawiedliwy w odczuciu społecznym. W zakresie prewencji ogólnej orzeczony wobec oskarżonego środek karny utrwali w społeczeństwie (także w środowisku oskarżonego) przeświadczenie, że przestępstwo z art. 178a§1 k.k. nie popłaca. Ugruntuje także pogląd, że każda osoba dopuszczająca się takiego czynu zabronionego, musi się liczyć z konsekwencjami karnymi swego zachowania.

Przestępstwo z art. 178a§1 k.k. należy do przestępstw pospolitych i nagminnych. Kwestia nagminności danego przestępstwa nie jest kwestią całkowicie obojętną dla środka karnego – wszak jednym z celów, który ma osiągnąć środek karny – wskazanym w art. 53 k.k. w zw. z art. 56 k.k. – jest zapobieganie popełnianiu przestępstw, zwłaszcza tych nagminnych (Postanowienie SN z 28 listopada 2008 roku sygn. V KK 161/08).

Tymi samymi zasadami kierował się Sąd wymierzając oskarżonemu na podstawie art. 67§3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. świadczenie pieniężne w wysokości 1000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Środek karny tego rodzaju będzie stanowić nie tylko bezpośrednią dolegliwość karną dla oskarżonego, ale przyniesie również pożytek działalności prowadzonej na rzecz pomocy m.in. osobom poszkodowanym przez przestępstwa, tj. spełni swój cel społeczny.

W ocenie Sądu ten środek karny oraz wysokość orzeczonej kwoty w sposób wyraźny pozwoli odczuć oskarżonemu, że jednak poniósł on negatywne konsekwencje swojego zachowania, pomimo braku skazania i wymierzenia mu kary.

Sąd określił wysokość świadczenia uwzględniając jego sytuację finansową i możliwości zarobkowe. Jednocześnie wskazać należy, że zasądzona kwota została określona na niskim poziomie, zważywszy, że Sąd mógł orzec świadczenie w wysokości do 60.000 zł

Uwzględniając sytuację materialną i finansową oskarżonego (otrzymywanie stałego dochodu), Sąd zasądził od oskarżonego koszty procesu stosownie do dyspozycji art. 627 k.p.k., stwierdzając, że oskarżony jest w stanie i powinien ponieść koszty poniesione przez Skarb Państwa przy rozpoznaniu jego sprawy.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji wyroku.