Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX C 548/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku IX Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca: SSR Elżbieta Sawko

Protokolant: Tomasz Bajek

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2016 roku w Słupsku

na rozprawie sprawy

z powództwa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W.

przeciwko T. S.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego T. S. na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. kwotę 11.338,16 zł (jedenaście tysięcy trzysta trzydzieści osiem 16/100 złotych) wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 16 marca 2016 roku do dnia zapłaty z zastrzeżeniem, iż wysokość odsetek nie może przekraczać w stosunku rocznym wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, od kwoty 10.436,21 zł (dziesięć tysięcy czterysta trzydzieści sześć 21/100 złotych).

II.  Nie obciąża pozwanego T. S. kosztami procesu.

Sygn. akt IX C 548/16

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. wniósł o zasądzenie od pozwanego T. S. kwoty 11.338,16 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 16 marca 2016 roku do dnia zapłaty, jednak nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 10.436,21 zł oraz domagał się zasądzenia kosztów procesu. Na uzasadnienie powództwa powód podniósł, iż dochodzona pozwem kwota stanowi zadłużenie pozwanego wynikające z umowy pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 5 marca 2015 roku, z której warunków pozwany przestał się wywiązywać, w związku z czym powód wypowiedział pozwanemu umowę i wezwał pozwanego do dobrowolnej spłaty zadłużenia. Pomimo upływu terminu pozwany nie spełnił świadczenia.

Pozwany T. S. uznał powództwo w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 marca 2015 r. strony zawarły umowę pożyczki, w ramach której powód (...) Bank (...) S.A. we W. udzielił pozwanemu T. S. pożyczki gotówkowej w wysokości 10.776,32 zł na warunkach określonych w umowie. Pozwany zobowiązał się do spłaty pożyczki wraz z odsetkami w 48 ratach miesięcznych płatnych do dnia 15 każdego miesiąca począwszy od 15.04.2015r. Strony w umowie przewidziały, iż za okres opóźnienia w spłacie powodowi przysługiwać będą odsetki karne w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP wynoszącej na dzień zawarcia umowy 10%.

bezsporne

Na poczet spłaty pożyczki pozwany uiścił dwie pierwsze raty w wysokości po 272,62 zł każda.

bezsporne

Pismem z dnia 16 grudnia 2015 roku powód wypowiedział umowę pożyczki z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia.

bezsporne

W dniu 15 marca 2016 roku powód wystawił wyciąg z ksiąg Banku, z którego wynika, że na dzień sporządzenia wyciągu w jego księgach figuruje wymagalne zobowiązanie pozwanego wynikające z przedmiotowej umowy pożyczki w wysokości 11.338,16 zł, na które składa się: kapitał –10.436,21 zł; odsetki–846,95 zł naliczone od dnia 5 marca 2015 r. do dnia wystawienia wyciągu; opłaty i prowizje bankowe - 55 zł; dalsze odsetki obliczone od kwoty 10.436,21 zł w wysokości 10% w stosunku rocznym od dnia 16 marca 2016r.

bezsporne

Pozwany pracuje z najniższym wynagrodzeniem krajowym, łącznie z umową zlecenia osiąga dochód w wysokości ok. 1.500 – 1.600 zł miesięcznie netto. jest jedynym żywicielem rodziny, ma na utrzymaniu żonę oraz dwoje małoletnich dzieci. Żona powoda nigdzie nie pracuje. Przeciwko pozwanemu prowadzone jest postępowanie egzekucyjne.

bezsporne

Sąd zważył:

Powód dochodzi zapłaty kwoty zadłużenia wynikającego z udzielonej pozwanemu pożyczki gotówkowej.

W myśl art. 720 § 1 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W procesie cywilnym obowiązuje zasada kontradyktoryjności wyrażona w art. 232 kpc, zgodnie z którą to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Jednocześnie ustawodawca przewidział, iż dowodu nie wymagają fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, o ile przyznanie nie budzi wątpliwości (por. art. 229 kpc).

W niniejszej sprawie żadna z okoliczności faktycznych nie była sporną między stronami. Pozwany nie tylko nie kwestionował faktu zawarcia z powodem umowy pożyczki, lecz także nie podważał wysokości ustalonego przez powoda zadłużenia wynikającego z tej umowy, uznając na rozprawie w dniu 14 grudnia 2016 roku roszczenie w całości.

Z uwagi na to, że okoliczności faktyczne przytoczone przez powoda na uzasadnienie powództwa nie budziły wątpliwości Sądu, a ponadto zostały potwierdzone załączonymi do pozwu dokumentem w postaci umowy pożyczki, zaistniały podstawy do uwzględnienia przedmiotowego żądania w całości.

Zważyć należy, iż wobec zaprzestania spłat rat pożyczki przez pozwanego po stronie powoda zaistniało uprawnienie do wypowiedzenia przedmiotowej umowy oraz roszczenie o zapłatę całości zadłużenia (por. § 1pkt 17). Powód zachował przewidziany w umowie okres wypowiedzenia, nadto przy ustalaniu wysokości aktualnego zadłużenia przyjął prawidłową wysokość zobowiązania odsetkowego przewidzianą w umowie.

Zgodnie z art. 481 § 1 kc jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Strony w umowie przewidziały, iż w razie zaległości w spłacie pożyczki powodowi przysługiwać będą odsetki karne za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP.

Uwzględniając powyższe roszczenie odsetkowe Sąd miał na uwadze treść art. 481 § 2 indeks 1 kc przewidującego maksymalną wysokość odsetek za opóźnienie.

Nie ulega wątpliwości, że pozwany uznał żądanie pozwu w całości. W tej sytuacji, kierując się treścią artykułu 213 § 2 kpc, Sąd wydał wyrok uwzględniający w całości żądanie powoda. Uznanie powództwa nie jest bowiem sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego ani nie zmierza do obejścia prawa.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. art. 108 § 1 w zw. z art. 102 kpc.

Zgodnie z art. 102 kpc w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Ustawodawca nie definiuje pojęcia „wypadków szczególnie uzasadnionych”, toteż ich kwalifikacja należy do sądu, który — uwzględniając całokształt okoliczności konkretnej sprawy — powinien kierować się własnym poczuciem sprawiedliwości. Do kręgu tych okoliczności należą zarówno fakty związane z samym przebiegiem procesu, jak i fakty leżące na zewnątrz procesu zwłaszcza dotyczące stanu majątkowego (sytuacji życiowej). Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego.

(zob. postanowienie Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej z dnia 14 stycznia 1974r. II CZ 223/73 Lex Polonica nr 322139)

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażony został pogląd, zgodnie z którym o tym, czy w konkretnej sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek może m.in. decydować sposób prowadzenia procesu przez stronę przegrywającą. Jeżeli prowadzi ona proces w sposób nielojalny, np. przez usiłowanie wprowadzenia sądu w błąd, albo celowo dąży do przewleczenia procesu lub zwiększenia jego kosztów, to taka strona nie zasługuje na potraktowanie jej w uprzywilejowany sposób i na zwolnienie od zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi

(tak: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 1973r., II CZ 210/73, Lex Polonica nr 322133).

Jednocześnie wskazuje się, że art. 102 kpc nie wymaga, żeby strona wygrywająca sprawę, na rzecz której nie został zasądzony zwrot kosztów procesu, postępowała niewłaściwie lub żeby można było jej przypisać jakąkolwiek inną postać winy.

(tak: postanowienie Sądu Najwyższego - Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 7 stycznia 1982 r. II CZ 191/81 Lex Polonica nr 320029).

Powyższe poglądy Sąd rozstrzygający niniejszą sprawę w pełni aprobuje i podziela.

Przenosząc zaś powołane poglądy na grunt niniejszej sprawy zaznaczyć należy, że w ocenie Sądu zachodziły przesłanki do nieobciążania pozwanego kosztami postępowania. Pozwany przy pierwszej czynności procesowej uznał żądanie pozwu, czym niewątpliwie przyczynił się do szybkiego ukończenia postępowania oraz znacznego ograniczenia jego kosztów. Ponadto nie można zarzucić pozwanemu, by przedłużał proces – stawił się na pierwsze posiedzenie sądu oraz złożył wyjaśnienia w sprawie, które umożliwiły wydanie wyroku.

Odstępując od zastosowania zasady odpowiedzialności za wynik procesu Sąd uwzględnił ponadto sytuację majątkową pozwanego. Ze złożonych przez pozwanego na rozprawie w dniu 14 grudnia 2016 roku wyjaśnień wynika, że znajduje się on w bardzo trudnej sytuacji finansowej. Jest jedynym żywicielem czteroosobowej rodziny, zatrudniony jest za najniższe krajowe wynagrodzenie, a jego dochody z pracy oraz z umowy zlecenia w łącznej wysokości ok. 1.600 złotych netto podlegają już zajęciu komorniczemu. Nie ulega zatem wątpliwości, iż dochody pozwanego nie wystarczają na pokrycie wszystkich kosztów bieżących związanych z utrzymaniem czteroosobowej rodziny oraz, że brak spłaty pożyczki wynikał przede wszystkim z trudności finansowych, z jakimi się on boryka.

Przytoczone wyżej okoliczności skłoniły Sąd do przyjęcia, że w niniejszej sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek uzasadniający odstąpienie od obciążenia pozwanego kosztami procesu.